Ti Ngay Salun-atyo a Mismo?

TI MEDISINA padpadasenna nga agasan ti sakit. Masansan dayta ti agballigi iti panangaramidna iti kasta, ngem maysa a nasalun-at a kurso ti panagbiag ti mabalin a manglapped iti sakit iti damo.

Ni Dr. Halfdan Mahler, ti direktor-heneral iti WHO, kunana a masapul a rumang-aytayo iti bukodtayo a rebbengen iti salun-at, “mangan a nainsiriban, kalalainganna ti panaginum, saan a panagsigarilio, naannad a panagmaneho, maaddaan iti umdas nga ehersisio, panangsuro iti panagbiag iti sidong ti panangparigat ti panagbiag iti siudad, ken ti panangtulong iti maysa ken maysa a mangaramid iti kasta.”

Ti Biblia agraman ti nainsiriban a balakadna ken ti nagsayaatan a pammagbagana ti makatulong kadatayo iti dakkel unay iti daytoy a banag. Dagiti prinsipiona mangiturongda iti nataltalna a panagbiag ket iti kasta agturong iti nasaysayaat a salun-at iti makapaaburido a lubongtayo. Dagiti sursurona “makapasalun-at a sasao” saan laeng nga iti naespirituan a pamay-an no di ket iti pay pisikal a pamay-an. Dagiti naimbag a sasaona “ti biag kadagiti makasarak kadakuada ken salun-at iti amin a lasagda.”​—2 Timoteo 1:13; Proverbio 4:22.

Ngem saan laeng a dayta, dagiti prinsipio ti Biblia mabalinda a pabassiten dagiti serioso, makapapatay a parparikut. Kasano a posible dayta? Adtoy ti sumagmamano nga ulidan:

Ti gobierno ti E.U. awaganna ti panagsigarilio a “nalawag a kadadakkelan a maysa laeng a mabalin a malapdan a gapu iti sakit ken ti nasapa nga ipapatay idiay Estados Unidos.” Ti ipapatay gapu iti kanser ti mamininnem a daras a nangatngato kadagiti lallaki nga agsigarilio ngem kadagidiay saan nga agsigarilio. Kuna ti Biblia: “Agdalustay koma iti isuamin a kinarugit ti lasag ken espiritu.” (2 Corinto 7:1) Dagiti Saksi ni Jehova nabayagen nga inyaplikarda met daytoy iti panagtabako. Gapuna, kadakuada napabassitda a naimbag ti maysa a kangrunaan a makagapu iti maysa kadagiti nakaam-amak a saksakit iti lubong.

Ti panangabuso iti alkohol ken ti panagbartek pataudenna saan laeng a ti cirrhosis iti dalem no di ket dagiti pay met panagaapa, panagsusuppiat, kinaranggas, ken ti moderno a saplit a mainaig kadagiti makapapatay nga aksidente iti auto. Makatulong kadi ti Biblia ditoy?

Dayta ti mangbalakad maipapan iti kalalainganna a panangusar iti alkohol, a kunkunana: “Uray dagiti . . . managbarbartek, uray dagiti managtabbaaw . . . saandanto a tawiden ti pagarian ti Dios. Ket kakasta idi dagiti dadduma kadakayo.” Manen: “Ti arak mangrabrabak, ti naingel nga inumen managringringgor, ket siasinoman a mailaw-an kenkuana saan a masirib.” (1 Corinto 6:9-11; Proverbio 20:1) Dayta kadi a makapasalun-at a balakad iti Biblia adda pategna?

Ti panangabuso kadagiti droga a narkotico nagbalinen a serioso a parikut iti salun-at kadagiti agtutubo ita. Kuna ti Health Crisis 2000: “Adu a kuarta ti magasgasto iti panangipaalagad iti linteg a maibusor iti panaglako iti droga ngem bassit laeng ti magasgasto iti pananglapped kadagiti nalaka a maimpluensiaan nga agtutubotayo nga agbalin nga adikto iti droga iti damo pay laeng.” Dagiti Saksi ni Jehova iyaplikarda ti isu met laeng a prinsipio ti Biblia nga agapilkar iti tabako kadagiti makabibineg ti isip a droga. (2 Corinto 7:1) Dagiti nagannak ti mangipaay iti ulidan iti daytoy a banag, nga isuroda dayta kadagiti annakda, ket daytoy adut’ maaramidanna iti pananglapped iti pannakaadikto iti damo pay laeng.

Dagiti maiyakar iti sekso a saksakit, kas iti gonorrhea ken AIDS, ti kumarkaro a pagbutbutngan dagiti tattao nga addaan kadagiti adu a pareha. Ania ti kunaen ti Biblia maipapan iti daytoy? Nagsayaatan ti panangkondenarna iti imoralidad. Isurona a makiasawa laeng iti maymaysa ingganat’ tungpal-biag ket agbalin a matalek iti dayta a tao. Kunaenna: “Ti panagasawa nadayaw koma kadagiti isuamin, ket ti pagiddaan awan koma ti tulawna, ta ti Dios ukomennanto dagiti mannakiabig ken dagiti mannakikamalala.” (Hebreo 13:4) Kasta met, kunana pay: “Ket addada a sipapatak dagiti aramid ti lasag, nga isuda ti pannakikamalala, kinarugit, derrep . . . Dagiti agaramid kadagitoy saandanto a tawiden ti pagarian ti Dios.”​—Galacia 5:19-21; Mateo 5:32.

Ti kasta a nagsayaatan a prinsipio iti Biblia mangiturong iti nasaysayaat a salun-at uray pay iti napno ti riribuk a lubong ita, ngem saanda a makaitukon iti agnanayon a pannakaagas. Ti agnanayon a pannakaagas isu ti tema ti sumaganad nga artikulo.

[Dagiti ladawan iti panid 7]

“Dinangrantayo dagiti bagbagitayo, gapu iti panamati a ti siensia, dagiti dodoktor ken dagiti ospital makasarakdanto iti agas, imbes a lapdanda ti mismo a pagtataudan ti sakit iti damo pay laeng.”​—Health Crisis 2000