Pudno Kadi a Makisasaoda kadagiti Natay?
DAGITI bunggoy nga agay-ay-ayam iti soccer idiay Brazil no maminsan agsapulda ti tulong babaen kadagiti espiritu a medium. Apay? Tapno mangalada ti pammagbaga gaput’ butengda a mangabak ti kasalipda a bunggoy dagiti agay-ayam. Sigun iti maysa a pagiwarnakan, ti “gundaway a makikomunikar a direkta iti supernatural nga agsapsapul kadagiti solusion iti isuamin a kita dagiti parikut mangipaay ti napigsa nga impluensia kadagiti minilmilion a tattao.” Kadagiti dadduma a pagilian, dagiti natatan-ok a politiko, dagiti artista, ken negosiante ti masansan nga umumanda kadagiti espiritu. Iti panangikagumaan nga agsapul iti pannakaagas wenno pannakarisot ti parikut ti pamilia wenno iti paggastuan, adut’ mangpadas nga umuman kadagiti natay, a patienda nga isuda ti ad-adda a nalawlawagan.
Ngem umiso kadi ti panangpadas a makisao kadagiti natay? Posible kadi ti panangaramid iti kasta? Ket addada kadi aniaman a ramanenna a risgo? Mabalin a makellaatkayo a makakita no ania ti kunaen ti Biblia.
Aniat’ Napasamak iti Kaso ni Saul?
Usigenyo daytoy pudpudno a kapadasan a nailanad idiay Biblia: Gaput’ amakna kadagiti kabusor a Filisteo, sinapul ni Ari Saul iti Israel idi ugma ti maysa nga espiritu a medium wenno baglan idiay En-dor. Indawatna iti babai a kasaritana koma ni natayen a mammadto a Samuel. Apaman a nangngeganna iti panangiladawanna iti lakay iti maysa nga awan manggasna a lambon, impato ni Saul daytoy a sirmata nga isu ni Samuel. Ket ania ti mensahe? Ti Israel ti maitedto iti im-ima dagiti Filisteo, ket iti sumaganad nga aldaw ni Saul ken dagiti annakna kaduadanto ni “Samuel,” a mangipampamatmat a matayda bayat a makidangdangadangda kadagiti Filisteo. (1 Samuel 28:4-19) Kasta kadi ti napasamak?
Saan nga eksakto. Ni Saul nakaro ti pannakadangranna iti pannakibakalna kadagiti Filisteo, ngem isut’ natay iti maysa a panagbekkel. (1 Samuel 31:1-4) Ket maisupadi iti pammadles a mangisingsingasing nga amin dagiti annak a lallaki ni Saul matayda a kaduana, ni anakna nga Isboset ket nakalasat kadakuada.
Ngem iti damona maiyanatup kadi ti iyuuman kadagiti natay? Saan, di umiso dayta. Kuna ti Kasuratan kadatayo: “Ni Saul natay gapu iti panaglabsingna . . . ken gapu met iti panagsapulna iti patigmaan iti maysa a baglan.” (1 Cronicas 10:13) Adda aya maadaltayo a maysa a banag manipud iti daytoy? Wen. Natay ni Saul gapu iti panangsapulna iti patigmaan ti maysa nga espiritu a baglan tapno umuman kadagiti natay. Apay? Gapu ta iti panangaramidna iti daytoy sinukirna ti nalawag a linteg ti Dios: “Awanto ti masarakan kenka . . . a maysa nga umuman iti espiritu a baglan wenno mammuyon wenno asinoman nga umuman kadagiti natay. Ta siasinoman a mangaramid kadagitoy isu ti makarimon ken ni Jehova.” (Deuteronomio 18:10-12) Apay a ti iyuuman kadagiti natay ket makarimon iti Dios? Sakbay a sungbatantayo dayta a saludsod mabalin a maisaludsodtayo:
Posible Kadi Dayta?
No adda asinoman a makisao iti natay, ti natay ti kinapudnona ti sibibiag. Rebbeng nga addaanda kadagiti di matay a kararua. Kaskasdi kuna ti Biblia: “Ket ni Jehova Dios binukelna ti tao iti tapuk ti daga ket impuyotna iti agongna ti anges ti biag, ket ti tao nagbalin a kararua a sibibiag.” (Genesis 2:7) Gapuna, ti tao a mismo isu ti kararua. Isut’ awanan ti di matay a kararua nga agbibiag kalpasan ti ipapatay ti bagi. Kinapudnona, kuna ti Kasuratan: “Ti kararua nga agbasol—dayta a mismo matay.” (Ezequiel 18:4) Mainayon pay, kuna ti Sao ti Dios: “Ta dagiti sibibiag ammoda a mataydanto; ngem dagiti natay dida ammo ti aniaman . . . Awan ti aramid wenno gakat wenno pannakaammo wenno sirib idiay Sheol,” ti gagangay a tanem ti sangatauan.—Eclesiastes 9:5, 10.
Ngarud, imbes nga ad-adda a nalawlawagan, dagiti natay ti awan puotda. Gapuna imposible ti makisao kadakuada. Ti panagtignay a maitunos iti linteg ti Dios a maibusor iti iyuuman kadagiti natnatay ngarud ti mangsalaknib kadatayo manipud pannakaallilaw. Kaskasdi, posible dagiti mensahe manipud lugar dagiti espiritu, kas ipakita ti kapadasan ni Ari Saul.
Ngem Ania ti Gubuayanna?
Umuna, gagangayen ti kinasuitik kadagidiay agkunkuna a mabalinda ti umuman kadagiti natay. Kunaen kadatayo ti The World Book Encyclopedia: “Naipakita a dagiti baglan susuitikenda dagiti tattao kadagiti séances wenno session dagiti espiritista a patien a dagiti espiritu mabalinda ti makisao kadagiti sibibiag. Dagiti sientista mangmangtedda ti panangilawlawag iti kaaduan a mapaspasamak kadagiti séances. Kas pangarigan, dadduma kadagiti medium wenno baglan ti bentrilokista. Dadduma agusarda kadagiti katulongan ken nadumaduma a kita dagiti aruaten a panangsuitik. Dadduma agusarda ti hypnosis. Adu a tattao a mapmapan kadagiti séances ti addaan nagpigsa a tarigagay nga umuman iti natay nga ing-ingungotenna. Daytoy a tarigagay ti mamagbalin kadakuada a mamati nga aniaman a mensahe a maipaay ti baglan ket aggapgapu iti lubong ti espiritu.”
Ngem rebbeng aya nga agpanunottay laeng kadagita a termino? Saan, ta ti panangsalimetmet iti bilin ti Dios a maibusor iti iyuuman kadagiti natay salaknibannatay met iti nasaysayaat pay a pamay-an. Pudno nga adda dagiti mensahe nga aggapgapu iti lugar dagiti espiritu, ngem ti gubuayanda isu dagiti napipigsa a parparsua nga agsapsapul iti panangallilawda iti sangatauan. Ipabigbig ti Biblia ida a kas “dagiti espiritu ti kinadakes”—ni Satanas a Diablo ken dagiti nasukir nga anghel a pagaammo kas dagiti demonio. (Efeso 6:12) Idi napan ni Ari Saul iti espiritu a baglan idiay En-dor, maysa a demonio ti nanglimlimo kas daydi natay a mammadto Samuel.
Kas naiyilustrar iti kaso ni Saul, awan aniaman a makagunggona ti maipaay dagiti demonio, ket ti makunkuna a tulongda ti apagbiit laeng. Kas iti agturayda, ti Diablo, managulbodda. (Marcos 3:22; Juan 8:44) Gapu itoy, daydi Briton a managsirarak a sikiko a ni Sir Arthur Conan Doyle insuratna: “Nakalkaldaang, ta masapul ti inkami panagtungpal iti naan-anay a natangken a panagulbod iti biang ti managdakdakes wenno adda pilpiliona nga intelihensia. Tunggal maysa a nangimbestigar iti banag ti, pagarupek a, naipasango kadagiti pangarigan iti sipapakinakem a panangallilaw a sagpaminsan mailalaok kadagiti nasayaat ken pudno a komunikasion.” (The New Revelation, panid 72) Siempre, ditay kayat ti maallilaw, saan kadi?
Ita, usigenyo daytoy: Salaysayen kadatayo ti historia maipapan ti panaglako kadagiti ad-adipen ken dagiti mainaig a panagsagabada. Adda aya a sinoman a mangawat iti kasta a rigat ken pannakaibabain? Siempre saan. Ngarud apay a palubosantay dagiti bagbagitayo nga agbalin nga adipen dagiti espiritu a managdakdakes? Saanda laeng nga agul-ulbod no di ket taktakawanda pay dagiti tattao iti wayawayada ket mabalin nga iturongda pay ida iti kinaranggas ken panangpapatay. Kas pangarigan, ni 29-años a José idiay Pernambuco, Brazil, kunana a ‘maysa nga espiritu ti simrek kenkuana, a mangpilpilit kenkuana a papatayenna ti agtawen iti maysa nga anakna a babai.’ Wen, ti pannakairaman kadagiti espiritu a managdakdakes ti mabalin a mangiturong iti kasta a pannakaadipen. Ngarud no kasano a dagiti maladingitan nga ad-adipen idi un-unana tartarigagayanda ti wayawaya, kasta met dagidiay naadipen dagiti demonio itatta rebbeng a tarigagayanda met ti pannakawayawayada. Maysa a pamay-an a panangragpat iti daytoy a wayawaya isu ti iyaadayu iti pannakiuman iti espiritu a baglan ken ti panangpadpadas a makisao kadagiti natay. Gapu iti dayta, adda aya . . .
Aniaman a Pannakasapul ti Pannakisao kadagiti Natay?
Awan, agsipud ta saan nga awantay ti katulongan. Kas annak nga agtalek iti amada, siwayawayatayo a dumawat iti tulong manipud iti nailangitan nga Amatayo, a maragsakan laeng a tumulong kadagiti nasingpet-panagpuspusona. (Lucas 11:9-13) Ti mammadto ti Dios a ni Isaias ti nagsurat: “Ket intono sawenda kadakayo: ‘Umumankayo kadagiti baglan ken kadagiti mammuyon nga agar-arasaas ken agtanabutob,’ saan aya a rebbeng koma dagiti umili nga umumanda iti Diosda? Gapu kadagiti sibibiag umumanda aya kadagiti natay? Iti linteg ken pammanek!”—Isaias 8:19, 20.
Wen, addaantay ti natibker a pangibatayan ti panagtalek ken ni Jehova a Dios no aramidentay ti pagayatanna ken agkitakit a maaddaan iti aniaman a pannakaiyadani kadagiti espiritu a managdakdakes. Ni Kristiano nga adalan a Santiago ti nagsurat: “Paiturayankayo ngarud iti Dios; ngem makibakalkayo iti Diablo, ket isu agtalawto kadakayo.” (Santiago 4:7) Kalpasan ti pannakipagadalna ti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova, maysa a lalaki a nangal-alagad ti espiritismo iti 28 a tawtawen kunana: “Dikay pulos agbuteng no ania ti aramiden ti Diablo kadagidiay mangikay kadagiti espiritistiko nga ar-aramid, no di ket, agtalek ken ni Jehova a Dios.”
Ti panangpunno iti is-isip kadagiti kinapudno manipud Sao ti Dios ken ti panagtignay a maitunos iti dayta tulongannatayo a “mangikawes iti amin a kabal [a naespirituan] a naggapu iti Dios” tapno mabalinyo ti “agtakder a sititibker a bumusor kadagiti panangallilaw ti Diablo” ken saan a maadipen dagiti espiritu a managdakdakes. (Efeso 6:11) Mainayon pay, ti panagkararag a masansan ken ni Jehova mangted iti napigsa a depensa a maikontra kadagiti panangmolestia dagiti demonio.—Proverbio 18:10.
Anian a makaliwliwa a maammuan ti kinapudno maipapan ti kasasaad dagiti natay! Ti ipapatay ket kasla maysa a nargaan a pannaturog. (Juan 11:11) Ket impanamnama ni Jesu-Kristo nga addanto ti panagungar dagiti natay—Juan 5:28, 29.
Kadua ti asawana ken dagiti annakna, maysa a lalaki a nabayagen nga espiritista naammuanna manipud iti Kasuratan a saanen a kasapulan ti asinoman ti pannakisasao kadagiti natay wenno iti siasinoman a manglimlimo kadakuada. Kas iti daytoy a pamilia ken adu pay a dadduma iti intero a lubong mabalinyo met a tagiragsaken ti naespirituan a wayawaya. (Juan 8:32) Ammuenyo ti kinapudno maipapan kadagiti natay ken ti panggep ti Dios a maipaay iti sangatauan. Iti kasta mabalinyo ti kumita iti masakbayan maipaay iti baro a sistema ni Jehova, a sadiay mabalinyonto ti makisaon kadagiti mapagungar nga ingungotenyo ket tagiragsakenyo ti biag nga awan inggana iti sidong dagiti natalna a kasasaad.—Isaias 25:8.
[Ladawan iti panid 4]
Asino ti pudno a nagsao idi dimmawat ni Ari Saul ti mensahe manipud ken natay a mammadto Samuel?