Agimtuod Dagiti Agtutubo

Maiparbeng Kadi nga Agsinakamin?

“Tallo a bulanen ti relasionmi ket nakaragragsakkami. Nagsaritaanmi payen ti biagmi inton agassawakamin.”—Jessica.a

“Napalalo ti panagkursonadak kenkuana ket dua a tawen kalpasanna, impakitana metten a kursonadanak! Kayatko ti makinobio iti in-inauna ngem siak a maseknanto kaniak.”—Carol.

Idi agangay, nakisina da Jessica ken Carol kadagiti nobioda. Apay? Maagda kadi gapu ta nakisinada kadagita a kursonadada unay idi?

DANDANI makatawenen nga agdedeytkayo. Idi damo, masiguradom nga “isunan.”b Pasaray mariknam pay laeng ti kas iti nariknam idi nabiitkayo pay nga agayan-ayat. Ngem ita, addan panagduaduam. Iyaleng-alengmo aya dagita? Kasanom a maammuan no maiparbeng nga agsinakayon?

Umuna, masapul a bigbigem ti nasaem a kinapudno: Ti di panangikankano kadagiti senial nga adda problema ti relasionyo ket umasping iti di panangikankano iti mamakdaar a senial a makitam kadagiti metro iti sango ti manibela ti luganmo. Saan a mapukaw ti problema; mabalin a kumaro pay ketdi. Ania ti sumagmamano a senial nga adda problema ti maysa a relasion, a no ikabilangam ket pakagunggonaam?

Napartak unay dagiti pasamak. Mabalin a tumaud dagiti problema no napartak unay ti irurrusing ti ayan-ayatyo. Malagip ni Carol: “Kanayonkam nga agsinnurat iti e-mail, ag-chat iti Internet, ken agtinnelepono.” Innayonna, “Mabalin a nabilbileg pay dagita a pannakikomunikar ngem iti personal a pannakisarita ta alisto unay a makapagsinningedkayo!” Dikay agpaikapis iti gundaway a makapagin-innammokayo a naimbag. Ti koma relasion ket saan a kas iti ruot a napartak nga agtarubong santo malaylay. Imbes ketdi, kas koma dayta iti napateg a mula nga in-inut a dumakkel ken rumangpaya.

Manangbabalaw ken manangpabain. “Kanayon a tagibassitennak ti nobiok,” kuna ti balasang a ni Ana, “ngem magusgustuak latta a kadua.” Innayonna, “Pinanuynoyak dagiti situasion a pulos a diak impagarup a maipalubosko!” Kondenaren ti Biblia ti “nabassawang a panagsasao.” (Efeso 4:31) Dagiti manangpabain a sasao—uray no nalanay ken nakapsut ti pannakaisaoda—ket saan a maiparbeng iti naayat a relasion.—Proverbio 12:18.

Managpungpungtot. “Ti tao nga addaan panangilasin nalamiis ti espirituna,” kuna ti Proverbio 17:27. Natakuatan ni Erin a managpungpungtot ti nobiona. Kinunana: “Biglanak nga iduron no adda pagrikiaranmi, ket madungdunggiarannak no dadduma.” Mamakdaar ti Biblia kadagiti Kristiano: “Maikkat koma kadakayo ti isuamin a makadangran a kinapait ken unget ken pungtot.” (Efeso 4:31) Saan pay a mabalin a makideyt ti tao a kurang ti panagteppelna.—2 Timoteo 3:1, 3, 5.

Ilimlimedna ti relasionmi. “Di kayat ti nobiok a maammuan ti sabsabali nga agdedeytkamin,” kuna ni Angela. “Nadismaya ketdin idi naammuan dayta ni Tatang!” Siempre, mabalin nga adda met dagiti umiso a rason a nasken a di pay laeng ipakaammo ti agnobio ti relasionda. Ngem mangyeg iti peggad no iranta nga ilimed ti relasion kadagidiay addaan iti karbengan a mangammo iti dayta.

Awan ti panggepna a mangasawa. Kadagiti Kristiano, adda nadayaw a panggep ti panagdeyt—tapno tumulong iti baro ken balasang a mangtingiting no kayatda nga isuda ti agkatuloyan. Siempre, di kaipapanan daytoy a masapul a planuenyon ti kasar apaman a rinugianyon ti agdeyt. Kinapudnona, saan a nakatuloyan ti adu dagidiay immuna a nakideytanda. Nupay kasta, saan koma a makideyt ti maysa a baro wenno balasang no saan pay a nakasagana a mangibaklay kadagiti responsabilidad iti panagasawa.

Agkarasinakami. Kuna ti Proverbio 17:17: “Ti pudno a kadua agayat iti isuamin a tiempo.” Di kayat a sawen dayta a kanayon nga agkatunosankayo. Ngem no agkarasinakayo, pagilasinan dayta nga adda dakdakkel a problema a nasken a risutenyo, kas iti naamiris ni Ana. Kinunana: “Masaksaktanak idi tunggal makisinaak iti nobiok! Kanayon nga inkagumaak ti makisinnublianan nupay nasaysayaat koma no diak inaramid dayta.”

Al-allukoyennak a makiseks. “No ay-ayatennak, aramidem dayta.” “Masapul nga ad-adda a pasingedenta ti relasionta.” “Saan nga aktual a seks dayta no awan ti panagdenna.” Amin dagita a makaguyugoy a sasao ti us-usaren dagiti lallaki a mangallukoy kadagiti babbai a makiseks kadakuada. Ngem kuna ti Santiago 3:17: “Ti sirib manipud ngato umuna iti amin nadalus.” Maikarika a maaddaan iti nobio a nadalus iti moral ken managraem iti nadalus a prinsipiom maipapan iti sekso. Dimo ipalubos a madadael dayta a prinsipiom!

Pinakdaarandakon dagiti dadduma maipapan kenkuana. Kuna ti Biblia: “Awatem ti amin a pammagbaga a mabalinmo a dawaten ket agballigikanto; no awan ti balakad awan banag ti panggepmo.” (Proverbio 15:22, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia) Kuna ni Jessica: “Ipangagmo ti pamiliam ken dagiti nabayagen a gagayyemmo, a kas met iti panangipangagmo iti ipakpakdaar ti panunotmo. No dimo ipangag ti dadduma, sikanto met laeng ti ad-adda a marigatan.”

Dagita ti sumagmamano laeng kadagiti mamakdaar a senial nga adda problema ti relasionyo.c No agdedeytkayo, mapalpaliiwmo kadi ti aniaman kadagita iti relasionyo iti nobiom? Isuratmo ditoy dagiti bukodmo a kapaliiwan.

․․․․․

No Kasano ti Makisina

No inkeddengmon a ti kasayaatan ket ti pannakisina, kasanom nga aramiden dayta? Adu ti pamay-an ngem laglagipem dagitoy:

Agturedka. “Napalalon ti panagdependek iti nobiok isu a maamakak a makisina,” kuna ti balasang nga agnagan iti Trina. Masapul a naturedka a mangibaga no maiparbengen nga agsinakayo. Ngem pagsayaatam no patibkerem ti pakinakemmo a mangikanawa iti bagim. (Proverbio 22:3) Dayta ti tumulong kenka a mangipasdek kadagiti natibker a pagpatinggaan iti ipalubosmo wenno iti saanmo nga ipalubos bayat ti pannakideytmo—ken uray inton makiasawakan.

Agbalinka a nainkalintegan. No sika ngay ti sinaan ti nobiom, kasano ti kayatmo a panangibagana kenka? (Mateo 7:12) Sigurado a maikari ti nobiom a mapakaammuan saan laeng a babaen iti e-mail, text, wenno nairekord a timek nga agkunkuna iti, “Agsinatan!”

Piliem ti umiso a lugar. Katungtongmo ngata a personal wenno teleponuam? Suratam ngata wenno kasaritam? Nangnangruna nga agdepende dayta kadagiti kasasaad. Liklikanyo ti agsinnarak iti napeggad wenno naiputputong a lugar a mabalin a mangabbukay kadagiti dakes a tarigagay.—1 Tesalonica 4:3.

Ibagam ti agpaypayso. Ibagam ti agpaypayso no apay a nasken nga agsinakayon. No iti panagkunam ket dinaka trinato a naimbag ti nobiom, ibagam dayta. Ti personal a panangmatmatmo ti kanayon a dakamatem. Kas pagarigan, imbes nga ibagam ti, “Kanayonnak a pabpabainan,” ibagam a, “Mapabpabainanak no . . .”

Sidadaanka met nga agimdeng. Adda kadi banag a dimo naawatan iti situasion? Dika paallilaw kadagiti nasikap a sasao ngem agbalinka met a nainkalintegan ken usigem amin nga impormasion. Nainsiriban a mamalakad ti Biblia kadagiti Kristiano a ‘masapul a nasiglatda no iti panagdengngeg ken nainayad no iti panagsao.’—Santiago 1:19.

Ad-adu pay nga artikulo ti masarakam iti serye nga “Agimtuod Dagiti Agtutubo” iti Web site a www.watchtower.org/ype

[Footnotes]

UTOBEM DAGITOY

◼ Isuratmo iti baba dagiti kababalin nga ibilangmo a napateg nga ikutan ti pakideytam. ․․․․․

◼ Aniada a kababalin ti ibilangmo a di makaay-ayo? ․․․․․

[Kahon iti panid 20]

TI PILIEM A PAKIDEYTAN KET MASAPUL A . . .

□ kapammatiam.—1 Corinto 7:39.

□ raraemenna dagiti moral a prinsipiom.—1 Corinto 6:18.

□ nakonsiderar kenka ken iti sabsabali.—Filipos 2:4.

□ nasayaat ti pakasarsaritaanna.—Filipos 2:20.

[Kahon iti panid 20]

AGANNADKA NO TI NOBIOM KET . . .

□ manangipapilit.

□ kanayon a pabasolennaka, pabainannaka, wenno ipariknana nga awan kaes-eskam.

□ padpadasennaka nga iyadayo iti gagayyemmo ken iti pamiliam.

□ kanayonna nga ammuen no ayanmo ken no ania ti ar-aramidem.

□ atapennaka nga agal-alembong nupay awan pangibasaranna iti dayta.

□ mangipangpangta ken mangmangted iti ultimatum.

[Ladawan iti panid 19]

Ti di panangikankano kadagiti senial nga adda problema ti relasionyo ket umasping iti di panangikankano iti mamakdaar a senial a makitam iti sango ti manibela ti luganmo

CHECK OIL