Ti Panangmatmat ti Biblia

Misterio Aya ti Dios?

“Ania ti misterio? Iti kadawyan a panagsao, ti misterio ket siempre maysa a kinapudno nga imposible a maawatan wenno paneknekan. . . . Ania ti narelihiusuan a misterio? Maysa dayta kadagiti kinapudno ti Dios a nasken a patientayo, nupay saantay maawatan wenno mapaneknekan. Aniada dagiti kangrunaan a narelihiusuan a misterio? Dagitoy isuda ti misterio ti Nasantuan unay a Trinidad, ti Inkarnasion, ken ti Subbot.”—Abrégé de l’exposition de la doctrine chrétienne, 1901 (Abridged Explanation of Christian Doctrine)

KASTAT’ pananggupgop ti maysa a libro a naisurat iti pangrugian ti maika-20 a siglo iti panangmatmat ti Iglesia Katolika Romana maipapan kadagiti misterio. Kasta met, ti nabiit pay a naipablaak a Guide des difficultés de la foi catholique (Guide to Difficulties of the Catholic Faith, 1989) ipakitana a dagiti kasta a doktrina ket pakaseknan pay laeng iti panagkunana: “Saan laeng a gapu iti personal a pannakaallukoy iti di maawatan a kinapudno a ti Kristiano bigbigenna ti kaadda ti sumagmamano a misterio iti Kredo ti relihionna. No patienna dagita, daytat’ pulos a naibatay iti Sao ti Dios.” Ngem aniat’ kunaen ti “Sao ti Dios”? Misterio aya ti Dios?

Mabalintay Kadi a Maammuan ti Isuamin a Banag Maipapan iti Dios?

Ti Biblia ikkannatayo iti adu a detalye maipapan iti Dios kas maysa a Persona, maipapan kadagiti galadna ken maipapan iti no kasano ti pannakilangenna iti sangatauan. Ngem ilawlawagna met a ti sirib ken sariritna ket di matukod ti tao. Gapuna, kunaen ni mammadto nga Isaias a dagiti daldalan ken pampanunot ti Dios ket adayo a nangatngatoda ngem iti tao.—Isaias 55:8, 9.

Nga imposible a maammuantayo isuamin a banag maipapan iti Dios ket di rumbeng a pagsiddaawennatayo. Kas pangarigan, nupay lumawlawa ti pannakaammotayo iti uniberso, akuen dagiti sientista a nalabit didanto pulos maawatan a naan-anay dagiti misterio dagiti bambanag a di nakedngan ti kabassitda wenno kadakkelda. Isu a kasano koma a maammuan a naan-anay ti asinoman a parsua ti kinauneg ti sirib ti Dios, nga isu ti Namarsua? Impudno ni Job ken Jehova: “Diak maawatan dagiti bambanag a nakaskasdaaw kaniak a diak naammuan.” (Job 42:3; idiligyo ti Roma 11:33.) Gapuna, ti naan-anay a pannakaammo iti Dios ket, iti sumagmamano a pamay-an, di magaw-at ti pannakaawattayo. Nupay kasta, dagiti doktrina ti adu a simbaan lab-awanda dagitoy simple a kapaliiwan.

Ad-adda a Misterioso ngem ti Kasapulan?

Ti nabiit pay a naipablaak nga enciclopedia a Katoliko a Théo kunaenna: “Iti sursuro ti simbaan, ti termino a misterio mabalin met nga iyaplikar iti aniaman nga ipanayag ti Dios maipapan iti bagina, kas pangarigan, maipapan iti kinatrinidadna.” Kas kadagiti adu a dadduma pay a libro iti teolohia, ti kapanunotan ditoy a nabatad a napatanor ket ‘tangay ti pannakaammo iti Dios ket di masuppiat a misterioso, saantay a masdaaw a ti Dios ket maysa a Trinidad ken daytoy a Trinidad ket maysa a misterio.’ Naibatay kadi iti kinapudno ti kasta a panagrasrason?

Umuna, bigbigen ti adu a libro, kas ti The New Encyclopædia Britannica, a “ti sao a Trinidad wenno uray ti nasin-aw a doktrina saan nga agparang idiay Baro a Tulag.” Maysa pay, ipakita ti pakasaritaan daytoy a doktrina a ti Trinidad pinaglaokna ti adu a kapanunotan a naala manipud pinapagano a pilosopia a naiserrek kadagiti kredo ti iglesia sumagmamano a dekada kalpasan ipapatay dagiti apostol. Gapuna, awan natibker a pammaneknek a ti misterio ti Trinidad ket naibatay iti Biblia.a

Panunotenyo daytoy: Yantangay imposible a maammuan ti isuamin a banag maipapan iti Dios, nainsiriban kadi ken Jehova nga ilingedna ti mismo a kinasiasinona? Saan, tarigagayanna nga isut’ maammuan amin a tattao. (Juan 17:3; idiligyo ti Hebreo 8:11.) Ken nainsiriban kadi kadagidiay pudpudno nga agtarigagay a mangay-ayo kenkuana a libegenda ti kinasiasinona? Kas panangiyilustrar: No ti kakaisuna a pangmatmatan ti maysa iti makaay-ayo a buya iti away ket babaen ti tawa, nainsiriban kadi a kullaapan ti tawa, a kunkunana: ‘Nasaysayaat a kullaapan dayta tangay saanyonto met laeng makita dagiti detalyena?’ Siempre saan! Ti Biblia ken ti natakneng a panagpampanunot ipakitana a ti pannakaammotayo iti Dios ket limitado. Ngem dagitoy a limitasion dina pulos ikalintegan a pagbalinen ti pannakaammotayo iti Dios a misterioso a doktrina, kas iti Trinidad, a mangriro laeng iti pannakaawattayo maipapan kenkuana.

Dagiti Misterio—Pinapagano ken Nakristianuan

Mainayon pay, no agparang iti Kasuratan ti sao a “misterio,” dina kaipapanan ti “nailemmeng a pannakaammo,” kas ti kadawyan a pannakaipaawatna. Kas siuumiso nga ipalagip kadatayo ti Théo: “Ti termino a misterio addaan naiduma nga anag ditoy. Kadagiti Kristiano ipamatmatna ti maysa a banag a gagangay a nailemmeng wenno di magaw-at, ngem tarigagayan ti Dios nga ipanayag kadakuada . . ken mapadasanda.”

Ti sao a Griego a my·steʹri·on (“misterio,” wenno “sagrado a palimed”) ket inusar ni apostol Pablo iti partikular nga anag. Inaramatna dayta mainaig iti sagrado a palimed a nabayag a nailemmeng ngem impalgak ti Dios idi imbaonna ni Jesus ditoy daga. Ni Jesu-Kristo, ti Manangisalakan iti sangatauan, isut’ kangrunaan a paset ti naikari a “bin-i” nga usaren ti Dios a mangsubbot iti sangatauan, Daydiay ‘babaen kenkuana mabendesionanto isuamin dagiti nasnasion ti daga’ ken adda kakaduana a makipagtawid idiay langit. (Genesis 3:15; 22:18; Roma 8:17) Dagitoy nailimed, wenno misterioso, a kinapudno ket nailemmeng kadagiti adipen ti Dios kasakbayan ti panawen Kristiano ngem impalgak ida ni Jehova iti umiso a tiempo. (Efeso 1:9; Colosas 1:26) Makaparagsak, daytoy a pannakaammo ket saan nga agpaay iti sumagmamano laeng—a kas kadagiti misterio iti sumagmamano a relihion—no di ket daytat’ maiwaragawag koma kadagiti isuamin a tattao no mabalin nga awan ti panangidumduma.—Efeso 6:19, 20.

Panagdayaw iti Dios iti Kinapudno

Naglaon ti Biblia iti umdas nga impormasion tapno dayawentayo ti Dios iti pamay-an nga anamonganna. Saan a kas iti sursuro a Trinidad, nakalawlawag nga ipanayagna a ni Jehova ti kangatuan ken nababbaba ti saad ni Jesus. Kas pangarigan, kinuna ni Jesus: “Ni Ama dakdakkel ngem siak.” (Juan 14:28; 1 Corinto 15:28) Ipamatmat met ti Biblia a ti nasantuan nga espiritu isut’ aktibo a puersa ti Dios, a mangidaldalan kadagiti matalek nga adipenna.—Aramid 2:1-4.

Idi nakisarita iti maysa a Samaritana, impakita ni Jesus a tapno maay-ayo ti maysa ti Dios, nasken nga Isut’ dayawenna “iti espiritu ken kinapudno.” Innayonna pay a “ti Ama sapulenna dagiti kakasta nga agdaydayaw kenkuana.” (Juan 4:21-24) Adda kadatayon a mangsapul iti daytoy nga umiso a pannakaammo a mangipaay bendision kadatayo no agpannuraytayo iti Sao ti Dios imbes nga awaten dagiti aramid-tao, misterioso a tradision a manglibeg iti dayta.

[Footnote]

[Picture Credit Line iti panid 26]

All rights reserved