Nalabaga a Mantsa iti Niebe—Malaksid no Nasapa a Primavera
“MIENTRAS makita, di pulos malipatan; nakaskasdaaw ti kaadda ti natayengteng a nalabaga iti lugar a nalingdan ti raniag ti init ken nasipnget nga aglawlaw ti nalpes a kabakiran.” Kasta ti komento ti Western Forests, maysa a libro ti Audubon Society maipapan iti nakaparsuaan maipapan iti maysa a mula iti niebe, ti Sarcodes sanguinea. Ad-adda pay a makapasiddaaw no nasaksakbay a makitayo ti irurukkuasna iti lugar a naabungotan ti niebe. “Maysa a naisalsalumina a mula a narukbos, nalangto, naan-anay ken natayengteng ti kinalabagana, nga addaan aguy-uyaoy nga uggot iti makimbaba a sangana ken nakakiwer iti ngatuen dagiti nagbubulig a sabongna,” inlawlawag ti Western Forests. Daytat’ masarakan laeng kadagiti kabakiran ti saleng idiay California ken makin-abagatan nga Oregon.
Ti mula iti niebe ket maysa kadagiti saprophyte, maysa a grupo nga awanan berde a banag, awanan chlorophyll, ket ngarud saan nga aglasat iti photosynthesis. Agpampannuray dagiti saprophyte kadagiti natay wenno malunglungsot a mula wenno rugit ti animal. Dagiti uong, buot, ken dadduma pay a fungi ken sumagmamano a bakteria ket saprophyte, ngem nairaman met iti daytoy a grupo dagiti dadduma a mula nga agsabong. Ti mula iti niebe ket maysa kadagitoy.
Interamenten a pagtaraon ti dadduma kadagiti dadakkel a mula a saphrophyte iti sumagmamano a fungi iti maawagan mycorrhiza a panagnaig—makagunggona a panagtinnulong ti dua a nagduma nga organismo [nga isu ti] fungus (myco) ken ti ramut (rhiza) ti dadakkel a mula. Kadagita a kasasaad, gagangay a saan a nagsasanga ti ramut dagiti saprophyte. Ti fungus ti mangagsep iti mineral ken agneb. Kuna ti The Encyclopedia Americana (International Edition): “Idi arinunos ti maika-19 a siglo, ti kinapateg ti mycorrhiza [a panagnaig] kas panagtinnulong ti dua a di agpada nga organismo ket natakuatan ti Aleman a botaniko a ni Albert Bernard Frank kas maysa a paset ti panagadal maipapan iti panagpatubo iti uong agpaay iti gobierno ti Prussia.”