Dagiti Password—Tulbek iti Kinatalged
“PLEASE enter your password.” Para iti adu a tattao iti intero a lubong, dagitoy a sasao nga agparang iti iskrin ti computer ket paset ti inaldaw a panagbiag. Lukatam man ti personal computer-mo, ti cell phone-mo, usarem man ti credit card-mo, wenno pasardengem ti pangseguridad a sistema ti ruangan, nagadu ti maaramidan dagiti password, wenno PIN (personal identification number), iti inaldaw nga aramidem.
Tallo agingga iti 5 a password ti us-usaren ti adu nga agop-opisina para laeng iti trabahoda, ket mapattapatta nga iti las-ud ti sangapulo a tawen, agusarton dagiti tattao iti nasurok a 100 a password! Gapu ta adu ti pakausaran dagiti password, kasano a makapilika kadagiti kalkalainganna ti kinakomplikadoda tapno natalged ngem nalaka a malagip?
Adda dagiti kangrunaan a pagannurotan a masapul a laglagipem. Umuna, adtoy dagiti maiparit. Dika agusar iti password a naganmo wenno nagan ti maysa a miembro ti pamiliam, uray ti nabaliwan a pormana. Saanmo met nga usaren ti numero iti plaka ti luganmo, numero ti teleponom, numero ti Social Security System-mo, wenno ti address-mo. Ti kasta nga impormasion ket nalaka laeng a maammuan ti maysa nga eksperto iti computer a di legal a manglukat iti computer-mo.
Maysa pay, no mabalin, dika agusar kadagiti password a buklen nga interamente dagiti letra ken numero. Ti kasta a password ket nagbiit a maammuan ti simple laeng a programa iti computer. Kamaudiananna, dika agusar ti sao a masarakan iti aniaman a diksionario, uray no ganggannaet dayta a sao. Nagadu ti listaan nga addaan sasao, nagnagan dagiti lugar, nagan dagiti partikular a lugar, tattao, wenno banag manipud iti amin a lenguahe. Mabalin a suboken dagiti programa ti nadumaduma a nagbaliwan dagitoy a sasao, kas koma no paatras ti ispeling dagitoy, naisurat dagitoy iti bin-ig a dadakkel a letra, wenno kombinasion dagitoy.
Ania ngarud a klase dagiti password ti rumbeng nga usarem? Gagangay a dagidiay innem agingga iti walo a karakter ken kombinasion ti dakkel ken bassit a letra, numero, ken puntuasion. Kasano karigat nga ammuen ti kasta a kombinasion dagiti karakter? Sigun iti maysa nga artikulo, “ti maysa a computer a mangpadas iti sangamilion a password iti kada segundo . . . ket agkasapulan iti promedio a nasurok a sangagasut a tawen.”
Kasano a makapilika iti password a nalaka a matandaanan? Isingasing ti dadduma a tuladem ti paulo ti paboritom a libro wenno sine wenno ti linia iti kanta wenno daniw ket usarem ti umuna a letra manipud iti tunggal sao kas password-mo, nayonam iti dadakkel a letra, puntuasion, ken dadduma pay a karakter. Kas pagarigan, “to be or not to be” ket agbalin a “2B/not2B.” Mabalin met a mangdakamatka iti maysa a paset ti Biblia ken usarem daytoy kas ti password-mo. No kasta ti 1 Cronicas 9:27 ket agbalin a “1Cro9:27.”
Ti dadduma pay a singasing ramanenna ti agsinnublat a konsonante nga addaan maysa wenno dua a bokales tapno mapartuat ti maysa a sao nga awan kayuloganna ngem mabalin nga ibalikas. Kas pagarigan, “QuiMSoPy,” wenno “WotyRuba.” Wenno mabalin a tuladem ti dua nga ababa a sasao ken pagsilpuem ida babaen ti karakter ti puntuasion a kas iti “High?Bug” wenno “Song;Tree.”
Nupay saan nga amin a password ket kasapulan a natalged unay ken mabalin a di akseptaren ti sumagmamano a programa ti sumagmamano a karakter wenno di makailasin iti dadakkel a letra, makatulong kenka ti panangamiris kadagiti naisingasing iti ngato tapno masalaknibanka kadagiti awan karbenganda a manglukat iti computer-mo. Laglagipem met a kanayon a sukatam dagiti password-mo. Adtoy ti maudi laeng a palagip: Aniaman a password ti kayatmo nga usaren, saanmo a tultuladen ti aniaman kadagiti pagarigan a nadakamat iti ngato.