Agimtuod Dagiti Agtutubo
Apay a Maamakak a Mangiranud iti Pammatik?
“Adu ti oportunidadko a mangiranud iti pammatik kadagiti kaeskuelaak ngem saanko a ginundawayan dagita.”—Kaleb.a
“Dinamag ti maestrami no ania ti makunami maipapan iti ebolusion. Nagsayaat koma dayta a gundaway tapno mairanudko ti patpatiek. Ngem maamakak isu a diak pulos nagkomento. Nagmadi ti riknak kalpasanna.”—Jasmine.
NO MAYSAKA a Kristiano nga agtutubo, nalabit a maawatam ti rikna da Kaleb ken Jasmine. Kas kadakuada, mabalin nga ipatpategmo dagiti naadalmo a kinapudno a naibatay iti Biblia ken kayatmo nga iranud dagita. Kaskasdi, maamakka nga agsao. Ngem mabalinmo ti tumured. Kasano? Padasem dagiti sumaganad nga addang tunggal rugi ti tawen ti eskuela:
1. Ammuem ti pagam-amkam. No pampanunotem nga iranud ti pammatim, mapanunotmo a dagus dagiti posible a nakababain a mapasamak! Ngem no dadduma, maksayan ti panagamakmo no isuratmo dagita.
Kompletuem dagiti sumaganad a sentensia.
◼ No iranudko ti pammatik kadagiti kaeskuelaak, dagitoy ti mabalin a mapasamak:
․․․․․
Makaliwliwa a maammuan a makarikna met iti kasta a panagamak ti dadduma nga agtutubo a Kristiano. Kas pagarigan, ni Christopher nga agtawen iti 14 kunana, “Maamakak di la ket ta katawaandak dagiti kapatadak ket ipadamagda a maysaak a weird.” Kuna ni Kaleb, a nadakamat itay, “Madanaganak amangan no adda agsaludsod ket diak masungbatan.”
2. Sanguem ti karit. Adda kadi rason a maamakka? Adda no dadduma. “Aginkukuna ti dadduma nga agtutubo nga interesadoda kadagiti patpatiek,” kuna ni Ashley. “Ngem kalpasanna, usarenda dagita a mangkantiaw kaniak iti imatang dagiti sabsabali.” Kuna ni Nicole, nga agtawen iti 17: “Maysa a kaeskuelaak ti namagdilig iti teksto ti Bibliana ken iti Bibliak, ket nagduma ti pannakaisaoda. Kinunana a nabaliwan ti Bibliak. Diak nakauni!”b
Makariknaka la ketdi iti panagamak kadagiti kasta a situasion! Ngem imbes a liklikam, ibilangmo dagita a karit a gagangay a paset ti biagmo kas Kristiano. (2 Timoteo 3:12) “Imbaga ni Jesus a maidadanes dagiti pasurotna,” kuna ti agtawen iti 13 a ni Matthew, “isu a namnamaentayo nga adda dagiti saan a maay-ayo kadatayo wenno kadagiti patpatientayo.”—Juan 15:20.
3. Panunotem dagiti gunggona. Adda kadi naimbag nga iyeg dagiti kasla dakes a kapadasan? Ni Amber nga agtawen iti 21, kasta ti panangmatmatna. “Narigat nga ilawlawag ti pammatim kadagiti tattao a saan a mangraraem iti Biblia,” kunana, “ngem makatulong dayta kenka nga ad-adda a mangtarus ken mangpabileg iti pammatim.”—Roma 12:2.
Subliam dagiti bambanag a pagam-amkam nga inladawanmo iti Addang 1. Mangisuratka iti uray dua a nasayaat a bambanag a resulta dagita.
1 ․․․․․
2 ․․․․․
Pamalatpatan: Kasano a ti panangipakaammom iti pammatim pasayaatenna ti panangtrato kenka dagiti kapatadam? Kasano a ti panangaramidmo iti kasta pabilgenna ti kompiansam iti bagim? Ti panagayatmo ken Jehova a Dios? Ti panagayatna kenka?—Proverbio 23:15.
4. Agsaganaka. “Ti puso daydiay nalinteg agmennamenna tapno makasungbat,” kuna ti Proverbio 15:28. Malaksid nga utobem no anianto ti ibagam, panunotem dagiti posible nga isaludsodda. Sukimatem dagita a topiko, ken mangisaganaka kadagiti sungbat a kabaelam nga ilawlawag.—Kitaem ti tsart nga “Isaganam ti Sungbatmo,” iti panid 25.
5. Panangiruangan. Apaman a nakasaganakan a mangiranud iti pammatim, kasanom nga iruangan dayta? Adda pagpiliam. Ti panangiranudmo iti pammatim ket kasla panaglangoy: Dadduma ti in-inut a tumapog; adda met dagidiay giddato lattan a tumapog. Umasping iti dayta, mabalinmo a rugian ti saritaan kadagiti topiko nga awan pakainaiganna iti relihion ket riknaem no adda interesna iti Biblia. Ngem no saanmo a kabaelan dayta, ti kasayaatan nga aramidem ket iturongmo a dagus ti saritaan kadagiti naespirituan a bambanag. (Lucas 12:11, 12) “No pampanunotek, kasla nagrigat nga iranud ti pammatik. Ngem apaman a narugiakon ti saritaan, naglaka met gayam,” kuna ni Andrew nga agtawen iti 17.c
6. Agmasiribka. No kasano a saanka a bumatok iti ababaw a danum, liklikam met ti makiraman kadagiti awan kaes-eskanna nga argumento. Laglagipem nga adda panawen ti panagsao ken panagulimek. (Eclesiastes 3:1, 7) Adda dagiti panawen nga uray ni Jesus saanna a sinungbatan dagiti saludsod. (Mateo 26:62, 63) Ken laglagipem daytoy a prinsipio: “Nasaldet daydiay nakakita iti didigra ket rugianna ti aglemmeng, ngem daydiay awanan kapadasan limmasat ket masapul a sagabaenna ti pannusa.”—Proverbio 22:3.
Gapuna, no madlawmo a tumaud ti panagsupiat, liklikam ti ‘lumasat’ wenno mangitultuloy iti saritaan. Imbes ketdi, mangtedka laeng iti ababa ken nainsiriban a sungbat. Kas pagarigan, no mangkantiaw nga ibaga ti kaklasem, ‘Apay a dika agsigarilio?’ mabalinmo nga isungbat, ‘Gapu ta diak kayat a rugitan ti bagik!’ Depende iti reaksionna, matingitingmo no masapul nga ilawlawagmo pay dagiti patpatiem.
Dagiti nadakamat nga addang ti makatulong kenka nga agbalin a ‘kanayon a nakasagana a mangikalintegan’ iti pammatim. (1 Pedro 3:15) Siempre, dina kayat a sawen a dika pulos makarikna iti nerbios. Napaliiw ni Alana nga agtawen iti 18: “No ilawlawagmo dagiti patpatiem uray no maamakka, mariknam nga adda naibanagmo—naparmekmo ti panagamakmo ken nasangom ti karit a pagam-amkam. Ket no naimbag ti resultana, nasaysayaat manen ti riknam! Maragsakankanto ta naaddaanka iti tured a mangiranud iti patpatiem.”
Ad-adu pay nga artikulo ti masarakan iti serye nga “Agimtuod Dagiti Agtutubo” iti Web site a www.watchtower.org/ype
[Footnotes]
a Nabaliwan ti dadduma a nagan iti daytoy nga artikulo.
b Nagduduma ti sasao nga inusar ti tunggal patarus ti Biblia. Ngem adda dagiti patarus a nagusar kadagiti sasao nga as-asideg kadagiti orihinal a lenguahe a nausar iti pannakaisurat ti Biblia.
c Kitaem ti kahon a “Panangirugi iti Saritaan,” iti panid 26.
UTOBEM DAGITOY
◼ Dagitoy kadi ti pampanunoten ti maysa a kaeskuelaam?
‘Ammok a maysaka a Saksi ni Jehova. Nalabit ipagarupmo nga uyawenka, ngem kinapudnona raemenka. Apay a kalmadoka iti laksid ti amin a parikut ditoy lubong? Maam-amakak. Addanto kadi manen mapasamak a gubat iti mabiit? Agdiborsio ngata dagiti nagannakko? Malpas ngata ti agmalem a klasek nga awan ti mangpaltog wenno mangbagsol kaniak? Nagadu ti saludsodko, ngem kasla awan ti problemam. Gapu kadi dayta iti relihionmo? Kayatko a pagsaritaanta koma dayta a topiko ngem mabainak nga agsaludsod. Mabalin kadi a sika ti mangirugi?’
[Kahon/Dagiti Ladawan iti panid 26]
NO ANIA TI KUNA DAGITI KAPATADAM
“Katawaandak ti dadduma a kapatadak no iranudko ti pammatik. Ngem masansan a maumadanto met laeng no diak ida ikankano.”—Francesca, Luxembourg.
“No saanmo nga isarsarita ti pammatim, mabalin a malipatam a maysaka a Kristiano ket agtignaykanton a kas kadakuada. Saanmo nga ipalubos a maimpluensiaandaka; masapul a taginayonem ti Kinakristianom.”—Samantha, Estados Unidos.
“Idi ubingak pay, diak kayat ti agbalin a naiduma kadagiti padak nga ubbing. Ngem idi agangay, nabigbigko a nakatulong ti pammatik tapno maaddaanak iti nasaysayaat a kalidad ti biag. Dayta ti nangparayray iti kompiansak—nariknak a maipagpannakkelko ti patpatiek.”—Jason, New Zealand.
[Kahon iti panid 26]
PANANGIRUGI ITI SARITAAN
◼ “Ania ti aramidem inton bakasion?” [Kalpasan a sumungbat, dakamatem dagiti naespirituan a planom, kas iti itatabunom iti kombension wenno panangpalawam iti ministeriom.]
◼ Mangdakamatka iti maysa a damag, sa isaludsodmo: “Nadamagmo kadin dayta? Ania ti makunam?”
◼ “Panagkunam, sumayaatto pay kadi ti ekonomia ti lubong [wenno dadduma a parikut]? [Palubosam a sumungbat.] Apay a kasta ti sungbatmo?”
◼ “Ania ti relihionmo?”
◼ “Ania a kalat ti kayatmo a maragpat kalpasan ti lima a tawen?” [Kalpasan a sumungbat, ibagam dagiti naespirituan a kalatmo.]
[Tsart iti panid 25]
(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)
Isaganam ti Sungbatmo
Kartibem!
Singasing: Pagsasaritaanyo daytoy a tsart a kadua dagiti nagannak ken gagayyemmo. Kompletuem ti tsart. Kalpasanna, panunotem dagiti dadduma pay a posible nga isaludsod dagiti kaklasem.
Moral
Saludsod
Ania ti panangmatmatmo iti homoseksualidad?
Sungbat
Diak kagura dagiti homoseksual ngem saanko nga anamongan ti konduktada
Sumaruno a saludsod
Saan kadi a mangidumduma dayta a kapanunotan?
Sukimatem
1 Corinto 6:9, 10; Dagiti Saludsod nga Iyimtuod ti Agtutubo Dagiti Sungbat nga Epektibo, Tomo 2, kapitulo 28.d
Sungbat
Saan, gapu ta diak anamongan ti amin a kita ti imoralidad—homoseksualidad man wenno dadduma pay.
Panagdeyt
Saludsod
Apay a dika makideyt?
Sungbat
Kayatko ngamin ti makideyt inton natataenganak.
Sumaruno a saludsod
Gapu kadi iti relihionmo?
Sukimatem
Kanta ni Solomon8:4; Saludsod nga Iyimtuod ti Agtutubo, Tomo 2, kapitulo 1.
Sungbat
Wen. Makideytkami laeng no nakasaganakamin a makiasawa, ket ammok a saanak pay a nakasagana iti dayta!
Neutralidad
Saludsod
Apay a dika agsaludo iti bandera?
Sungbat
Raemek ti pagilian a pagnanaedak, ngem diak pagdayawan dayta.
Sumaruno a saludsod
No kasta, dika makilaban para iti pagiliam?
Sukimatem
Isaias 2:4; Juan 13:35; Ania a Talaga ti Isursuro ti Biblia? panid 148-151.e
Sungbat
Saan, ken minilion a Saksi ni Jehova kadagiti sabali a pagilian ti saan met a makilaban iti pagiliantayo.
Dara
Saludsod
Apay a dika agpayalison iti dara?
Sungbat
Agpayalisonak ngem kadagiti laeng alternatibo nga agas a di makayakar iti AIDS. Kuna ngamin ti Biblia nga adaywantayo ti dara.
Sumaruno a saludsod
Ngem kasanon no agpeggad ti biagmo? Saannaka kadi a mapakawan ti Dios?
Aramid 5:28, 29; Hebreo 11:6; libro nga Isursuro ti Biblia, panid 129-131.
Sungbat
Pagpilian
Saludsod
Ni kastoy a karelihionam inaramidna met ti kasta. Apay koma a saanmo met a mabalin nga aramiden dayta?
Sungbat
Maisursuro kadakami dagiti kalikaguman ti Dios, ngem awan ti pinnilitan iti dayta! Dakami a mismo ti agpili.
Sumaruno a saludsod
Saan kadi a doble-kara dayta a panagbiag?
Sukimatem
Sungbat
Panamarsua
Saludsod
Apay a saanka a mamati iti ebolusion?
Sungbat
Adda kadi nainkalintegan a rason a patiek dayta? Uray dagiti sientista saanda nga agtutunos iti dayta idinto ta ekspertoda!
Sumaruno a saludsod
Sukimatem
Sungbat
[Footnote]
d Impablaak dagiti Saksi ni Jehova.
e Impablaak dagiti Saksi ni Jehova.
[Ladawan iti panid 26]
Ti panangiranudmo iti pammatim ket kasla panaglangoy. Mabalin nga in-inut wenno giddatoka lattan a tumapog!