Epektibo a Panangiruangan iti Kasuratan

DAGITI Kasuratan ti nakaibatayan ti instruksion a maipapaay kadagiti gimongtayo iti kongregasion. Kasta met, dagiti teksto ti Biblia ti nakaipamaysaan dagiti ibagbagatayo iti tay-ak ti ministerio. Ngem ti kinapateg dagitoy iti panagsasaritatayo ket agpannuray iti no kasano kasayaat ti pannakairuanganda.

Saanmo a basta dakamaten ti kasuratan ken awisen ti maysa a makipagbasa kenka. No iruanganmo ti kasuratan, adda dua a banag nga ikagumaam nga aramiden: (1) Pagseggaem ti agdengdengngeg, ken (2) ipamaysam ti atension iti makagapu nga usarem ti teksto. Maaramidmo dagitoy babaen ti nadumaduma a wagas.

Agsaludsodka. Epektibo unay daytoy no ti sungbat ket saan pay a nabatad kadagiti agdengdengngeg. Ikagumaam a buklen ti saludsod iti wagas a mamagpanunot kadagiti tattao. Kasta ti inaramid ni Jesus. Idi inasitgan dagiti Fariseo idiay templo ket sinubokda ti pannakaawatna iti Kasuratan iti imatang dagiti tattao, sinaludsod ni Jesus kadakuada: “Ania ti pagarupyo maipapan iti Kristo? Makin-anak kenkuana?” Ti insungbatda: “Ni David.” Gapuna, insaludsod ni Jesus: “Kasano, ngarud, a babaen iti paltiing isu awagan ni David iti ‘Apo’?” Ket kalpasanna, inadawna ti Salmo 110:1. Nagulimek dagiti Fariseo. Ngem dagiti tattao siraragsak a dimngegda ken Jesus.​—Mat. 22:41-46.

Iti tay-ak ti ministerio, mabalinmo nga usaren dagiti mangiruangan a saludsod a kas kadagiti sumaganad: “Addaanta a dua iti nagan. Adda aya personal a nagan ti Dios? Masarakanta ti sungbat iti Salmo 83:18.” “Addanto ngata maymaysa a gobierno para iti intero a sangatauan? Imutektekam ti sungbat ti Daniel 2:44.” “Talaga kadi a dakdakamaten ti Biblia dagiti kasasaad iti kaaldawantayo? Pagdiligem ti kuna ti 2 Timoteo 3:1-5 ken dagiti kasasaad a pagaammom.” “Agpatingganto pay ngata ti panagsagaba ken ipapatay? Masarakan ti sungbat ti Biblia iti Apocalipsis 21:4, 5.”

No agdiskursoka, magutugot dagiti agdengdengngeg a mangukag kadagiti teksto a buyogen ti napabaro nga interes no siaannad nga agusarka kadagiti saludsod a mangiruangan iti kasuratan, uray pay dagidiay kabesadodan. Ngem agukagda ngata? Agpannuray dayta no dagiti saludsodmo ket pudpudno a pakaseknanda wenno saan. Uray pay no ti topiko ket pakaseknan dagiti agdengdengngeg, mabalin nga agtawataw ti panunotda no ibasbasam dagiti teksto a namin-adun a nangngegda. Tapno malapdan dayta, masapul a panunotem a naimbag dayta a banag tapno makaallukoy ti presentasionmo.

Mangidatagka iti Problema. Mabalinmo ti mangidatag iti problema ket kalpasanna iturongmo ti atensionda iti kasuratan nga adda pakainaiganna iti solusion. Dimo pangnamnamaen dagiti agdengdengngeg iti nalablabes ngem iti magun-odda. Masansan a paset ti solusion ti ipaay laeng ti maysa a kasuratan. Nupay kasta, bayat nga ibasbasam ti teksto, mabalinmo a kiddawen kadagiti agdengdengngeg nga usigenda no kasano a makatulong dayta a mangtaming iti kasasaad.

Kasta met, mabalinmo ti mangdakamat iti maysa a prinsipio maipapan iti nadiosan a kondukta ket kalpasanna agusarka iti salaysay ti Biblia a mangyilustrar iti kinasirib ti panangsurot iti dayta. No naglaon ti kasuratan iti dua (wenno nalabit ad-adu pay) nga espesipiko a punto a nainaig iti adda a mapagsasaritaan, dagiti dadduma a pumapalawag kiddawenda kadagiti agdengdengngeg a siputanda dagitoy. No agparang a narikut unay ti problema para kadagiti agdengdengngeg, mabalinmo a pagpanunoten ida babaen ti panangidatagmo iti sumagmamano a posibilidad ket kalpasanna bay-am a ti teksto ken ti aplikasionna ti mangipaay iti sungbat.

Dakamatem ti Biblia a kas Autoridad. No natukaymon ti interesda iti topikom ken nadakamatmon ti maysa wenno ad-adu pay a kapanunotan maipapan iti dayta, mabalinmo nga iruangan ti kasuratan babaen ti panangibagam laeng iti kastoy: “Imutektekanyo no ania ti kuna ti Sao ti Dios iti daytoy a punto.” Daytoy ti mangipakita no apay nga addaan autoridad ti material nga ibasam.

Inusar ni Jehova dagiti lallaki a kas kada Juan, Lucas, Pablo, ken ni Pedro a nangisurat iti dadduma a paset ti Biblia. Ngem mannuratda laeng; ni Jehova ti Autor. Nangruna no ti kasarsaritam ket tattao a saan nga agad-adal iti Nasantuan a Kasuratan, ti panangiruangan iti maysa a teksto babaen ti panangikunam iti “insurat ni Pedro” wenno “kinuna ni Pablo” ket mabalin a saan a kas kabileg ti panangiruangan a mangipakita a ti teksto ket sao ti Dios. Makapainteres ta adda dagiti kasasaad a binilin ni Jehova ni Jeremias a kastoy ti panangirugina kadagiti mensahena: “Denggenyo ti sao ni Jehova.” (Jer. 7:2; 17:20; 19:3; 22:2) Usarentay man wenno saan ti nagan ni Jehova iti panangiruangan iti kasuratan, sakbay nga ingudotayo ti palawagtayo, masapul nga ikagumaantay a pagminaren a ti linaon ti Biblia ket saona.

Ikonsiderarmo ti Konteksto. Masapul nga ammom ti konteksto no ikeddengmo no kasano nga iruangan ti maysa a kasuratan. Iti dadduma a kasasaad, direkta a dakamatem ti konteksto; nupay kasta, iti dadduma a wagas, mabalin nga impluensiaan ti konteksto ti ibagam. Kas pagarigan, agpada aya ti panangiruanganmo iti sasao ni managbuteng-Dios a Job ken iti sinao ti maysa kadagiti sinsinan a manangliwliwana? Insurat ni Lucas ti libro nga Aramid, ngem malaksid kadagiti dadduma, inadawna dagiti sasao da Santiago, Pedro, Pablo, Felipe, Esteban, ken dagiti anghel, agraman ni Gamaliel ken dadduma pay a Judio a saan a Kristiano. Siasino ti ibagam a naggapuan dagiti sasao nga inadawmo? Laglagipem, kas pagarigan, a saan nga amin a salmo ket pinutar ni David ken saan nga amin iti libro dagiti Proverbio ket insurat ni Solomon. Makagunggona met nga ammom no asino ti nakaiturongan ti mensahe ti mannurat ti Biblia ken no ania ti kangrunaan a maisalsalaysay.

Usarem Dagiti Kanayonan nga Impormasion. Epektibo unay daytoy no maipakitam a dagiti kasasaad idi panawen a napasamak ti salaysay a naisurat iti Biblia ket umarngi kadagiti madama a salsalaysayem. Iti dadduma a kaso, nasken dagiti kanayonan nga impormasion tapno maawatanda ti maysa a teksto. Kas pagarigan, no usarem ti Hebreo 9:12, 24 iti palawag maipapan iti subbot, mabalin a sakbay nga ibasam ti teksto, nasken nga ilawlawagmo iti apagbiit ti maipapan iti kaunegan a siled ti tabernakulo, a kas ipasimudaag ti kasuratan, iladawanna ti disso a simrekan ni Jesus idi immuli sadi langit. Ngem saanmo nga iraman ti adu unay a kanayonan a material di la ket ta ringbawanna ti teksto a kayatmo nga iruangan.

Tapno sumayaat ti panangiruanganmo iti kasuratan, anagem ti ar-aramiden dagiti nasanay a pumapalawag. Paliiwem ti nagduduma a pamay-an nga us-usarenda. Anagem ti kinaepektibo dagitoy a pamay-an. No isagsaganam ti palawagmo, ilasinmo dagiti kangrunaan a kasuratan, ket ipangpangrunam nga utoben no ania ti rumbeng a maibanag ti tunggal teksto. Iplanom a naimbag no kasanom nga iruangan ti tunggal teksto tapno ad-adda nga epektibo ti panangusarmo iti dayta. Inton agangay, iramanmo dagiti amin a teksto nga usarem. Bayat a rumangrang-ay daytoy nga aspeto ti presentasionmo, ad-adda a maiturongmo ti atension iti Sao ti Dios.