Tallopulo a Tawen ti Ayat ken Kinapasnek
TI ANAKMI a babai a ni Josephine ket nasuroken a 30 ti tawenna. Pagragsakanna ti agugas iti pinggan ken tumulong iti trabaho iti aglawlaw ti balay, ket kankanayon nga agyaman kadakami gapu iti ragsak nga iyeg dagita a trabaho kenkuana. Ngem, ni Jose (kas pangawagmi kenkuana) pudno a naisangsangayan. Bay-andak a mangilawlawag no apay.
Mabalin a mapampanunotyo ti rag-ok idi a, kalpasan iti 14 a tawtawen a pannakiasawa, in-inanamaek ti pannakaipasngay ti damo nga anakko. Ngem manipud pay laeng iti pannakakitak ken ni Josephine, mabigbigkon nga isut’ maysa nga ubing nga addaan Down’s syndrome.
Panangsango iti Kinapudno
Ti pannakakigtot ken pannakaupay nakaro. Ti naanus nga asawak naupay kaniak a kas met kaniak naupayak kenkuana. Pudpudno ti pannakaupaymi a dua. Ket, kinapudnona, mababainkami. Kasano ti panangipadamagmi kadagiti dadakkelmi ken gagayyemmi—ken ti asawak kasano ti panangipadamagna kadagiti kakaduana iti negosio? Ngem ti mangringbaw kadagiti isuamin, maladingitankami gapu iti anakmi, nangnangruna ta dikam ammo no kasano ti kakaro ti lappedna.
Dagiti dodoktor napudnoda. Imbagada kadakami a ni Jose saanto a pulos nga agbalin a nabileg ket iti kasta ti kinakapuy ti pusona ken barukongna ti gagangay a manglimitar ti kaatiddog ti biagna. Idi nakaawidkamin, kaskasdi a bassit pay laeng ti ammomi. Makapagnanto kadi, makapagsao, wenno mabaelanto kadi ni Josephine ti mangpakan iti bagina met laeng? Kasanonto ti pannakabaelna, no kas pangarigan ta mapagballigianminto ti kasasaad? Ngem addaanak iti pammati a ni Josephine maagasanto inton, kas ti masansan nga ikarkararagko, maaramidton ti pagayatan ti Dios ditoy daga kas sadi langit.—Mateo 6:9, 10.
Amin dagiti kakaarrubak nailiwanda gapu iti kaaddak a kanayon iti balay. Gapuna idi a ni Josephine addan innem a lawasna, kawesak ken pagbalinek a napintas iti kunana, a punnuek met dayta kadagiti kopia iti polieto a naglaon iti makaparegta a palawag a “Mabalinyo Aya ti Agbiag iti Kinaragsak Ditoy Daga?” Kalpasanna tumuktokak iti tunggal ruangan iti agsumbangir nga igid ti kalsada a pagnanaedak, nga aw-awisek dagiti kaarrubak nga umay mangkita iti anakko. Iti dayta met laeng a tiempo, ilawlawagko ti namnamak a pannakaisublina iti naan-anay a salun-at iti sidong ti turay ti Pagarian ket ikkak ti tunggal maysa ti kopia iti polieto. No nakaturposakon, saanko a marikna ti kinatured a kas ti inanamaek. Ngem siempre naipakitak kadagiti amin no kasano a nagpateg ti pammatik.
Panangsabet iti Karit
Inkeddeng ti asawak ken siak ti mangaramid ti amin a kabaelanmi a maipaay ken ni Josephine. Iti pangrugian, pinanunotmin ti panamagbalin kenkuana a maawat a miembro iti kagimongan. Ket saanmi a nabigbig idi no mano a tawtawen a nabannayat a panangsanay—nakabaybayag no dadduma—ti adda iti sanguananmi.
Kas pangarigan, ti dila ni Jose ti kankanayon nga aguy-oy iti ngiwatna. Tunggal mapasamak daytoy, siaanus nga isublik unguak ti pingpingna, ket iyarasaasko kenkuana, “Nalaing a babai!” Idi addan innem a bulanna, maawatannan no ania ti kasapulan ket daytoy a parikut napagballigianen. Ngem kasapulan ti anus!
Dagiti miembro ti pamilia, gagayyem, ken miembro iti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova iti Taunton, England, mannakitulongda amin! Pulos a dikam nakurangan iti pammaregta. Kalpasan iti nasursurok la bassit ngem nakatawen, babaen iti tulong ti andador, makapagnan ni Josephine a saan a makibkibin iti aglawlaw ti balay. Mangrugrugin a makita dagiti kababalinna, ngem adu pay laeng ti masapul a suruenmi.
Idi ni Josephine agtawenen iti dua ket kagudua, nabalakadankami a panawenen ti panangisuro kenkuana iti panangusar iti kubita. Kankanayon nga isut’ namaga ken nadalus no maturog, ket ipanko manen iti banio kasanguanan a maturogkami ken ni lakayko. Ikabilmi ti alarma iti alas kuatro y media, tapno makabangonak a mangaywan manen kadagiti kasapulan ni Jose. Ket, babaen ti panangikabil iti lima a minutos a naladladaw iti relo iti tunggal aldaw, idi agtawenen iti tallo, kankanayonen a saankami a mais-isturbo iti panaginanami iti rabii. Ti sekreto, nasarakanmi, isu ti naisaganan a nabara, namaga a pagsukatanna ken ti panangkomendar kenkuana iti ammonan a naimbag a sasao nga indakdakkelna, “Nalaing a babai!”
Irarang-ay ken Pannakaupay
Gaput’ pannakaammo a ti kasasaadmi ket saan a maysa a naisangsangayan a parikut, nagbasakami kadagiti liblibro maipapan iti Down’s syndrome ngem nasarakanmi a nakaad-adu kadakuada ti makapaupay. Ngarud inkeddengmi ti maaddaan iti bukodmi a panangikeddeng iti pakalapdan ken dagiti paglaingan ni Josephine. Ditoy manen, kasta unay ti panagduduma dagiti kapanunotan, a gagangay agpannuray iti no kasano ti rikna ni Josephine iti panawen ti panagsaludsod kenkuana.
Iti maysa nga okasion, dagus a dina nagustuan ti maysa nga espesialista. Kas banagna, naibaga kadakami a ni Josephine ket nakaro ti kasasaadna ket dina kabaelan ti makasuro iti aniaman. Ngem dadduma a panagsaludsod ti ad-adda a makaparegta. Ti pannakabaelna nga agsao iti bassit, ken nangnangruna pannakabaelna nga agkanta, ti nangipaay kenkuana iti pagimbagan. Kas banag a mismo dagitoy a pannakasubok, idi agtawenen ni Jose iti walo, naipalistamin idiay eskuelaan ti Bristol a maipaay kadagiti ubbing a makasapul kadagiti naisangsangayan a kasapulan.
Idi agtawenen ni Jose iti tallo, impasngayko ti maikadua nga anakmi a babai, ni Joan. Bayat a dumakdakkel ni Joan, isu ti kankanayon a kaduana ket timmulong iti panangaywan ken ni Josephine a buyogen iti kinamanagayat iti maysa nga ubing iti manangna—ngem, kinapudnona, kasla adingna—a babai. No kasla maupayakon iti panangisuro kenkuana iti maysa a sao wenno kankanayon a mangtubngar iti kinapiliana, an-anusan ni Joan ket iti kasta maparegtaak iti dayta. Siempre, addada parikut, ta no dadduma dagiti pannakaupay ni Josephine agtungpalda iti pannakarurod. Kalpasanna ti laeng pamusposan iti dayta isut’ panangarakup a siirut kenkuana tapno malapdan ti panangdangranna iti bagina met laeng, a kankanayon ti siaanus a panangipanamnama kenkuana agingga a main-inot nga agkalma.
Ti panangpadakkel kadagiti dua nga annak iti kasta a kasasaad ket saan a nalaka. Idi naipanak idiay ospital a maipaay iti operasion, nakarurod ni Josephine iti kasta unay ta naurot amin dagiti napintas a nangisit a buokna. Nupay no impanmi iti adu a tawtawen iti maysa nga espesialista tapno maagasan, agingga ita agus-usar pay laeng iti wig. Di nagbayag kalpasanna, isut’ nagsakit. Nagkuba met ti dorina, ket gapu iti saan a nasayaat a salun-atna, awan ti maaramidanmi nga aniaman maipapan iti daytoy. Saan a nalaka ti kasasaad para iti siasinoman kadakami. No dadduma a nakaro ti rigat, agyamyamankami unay iti moderno a droga a namagbalin ken Jose nga makainana ken makaturog. Kinapudnona, pagduaduaak nga isut’ sibibiag ita no saan koma a gapu kadagitoy a moderno nga ag-agas.
Dagiti mannursuro a nangipamaysa iti panangaywan ken ni Josephine nagagetda iti panangtulong ken panangsanay kenkuana. Dagiti leksionna pulos a saan a nasursurok ngem 20 a minutos ket masansan nga ab-ababa pay. Impamaysami a nangnangruna iti umiso a panangbalikas kadagiti bokales, a sinaruno dagiti ab-baba a grupo dagiti sasao, a sibabannayat ti pannakabalikasna tapno maipasigurado ti nalawag a pannakabalikasna. Limitado ti kabaelan ni Jose a mangipamaysa. Naminsan, malagipko a ni Joan binusbosna ti dua a lawas a nangisuro kenkuana iti sasao a “my arm” ken “park keeper.” Ngem anian a ragsak ta nagballigi!
Ti inadal ni Josephine idiay eskuelaan, nupay limitado, dakkel ti pategna. Idi agtawenen iti 16 saan laeng a makasao a naimbag no di ket makabasa pay ken makasurat. Nasursurona a naimbag ti mangusar kadagiti im-imana ket ammona ti aglaga ken agdamili kadagiti banga. Uray pay ita pagay-ayatna ti mangkolor kadagiti ladladawan, nga aramidenna dayta a sipupulido. Ngem, ti kapapatgan ngem ti amin a ta, bayat dagitoy amin a tawtawen ti panagdakkel, insurok dagiti dua nga annakko a babbai a mangayat ken Jehova a Dios.
Dagiti Naespirituan a Bendision
Idi nabautisaran ni Joan idi agtawen iti 16, adda ni Josephine ket nangngegna ti nagpalawag a nagkuna a ti nabautisaran a tao “pudno a maysa a kameng ti dakkel a pamilia ni Jehova.” Nanipud idin, ti maysa a tarigagay ni Jose ken napasnek a pagayatanna isu ti panagbalin a paset dayta a pamilia. Gapuna sumagmamano a tawen kalpasanna, idi agtawen iti 22, isut’ nabautisaran. Dayta ket nakaragragsak nga aldaw!
Awan panagam-amak, saritaen ni Josephine ti pammatina iti Dios iti isuamin—kadagiti mannursurona idiay Centre a sadiay ti ayanna iti sumagmamano a tiempo iti tunggal lawas, kadagiti gagayyemna, ken kakaarrubana. Pagpannakkelna ti panagbalinna a maysa kadagiti Saksi ni Jehova. Mangipaima ni Jose kadagiti adu a katulongan iti panagadal iti Biblia ken mangipaay kadagiti direksion a suratak tapno masarungkaran dagiti interesado a nasarakanna. Pagay-ayatna ti tumabuno kadagiti gimgimong idiay lokal a Kingdom Hall, ket no nasayaat ti salun-atna, maikuyogmi kadagiti dadakkel nga asamblea.
Addaanak met kadagiti adu a gundaway a tumulong kadagiti dadduma nga adda iti kasasaad a kas iti kasasaadko. Dadduma kadagiti kakadua ni lakayko iti negosio, agraman dagiti dodoktor a makaam-ammo ken ni Josephine, ti mangkalikagum kaniak a mapan mangliwliwa kadagiti nagannak nga addaan iti anak nga addaan iti Down’s syndrome. Ibaondak ta kankanayon a naragsak ti langak. Bueno, adda gapu iti kinaragsakko. Bayat dagiti adun a tawtawen, nakisinnuratak kadagiti pampamilia idiay Australia ken iti sadinoman nga addaan kadagiti parparikut a kas ti parikutko. Kankanayon a makagunggona ti pannakabael a mangparegta kadagiti dadduma a nagannak ken ti panangipaay kadagiti praktikal a singasing kadakuada isu a nagun-odak manipud iti bukodko a kapadasan.
Siempre, ti tunggal kaso naiduma ken adda ti panagduduma dagiti kasasaad. Ngem bigbigen dagiti medikal nga autoridad a dagiti ubbing nga addaan iti Down’s syndrome addaanda kadagiti adu a nagduduma nga abilidad ken adu unay a nalapdan a paglaingan. Dagiti nagannak masapul a makidangadangda iti pagannayasan a manangipalubos ken nakaro ti panangsalaknibna bayat ti panangawatdan iti kasasaad kalpasan ti damo a pannakasdaaw iti pannakaipasngayna. Ti panangpanuynoy kankanayon met a peggad. Dagiti umuna a lima a tawen isu dagiti tawtawen a panangisuro iti ubing nga addaan iti Down’s syndrome a kas met kadagiti awan lappedna nga ubbing. Ti kinatibker, a mabuyogan iti asi, nasken tapno magun-odan ti naan-anay a paglainganna.
Tunggal panangikagumaan ti lakayko, ti anakko a babai a ni Joan, ken ti panangikagumaanko adda nagimbaganna. Dagiti taga ruar masansan a pagarupenda a ti panangaywan iti ubing nga addaan iti lapped ket maysa a rebbengen a bassit laeng ti gunggonana. Anian ti panagbiddutda! Nupay no ni Josephine saan a makaluto, masansan a mangaramid iti tsa kas pagsiddaawan no sumangpet dagiti bisita. Sumungbat met iti telepono, mangurnos iti bukodna a kama, ken naannad ken naanus a mangaramid kadagiti nalalag-an a trabaho a kas ti panagpunas ken panagdalus iti pagtaengan.
Dagiti ubbing nga agsagsagaba iti Down’s syndrome saan laeng a nakaro ti kinamanagayatda no di ket naarsagidda, manangipateg, ken naanus. Saan a mailaklaksid ni Josephine. Ket, wen! Pudno nga ad-adda a mangipaay kadakami iti ragsak ngem ladingit. No maipanggep kadakami, isu ti nangnangruna a mangiparangarang iti ayat ken kinapasnek.—Kas salaysayen ni Anna Field.
[Blurb iti panid 10]
Naipakitak kadagiti isuamin no kasano a nagpateg ti pammatik
[Blurb iti panid 11]
Agyamyamankami unay iti moderno a droga a namagbalin ken Jose a makainana ken makaturog
[Blurb iti panid 12]
Insurok dagiti dua a nga annakko a babbai a mangayat ken Jehova a Dios
[Blurb iti panid 13]
Dagiti umuna a lima a tawen isu dagiti tawtawen a panangisuro iti ubing nga addaan iti Down’s syndrome a kas met kadagiti awan lappedna nga ubbing
[Ladawan iti panid 11]
Ni Anna Field ken ti anakna a babai a ni Josephine