Sadino ti Napanan Dagiti Amin a Bakalaw? — Watchtower ONLINE A LIBRARIA

Sadino ti Napanan Dagiti Amin a Bakalaw?

NAKAAD-ADU ti bakalaw iti danum ta dandani “di magaudan ti bilog a lumasat kadakuada.” Kasta ti komento ti managsirarak a ni John Cabot idi 1497 bayat a dineskribirna ti maysa kadagiti kabaknangan a pagkalapan iti lubong—ti Grand Banks iti Newfoundland. Idi arinunos ti dekada 1600, ti tinawen a makalapan a bakalaw idiay Newfoundland nakagtengen iti dandani 100,000 a metriko tonelada. Bayat ti sumaganad a siglo, nagdoble ti makalap.

Itatta, nupay kasta, kasta unayen ti binaliwan ti kasasaad. Ti kakalapen a bakalaw nakarasrasayen ta idi 1992 ti gobierno ti Canada imparitnan ti panagkalap iti bakalaw idiay Atlantico, a nagbanag iti napattapatta a 35,000 a tattao nga agbirbirok iti sabali a trabaho. Iti 1997 maipapaulog pay laeng ti panangiparit. Ngem sadino ti napanan dagiti amin a bakalaw?

Bayat ti dekada 1960, ti internasional a bunggoy dagiti pagkalap naguummongda kadagiti banks iti taaw ti Newfoundland tapno agkalap iti nakaad-adu a bakalaw. Idi 1968, dagiti trawler iti nasurok a sangadosena a pagilian nakakalapdan iti 800,000 a tonelada nga ikan iti tinawen kadagiti banks iti Newfoundland. Daytoy ket mamitlo a daras a tinawen a promedio a nakalapan iti napalabas a siglo.

Nupay ti nalamlamiis a danum, ti iyaadu dagiti foca (seal), ken ti iyaakar dagiti bakalaw mabalin nga adda pasetda iti irarasay ti bilang dagiti bakalaw, ti nangnangruna a mapabasol iti didigra dagiti bakalaw ket ti kinaagum ti tao. “Nakalawlawag a daytat’ nalabes a panagkalap,” kuna ti biologo ti biag iti baybay.

Ania ti masanguanan ti bakalaw iti Atlantico? Pagduaduaan ti dadduma nga adda umdas a babassit pay nga ikan a dumakkel, agitlog, ken mangpaadu iti kakikitada. Nagkomento ti The Evening Telegram iti St. John: “Ti kabayaganen nga industria ti Canada, ti panagkalap iti bakalaw iti Atlantico, maammuanto laengen kadagiti libro ti historia.” Nupay kasta, adda namnama!

Ipanamnama ti Biblia kadatayo nga iti mabiiten, iti inkari ti Dios a baro a lubong ti kinalinteg, awanto ti lugar ti kinaagum. (2 Pedro 3:13) Ni Jehova ‘iyeg[nanto] iti pannakadadael dagidiay mangdaddadael iti daga’ ket aramidennanto ti daga ken ti baybay nga aduan iti nabiag a pakabendisionan dagidiay agtarigagay nga agserbi ken mangay-ayo kenkuana.—Apocalipsis 11:18.

[Picture Credit Lines iti panid 31]