Panangiliwliwag iti Ladingit

“[Ni Jacob] napan liniwliwa dagiti amin nga annakna ngem saan a nagsardeng ti panagladingitna. Kinunana, ‘Matayak nga agladladingit gapu iti pannakapukaw ti anakko.’ Intultuloyna ti panagladingitna gapu ken ni Jose nga anakna.”​—GENESIS 37:35, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.

NAPALALO ti panagladingit ni patriarka a Jacob gapu iti impagarupna nga ipapatay ti anakna. Impapanna nga agladladingit lattan agingga iti ipapatayna. Kas ken Jacob, mabalin nga ipagarupmo a dimonto pulos mailiwliwag ti panagladingitmo gapu iti umukuok a liday nga itden ti ipapatay ti ay-ayatem. Ipasimudaag kadi ti kasta a napalaus a panagladingit a kurang ti pammatim iti Dios? Sigurado a saan!

Ti Biblia deskribirenna ni Jacob kas tao nga addaan pammati. Ni Jacob agraman ni apongna nga Abraham ken ni tatangna nga Isaac ket makomendaran gapu iti naisangsangayan a pammatida. (Hebreo 11:8, 9, 13) Agasem, adda pay ketdi idi gundaway nga agpatnag a nakigubal iti maysa nga anghel tapno magun-odanna ti pamendision ti Dios! (Genesis 32:24-30) Nabatad a nasinged unay ni Jacob ken Jehova. Ania ngarud ti masursurotayo iti panagladingit ni Jacob? Ti napalaus a panagladingit ken panagleddaang no matay ti ay-ayatentayo dina ipasimudaag a nakapuy ti pammatitayo iti Dios. Ti panagladingit ket gagangay ken natural a reaksion no matay ti ay-ayatentayo.

Ania ti Ladingit?

Nadumaduma ti epektona kadatayo ti ladingit, ngem para iti adu, ti kakaruan ket ti pannakarikna iti napalalo a saem. Usigem ti kapadasan ni Leonardo, nga agtawen iti 14 idi kellaat a natay ni tatangna gapu iti sakit iti puso ken bará. Pulos a di malipatan ni Leonardo ti aldaw nga impakaammo kenkuana dayta ni ikitna. Idi damo, dina kayat a patien. Nakitana ti bangkay ni tatangna kabayatan ti pumpon, ngem saanna a maawat a ni tatangna dayta. Agarup innem a bulan a saan a makasangit ni Leonardo. Masansan a dina mapupuotan ti bagina a mangur-uray iti panagawid ni tatangna manipud iti trabaho. Sana la naakseptar a talaga a natayen ni tatangna kalpasan ti agarup makatawen. Idi naawatnan, napalalo ti ladingitna ta isu ket talaga nga agmaymaysan. Dagiti gagangay a banag a kas iti panagawidna nga awanen ti masangpetanna, ti mangipalagip nga awanen ni tatangna. Kadagita a tiempo, masansan nga agsangit iti kasta unay. Mailiw unayen ken tatangna!

Kas iti nalawag nga ipakita ti kapadasan ni Leonardo, ti ladingit ket mabalin a nasaem. Ngem makaparagsak ta mabalinmo a mailiwliwag dayta. Nupay kasta, kasapulan ti panawen. No kasano a kasapulan ti panawen tapno aglunit ti nakaro a pisikal a sugat, kasta met laeng no matay ti maysa nga ay-ayaten. Mabalin nga agpaut iti adu a bulan, tawen, wenno nabaybayag pay ketdi ti panangiliwliwagmo iti ladingitmo. Ngem iti panaglabas ti tiempo, ti ladingitmo ket saanton a kas iti kakarona idi damo ken in-inutto a maamirismo nga adda pay laeng namnamam ken panggep iti biag.

Kabayatanna, makuna a ti ladingit ket napateg a paset ti proseso ti panangiliwliwag ken ti panagsursuro a makibagay iti baro a kasasaad. Talaga a makaikawa no awanen ti dati a kaduatayo. Masapul nga iruamtayo ti agbiag nga awan dayta a patpatgentayo. Makatulong kenka ti panagladingit tapno maipeksam ti riknam. Siempre, agduduma ti pamay-antayo a mangipeksa iti ladingittayo. Ngem adda banag a pudno kadatay amin: No pengdam ti ladingitmo, mabalin a madadael ti mental, emosional ken pisikal a salun-atmo. Ania ngarud dagiti nasayaat a pamay-an tapno mailiwliwagmo ti ladingitmo? Adda sumagmamano a praktikal a balakad ti Biblia.a

Panangiliwliwag iti Ladingit

Naamiris ti adu a natayan a makapabang-ar ti panangisarsaritada iti maipapan iti riknada. Kas pagarigan, usigem ti sasao ni Job a maysa a karakter iti Biblia, a natay amin ti sangapulo nga annakna ken nangibtur iti dadduma pay a trahedia. Kinunana: “Ti kararuak pudno unay a marumen iti biagko. Iyesngawkonto ti pannakaseknanko iti bagik. Agsaoakto iti kinapait ti kararuak!” (Job 1:2, 18, 19; 10:1) Imutektekam ta masapul nga ‘iyesngaw’ idi ni Job dagiti pannakaseknanna. Kasano ti panangaramidna iti dayta? “Agsaoakto,” inlawlawagna.

Kinuna ni Paulo, a natayan iti ina: “Ti maysa kadagiti nakatulong kaniak ket ti panangisarsaritak iti maipapan ken nanangko.” No kasta, mabang-aranka no isarsaritam ti riknam iti maysa a talkem a gayyem. (Proverbio 17:17) Kalpasan iti ipapatay ni nanangna, kiniddaw ni Yone kadagiti kapammatianna a sansanenda koma ti isasarungkarda. “Ti pannakisarsarita ket nakatulong tapno maep-ep ti marikriknak a saem,” kinunana. Mabalin a maamirismonto met a nalaklaka a mailiwliwagmo ti riknam no iyebkasmo ken ibagam dayta iti maysa nga agimdeng kenka buyogen ti pannakipagrikna.

Ti panagsurat ket makapabang-ar met iti rikna. Para iti dadduma a marigatan a mangisarsarita iti maipapan iti riknada, mabalin a nalaklakada a maipeksa dayta no isuratda. Kalpasan ti ipapatay da Saul ken Jonatan, ti matalek a lalaki a ni David ket nangisurat iti naladingit a kanta a nangipeksaanna iti lidayna. Idi agangay, dayta a naladingit a kanta ket nagbalin a paset ti Maikadua a Samuel a maysa a libro iti Biblia.​—2 Samuel 1:17–27.

Ti panagsangit ket makapalag-an met iti rikna. “Ta iti tunggal banag adda naituding a tiempo, ti mismo a . . . tiempo ti panagdung-aw,” kuna ti Biblia. (Eclesiastes 3:1, 4) Talaga a ti ipapatay ti ay-ayatentayo ket “tiempo ti panagdung-aw.” Saan a nakababain ti agsangit a maigapu iti ladingit. Naglaon ti Biblia iti adu a pagarigan maipapan kadagiti matalek a lallaki ken babbai a sipapanayag a nangipeksa iti ladingitda babaen ti panagdung-aw. (Genesis 23:2; 2 Samuel 1:11, 12) “Nagarubos dagiti lua” ni Jesus idi asidegen iti tanem ti patpatgenna a gayyem a ni Lazaro a nabiit pay idi a natay.​—Juan 11:33, 35.

Masapul nga agan-anuska a mangiliwliwag iti riknam ta mabalin a masansan a sumkento latta ti ladingitmo. Laglagipem a saan a nakababain ti agsangit. Para iti adu a matalek a tattao, ti panagsangit a maigapu iti ladingit ket gagangay ken napateg a paset iti proseso ti panangiliwliwag.

Umadanika iti Dios

Kuna ti Biblia kadatayo: “Umadanikayo iti Dios, ket isu umadaninto kadakayo.” (Santiago 4:8) Ti panagkararag ket maysa kadagiti kangrunaan a pamay-an tapno makaadanitayo iti Dios. Dimo tagibassiten ti pateg dayta! Kastoy ti makaliwliwa a kari ti Biblia: “Ni Jehova asideg kadagidiay nadunor ti pusoda; ket dagidiay a naidagel iti espiritu isalakanna.” (Salmo 34:18) Ipanamnamana pay: “Ipalladawmo ti dadagsenmo ken Jehova a mismo, ket isu saranayennakanto.” (Salmo 55:22) Panunotem daytoy. Kas nadakamaten, adu ti nakapaneknek a makatulong unay ti panangisarsaritada iti talkenda a gayyem iti maipapan iti nasaem a marikriknada. Saan kadi nga ad-adda pay a makatulong no ti marikriknam ket ipeksam iti Dios a nangikari a liwliwaennatayo?​—2 Tesalonica 2:16, 17.

Kastoy ti kinuna ti nadakamat itayen a ni Paulo: “No diak maibturanen ti saem ken no mariknak a diak kabaelanen dayta, agparintumengak lattan nga agkararag. Agpakaasiak iti Dios a tulongannak.” Kombinsido ni Paulo a nakatulong kenkuana dagiti kararagna. Mabalin a maamirismonto met a kas sungbatna kadagiti napasnek a kararagmo, “ti Dios ti amin a liwliwa” ipaayannaka iti tured ken bileg a mangiliwliwag iti riknam.​—2 Corinto 1:3, 4; Roma 12:12.

Ti Namnama a Panagungar

Kinuna ni Jesus: “Siak ti panagungar ken ti biag. Ti mangwatwat iti pammati kaniak, uray no matay, agbiagto.” (Juan 11:25) Isursuro ti Biblia nga agbiagto manen dagiti natay.b Bayat iti kaadda ni Jesus ditoy daga, impakitana a kabaelanna a pagungaren dagiti natay. Naminsan, pinagungarna ti maysa a balasitang nga agtawen iti 12. Ania ti reaksion dagiti nagannakna? “Saanda a natngelan ti riknada buyogen ti dakkel a panagsiddaaw.” (Marcos 5:42) Iti panagturay ti Pagarianna, ti nailangitan nga Ari a ni Jesu-Kristo pagungarennanto ti di mabilang a minilion a tattao ditoy daga​—ngem iti sidong dagiti natalna ken nalinteg a kasasaad. (Aramid 24:15; 2 Pedro 3:13) Panunotem ti napalaus unay a rag-o inton mapagungar dagiti natay ken maikaykaysadanto manen kadagiti ay-ayatenda!

Ni Claudete, a natayan iti anak gapu iti pannakaidungpar ti eroplano, inkabilna iti rabaw ti refrigerator ti retrato ti anakna a ni Renato. Masansan a kitaenna dayta a retrato sana kunaen iti bagina, ‘Agkitatanto manen inton panagungar.’ Dardarepdepen met ni Leonardo ti panagungar ni tatangna iti baro a lubong nga inkari ti Dios. Wen, ti namnama a panagungar ket pudno a gubuayan ti liwliwa kadakuada ken iti nagadu a natayan kadagiti ay-ayaten iti biag. Mabalin met a makaliwliwa dayta kenka!

[Footnotes]

[Kahon/Ladawan iti panid 7]

“Ti Dios ti Amin a Liwliwa”

“Bendito koma ti Dios ken Ama ni Apotayo a Jesu-Kristo, ti Ama dagiti nadungngo nga asi ken ti Dios ti amin a liwliwa.”​—2 Corinto 1:3.

Ipakita dayta a bersikulo ti Biblia a kabaelan ti Dios a tulongan dagiti matalek nga adipenna a mangibtur iti aniaman a parikut wenno karit a mabalin a pakaipasanguanda. Ti maysa a pamay-an ni Jehova a mangliwliwa ket babaen iti maysa a gayyem wenno ay-ayaten a kapammatian.

Ni Leonardo, a natayan iti ama, malagipna ti maysa a kapadasanna a nangpabileg ken nangliwliwa kenkuana. Kaaw-awidna idi, ket idi a malagipna nga awanen ti masangpetanna, nagsangit iti kasta unay. Napan iti asideg a parke ken nagtugaw iti bangko ket sadiay nga intuloyna ti nagsangit. Bayat nga agsangsangit, nagpatulong iti Dios. Pagammuan ta adda lugan a simmardeng iti asideg, ken nalasin ni Leonardo a ti drayber ket maysa kadagiti kapammatianna. Adda bambanag nga itultulod dayta a kabsat ken nagkamali iti dalan a dinaliasatna. Umdasen ti kaadda dayta a kabsat tapno maliwliwa ni Leonardo.

Iti sabali a kasasaad, adda biudo a malmalday unay. Dina mapengdan ti panagsangitna agsipud ta kasla awanen ti namnamana. Immararaw tapno agpatulong iti Dios. Bayat nga agkarkararag, nagkiriring ti telepono. Dayta ket ti apokona. Malagipna: “Ti ababa a panagsaritami ket umdasen tapno agbalinak manen a natured. Kombinsidoak a sungbat iti kararagko ti iyaawagna iti telepono.”

[Kahon iti panid 9]

Panangliwliwa iti Sabsabali

“[Ti Dios ti] mangliwliwa kadakami iti amin a rigatmi, tapno mabalinanmi a liwliwaen dagidiay adda iti aniaman a kita ti rigat babaen ti liwliwa a pinangliwliwa kadakami ti Dios.”​—2 Corinto 1:4.

Napasaranen ti adu a pudno a Kristiano ti kababagas dagita a sasao. Yantangay, naliwliwada tapno mailiwliwagda ti ipapatay ti ay-ayatenda, maamirisda a kabaelanda metten a paregtaen ken liwliwaen ti sabsabali.

Usigem ti ulidan ni Claudete, a regular a sumarsarungkar kadagiti sabsabali tapno iranudna dagiti patpatienna a naibasar iti Biblia. Sakbay a natay ti barona, sarsarungkaranna idi ti maysa a babai a natayan iti anak gapu iti leukemia. Kaay-ayo dayta a babai ti masarungkaran, ngem panagriknana ket saan a pulos a naan-anay a maawatan ni Claudete ti saem a marikriknana. Ngem di nagbayag kalpasan ti ipapatay ti baro ni Claudete, dayta a babai ket simmarungkar kenkuana ket imbagana a napanna sinarungkaran tapno makitana no kaskasdi nga adda pammati ni Claudete iti Dios ita ta natay ti barona. Nasdaaw dayta a babai gapu iti nabileg a pammati ni Claudete. Gapuna, regular itan nga agpapayadal iti Biblia ken Claudete ket naruay a liwliwa ti masagsagrapna manipud iti Sao ti Dios.

Kalpasan a natay ni tatangna, inkeddeng ni Leonardo ti agadal iti sign language tapno mairanudna kadagiti tuleng ti makaliwliwa a mensahe ti Biblia. Nakitana a nagdakkel ti naitulong kenkuana dagiti panagreggetna a tumulong kadagiti tuleng. Kunana: “Ti maysa kadagiti nakatulong kaniak a mangiliwliwag iti ladingitko ket ti tarigagayko a tumulong kadagiti tuleng a mangammo iti maipapan iti Dios. Adu a panawen ken pigsak ti busbusbosek a tumulong kadakuada. Nagbalinak a naragsak iti laksid ti panagleddaangko idi nakitak a nagpabautisar ti kaunaan nga iyad-adalak iti Biblia! Kinapudnona, ita pay laeng a nariknak ti napalaus a rag-o kalpasan ti ipapatay ni tatangko.”​—Aramid 20:35.

[Ladawan iti panid 5]

Mabalin a makapabang-ar ti panangisarsaritam iti maipapan iti riknam

[Ladawan iti panid 6]

Mabalin a makatulong ti panagsurat tapno maipeksam ti ladingitmo

[Ladawan iti panid 6]

Talaga a makaliwliwa ti panagbasa iti maipapan iti namnama a panagungar

[Ladawan iti panid 8, 9]

Inkari ni Jesus a pagungarenna dagidiay nakapaneknek iti pammatida kenkuana