Salaknibam ti Bagim Manipud iti Carjacking!

BABAEN ITI MANNURAT TI AGRIINGKAYO! IDIAY SOUTH AFRICA

TI CARJACKING, wenno panangagaw iti lugan, ket dumakdakkel a parikut kadagiti siudad iti intero a lubong, manipud Karachi agingga iti Lisbon ken manipud Nairobi agingga iti Rio de Janeiro. Sigun iti U.S. Bureau of Justice Statistics, manipud 1993 agingga iti 2002, agarup 38,000 a carjacking ti napasamak iti kada tawen iti Estados Unidos.

Ditoy South Africa, nga addaan iti populasion a kakanem ti populasion ti Estados Unidos, ad-adu pay dagiti nabiktima iti carjacking—nasurok a 14,000 kada tawen. Kalpasan a mausigmo ti sumagmamano a kaso, maawatamton no apay nga adu ti mangibaga a ti carjacking ti maysa kadagiti mapagbutbutngan unay a krimen. Dagiti sumaganad ket agpayso a kapadasan dagiti agnanaed idiay Johannesburg, ti kadakkelan a siudad ditoy South Africa. Babaen ti panangbasam kadagiti kapadasanda, mabalin a matulonganka a mangammo no ania ti aramidem no mabiktimaka iti carjacking wenno, nasaysayaat pay, no ania dagiti aramiden tapno saanka a kaskarina a mabiktima iti dayta.

Dagiti Agpayso a Kapadasan

◼ “Makatawen idin nga agkadkaduakami iti gayyemko a ni Susan iti trabaho a panangasaba. Naminsan a Mierkoles, sakbay a mapankami iti sumaganad nga iyadalanmi iti Biblia, nagdeskansokami tapno uminom iti tsa iti sirok ti kayo iti igid ti kalsada iti lugar a kabalbalayan. Rimmuar ni Susan iti lugan tapno alaenna ti basket iti likud. Apaman a nayawatna kaniak ti tasa, pagammuan ta kellaat a nagparang ti dua a lallaki, ket maysa kadakuada ti nangitutok iti paltog iti tengnged ni Susan. Naklaatak ket pinadasko ti rummuar iti lugan, ngem ti maikadua a lalaki induronnak iti uneg. Awan ti gawaymi agsipud ta maysa kadakuada ti nangimaneho iti luganmi bayat nga impaturong ti sabali ti paltogna kadakami. Mapampanunotko idi a di la ket ta ramesen wenno papatayendakami.”—Anika, maysa nga agkabannuag nga asawa.

◼ “Agmanmanehoak idi iti alas siete ti agsapa nga agturong iti trabahok. Nagsardengak iti nagsapalan nga ayuyang dagiti agsapsapul iti panggedan. Diak inkankano ti aglawlawko agingga a pagammuan ta adda nangitutok iti paltog iti teltelko babaen ti silulukat a tawa ti luganko sana kinuna, ‘Rummuarka, ta no saan paltoganka.’ Iti dayta met la a kanito, dimteng ti maysa a helikopter ti trapiko. Gapu ta impagarupna no polis dayta, pinaltogannak ti carjacker sa timmarayen. Napuntaan ti tengngedko isu a natukkol ti durik. Gapu iti dayta, paralisadon ti bagik manipud iti tengnged agingga kadagiti sakak. Diak mausaren dagiti ima ken sakak, ken saandan a makarikna.”—Barry, ama ti maysa a barito.

◼ “Rummuarkami koman ken ni Lindsay a baketko tapno mangaldaw. Nakatugawak iti uneg ti luganko bayat ti panangurayko kenkuana. Sipupunit dagiti ridaw ti lugan, ngem medio silulukat dagiti tawa gapu ta nadagaang. Bayat a situtugawak, nakitak a sumungsungad ti dua a lallaki nga impagarupko no lumabasda laeng. Idi walo laengen nga addang ti kaasidegda iti sango ti lugan, nagsinada, maysa ti nagpakannigid idinto ta nagpakannawan ti kaduana. Pagammuan ta pinaturongandak iti paltog sada agpukpukkaw a nangmandar kaniak. Kalpasan a pinaandarko ti lugan kas iti imbilinda, impukkawda a rummuarak ket umakarak iti makinlikud a pagtugawan. Maysa kadakuada ti nagmaneho bayat a ti kaduana pinilitnak nga agdumog. ‘Ania ti maibagam a rason tapno saanka a patayen?’ inyimtuodna. ‘Maysaak kadagiti Saksi ni Jehova,’ insungbatko. Sangkasaona a patayennak, isu a kararagak la a kararag ken sangkapanunotko ti dungdungnguek nga asawa, no ania ngata ti reaksionna apaman a makitana nga awanak ken awanen ti luganmi.”—Alan, maysa nga agdaldaliasat a manangaywan ken ama.

Ipakita dagitoy a kapadasan no kasano kabiit ken di mapakpakadaan ti pannakapasamak ti carjacking. Iladawanda met dagiti gagangay a kasasaad a gundawayan dagiti carjacker. Iti adu a lugar, saanen a natalged ti aguray wenno agdeskanso iti lugan a nakaparada iti kalsada nga ayan ti kabalbalayan. Napeggad metten dagiti nagsapalan ken pribado a dalan nga agturong iti pagtaengam.

Panangsaranget iti Epektona

Naimbag la ketdin ta naragsak ti nagnguduan ti kapadasan da Susan ken Anika. Bayat ti panangipanaw kadakuada dagiti carjacker, rinugianda nga ilawlawag ti maipapan iti trabahoda a panangyadal iti Biblia. Kasla dayta ti nangkonsiensia kadagiti lallaki. “Nagpadispensarda iti ar-aramidenda,” inlawlawag ni Anika, “ngem kinunada a gapu iti kinarigat ti biag, mapilitanda nga agtakaw iti lugan tapno adda pagbiagda. Inlawlawagmi no apay nga ipalpalubos ti Dios ti kinapanglaw ken panagsagaba.” Natignay ti puso dagiti dua a mannanakaw babaen ti mensahe ti Biblia, isu nga inkeddengda nga isubli ti kuarta ken dagiti relo nga innalada, sada impanamnama kada Susan ken Anika a saanda ida a dangran. “Kalpasanna, maysa kadakuada ti nangisuro kadakami no kasano a maliklikanmi ti pannakabiktima iti masanguanan,” nalagip ni Susan. “Pinagkaridakami,” innayon ni Anika, “a saankaminto pulos koman nga agdeskanso iti igid ti kalsada tapno uminom iti tsa.” Kalpasanna, kas imbaga kadakuada dagiti carjacker, pinasardengda ti lugan sada rimmuar. Siyayaman nga inawatda dagiti literatura a naibasar iti Biblia, ket pinalubosanda da Susan ken Anika a makapanaw a sitatalged.

Ni Alan, nga agdaldaliasat a manangaywan ket nabilin a rummuar iti luganna idi nakadanon dagiti carjacker iti lugar nga awan matataona. Nupay naala kenkuana dagiti napapateg a sanikuana, agyamyaman ta saan a nasugatan. “Nabiktimaak ngem saanak unay a naan-ano,” kuna ni Alan, “gapu ta nakitunosak, saanak a limmaban ken nataranta. Ngem siempre, nasaysayaat koma no ad-adda a nagridamak. Nasursurok iti daytoy a pagteng a masapul a nasiputtayo iti amin a kanito ita ta agbibiagtayon iti arinunos ti maudi nga al-aldaw ti dakes a sistema ni Satanas.” Iti simmaganad nga aldaw, nagsubli da Alan ken Lindsay iti isu met laeng a teritoria tapno ituloyda ti mangasaba a kaduada ti kongregasion a nakaibaonanda a pagserbian. Inlawlawag ni Alan: “Nagkarkararagkami ken agmalmalem a nagbalinkami a nasiput. Saan a nalaka, ngem inikkannakami ni Jehova iti ‘pannakabalin a nalablabes ngem ti gagangay.’”—2 Corinto 4:1, 7.

Ni Barry, ti kakaruan a naapektaran a biktima, ket naidalit iti maysa a wheelchair iti napalabasen a 11 a tawen. Nupay kasta, mapadayawan ni Barry gapu ta nagtalinaed a positibo ken saanna nga impalubos a rumusing ti gura iti pusona gapu iti napasaranna. Saan a kimmapuy ti pammatina iti kari ni Jehova a Dios a maysa a nalinteg a baro a lubong. (2 Pedro 3:13) Agtultuloy ken regular a tumabtabuno ni Barry kadagiti Nakristianuan a gimong ken us-usarenna ti tunggal gundaway a mangiranud iti pammatina iti sabsabali. Kunana: “Kanayon a pagragsakak ti agserbi ken ni Jehova. Nupay naidalitak iti wheelchair ken bassit laeng ti maaramidak para iti bagik, masansan a mennamennaek ti naaramidan ti Dios agpaay kaniak, ket dayta ti tumultulong kaniak nga agibtur. Asidegen nga agpatingga daytoy a dakes a sistema, ket anian a nakasaysayaat inton dumteng ti tiempo a makapagnaak manen!”—Isaias 35:6; 2 Timoteo 3:1-5.

Babaen kadagiti pamuspusan nga ipatpatungpal dagiti autoridad ditoy South Africa, bimmassit dagiti nabiktima iti carjacking. Nupay kasta, mapaspasamak latta dayta ken lumanlanlan iti dadduma a paset ti lubong. Dagiti pudno a Kristiano mangnamnamada iti nailangitan a Pagarian ti Dios kas ti kakaisuna a gobierno a mamagpatingga iti amin a kita ti kasta a krimen ken kinaranggas.—Salmo 37:9-11; Mateo 6:10.

[Kahon/Ladawan iti panid 14]

DAGITI ARAMIDEM TAPNO SAANKA A KASKARINA A MABIKTIMA ITI CARJACKING

◼ No agmanmanehoka iti lugar a nakapasamakan dagiti carjacking, pagtalinaedem a sipupunit dagiti ridaw ken tawa ti luganmo.

◼ No aginayadka tapno agsardeng iti maysa a nagsapalan, agbalinka a nasiput kadagiti mapagduaduaan ti tignayda a tattao nga umassi-assibay iti agsumbangir ti kalsada.

◼ Taginayonem ti umdas a distansia ti luganmo ken ti lugan iti sangom tapno nalaklaka ti panagmaniobram a mangliklik iti peggad.

◼ No adda lugan a nangdungpar iti likud ti luganmo, panunotem dagiti posible a peggad sakbay a rummuarka a mangsukimat iti nadadael. Mabalin a maysa dayta a panangallilaw. No mapasamak dayta iti napeggad a lugar, nataltalged no aglayonka laengen iti kaasitgan nga estasion ti polisia.

◼ Agbalinka a nasiput kadagiti saanmo nga am-ammo nga umassi-assibay iti ruangan ti pagtaengam. No makitam ti kasta a situasion, nataltalged no itantanmo pay laeng ti panagawidmo, wenno aglayonka laengen iti kaasitgan nga estasion ti polisia.

◼ No masapul nga agurayka iti uneg ti luganmo a nakaparada iti lugar a napeggad wenno manmano ti tattao, siputam ti mapaspasamak iti sangom ken iti likudam. No adda madlawmo a peggad, paandarem ti lugan ket pumanawka pay laeng.

[Ladawan iti panid 14]

Positibo latta ni Barry nupay naidaliten iti wheelchair