Panangmatmat iti Lubong
◼ Maysa a kappo a naala iti tukok ti North Atlantic Ocean ti naibilang kas “ti kapautan pay laeng a nagbiag nga animal.” Binilang dagiti sientista dagiti nagrurutap a pakabuklan ti shell-na ket pinattapattada nga agtawen dayta iti 405.—SUNDAY TIMES, BRITANIA.
◼ “No agsuek ti ekonomia, maapektaran uray dagiti bilionario. Paneknekan dayta dagiti sikologo a mangtamtaming kadakuada.”—THE NEW YORK TIMES, E.U.A.
Ti Telebision Apektaranna ti Panangmatmat iti Sekso
“Umad-adu ti pammaneknek a ti kanayon a panagbuybuya dagiti agtutubo kadagiti eksena iti telebision mainaig iti sekso impluensiaanna ti kababalin ken panangmatmatda iti sekso,” kuna ti artikulo iti pagbasaan a Pediatrics. Kinapudnona, sigun iti maysa a panagadal, dagiti agtutubo a kanayon nga agbuybuya kadagiti kasta a programa ket “mamindua a dakdakkel ti posibilidad a masikoganda” ngem kadagiti manmano nga agbuya iti dayta. Pagparangen ngamin ti telebision nga awan dakes nga ibunga ti nalulok a sekso. Saan met a maipagpaganetget ti di matarigagayan a panagsikog ken dagiti sakit a mayakar babaen ti sekso. Siempre, maysa laeng ti telebision kadagiti mangimpluensia iti panangmatmat ti agtutubo iti sekso. Isingasing dagiti managsirarak a masapul a maipaayan met iti atension dagiti magasin, Internet, ken musika.
Baro a Kaso ti Kukutel
Tallo a ribu a tattao iti Estados Unidos ti agpapaagas gapu iti kukutel, a maawagan met iti Hansen’s disease. Kada tawen, agarup 150 a tattao ti mataktakuatan nga addaan iti kasta a sakit. Adu kadakuada ti naggapu iti sabali a pagilian. Ngem ti National Hansen’s Disease Program, a nakabase iti Baton Rouge, Louisiana, “natakuatanna nga iti kada tawen, addaan iti kasta a sakit ti agarup 30 a residente iti abagatan a Louisiana ken iti Gulf Coast ti Texas a nayanak iti Estados Unidos ken saan pay a bimmisita iti pagilian a gagangay ti kukutel,” kuna ti American Society of Tropical Medicine and Hygiene. Kaskasdi, saan pay a naan-anay a maawatan dagiti managsirarak no kasano ti panagwaras dayta a sakit. No nasapsapa a matakuatan, naan-anay a maagasan ti kukutel. Ngem no nakaron dayta, saanen a maagasan dagiti nadadael a nerbio.
Mannanakaw iti Material nga Addaan iti Radiasion
“Dakkel pay laeng a pangta ti posibilidad a dagiti terorista makaalada kadagiti nuklear wenno dadduma pay a material nga addaan iti radiasion,” kuna ni Mohamed ElBaradei, direktor heneral ti International Atomic Energy Agency. “Makapadanag ti kaadu ti insidente a naireport iti dayta nga ahensia mainaig iti pannakatakaw wenno pannakapukaw dagiti nuklear wenno material nga addaan iti radiasion—dandani 250 nga insidente iti laeng umuna a kagudua ti 2008. Makapadanag met ti saanen a pannakabirok iti kaaduan kadagita.” Saan nga ammo no maigapu daytoy iti dumakdakkel a panagkasapulan kadagiti material nga addaan iti radiasion wenno iti mas umiso a report dagiti miembro ti estado mainaig kadagiti mapukpukaw.
Nagkauna a Surat a Nasarakan iti Israel
Dagiti arkeologo a taga-Israel nakasarakda iti nagkauna a dokumento a 1,000 a tawen a nadadaan ngem iti Dead Sea Scrolls. Dayta a dokumento, a buklen ti lima a linia a naisurat babaen ti tinta iti maysa a kapisi ti damili, ket natakuatan iti nakabakab a sarikedked ti Juda idi maikasangapulo a siglo K.K.P. idiay Khirbet Qeiyafa, Israel. Saan a naan-anay a maawatan ti linaonna ngem agparang a legal dayta a dokumento nga insurat ti maysa a nasigo nga eskriba ken naglaon kadagiti “sao a nagtaudan dagiti termino nga ‘ukom,’ ‘adipen,’ ken ‘ari,’” kuna ti Hebrew University of Jerusalem.
[Picture Credit Line iti panid 30]
Gabi Laron/Institute of Archaeology/Hebrew University © Yosef Garfinkel