“Agpada a Gundaway nga Agturong iti Trahedia”
“SAAN ngamin a maawatan dagiti tin-edyer a babbai ti mensahe nga agpaay kadakuada,” ipadamag ti The Toronto Star. Ania a mensahe? A ti panagsigarilio ket makapapatay a bisio. Impalgak ti maysa a panagadal idi 1991 a managsigarilio ti 25 a porsiento kadagiti babbai idiay Canada nga agtawen iti nagbaetan ti 15 ken 19, no idilig ti 19 porsiento kadagiti lallaki iti isu met laeng a grupo ti edad. Uray pay kadagiti adulto, ad-adu dagiti babbai a managsigarilio ngem kadagiti lallaki a kasadarda. “Ti panagsigarilio dagiti babbai ket nagbalin nga agpada a gundaway nga agturong iti trahedia,” kinuna dagiti Physicians for a Smoke-Free Canada.
Apay a rugian dagiti tin-edyer a babbai ti agsigarilio? Maigapu iti panagusioso, panangpilit ti kapatadan, ken panagrebelde. Nupay kasta, saan a rumbeng a maipuera ti industria ti panaganunsio, a mangipabuya kadagiti babbai a managsigarilio kas narapis. Wen, adu ti agsigarilio tapno maikagumaanda a liklikan ti nalabes a pannangan, ken pagdanaganda ti idadagsenda no isardengda ti agsigarilio. Nakalkaldaang, mabalin nga ad-adda a maseknan dagitoy a babbai iti peggad ti idadagsen ngem ti peggad ti kanser. Gupgopen ni Robert Coambs, maysa a katulongan a propesor idiay University of Toronto, ti kababalinda: “Mabalin a pakadanagak ti kanser iti bará 20 pay a tawen. Ngem ti idadagsen ti dagus a pakaseknak.”
Pumpuntiriaen met ti industria ti tabako dagiti babbai babaen ti pananginaigda iti panagsigarilio iti panagwaywayas. Kaskasdi, nainsiriban a kinuna ni Jean Kilbourne, sigud a mamalbalakad ti dua a siruhano iti E.U.: “Mabalin a maibilang laeng ti panagsigarilio a mangwayawaya no ibilang ti maysa ni ipapatay kas kaudian a mangwayawaya.”