Natungpal ti Naisangsangayan nga Arapaap!
BABAEN TI KORESPONSAL TI AGRIINGKAYO! IDIAY NIGERIA
NASUROK a 500 a Saksi ti adda iti pangngaldaw idiay Bethel Home sadi Nigeria idi Pebrero 9, 1994, idi inserrek dagiti waiter ti ice cream a dulse. “Ania ti okasion?” kuna ti dadduma a silalaaw. “Saan laeng nga adda ice cream, no di ket kitaenyo ti nadumaduma a timplana—vanilla, tsokolate, strawberry, ken pistachio!”
“Uppat-kolorna nga ice cream! Adda naisangsangayan a kaipapananna,” inyanunsio daydiay mangidadaulo iti panganan. “Daytat’ pangselebrar iti panagbaliwtayo iti uppat-kolorna [de-kolor] a panagimprenta!”
Ti natibong a palakpak a simmaruno ket saan laeng a maipaay iti ice cream iti kuarto a panganan. Daytat’ panangapresiar kadagiti baro a makina a pagimprenta idiay paktoria a nangrugin nga agpataud iti de-kolor a magasin a Pagwanawanan ken Agriingkayo! Ti de-kolor a panagimprenta ket agpaypayson iti sangalubongan. Ti Nigeria ti kaudian kadagiti dadakkel nga agim-imprenta a sanga a nagbaliw iti de-kolor a panagimprenta—maysa a panagbalbaliw a narugian idi ngalay ti dekada ’80. Nangrugi iti Marso 15, 1994, a ruar Ti Pagwanawanan, saanen nga agim-imprenta iti dua-kolor ti Nigeria.
Ti dua a baro a Koenig ken Bauer Rapida 104 a makina a pagimprenta naggapuda idiay sanga ti Netherlands. Simmangpet pay a kadua dagiti makina ti dadduma nga alikamen ti panagimprenta: ti plate scanner, makina a pagkupin, pagdait, pagtabas, ken sheeter. Dagitoy amin ket 130 metriko tonelada nga alikamen.
Dagiti Makina a Pagimprenta nga Agtatapaw iti Angin!
Iti pangngeddeng a mangipatulod kadagiti pagimprenta, timmaud ti parikut no kasano a maipatulodda. Saan a maiseksek iti maleta ti tallopulo ket lima a tonelada a makmakina! Kinuna ni Bernd Sauerbier, a nangorganisar iti pannakaipatulodda manipud Netherlands: “Masapul a panunotenmi no kasano a maibiahe dagiti makina iti kasayaatan a pamay-an a mangsalaknib kadakuada manipud iti pannakaperdi.”
Gagangayen a dagita a makina ti maipatulod a naikarga kadagiti dadakkel a kahon a kayo. Nupay kasta, maamak dagiti kakabsat a ti kayo mabalin a saan unay a nalagda a mangandur iti rigat ti pannakaibiahe iti baybay agraman ti panangilugan ken ti panangidissaag kadakuada iti pagsangladan. Ti nalaklaka ken nataltalged a pamay-an isu ti panangipatulod kadakuada iti 40-pie a landok a pagipatulod a container. Ngem kasano a maiserrek ken mairuar dagita a dadakkel a makina kadagiti container? Kinuna ni Kabsat Sauerbier: “Maysa a karit daytoy ta awan ti kapadasanmi a mangilugan iti makmakina kadagiti container. Uray ti kompania a nagaramid kadagiti makina awan mapanunotda no kasano a maipatulodda iti kastoy a pamay-an.”
Ti solusion ramanenna ti panangusar iti air-cushion, a maawagan met iti napnot’ angin a module. Dagitoy ket saan a napintas ti buyada nga air-cushion, ngem dakkel ti maaramidanda. Dagitoy ket daplat a banag a naaramid iti aluminum ken goma, a dakdakkel ken nadagdagsen ngem portpolio! Maibomba ti compressed air kadakuada ken maiduron nga agpababa. Daytoy ti mangital-o bassit kadagiti air cushion iti daga agraman ti aniaman a naidisso kadakuada.
Iti kastoy a pamay-an, maital-o uray ti paspaset ti makina a pagimprenta nga agdagsen iti adu a tonelada babaen iti naingpis nga air cushion. Nakatal-oda, agtatapáw iti angin! Apaman a maital-o ti maysa a paset manipud iti daga, nalakan nga iduron dayta babaen iti ima sadinoman ti kayatmo a pangikabilan.
Nangidisso dagiti Saksi kadagiti tabla iti daplat ti container tapno nagalis a pangusaran kadagiti air cushion nga adda iti unegda. Masapul a siguraduenda met a ti daplat ti kada container ket naan-anay a patad. Apaman nga addan dagiti makina iti uneg ti container, mangipuesto dagiti kakabsat kadagiti bareta a landok kadagiti sikigan ken tuktok ti tunggal container tapno nataltalged ti karga. Aganay a dua a lawas idi Agosto 1993 a naikarga ti amin a paspaset kadagiti container.
Idi Disiembre 29, 1993, iti alas 6:00 t.r., simmangpet dagiti lima nga immuna a container idiay Nigeria Bethel complex. Nagur-uray dagiti kakabsat, sigagagar ken nakasagana a mangirugi iti naannad ken narikut a trabaho a mangidiskarga. Nagpatnagda a nagtrabaho agingga iti agbannawag. Yantangay dagiti makina ket naikargada babaen kadagiti air cushion, nangibomba dagiti trabahador iti pressurized air, ket sinaggaysa a rimmuar dagiti paspaset manipud iti container. Kalpasanna, intag-ay dagiti crane ti tunggal paset kadagiti naisangsangayan a dangalay iti pagserkan ti paktoria. Naikurri manen dagiti air cushion, ket bayat nga agbuybuya dagiti magagaran a bunggoy, induron ti ima dagiti makina sadiay lugar a pagandaranda.
Naragsakan Kadagiti De-Kolor a Magasin
Idi alas 7:45 t.r., idi Pebrero 3, 1994, pinatauden dagiti pagimprenta ti umuna nga Ingles a pagsasao a de-kolor a Pagwanawanan a naiprenta idiay Nigeria. Idi agangay, yimprenta metten dagiti pagimprenta dagiti magasin a Yuroba, Igbo, Efik, ken Pranses.
Bayat a magun-odanen dagidiay agnanaed iti Bethel dagiti immuna a kopia, aniat’ reaksionda? “Maragsakanak!” kinuna ti maysa a lalaki. “Inartapanna ti aniaman a publikasion a nayimprenta ditoy a pagilian iti kinapintasna.”
Kinuna ti sabali pay a lalaki: “Idi mabalinen a magun-odan, nangalaak iti 20 a kopia, nga impatulodko iti pamiliak ken kadagiti gagayyemko. Magagaranak unay a mangusar kadakuada iti tay-ak.”
Simmungbat ti sabali pay, idi napagsaludsodan maipapan iti de-kolor a magasin: “Basta nakaskasdaaw! Daytoy ket maysa manen a pammaneknek a maseknan ni Jehova iti isuamin iti sangalubongan!”
Gapuna, bayat a sinagrap dagiti trabahador ti Bethel ti uppat-kolorna nga ice cream-da, pinampanunotda dagiti de-kolor a magasin. Daytat’, kas panangyebkas ti maysa a lalaki iti dayta, “natungpal ti naisangsangayan nga arapaap.”
[Dagiti ladawan iti panid 21]
Dagiti paset ti makina a pagimprenta nga agdagsen iti adu a tonelada ket sinuportaran ti naingpis nga air cushion