No Kasano a Tumibker ti Pakinakem

ANIA TI NATIBKER A PAKINAKEM?

Ti tao a natibker ti pakinakemna ket bumangon a dagus uray maitublak. Masursuro dayta babaen ti kapadasan. No kasano a ti ubing ket di makasursuro a magna no saan a sagpaminsan a matumba, saan met nga agballigi iti biag no dina mapadasan sagpaminsan dagiti pakarigatan.

APAY A NAPATEG TI NATIBKER A PAKINAKEM?

Maupay ti dadduma nga ubbing no mapaay, marigatan, wenno makorehirda. Adda met dagiti sumukon nga interamente. Ngem masapul a maawatanda dagitoy a kinapudno:

• Saantayo a kanayon nga agballigi iti amin nga aramidentayo.​—Santiago 3:2.

• Amintayo ket maipasango kadagiti pakarigatan.​—Eclesiastes 9:11.

• Napateg ti pannakakorehir iti panagsursuro.​—Proverbio 9:9.

Makatulong iti anakmo ti natibker a pakinakem a mangsango kadagiti pakarigatan.

NO KASANO NGA ISURO TI KINATIBKER TI PAKINAKEM

No mapaay ti anakmo.

PRINSIPIO TI BIBLIA: “Uray mamimpito a matuang ti nalinteg, tumakderto manen, ngem matumbanto ti dakes gapu iti didigra.”​—Proverbio 24:16.

Tulongam ti anakmo a mangammo no ti problema ket nadagsen wenno saan. Kas pagarigan, ania ti aramidenna no saan a nakapasa iti eksam? Baka sumukon, ket ibagana, “Kapuyak a talaga!”

Tapno masuruam ti anakmo a tumibker ti pakinakemna, tulongam a mangpanunot iti pamay-an a makatulong tapno nasaysayaat ti maaramidanna. Iti kasta, masursurona a solbaren ti problema imbes a maupay.

Imbes a solusionam ti problema ti anakmo, tulongam ketdi a mangbirok iti solusion. Mabalin nga isaludsodmo, “Ania ti aramidem tapno mas maawatam ti ad-adalenyo?”

No dumteng ti pakarigatan.

PRINSIPIO TI BIBLIA: “Diyo ammo no ania ti biagyo inton bigat.”​—Santiago 4:14.

Agbaliwbaliw ti kasasaad. Ti tao a nabaknang ita ket mabalin a pobren inton bigat; ti tao a nasalun-at ita ket mabalin nga agsakit inton bigat. “Saan a kanayon a dagiti napartak ti mangabak iti lumba,” kuna ti Biblia, “ta dumteng kadakuada amin ti tiempo ken di ninamnama a pasamak.”​—Eclesiastes 9:11.

Kas nagannak, kayatmo nga aramiden ti amin tapno maprotektaram ti anakmo. Ngem ti agpayso, saanmo a maprotektaran ti anakmo iti amin a pakarigatan ti biag.

Siempre, mabalin nga ubing pay unay ti anakmo ket dina pay mapadasan ti maawanan iti trabaho wenno pumanglaw. Ngem matulongam latta a sititibker a mangsango iti dadduma a pakarigatan​—kas no maawanan iti gayyem wenno matayan iti kapamilia.a

No adda mangkorehir iti anakmo.

PRINSIPIO TI BIBLIA: “Denggem ti balakad . . . tapno agbalinkanto a masirib.”​—Proverbio 19:20.

Saan a panang-bully ti panangkorehir. Panangtulong dayta a mangbaliw iti ugali wenno aramid.

No isurom iti anakmo nga akseptarenna ti panangkorehir, agpada a pagimbaganyo dayta. “No saan a mailinteg dagiti kamali ti ubbing,” kuna ti ama nga agnagan John, “pulos a dida makasursuro. Umadu la nga umadu ti problemada ket kas nagannak, kasapulan a sika ti kanayon a mangsolbar kadagita. Agpada a marigatan dagiti nagannak ken ti ubing.”

Kasano a matulongam nga akseptarenna ti panangkorehir? No adda mangkorehir kenkuana​—iti man eskuelaan wenno sadinoman—​dimo ibagbaga a di nainkalintegan dayta. Imbes ketdi, mabalinmo nga isaludsod:

• “Panagkunam, apay a kinorehirnaka?”

• “Kasanoka a rumang-ay?”

• “Ania ti aramidem inton mapasamak manen dayta?”

Tandaanam a makatulong unay ti panangkorehir, saan la nga ita no di ket uray inton adulton.