Banag a Napatpateg Ngem Kuarta
“Ti pamay-antayo a mangtignay kadagiti tattao agingga kadagitoy nga aldaw dandani naan-anay a naibangon iti magunggona iti kuarta.”—Psychology Today.
NI Nancy ken ni Howard nagngato ti arapaapda kalpasan ti panagasawada idi 1989. Kayatda ti maaddaan iti balay, ti anak, babbaro a kotse, ken ti naisangsangayan a bakasion. Addaanda iti masapulan a mangipalubos iti dayta. Ngem kellaat agpadpadada a naawanan iti trabaho. Ti kuarta a naurnong a maipaay iti down payment iti balay masapul a mausaren a maipaay iti abang.
Maamak maipapan iti masanguanan, masapul nga itantanda dagiti planoda—agraman ti panangirugi iti maysa a pamilia. “Lima a tawen manipud itatta,” kinuna ni Nancy, “pagduaduaak a makasublita pay iti naggapuanta. Napukaw amin daytan, ket diak ammo no agsublinto pay dayta.”
Anian a nagsayaatan ti panangiyilustrar daytoy iti makadadael nga epekto ti pannakapukaw iti trabaho! Ngem ibutaktakna met ti naarapaap a pannakabalin ti kuarta. Ti adda itatta mabalin a mapukaw inton bigat. Kas ti pudno a pammakdaar ti Biblia: “Mabalin a mapukaw ti kuartam iti apagkanito, a kasla addaan iti payak ket agkayabkab a kas iti agila.”—Proverbio 23:5, Today’s English Version.
Ti panangawat iti temporario a kasasaad ti kuarta nalaklaka a sawen ngem aramiden. “Ti kuarta ti unibersal a pagrukodan,” kuna ti Psychology Today maipapan iti gagangay a kababalin maipapan iti kuarta. “Rukodentayo dagiti bambanag babaen iti kuarta, masansan uray iti panagpampanunottayo.” Ti panagregget a makagun-od iti kuarta inturongna uray pay dagiti babaknang iti nakaro a panagdanag, panagliday, ken dadduma a pakarigatan.
Ti Kinapateg ti Kinasirib
Ngem adda pay napatpateg ngem kuarta. Ilasin ti Biblia dayta idiay Eclesiastes 7:12: “Ta ti sirib isu ti maysa a salaknib, a kas met laeng iti kuarta isu ti maysa a salaknib.” Kalpasanna inayon ti bersikulo ti maysa a kinapudno maipapan iti sirib a mangipakita a natantan-ok ngem kuarta: “Ta ti sirib igagana ti biag ti agikut kenkuana.”
Ti sirib iramanna ti abilidad a mangaramid iti umiso a pangngeddeng no mapasanguan kadagiti makakarit a kasasaad. No mapasanguantayo iti pannakapukaw ti trabaho, ti umiso a pangngeddeng rebbeng nga ibagana kadatayo a ti pudno a pateg ti biag saan a marukod babaen iti kuarta. Ti umiso a pangngeddeng tulongannatayonto a mangsalimetmet iti ipangpangrunatayo iti umiso a panagsasaganad, nga ikkan iti umiso a panangmatmat.
Ania dagiti Ipangpangrunayo?
Ania ti ipangpangrunayo iti biagyo? Napatpateg kadi ti trabahoyo ngem ti panagasawayo? Napatpateg kadi ti pagtaenganyo ngem dagiti annakyo? Napatpateg kadi ti kuartayo ngem ti salun-atyo? Inaldaw mangaramidtayo kadagiti pangngeddeng a naibatay iti pakatignayantayo, dagiti ipangpangrunatayo. No mapasanguan kadagiti pinansial a parparikut, dagita nga ipangpangruna idiktarnanto ti panagtignaytayo. Aniat’ nakaisentruan dagiti ipangpangrunayo?
Kinuna ni Jesu-Kristo: “Naragsak dagiti sipapanunot iti naespirituan a kasapulanda.” (Mateo 5:3) Paliiwenyo nga impakita ni Jesus a ti espiritualidad ket kasapulan, maysa nga ipangpangruna, saan laeng a kualidad nga alagaden no natalged ti isuamin iti biag.
Maysa a karit ti mangipangpangruna iti dayta a naespirituan a kasapulan no mapilitka a mangipaay iti pamiliam iti namaterialan. Kaskasdi, dagidiay a mangaramid iti dayta, kuna ni Jesus, naragsakda. Nupay maseknan maipapan iti panagsapul iti kasapulan nga agbiag, dagitoy awananda kadagiti “nakaad-adu a pampanunoten” a mapadasan ti maysa no ipangpangrunana ti kuarta. (1 Timoteo 6:10, Phillips) Dagita makasarakda met iti liwliwa iti panangbasa ken panangpadas kadagiti sasao ni David kas nailanad idiay Salmo 37:25: “Nagubingak ket ita lakayakon, diak pay nakakita ti nalinteg a nabaybay-an, ken kadagiti putputotna man a makipalpalama iti kanen.”
Penkenyo ti Naespirituan a Kasapulanyo
Naisiguden ti naespirituan a kasapulan ti tao. Saan laeng a taraon, kawes, ken pagtaengan ti kasapulanna. Ad-adu pay ti sapulen ti espiritualidad, a saklawenna dagiti salsaludsod a kas iti, ‘Apay nga addaak ditoy?’ ken, ‘Sadino ti pagturturongan daytoy a lubong—ken ti biagko?’
Ti panagamak iti “pannakadadael ti ekonomia” ti nangtignay kadagiti adu a makarikna iti naespirituan a kasapulanda. Ipadamag ti Newsweek: “Ti panaglako kadagiti propetiko a liblibro—dagiti mangipatarus kadagiti agdama a paspasamak a kas pagilasinan iti Biblia iti panawen iti panungpalan iti lubong—ket ngimmato iti 50 agingga iti 70 porsiento iti napalabas a tawen.” Nupay kasta, tapno mapennek dayta a naespirituan a kasapulan, ti maysa masapul a sukimatenna ti umiso a pannakaammo, saan a ti basta natauan a panangpattapatta.
Awisendakayo a mangusig iti Sao ti Dios, ti Nasantuan a Biblia. Daytoy naglaon iti praktikal a kinasirib a tumulong kadakayo a mangsaranget kadagiti pakadanagan iti panagbiag. Malaksid iti dayta, ti Biblia ipaayna kadakayo ti umiso a pannakaammo iti kaipapanan ti “napeggad a tiempo a narigat a pakilangenan.” (2 Timoteo 3:1) Babaen iti panagsurat kadagiti manangipablaak itoy a magasin, mabalin a maiyurnos ti libre a panagadal iti Biblia. Itan nangnangruna ti tiempo iti panangsapul iti praktikal a kinasirib maipaay ita agdama a tiempo—ken ti umiso a pannakaammo iti masanguanan—manipud iti Sao ti Dios, ti Biblia.
[Ladawan iti panid 9]
Maipatpateg dagiti naespirituan a pagalagadan