Pagay-ayatko Dagiti Kabayo

Immuna a rimmuar dagiti babassit a kukona, sa simmaruno ti ulona a nakasadag kadagiti kammauna a gurongna. Narigatanak a nangiruar kadagiti kammauna a gurongna, ngem idi agangay nakaruar met laengen ti intero a bagina. Idi naputed ti puseg, uray la a limmagto ti kabáyan a kabayo a maragsakan ken magagaran unay a makakita iti urbonna.

MAYSA laeng daytoy kadagiti adu a daras a masapul nga agriingak iti rabii tapno tulongan ti “ina” iti panagpasngayna. Diak nagrekreklamo iti daytoy a trabaho. Ngamin, pagay-ayatko ti agpaadu iti kabayo.

Ubingak pay laeng idi ngem pagay-ayatkon dagiti kabayo. Innem ti tawenko idi nangrugiak a nagsakay iti kabayo. Naiyanakak idiay Roncq, iti amianan ti Francia, pinadakkeldak dagiti Katoliko a nagannak a nangpaadal kaniak iti maysa a Katoliko a high school. Awan idi ti eskuelaan a pagadalan no kasanot’ mangpaadu iti kabayo, isu nga inkeddengko nga agsardengak nga ageskuela ken ipamaysa ti biagko iti panangpaadu iti kabayo. Nangrugiak a kadua ti maysa a manangsanay idiay Chantilly, ili iti amianan ti Paris a nalatak kadagiti purebred-na (maymaysat’ pulida a kabayo). Naamirisko sadiay ti makakarit, narigat a lubong ti karera ti kabayo. Apay a makakarit? Naiyarig dagiti pangarera a kabayo kadagiti nalaing nga atleta​—kasapulandat’ naynay nga asikaso.

Panangsanay Kadagiti Pangarera a Kabayo

Ti karigatan a panawen ti panangsanay ken panangisuro masansan a mangrugi iti otonio, inton ag-18 a bulan dagiti kabayo. Masapul a mairuamda iti kabbaro nga aglawlawda ken sursuruen ti saan a bulos a kasasaad, no di ket agtulnog iti pakasanayanda. Umuna, masapul nga iruam ida ti manangsanay iti rienda, trabaho nga adda rigrigatna.

No maminsan ti panangikabil laengen iti rienda ti mangpaalboroto iti kabayo! Masapul a mairuam ti urbon a kalakian iti maikabil a silia, ken kamaudiananna, inton pagsakayanda. Masansan a mapili ti kaunaan nga agsakay manipud kadagiti agsansanay nga agbalin a kumakarera (jockey). Adut’ makapadas iti damo a pannakatnag! Ti panangsanay iti kabayo sapulenna ti kinasigo ken anus, a danggayan ti kinaannad. Kinapudnona, no mapabutngan ti ayup, mabalin nga agpeggad ti pannakasanayna nga agbalin a kumakarera.

Kada agsapa, iruarmi dagiti kabayo tapno suruan ida a magna, agtaltag, ken agtaray​—amin ket napateg a paset ti panagsanay. No masansanay, masapul a pagtulnogan ti kabayo ti aniaman a maibilin. Nupay kasta, mapalukayan ti riendada no dadduma tapno makapagtarayda sigun iti kayatda ngem iti asideg laeng a lugar.

No umaldawen, agsublikami kadagiti kuadra tapno madalusan a naimbag dagiti kabayo. Mapunasan amin a ling-et, ket uray ti kukoda madalusan a naimbag.

No lumalaing ti maysa a kabayo, mabalinnan ti makipaset iti karera dagiti duat’ tawenda a kabayo inton arinunos ti kalam-ekna. Ti karera ti purebred kadawyan nga agpatingga iti maikatlo wenno, iti kaudian, ti maikapat a tawen. Nupay kasta, masapul nga itultuloy dagiti trotter (pang-kalesa a kabayo) ti karerada agingga iti maikawalo a tawenda.

Pimmayso Dagiti Arapaapko

Gapu ta pagay-ayatko unay ti mangpaadu iti kabayo, nangrugiak nga agsanay iti maysa a rantso ti kabayo idiay Normandy, makin-amianan a laud ti Francia​—nagsayaat a lugar a pagpaaduan iti pangarera a kabayo gapu iti klima ken nalasbang a pagpaarabanna. Sangapulo ket walo a bulan kalpasanna, nagbalinak nga assistant director ti Bois-Roussel Stud Farm, ti kadakkelan idi idiay Europa a mangtartaraken iti 300 a kabayo ken ginasut nga ektaria ti kalawana.

Idiay Bois-Roussel Stud Farm, naam-ammok ti babai nga agbalinto a kapisi ti pusok; agtartrabaho sadiay kas maysa a sekretaria. Diak pulos impapan a daytoy ti kangrunaan a mangbalbaliwto iti biagko. Ngamin, naam-ammona dagiti Saksi ni Jehova ken inrugina metten nga insarsarita kaniak ti maipapan kadakuada. Ngem saanak idi nga interesado.

Idi nadamag ti direktor ti planomi nga agkallaysa kalpasan ti sumagmamano a bulan, kiniddawna nga aywananmi ti maysa pay a rantso ti kabayo a kinasosiona. Gapuna, pimmayso met laengen dagiti arapaapko. Addaakon ditoy, direktor ti maysa a nalatak a rantso ti kabayo nupay 24 laeng ti tawenko! Mammano laeng ti direktor ti rantso idiay Francia; masansan nga agpaay laeng kadagiti miembro ti grupo dagiti kumakarera ti kabayo daytoy a saad. Basbassit ngem ti Bois-Roussel, para kaniak, maysa a bassit a paraiso ti 100 ektaria a La Louvière Breeding Farm a masarakan met laeng idiay Normandy, nga addaan agarup sangagasut a kabayo a buklen dagiti kalakian, kabáyan, ken urbon.

Kabayatan ti innem a lawas a kaadda ti sukatak a direktor, ti makinkua imbaonnakam pay laeng idiay Estados Unidos. Sinarungkaranmi dagiti dadakkel a rantso ti kabayo idiay America tapno adalen ti pamay-an ti panangpaaduda ket nangtratokamin iti sumagmamano kadagitoy a mabalinminto a pangipanan kadagiti kabáyanmi tapno pagsikogen dagiti kalakianda.

Biag Iti Maysa a Rantso ti Kabayo

Masapul nga ipamaysam ti biagmo iti maysa a rantso ti kabayo ngem saan met ketdi a makabannog. Kinapudnona, impaayannakam iti pannakapnek, yantangay masansan a makilangenkami iti nakaparsuaan ken addaan makaay-ayo, nasalun-at nga ayup a tartaraknen. Iti agsapa, mariingkami a makangngeg iti panagngatingat dagiti kabayo iti ruot. Anian a makaay-ayo a denggen!

Ti trabaho idiay rantso ket nabingay iti panawen ti panangiyasawa ken ti panangpaanak, ti panangpusot kadagiti urbon, ken ti panangilako kadagiti urbon a purebred. Siaannad a mapili dagiti kalakian babaen iti kalaingda a kumarera, agraman ti pulida. Iti kada primavera, agarup 40 a kabáyan ti agsikog, ket agingga iti sangagasut a ribo a doliar ti maibayad iti maysa a purebred tapno makaputot ti maysa nga urbon. Iti kasta a kadakkel a magasto, saan a narigat a maawatan no apay a kasapulan ti kinaannad kabayatan ti panawen ti panangpasikog ken panangpaanak.

Daksanggasat ta mapasamak dagiti di mapakpakadaan, ket no maminsan, maulila ti kayyanak nga urbon. Iti daytoy a kasasaad, maipasangokami iti narigat a trabaho a mangallukoy iti maysa a kaan-anak a kabáyan a mangtaraken iti dayta. Agsisinnublat a tenglen dagiti mangaywan idiay kuadra ti kabáyan iti aldaw ken rabii iti agarup 48 oras, sa maiyasideg ti urbon tapno makasuso. Masapul a matengngel ti kabáyan tapno di agkugta-kugtar, ta nalakana laeng a mapatay ti ulila. Maysa kadagiti kammauna a sakana ti maigalot iti bagina sa mariendaan tapno matengngel.

Di agbayag, mabannog met laengen ti kabáyan, ket masigurado a pasusuenna met laengen ti urbon. Masansan nga ikanawa unay ti baro nga ina ti urbon nga uray la diyo maasitgan dayta. Masapul a mairehistro a dagus ti urbon idiay French National Registry, a pakaisuratan ti puli a nagtaudanna.

Dagiti Kabayo ken Urbon

Sumagmamano nga aldaw kalpasan ti panagpasngay, maipastor dagiti kabáyan a sursuruten dagiti urbonda. Kas iti urbon ti nadumaduma nga ayup, maragsakanda a nakaruar iti kuralda, siraragsak nga umasi-asibayda iti inada ken agkugta-kugtar iti aniaman a direksion. Anian a nakaay-ayat ti panaglagto-lagto, panagtataray, ken panagtulid-tulidda idiay karuotan! Pagay-ayatda ti danum ket kaykayatda ti tumapog ken aglagto-lagto sadiay.

Di kayat dagiti kabayo ti agmaymaysa ken nalakada la a mauma. Nupay kasta, masapul a maisina dagiti kalakian ken masansanay nga urbon a kalakian. No di maanusan ti kabayo ti agmaymaysa, masapul a maikkan iti kaduana. Mapilitankami a mangikadua ti maysa a karnero iti maysa kadagiti kalakianmi. Agkatunosanda a naimbag. Kinapudnona, agkedked ti karnero a mangpanaw iti kabayo aldaw man wenno rabii. Maysa a kampeon a pangarera a kabayo nga agnagan Allez France ti addaan kadua a karnero a sumursurot kenkuana agingga kadagiti pagkareraan​—nupay saan met ketdi a makikinnarera!

Ti Agosto ket panawen ti panagpupusot, naliday a tiempo kadagiti inna ken urbon. Masapul nga agsisinada ken dida agkitkita wenno mangngeg ti maysa ken maysa. Ipakita dagiti urbon ti panagleddaangda babaen ti masansan a panaggaraigida iti sumagmamano nga aldaw, ngem kalpasanna mailiwliwagda met laeng dayta. Iti Enero 1 iti sumuno a tawen kalpasan ti pannakaipasngayda, maawagandan iti yearling. Iti tinawen a panagtitinnawar idiay Deauville, nalaka laeng a malab-awan ti maysa a yearling ti maysa a milion a doliar.

Nagbalin a nalaing a kumakarera ti dadduma kadagiti kabayo a naiyanak ken nataraken iti rantsomi. Ti maysa isu ni High Echelon a nangabak ti Prix d’Amérique idi 1979 kas kampeon ti lubong iti kategoria dagiti trotter. Nagtarakenkami met iti dadduma a nasayaat a puli a nangabak iti sumagmamano a madamdamag a kadawyan a karera.

Pannakaammo iti Kinapudno

Sumagmamano a bulan ti napalabas nga awan Saksi ni Jehova a simmarungkar iti baro a rantsomi. Isu nga insingasing ni baketko nga agsuratak iti asideg a kongregasion tapno adda sumarungkar. Kalpasan ti sumagmamano nga aldaw, adda agassawa a simmangbay. No iti biangko a mismo, diak mamati a siuumiso nga iladawan ti Biblia ti kasasaad ti panawentayo. Idi imbaga ni baketko a naipasdeken ti Pagarian ti Dios idi 1914, impapanko a bukod laeng nga interpretasion daytoy dagiti Saksi. Diak pulos nakita dayta a petsa idiay Biblia.

Napaut ti saritaanmi iti agassawa, nga amin-tiempo a managebanghelio, ket dagiti inlawlawagda​—nangruna iti libro ti Daniel​—ti nangallukoy iti interesko, ket immanamongak a makiinnadal iti Biblia. Ngem narigat daytoy a kumomporme iti eskediolko, yantangay naigamerak unay iti trabahok.

Agbiahe ti agassawa iti 25 kilometro tapno sarungkarandakami [ngem] masansan nga agawidda a dikam nakapagadal ti Biblia gapu ta mapilitanak a mangaywan iti masakit a kabayo wenno kabáyan nga agpasngay. Ngem bayat a rimmang-ay ti panangapresiarko a kasapulan a maipangpangruna ti intereses ti Pagarian ken ti kinalinteg ti Dios, ginundawayak a ‘gatangen ti panawen’ agpaay iti panagadal.​—Efeso 5:16; Mateo 6:33.

Naipasango iti Pagpilian

Inrugimin a tinabunuan dagiti gimong, ket innem a bulan kalpasanna, tinabunnuak idi 1975 ti “Nadibinuan a Kinasoberano” nga Asamblea Distrito idiay Annecy, makin-abagatan a daya ti Francia. Kabayatan dayta a kumbension, nabigbigko a ti trabahok di maitunos iti Biblia. Naawatak ti prinsipio a nagminar idiay Isaias 65:11, a “dagidiay nangisagana iti maysa a lamisaan a maipaay ken Gasat” saan a makagun-od iti pananganamong ti Dios. Yantangay mangpapaadukami iti pangarera a kabayo, bale supsuportaranmi met laeng ti industria ti panagsugal. Dinakam palubosan ti konsiensiami nga agpabautisar.

Dimteng ti panawen a masapul nga agdesisionakon a naimbag. Itultuloyko kadi ti pagay-ayatko a trabaho wenno idedikarko ti biagko ken Jehova a Dios? Gapu ta nagbalinen a kapatgan iti biagko [ti panangaramid] ti pagayatan ti Dios, inlawlawagko daytoy iti dua nga amok sa inyawatko ti panaglusulosko. Masapul nga agtalinaedak pay iti makatawen nga aguray iti mangsuno kaniak, ngem iti simmaganad nga asamblea sirkito idi Setiembre 1976 idiay Gargenville (lugar idiay Paris), nagbautisarkam ken baketko.

Iti gunglo dagiti managpaadu ti kabayo, adu a tao ti nakadamag iti desisionko. Nangnangruna a malagipko ti maysa a siruhano ti ospital nga immay simmarungkar idiay rantso. Kinunana nga iti moral a panangmatmat, naawatanna a naimbag no apay a kastat’ desisionko. Iti panangmatmatna iti aglawlaw, isut’ naragsakan iti kinapintas ti rantso​—dagiti nagdudumat’ marisda a sabong, dagiti kuadra, ken ti naintar nga alad a napintaan iti puraw. Kas giddiat, impudnona a saan pay a nakaurnong iti umdas a pondo agpaay iti pannakamantinir ken pannakapasayaat ti ospitalna.

Pulos a diak nagbabawian ti desisionko. Pinanawanmi ken baketko ti Francia idi apagtapog ti 1992 tapno agserbi iti Pranses ti pagsasaona a teritoria nga ad-adda nga agkasapulan kadagiti manangiwaragawag ti Pagarian. Sadiay, naaddaanak iti pribilehio nga agserbi kas maysa a panglakayen iti [maysa a] kongregasion dagiti Saksi ni Jehova. Addaankam iti panangmatmat a kas ken apostol Pablo a nairekord idiay Filipos 3:8: “Isuamin dagiti banag ibilangko ida a pannakadadael gapu iti napateg unay a pannakaammo ken Kristo Jesus nga Apok. Gapu kenkuana pinukawko amin ket ibilangko ida a rugit, tapno magun-odak ni Kristo.”

Pagay-ayatmi pay laeng ken baketko ti nakaparsuaan ken dagiti ayup, nangruna dagiti kabayo. Segseggaanmi ti aldaw a ti relasion ti tao kadagiti ayup ket saanen a maigapu iti inaagum a paggep.​—Kas insalaysay ni Stephane Jesuspret.