Ti Panangmatmat ti Biblia
Tulong iti Panagladingityo
“TI PANAGLADINGIT TI MAMAGBALIN KADATAYO NGA UBBING MANEN—DADAELENNA AMIN A NAKAIDUMAAN TI KINASIRIB. AWAN TI AMMO TI KASISIRIBAN.”—RALPH WALDO EMERSON, MAIKA-19-SIGLO NGA AMERICANO A DUMADANIW KEN MANNURAT.
SAAN laeng a nasakit ti pannilud ni patay no di ket bibinegenna ti kaaduan a naulila—asawa a lalaki, asawa a babai, ama, ina, anak a lalaki, anak a babai, wenno gayyem. Mabalin nga agimtuod ti maysa a masirib kadagiti saludsod ngem awan mangngeganna a makaliwliwa a sungbat, ket mabalin nga agsangit dagiti natured ti pakinakemda gapu iti saem ti ladingit ngem dida mabang-aran. Mabalin a malagip dagiti managbasa iti Biblia ti panaganug-og idi ni David idi napapatay ni traidor nga Absalom: “O anakko nga Absalom, anakko, anakko nga Absalom! O siak la koman ti natay, siak la koman, imbes a sika, Absalom nga anakko, anakko!” (2 Samuel 18:33) Daytoy ket saan a sangit ti maysa nga ari agpaay iti maysa a traidor; daytat’ sangit ti maysa nga ama agpaay iti pimmusay nga anakna. Nalabit a kasta met ti riknayo idi nagminataykayo.
Kabayatan ti panawen ti panagladingit, mabalin a rumsua dagiti makaburibor a saludsod. ‘Apay a napasamak dayta? Ammo kadi ti Dios a mapasamak dayta? No ammona, apay a dina linapdan dayta?’ Nupay mabalin a nalaing ti maysa a tao iti Biblia ken ammona a mapagungarto dagiti natay, dagiti makaburibor a saludsod mabalin a kalikagumanda ti napasnek a panagmennamenna agpaay a pakabang-aran ken pakaliwliwaan.
Di makapnek dagiti di umiso a sungbat, di pudpudno a liwliwa laeng ti ipaayda. Masansan a ti panangibaga a ‘kasapulan ti Dios ni ay-ayatem’ ket agbanag iti sigugura nga iyaadayo iti Dios. Ti kinapudno, kas linaon ti Biblia, sungbatanna dagiti saludsod maipapan iti panagladingit ken iyadanina ti maysa ken Jehova a Dios, imbes nga iyadayona kenkuana. Naipanamnama kadatayo idiay 2 Corinto 1:3, 4 nga isu ti Ama dagiti nadungngo nga asi ken ti Dios ti amin a liwliwa.
Balanse ti Pannakaammo ken Pannakabalin ti Dios
Ammo ni Jehova, ti Mannakabalin-amin, dagiti mapaspasamak iti amin a pinarsuana. Ipasigurado kadatayo ti Salmo 11:4: “Ni Jehova—ti tronona adda sadi langit. Makita dagiti matana, usigen dagiti matana dagiti annak dagiti tattao.” Idiay Hebreo 4:13 insurat ni apostol Pablo: “Ket awan ti parsua a saan a sibabatad iti imatangna.” Saan la nga ammo ti Dios no di ket maseknan pay! Kinuna ni Jesus: “Saan aya a ti dua a billit-tuleng mailako iti maysa a sinsilio a bassit ti pategna? Kaskasdi awan maysa kadakuada ti matnag iti daga nga awan pannakaammo ni Amayo. . . . Napatpategkayo ngem kadagiti adu a billit-tuleng.”—Mateo 10:29, 31.
Nalapdan aya koma ti Dios ti di napakpakadaan nga ipupusay ti ing-ingungotenyo ken ti panagladingit nga imbungana? Wen, nabalinanna koma. “Amin a bambanag mabalin iti Dios,” kinuna ni Jesus. (Marcos 10:27) Idi ugma, impangag ni Jehova ti kararag ni matmatayen nga Ezekias sa pinaimbagna ken ninayonanna dagiti tawtawen ti panagbiagna. (Isaias 38:2-5) Di mapagduaduaan ti abilidad ni Jehova a mangaramid iti amin a pagayatanna, ngem masapul a maawatantayo ti ad-adu pay kadagiti pagayatanna. Nabasatay aminen dagiti pakasaritaan dagiti tattao a grabe unay ti pannakadangran wenno panagsakitda, ket kaskasdi a nagbiagda. Nakibiang kadi ni Jehova kadakuada?
Adda naisangsangayan unay a bileg ti dadduma a tattao nga umimbag ken napigsa a determinasion nga agbiag. Daytoy ti mabalin a mangilawlawag iti kasla milagro a panagimbagda. Wenno nagballigi ti dadduma a kabbaro a panangagas. Gapuna, ditay dagus nga ipagarup a nakibiang ni Jehova.—Filipos 4:13.
Ilawlawag ti Sao ti Dios No Apay a Matay ti Tattao
Idiay Roma 5:12, sisisimple nga ilawlawag ni apostol Pablo a ti kaunaan nga amatayo a ni Adan ket simmukir iti Namarsuana ket rumbeng la unay a masentensiaan a matay. Yantangay annaknatayo, managbasoltayo ken mataytayo iti aniaman a tiempo. Awan ti namnamatayo nga agbiag nga agnanayon. Pinagminar idi ni masirib nga Ari Solomon a ti panawen ken di mapakpakadaan a pasamak umapayda iti asinoman iti aniaman a tiempo, gapu man iti makapapatay nga aksidente wenno kellaat a mangkettel-biag a sakit. Wenno naipasngay ti maysa nga addaanen iti sigud a sakit a mangpaababa iti biagna. Ilawlawag met ni Solomon nga iti Dios, adda tiempo ken panawen iti amin a banag. Nangituding ti Dios iti tiempo ti panangagas, saan laeng nga agpaay iti maysa wenno sumagmamano, no di ket agpaay iti amin a manamati a sangatauan bayat ti panagturay ni Kristo Jesus.—Eclesiastes 3:1; 9:11; 1 Corinto 15:25, 26.
Laglagipenyo daytoy a nabatad a kinapudno: Saan a mailaksid dagiti Kristiano kadagiti kalamidad a mangsapsaplit iti pulí ti tao ket gapuna mapasaranda dagiti kapadasan a gagangay iti sangatauan. “Kadawyan kadagiti tattao dagiti sulisog a dimteng kadakayo.”—1 Corinto 10:13, The Jerusalem Bible.
Ti Wagas ti Panangiliwliwag
Ti ipapatay ket maysa a tiempo ti panagsangit a pakairamanan ti kapasnekan nga iyaararaw ken Jehova, ti Manangdengngeg iti kararag. Ad-adda itan nga umadanikayo iti Dios. Ad-adda itan nga iturongyo ti pusoyo babaen iti panagkiddaw agpaay iti pannakaawat, iti bileg a makibagay manen. Paregtaennatay ti Biblia a mangaramid iti dayta. Kuna ni Pedro: “Iyallatiwyo kenkuana amin a pakaringgoranyo, agsipud ta isu maseknan kadakayo.” (1 Pedro 5:7) Anian a makaliwliwa dagiti sasao ti Dios idiay Isaias 57:15: “Kastoy ti kuna ti Nangato ken Daydiay Natan-ok nga agnaed nga agnanayon, a ti naganna nasantuan: ‘Agnaedak iti nangato ken nasantuan a disso agraman iti daydiay addaan iti maysa nga espiritu a napagbabawi ken napakumbaba.” Umadani ti napagbabawi iti Ama; nasingsinged ngem iti sigud. “No ad-adanikayo iti Dios, isu ad-adaninto kadakayo,” insurat ni Santiago. (Santiago 4:8, JB) Ipasigurado ni Santiago kadatayo a sidadaan ti Dios a mangted kadatayo iti kasapulan a sirib ken bileg a mangiliwliwag.
Kasta pay met nga agbalinkayto nga ad-adda a manangngaasi maipapan kadagiti pakasuotan ken pakarigatan dagiti sabsabali, ad-adda a mannakipagrikna. Maawatanyonto ti ad-adu maipapan iti rikrikna ti dadduma a tao ken no kasano a mangipaaykayo iti liwliwa ken namnama. Mabalinanyonto ti mangliwliwa iti maysa a malmaldaang gapu iti ladingitna. Wen, dakdakkelto ti panangisakityo iti sabsabali kadagiti pakarigatanda.—Filipos 2:1.
Makapaladingit ken nasakit ti ipupusay ti maysa nga ing-ingungoten iti sumagmamano a tiempo, nalabit iti napapaut a tiempo. Kaskasdi, inton agangay, makaituggod iti narimrimat a panangmatmat iti namnama iti masanguanan, ti namnama nga agserbi iti Dios nga awananen kadagiti nasaem a kapadasan. Nabilbilegto pay ketdin ti Nakristianuan a personalidadtayo.—1 Pedro 1:6, 7.
Isu nga agpapan pay iti kinasaem ti ladingit, dikay sumuksuko! Tarigagayanyo koma ti agtultuloy nga agserbi iti Dios a simamatalek ken sisusungdo, agpaay a pakaitan-okan ken pakaidayawanna ken agpaay iti agnanayon a pannakaisalakanyo.
[Picture Credit Line iti panid 26]
The Day Before Parting ni Josef Israels: Regalo ni Alice N. Lincoln, Impaay ti Museum of Fine Arts, Boston