No Masapul nga Agsublika iti Poder ti Nagannakmo

TI PROBLEMA

Maaw-awaganda kas “boomerang generation”—dagiti agtutubo a pimmanaw iti poder ti nagannakda tapno agbiag nga agsolsolo ngem idi narigatanda, nagsublida. Napadasam kadin ti kasta?

Uray ay-ayatem dagiti nagannakmo, mabalin a narigat ti agsubli iti poderda. Kas pagarigan, kuna ti agtutubo a ni Sarah:a “Idi pinadasko ti agbiag a sisiak, dimmakkel ti panagtalekko iti bagik ta diak agdepdepende iti dadduma. Ngem idi nagsubliak iti balaymi, panagriknak kaslaak manen ubing.” Kasta met la ti narikna ti agtutubo a ni Richard. Kunana: “Diak idi kayat ti agsubli iti balaymi, ngem diak met masuportaranen ti bagik. Panagriknak, awan serserbik.”

No kasta met ti situasionmo, makatulong daytoy nga artikulo tapno makatakderka manen iti bukodmo a saka.

DAGITI MAKAGAPU

Problema iti kuarta. Adu nga agtutubo ti nabigla idi awandan iti poder dagiti nagannakda ta makitada a nagastos gayam ti agbiag nga agmaymaysa. Kuna ni Richard a nagkomento itay: “Naibus ti amin nga urnongko iti panangsuportarko iti bagik.” Kasta met la idi ti situasion ti agtutubo a ni Shaina a pimmanaw iti balayda idi agtawen iti 24, sa nagsubli kalpasan ti maysa ket kagudua a tawen. Inaminna: “Saan idi a nasayaat ti panagbadyetko. Pimmanawak nga awan kuartana sa nagsubliak nga adda utangna.”b

Kinaawan trabaho. Kasano man kasayaat ti planom nga agbiag nga agmaymaysa, mabalin a mapurnada dayta no maawananka iti trabaho. Dayta ti napaneknekan ni Shaina. Imbagana: “Kalpasan a nagraduarak iti maysa a kurso iti medisina, simrekak iti maysa nga ahensia a timmulong kaniak nga agbirok iti trabaho. Ngem idi napukaw ti trabahok, narigatanak. Adayo iti siudad ti ayanko idi isu nga awan ti pagaplayak a pakausarak iti nalpasko!”

Saan a realistiko nga ekspektasion. Saan a nakasagana ti dadduma nga agtutubo nga agtrabaho tapno masuportaranda ti bagida. Kaaduanna a narigrigat ti trabahoda ngem iti ninamnamada. Madismayada ta nadiskobreda a saan met gayam a makaay-ayo ti nabayagen nga inur-urayda a panagbiag nga agsolsolo. Saanda a pulos pinanunot a nagrigat gayam ti biag ti adulto.

TI MABALINMO NGA ARAMIDEN

Makisaritaka kadagiti nagannakmo. Pagsasaritaanyo dagitoy: Agingga kaano a makipagyanka kadakuada? Kasano a makatulongka kadagiti inaldaw a paggastuanyo? Ania dagiti trabaho iti balay a mabalinmo nga aramiden? Ania ti aramidem tapno masuportaramto manen ti bagim uray awan ti tulongda? Aniaman ti edadmo, laglagipem nga addaka manen iti poder dagiti nagannakmo isu a masapul a surotem dagiti bilinda.—Prinsipio ti Biblia: Exodo 20:12.

Sursuruem ti agiggem iti kuarta. Kuna ti libro a The Complete Guide to Personal Finance: For Teenagers and College Students: “Ipakita ti panaggastom no nalaingkanto nga agiggem iti kuarta. . . . Nagpateg a maawatam ti prinsipio a saanmo a gastuen ti kuartam kadagiti saanmo a kasapulan.”—Prinsipio ti Biblia: Lucas 14:28.

Agpabalakadka. Mabalin a matulongandaka dagiti nagannakmo ken ti dadduma nga adulto tapno masursurom ti agbalin a nalaing nga agibanko, agbadyet, ken agbayad kadagiti paggastuan. Kuna ti agtutubo a ni Marie: “Masapul a sursuruek manen dagiti simple a banag. Tinulongannak ti maysa a gayyemko a mangilista kadagiti importante ken saan nga importante a paggastuak. Kasla diak patien! Saan gayam nga importante ti kaaduan a paggastuak. Kasta met, nasursurok no kasano ti maaddaan iti disiplina iti bagi, kababalin a nagpateg iti panagbiag nga agmaymaysa.”—Prinsipio ti Biblia: Proverbio 13:10.

Ikagumaam ti agsapul iti trabaho. Bayat nga awan pay trabahom, ikagumaam ti agaplay. Ngem agannadka: Mabalin nga ibaga ti dadduma a “surotem no ania ti arapaapmo” a trabaho. Ngem no ti ‘arapaapmo’ a trabaho laeng ti sapulem, baka agbalinka a napili ket saanmon a makita dagiti trabaho nga addan dita sangom! Imbes a maysa laeng a kita ti trabaho ti birokem, ikabilangam ti dadduma pay a trabaho. Laglagipem, napatpateg ti panagbalinmo a nalaing iti trabahom ngem iti mismo a trabahom. Kinaagpaysuanna, adun ti nakaobserbar a no ad-adu ti kapadasan ken paglaingan dagiti agtrabtrabaho, mas naragragsakda iti trabahoda. Saan a kasapulan nga aramidem ti pagaayatmo tapno maayatmo ti trabahom!