Panangtulad Kadagiti Nakaskasdaaw a Disenio ti Biag
Matumba ken maitugtog dagiti ubbing nga agsursuro a magna. Matnag dagiti mas natataengan nga ubbing kadagiti kayo ken bisikleta. Agdidinnungpar dagiti atleta iti pagay-ayaman. Mamin-adu a maaksidente dagiti motorista iti kalsada. Ngem iti laksid amin dagitoy a pannakatnag, pannakaitugtog, ken pannakaidungpar, masansan a makalasattayo a ditay unay maan-ano. Masansan a matagilag-antayo ti kinaandur ken kinalap-it ti bagitayo. Ngem manipud kadagiti tulang agingga iti kudiltayo, mataktakuatanen dagiti sientista a datayo ket pinataud ti nakasaysayaat a disenio.
MAKITA iti intero a nakaparsuaan ti panagdinnanggay ti kinapigsa ken kinaandur—agraman ti kalkalainganna a dagsen. Agtubo dagiti naganus a kayo kadagiti rengngat ti semento ken bato sada padakkelen dagiti rengngat bayat a dumakdakkelda kas narangpaya a kayo. Pagangayanna, madaeran dagiti kayo ti angin a mangtumba kadagiti poste ti koriente ken mangrebba iti balbalay. Abutan dagiti woodpecker ti kayo ket maitugtog ti uloda iti kapigsa a mabalin a mangrumek iti ordinario nga ulo. Kumtat dagiti pika, bai, ken uray bala kadagiti lalat ti buaya ken alligator. (Idiligmo ti Job 41:1, 26.) Rinibun a tawen a nagamanga ken nagsiddaaw dagiti tattao kadagiti kasta a banag.
Iti napalabas nga 40 a tawen, dagiti dadakkel nga idudur-as iti teknolohia ti nakaipaay kadagiti sientista iti nabileg ken baro nga alikamen a mausarda a mangtakuat kadagiti palimed iti likudan dagitoy a disenio, a kaaduanna ket nakalemmeng iti kaunggan ti sibibiag a selula. Iti daytoy nagbassit a banag, agpayso a makapaamanga ken nakaskasdaaw ti kinakomplikado ti kalidad ti pannakadiseniona. Nupay kasta, ti panggep ti siensia ket saan la nga ammuen dagiti palimed iti likudan dagiti naisangsangayan a materiales iti nakaparsuaan no di ket tuladen dagitoy—uray no iti pangkaaduan a prinsipio laeng. Mapangnamnamaan unay daytoy a tay-ak ti panagadal isu a napataud ti baro a siensia a maawagan biomimetics, a nagtaud iti Griego a biʹos, kayatna a sawen “biag,” ken miʹme·sis, kayatna a sawen “panangtulad.”
Ti Biomimetics Ipanamnamana ti Nasaysayaat a Lubong
“Ti biomimetics isut’ panagadal kadagiti biolohikal nga estruktura [ken] dagiti usarda,” kuna ti libro a Biomimetics: Design and Processing of Materials. Kunana pay a panggep daytoy a panagadal ti ‘mangpataud kadagiti baro a kapanunotan sa mapagbalin dagitoy a kapanunotan kas sintetiko a sistema nga umasping kadagiti biolohikal a sistema.’
Kuna ti sientista a ni Stephen Wainwright a ti “biomimetics saklawennanto ti molecular biology ket sukatanna dayta kas ti karikutan ken kapatgan a biolohikal a siensia ti Maika-21 a Siglo.” Kastoy ti kuna ni Propesor Mehmet Sarikaya: “Addatayon iti wangawangan ti panawen ti dakkel a panagbalbaliw mainaig iti materiales a pumada iti Iron Age ken Industrial Revolution. Sipapartak nga agturturongtayon iti baro a panawen dagiti materiales. Iti las-ud ti sumaganad a siglo, patiek a dakkelto ti panangbalbaliw ti biomimetics iti wagas ti panagbiagtayo.”
Kinapudnona, rinugiannan a binalbaliwan ti lubongtayo, kas makitatayto. Ngem umuna, kitaentay biit ti sumagmamano kadagiti saan pay a maawatan a pagsidsiddaawan a madama nga ad-adalen a naimbag dagiti sientista. Sukimatentay met dagiti mamagpanunot nga implikasion iti likudan ti sao a “disenio” ken kitaentayo no kasanoda a lawlawagan ti nakaskasdaaw a lubong iti aglawlawtayo.