Daydayawenyo Aya ti Sibibiag a Dios?
NUPAY naipasngay ni Tadashi Ishiguro kalpasan ti Gubat Sangalubongan II—kalpasan ti historiko a panangiwaksi ti emperador ti Japan iti kinadiosna—kaskasdi a patienna a ti emperador ket nadibinuan. “Dina koma inwaksi ti kinadiosna,” kinuna ni Tadashi.
Nupay kasta, nakirinnason ti kabsatna a lalaki kenkuana maipapan iti dayta: ‘Ti emperador, kas met kadagiti dadduma a tattao, lumakay ken agsakit. Dina malisian ti pagtungpalan dagiti amin a tattao: ti ipapatay. Dina maisalakan ti bagina, anianto pay ket dagiti dadduma a tattao.’ Kalpasan dayta a panagsasarita, isu a nangdakamatan ti kabsatna iti Biblia, inkeddengen ni Tadashi ti mangsukimat a naimbag iti pammatina.—Eclesiastes 3:19; Roma 5:12.
Kabayatanna, nangrugin a nakitana ti kinasirib iti pammalakad ti Biblia: “Dika agkammatalek kadagiti prinsipe, ken iti anak ti tao.” Apay a saan? Agsipud ta, kas kunaen ti Biblia, “a [kenkuana] awan ti pannakaisalakan. Ti angesna agpukaw, isu agpulang iti dagana; iti dayta met la nga aldaw dagiti pampanunotna mapukawda.” (Salmo 146:3, 4) Kinapudnona, ti panagtalek kadagiti matay a tattao kas didios mangiturong laeng iti pannakaupay, ken uray pay iti didigra!
Ti isla dagiti Hapones ket maipagarup a naparsua babaen kadagiti tedted ti danum a nagtinnag manipud iti espada ni Izanagi, ti ama ti diosa nga init a ni Amaterasu Omikami. Ngem ti kasta a pammati ket awan ti pudno a nakaibatayanna. Ti ngay, ngarud, pammati a ti emperador dagiti Hapones ket maysa a kaputotan daytoy a diosa ket ngarud nadibinuan? Saan kadi a daytoy ket awan met ti nakaibatayanna a mitolohia? Agsipud ta daydayawenda ti pudno a dida ammo, rinibo a Hapones ti nangidaton iti biagda maigapu iti daydiay di makabael a tumulong kadakuada. Anian a nakalkaldaang!
Kas banag iti pannakisaritana iti kabsatna a lalaki, nagbalin a nalawag ken ni Tadashi a ti napintas a dagatayo, agraman ti biag nga adda iti dayta, ket bunga iti mannakabalin ken naayat a Namarsua. (Hebreo 3:4) Sigun iti Biblia, ti pudno a Dios ket “manipud pay idi kinaagnanayon agingga iti kinaagnanayon.” (Salmo 90:2) Isut’ sibibiag nga agnanayon. Di nakedngan ti kawatiwat ti biagna iti 70 wenno 80 a tawen, ket di met agpannuray iti balakad dagiti manangbalakadna.—Salmo 90:10; Roma 11:34.
Imbes ketdi, kuna ti Biblia maipapan iti Namarsua: “Aramidenna kas pagayatanna iti buyot ti langit ken kadagiti agnaed iti daga. Ket awan ti manglapped iti imana wenno agkuna kenkuana, ‘Ania ti aramidem?’” (Daniel 4:35) Anian a naiduma kadagiti tattao a maibilang a didios ngem dida matungpal ti pagayatanda met laeng!
Bayat ti panagadal ni Tadashi iti Biblia, rimmang-ay ti pammatina iti Dios a nangipaltiing iti dayta. Daytoy ket saan a maysa a mitolohikal a dios. Imbes ketdi, isut’ pudno, di makita a Persona. Idiay Biblia, nga impaltiing ti Dios nga isurat dagiti tattao, ibagana kadatayo a ti naganna ket Jehova. (Salmo 83:18) Ibagana met kadatayo maipapan iti inaramidna, maipapan iti panggepna nga aramiden, ken maipapan iti pamay-an ti pannakadayawna. Kaskasdi, kasano a masiguradotayo a ni Jehova ket sibibiag a Dios tapno ti panagtalekyo kenkuana ket saanto a barengbareng?
Bueno, iti panangipakaammona iti kinatan-okna kadagiti amin a dadduma, kinuna ni Jehova: “Siak ti Dios ket awanen ti sabali, Diosak ket awan ti pumada kaniak; Daydiay mangipalawag iti panungpalan manipud iti pangrugian, ken manipud idi unana a panawen ipalawagko dagiti bambanag a saan pay a maaramid; Daydiay mangikuna, ‘Ti patigmaanko mataginayonto, ket aramidekto ti amin a pagayatak.’”—Isaias 46:9, 10.
Gapuna, ti Kinadiosna ket napatalgedan babaen iti abilidadna a mangipadto iti masanguanan ken kitaenna a ti pagayatanna ket maibanag. Masalaknibanna ken maisalakanna dagiti ad-adipenna, saan a kas kadagiti tattao a madaydayaw a kas didios ngem masapul a salakniban ida dagiti iturayanda. Gapuna, bayat ti panaglabas ti tiempo, ni Tadashi dinaydayawnan ti Dios iti Biblia, a nakikaduan iti kabsatna a lalaki nga agserserbi ken Jehova a Dios kas maysa kadagiti Saksina.
Siasino ti Dayawenyonto?
Adu a didios ti madaydayaw ita, agraman dagiti tattao a bigbigen dagiti tattao nga addaan kadagiti nadiosan a pannakabalin. Kuna ti Biblia: “Adda dagiti naganenda a ‘didios’ idiay langit wenno ditoy daga.” (1 Corinto 8:5) Iti kadaanan a Griego a siudad iti Atenas, kas pangarigan, naibangon ti maysa nga altar a nakaikitikitan ti: “Maipaay iti Dios a Di Ammo.” (Aramid 17:23) Gapuna dagiti taga Atenas mairamanda kadagidiay agdaydayaw iti admiterenda a pudno a dida ammo.
Adda ngarud ti posibilidad a datayo itatta ket mairamantayo met iti panagdayaw iti ditay ammo. Minilion a Hapones ti nairaman iti kasta a panagdayaw, ta inallilaw ida dagiti ulbod a ministros a mangitandudo iti panamati a ti emperador ket nadibinuan. Kimmanunong met ti emperador iti panangallilaw. Gapuna makaadaltayo iti leksion: Ti kinapudno a patien dagiti dadakkeltayo ti maysa a banag wenno dagiti ministros kunaenda a pudno ti maysa a banag dina pagbalinen dayta a pudno. Masapul nga usigentayo tapno makasiguradotayo a pudno nga ammotayo ti daydayawentayo.
Saan laeng a dagiti taga Atenas idi ugma, wenno dagiti Hapones a nagbiag sakbay ti Gubat Sangalubongan II, ti nangdaydayaw iti pudno a dida ammo. Uray itatta minilion a tattao iti Kakristianuan ti mangdaydayaw iti Trinidad. No maysakayo kadagita a tao, imtuodenyo ti bagiyo: Pudno kadi nga ammok ti Dios a daydayawek? Ania ti naganna? Kasano nga isut’ tallo a persona iti maymaysa a Dios? Aniat’ nagtaudan ti pammatik?
Dagiti manamati iti Trinidad nalabit ipagarupda a ni Jesu-Kristo ken dagiti apostolesna ti nangisuro iti dayta ket daytat’ maysa a sursuro iti Biblia. Ngem saan. Bigbigen ti New Catholic Encyclopedia: “Ti itataud ti ‘maysa a Dios a tallo a Persona’ ket saan a natibker ti pannakaipasdekna, pudno a saan a naan-anay nga inawat ken pinati ti Nakristianuan a biag, sakbay ti panagngudo iti maika-4 a siglo [ginasut a tawenen kalpasan ti kaadda ni Jesus ken dagiti apostolesna ditoy daga]. . . . Kadagiti Apostoliko nga Amma, awan man laeng ti pakakitaan a nakagtengda iti kasta a kapanunotan wenno panangmatmat.”
Iti kasumbangima, ginasut a tawenen sakbay ti iyaay ni Jesu-Kristo ditoy daga kas maysa a tao, ti sursuro a trinidad ket sititibker a naigaeden kadagiti tattao a ti relihionda ket naibatay iti mitolohia. Kas pangarigan, dagiti Egipcio idi ugma a dinaydayawda ti trinidad da Osiris, Isis (ti asawana), ken Horus (ti anakna). Ket dagiti Hindus, agingga itoy nga aldaw, daydayawenda ti trinidad a buklen ti tallot’ ulona a Trimurti a ni Brahma, Vishnu, ken Siva.
Gapuna imbes nga umanamongkayo ken agdaydayawkayo iti pamay-an dagidiay adda iti aglawlawyo, agsukimatkayo tapno masiguradoyo nga ammoyo ti daydayawenyo. Naibaga kadagiti taga Atenas, a mangdaydayaw iti dida ammo, a ti Dios “ket saan nga adayo iti tunggal maysa kadatayo,” ket isut’ masarakan ti asinoman a sipapasnek a mangsapsapul kenkuana. Makapagtalektayo, ngarud, a no sipapasnek ti panangsapultayo iti pudno, sibibiag a Dios, isut’ masarakantayto.—Aramid 17:27.
[Ladawan iti panid 10]
Inkeddeng ni Tadashi ti mangsukimat a naimbag iti pammatina