KAPITULO 13
“Aramidenyo ti Amin a Banag a Pakaidayawan ti Dios”
KAS dedikado nga adipen ti Dios, rebbengentayo nga iyanninaw ti dayag ni Jehova iti amin a sawen ken aramidentayo. Nangted ni apostol Pablo iti mangiwanwan a prinsipio idi insuratna: “Mangmangan wenno umin-inum wenno aniaman ti ar-aramidenyo, aramidenyo ti amin a banag a pakaidayawan ti Dios.” (1 Cor. 10:31) Ramanen daytoy ti panangsalimetmettayo kadagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova a mangiparangarang iti perpekto a personalidadna. (Col. 3:10) Masapul a tuladentayo ti Dios, kas nasantuan nga ili.—Efe. 5:1, 2.
2 Tapno ipabigbigna kadagiti Kristiano a masapul nga ipakitada daytoy, insurat ni apostol Pedro: “Kas natulnog nga annak, isardengyon ti agpaimpluensia kadagiti dati a tarigagayyo idi ignorantekayo pay, no di ket agbalinkayo a nasantuan iti amin a kababalinyo, kas iti Daydiay Nasantuan a nangayab kadakayo, ta naisurat: ‘Masapul nga agbalinkayo a nasantuan, ta nasantuanak.’” (1 Ped. 1:14-16) Kas iti nagkauna nga Israel, maikalikagum iti amin iti kongregasion Kristiano nga agtalinaedda a nasantuan. Kaipapanan daytoy nga agtalinaedda a di natulawan ken nadalus manipud iti basol ken saan nga agbalin a nailubongan. Nailasinda ngarud para iti sagrado a panagserbi.—Ex. 20:5.
3 Mataginayon ti kinasanto babaen ti panangsurot kadagiti linteg ken prinsipio ni Jehova a nairekord iti Nasantuan a Kasuratan. (2 Tim. 3:16) Babaen ti panangadal iti Biblia, naisuro kadatayo ti maipapan ken Jehova ken kadagiti danana, ket nayadanitayo kenkuana. Ti panagadaltayo iti Biblia ti nakakombinsir kadatayo a masapul nga iyun-unatayo a biroken ti Pagarian ti Dios ken kapatgan kadatayo ti panangaramid iti pagayatan ni Jehova. (Mat. 6:33; Roma 12:2) Nasken ngarud nga ikawestayo ti baro a personalidad.—Efe. 4:22-24.
NADALUS ITI NAESPIRITUAN KEN MORAL
4 Saan a nalaka nga annuroten dagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova. Ikagkagumaan ti kabusortayo a ni Satanas a Diablo nga itallikudnatayo iti kinapudno. Marigatantayo no dadduma gapu kadagiti dakes nga impluensia daytoy a lubong ken ti dakes a pagannayasan ti managbasol a lasagtayo. Tapno maitungpaltayo ti dedikasiontayo, masapul a makidangadangtayo iti naespirituan. Ibaga kadatayo ti Kasuratan a ditay masdaaw no maipasangotayo kadagiti ibubusor wenno pakasuotan. Agsagabatayo gapu iti kinalinteg. (2 Tim. 3:12) Naragsaktayo latta no masuottayo gapu ta ammotayo a dagita a pakasuotan ket pammaneknek nga ar-aramidentayo ti pagayatan ti Dios.—1 Ped. 3:14-16; 4:12, 14-16.
5 Nupay perpekto ni Jesus, nasursurona ti agtulnog babaen kadagiti sinagabana. Saan a pulos a timmulok iti panangsulisog ni Satanas wenno naaddaan iti nailubongan nga ambision. (Mat. 4:1-11; Juan 6:15) Dina man laeng pinanunot ti agkompromiso. Nupay ginura ti lubong gapu iti kinamatalekna, kanayon nga inannurotna dagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova. Idi dandanin matay, impakpakauna ni Jesus kadagiti adalanna a guraento met ida ti lubong. Sipud idin, nakapasaren iti rigat dagiti pasurot ni Jesus, ngem napabilegda gapu ta ammoda a ti Anak ti Dios pinarmekna ti lubong.—Juan 15:19; 16:33; 17:16.
6 Tapno ditay agbalin a paset ti lubong, masapul nga annurotentayo dagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova, kas iti inaramid ti Apotayo. Saantay laeng a liklikan dagiti napolitikaan nga aramid ken isyu iti kagimongan, no di ket sarangtentayo met ti nababa a moral ti lubong. Masapul nga ipapusotayo ti balakad a masarakan iti Santiago 1:21: “Ikkatenyo . . . ti amin a kinarugit ken tunggal pakakitaan iti kinadakes, ken sipapakumbaba nga awatenyo ti pannakaimula kadakayo ti sao a makaisalakan kadakayo.” ‘Maimula ti sao’ ti kinapudno iti isip ken pusotayo babaen ti panagadal ken pannakigimong, iti kasta, ditay tarigagayan ti aniaman nga itukon ti lubong. Insurat ti adalan a ni Santiago: “Diyo aya ammo a ti pannakigayyem iti lubong ket pannakibusor iti Dios? Asinoman ngarud a kayatna ti makigayyem iti lubong pagbalbalinenna ti bagina a kabusor ti Dios.” (Sant. 4:4) Naglaon ngarud ti Biblia iti nainget a balakad a masapul a salimetmetantayo dagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova ken agtalinaed a naisina iti lubong.
7 Mamakdaar ti Sao ti Dios a liklikantayo dagiti nakababain ken immoral nga aramid. Ibagana kadatayo: “Saan man la koma a madakamat iti tengngayo ti seksual nga immoralidad ken ti tunggal kita ti kinarugit wenno kinaagum ta saan a maitutop dagita kadagiti nasantuan a tattao.” (Efe. 5:3) Ditay ngarud ipalubos nga agtalinaed iti panunottayo dagiti naalas, nakababain, wenno dakes a bambanag, ken ditay koma pagsasaritaan dagita. Iti kasta, pampaneknekantayo a kayattayo a salimetmetan dagiti nadalus ken nalinteg a pagalagadan ni Jehova maipapan iti moral.
NADALUS ITI PISIKAL
8 Bigbigen dagiti Kristiano a napateg ti panagbalin a nadalus iti pisikal saan laeng nga iti naespirituan ken moral. Iti nagkauna nga Israel, ti nasantuan a Dios kalikagumanna a taginayonenda a nadalus ti kampo. Masapul met ngarud a nadalus ti panagbiagtayo tapno awan ti makita ni Jehova nga “aniaman a naalas” kadatayo.—Deut. 23:14.
9 Iti Biblia, ti kinasanto ket nainaig iti pisikal a kinadalus. Kas pagarigan, insurat ni Pablo: “Ipatpateg a kakabsat, dalusantayo ngarud ti bagitayo iti amin a mangrugit iti lasag ken espiritu, tapno ad-adda a nasantuantayo bayat nga agbutengtayo iti Dios.” (2 Cor. 7:1) Masapul ngarud nga ikagumaan dagiti Kristiano a taginayonen a nadalus ti bagbagida babaen ti kanayon a panagdigus ken panaglabada. Nupay nagduduma ti kasasaad iti tunggal pagilian, adda met latta mausartayo a sabon ken danum tapno kanayontayo a nadalus ken dagiti annaktayo.
10 Gapu iti trabahotayo a panangasaba, am-ammodatayo iti lugar a pagnanaedantayo. No taginayonentayo a naurnos ken nadalus ti uneg ken ruar ti pagtaengantayo, makaipaaytayo iti panangsaksi kadagiti kaarrubatayo. Maaramid daytoy no agtitinnulong ti intero a pamilia. Interesado a nangnangruna dagiti kakabsat a lallaki iti kasasaad ti pagtaengan ken aglawlaw, gapu ta ammoda a ti nadalus a paraangan ken naurnos a pagtaengan ket makaipaay iti nasayaat nga impresion iti sabsabali. No aramidenda daytoy ken ipangpangrunada dagiti naespirituan a banag, ipakpakita dagiti ulo ti pamilia nga idadauluanda a naimbag ti bukodda a sangakabbalayan. (1 Tim. 3:4, 12) Responsabilidad met dagiti kakabsat a babbai nga asikasuen dagiti bambanag, nangruna iti uneg ti pagtaengan. (Tito 2:4, 5) Dagiti annak a nasanay a naimbag taginayonenda met a nadalus ti bagida ken naurnos ti kuartoda. Agtitinnulong ngarud ti intero a pamilia tapno agbalinda a managdaldalus, iti kasta, maikarida nga agbiag iti baro a lubong nga iturayan ti Pagarian ti Dios.
11 Adu kadagiti adipen ni Jehova ita ti agus-usar kadagiti lugan a mapan makigimong. Iti dadduma a lugar, kasapulan ti lugan iti ministerio, isu a masapul a nadalus ken nasayaat ti pannakamantenerna. Ipakita koma dagiti pagtaengan ken lugantayo a pasetnatayo ti nadalus ken nasantuan nga ili ni Jehova. Agaplikar met dayta a prinsipio iti bag ken Biblia nga usarentayo a mangasaba.
12 Ti panagkawkawes ken panaglanglangatayo ket maitunos koma kadagiti nadiosan a prinsipio. Mabalin a ditay kayat ti sumango iti nangato nga opisial no narugit ken saan a presentable ti kawestayo. Ad-adda pay koma a maseknantayo no irepresentartayo ni Jehova iti ministerio wenno addatayo iti plataporma! Ti panaglanglanga ken panagkawkawestayo ket adda epektona iti panangmatmat ti sabsabali maipapan iti panagdayaw ken Jehova. Nanakmantayo koma ngarud ken nakonsiderar iti sabsabali. (Mik. 6:8; 1 Cor. 10:31-33; 1 Tim. 2:9, 10) Gapuna, no agsagsaganatayo a mapan iti ministerio wenno gimong, asamblea sirkito, wenno kombension, sipapanunottayo koma iti kuna ti Kasuratan maipapan iti pisikal a kinadalus ken nanakman a panaglanglanga. Kayattayo a kanayon nga idayaw ni Jehova.
Kas dedikado nga adipen ti Dios, rebbengentayo nga iyanninaw ti dayag ni Jehova iti amin a sawen ken aramidentayo
13 Agaplikar met dayta no sumarungkartayo iti sangalubongan a hedkuarter wenno kadagiti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova. Laglagipem a ti nagan a Bethel kaipapananna, “Balay ti Dios.” Gapuna, ti panagkawkawes ken kababalintayo ket kas koma no tumabunotayo kadagiti gimong iti Kingdom Hall.
14 Nasayaat latta koma ti panagkawkawes ken panaglanglangatayo uray no mapantayo aglinglingay. Isaludsodtayo iti bagitayo, ‘Mabainak kadi a mangasaba iti di pormal a pamay-an gapu iti panagkawkawesko?’
NASAYAAT A PAGLINGLINGAYAN
15 Kasapulan ti aginana ken aglinglingay tapno agtalinaedtayo a balanse ken nasalun-at. Naminsan, inawis ni Jesus dagiti adalanna a sumurotda kenkuana iti naiputputong a lugar tapno ‘aginanada iti apagbiit.’ (Mar. 6:31) Ti panaginana ken nasayaat a paglinglingayan ket makapagin-awa. Mabang-arannatayo tapno maitultuloytayo dagiti inaldaw a trabahotayo.
16 Gapu ta nakaad-adu dagiti kita ti paglinglingayan, masapul a napili dagiti Kristiano, nga ipakitada ti nadiosan a sirib iti aniaman nga aramidenda. Nupay makagunggona ti panaglinglingay, saan a dayta ti kapatgan iti biagtayo. Napakdaarantayo a kadagiti “maudi nga al-aldaw,” dagiti tattao “ayatenda ti ragragsak imbes a ti Dios.” (2 Tim. 3:1, 4) Adu kadagiti paglinglingayan ita ket saan a makagunggona kadagiti mayat a mangsalimetmet kadagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova.
17 Masapul a sarangten dagiti nagkauna a Kristiano ti narugit nga aglawlaw iti lubong a managayat iti ragragsak. Kadagiti sirkus iti Roma, malinglingay idi dagiti tattao nga agbuybuya iti panagsagaba ti sabsabali. Kangrunaan a maitamtampok iti paglinglingayan ti umili ti kinaranggas, panangpapatay, ken seksual nga immoralidad, ngem liniklikan dagiti nagkauna a Kristiano dagita a pabuya. Adu met kadagiti paglinglingayan ita ti mangitamtampok iti kinaranggas, panangpapatay, ken seksual nga immoralidad ken mangpempennek kadagiti dakes a tarigagay dagiti tattao. Masapul nga ‘annadantayo a naimbag’ ti pannagnatayo ken liklikantayo dagiti paglinglingayan a makadadael iti moral. (Efe. 5:15, 16; Sal. 11:5) Nupay saan a dakes ti maysa a paglinglingayan, mabalin a saan a nasayaat dagiti kakadua sadiay.—1 Ped. 4:1-4.
18 Adda dagiti nasayaat a paglinglingayan a matagiragsak dagiti Kristiano. Adu ti nagunggonaan iti panangsurotda iti balakad ti Biblia ken kadagiti balanse a singasing a masarakan kadagiti publikasiontayo.
19 No dadduma, mabalin a maawis ti sumagmamano a pamilia iti maysa a pagtaengan para iti panaglalangen dagiti Kristiano. Mabalin a maawis met dagiti kakabsat a tumabuno iti kasar wenno iti dadduma pay nga okasion. (Juan 2:2) Ti mangsangaili ti manungsungbat iti aniaman a mapasamak iti okasion. Nalawag a kasapulan ti panagannad no agtataripnong ti dadakkel a grupo. Gapu iti nawaya a panaglalangen kadagita nga okasion, ti kababalin ti dadduma ket saanen a maitutop kadagiti Kristiano. Adda met dagiti nalabes ti pannangan ken panaginumda ken nakaaramidda payen iti nadagsen a basol. Gapuna, nakita dagiti Kristiano a nasayaat no limitaranda ti kaadu ken kapaut dagita nga okasion. No adda maidasar nga arak, uminumda laeng koma iti kalkalainganna. (Fil. 4:5) No aramidenda ti amin a kabaelanda tapno masigurado a ti okasion ket makagunggona ken makapabang-ar iti naespirituan, saan a ti makan ken mainum ti kapatgan.
20 Nasayaat ti agbalin a managpadagus. (1 Ped. 4:9) No awisentayo ti dadduma a kakabsat iti pagtaengantayo nga umay mangan, agmerienda, aglinglingay, ken aglalangen, laglagipentayo dagiti awan mabalinna. (Luc. 14:12-14) No datayo ti sangaili kadagita nga okasion, ti koma kababalintayo ket maitunos iti balakad a mabasa iti Marcos 12:31. Apresiarentayo koma a kanayon ti kinaimbag ti dadduma.
21 Maragragsakan dagiti Kristiano iti adu a sagut ti Dios ken ti pannakaammoda a mabalinda ti ‘mangan, uminum, ken mangtagiragsak iti amin a bunga ti napasnek a panagtrabahoda.’ (Ecl. 3:12, 13) No ‘aramidentayo ti amin a bambanag a pakaidayawan ti Dios,’ maragsakanto a manglagip dagiti nangsangaili ken dagiti sangaili kadagita nga okasion gapu ta nabang-aranda iti naespirituan.
DAGITI AKTIBIDAD ITI ESKUELAAN
22 Magunggonaan ti annak dagiti Saksi ni Jehova no addaanda iti kalkalainganna nga edukasion. Bayat nga ages-eskuelada, sursuruenda a naimbag ti agbasa ken agsurat. Ti dadduma a maisursuro iti eskuelaan ket makatulong kadagiti agtutubo iti panangragpatda kadagiti naespirituan a kalatda. Kadagiti tawen ti panageskuelada, ikagumaanda a ‘laglagipen ti Naindaklan a Namarsua’ kadakuada babaen ti panangyun-unada kadagiti naespirituan a banag.—Ecl. 12:1.
23 No maysaka a Kristiano nga agtutubo nga ages-eskuela, liklikam ti makilangen kadagiti agtutubo iti lubong no saan a kasapulan. (2 Tim. 3:1, 2) Gapu ta mangipapaay ni Jehova iti proteksion a kasapulantayo, adda maaramidantayo tapno maliklikantayo ti impluensia ti lubong. (Sal. 23:4; 91:1, 2) Gundawayam ngarud dagiti probision ni Jehova tapno masalaknibam ti bagim.—Sal. 23:5.
24 Tapno agtalinaedda a naisina iti lubong bayat nga ages-eskuelada, kaaduan nga agtutubo a Saksi ti saan a makipaspaset kadagiti ekstrakurikular nga aktibidad. Mabalin a saan a maawatan daytoy dagiti kaklase ken mannursuroda. Ngem napatpateg a maparagsak ti Dios. Kaipapanan daytoy nga usarem ti sinanay ti Biblia a konsiensiam ken determinadoka a saan a makiraman iti nailubongan a kompetision ken nasionalismo. (Gal. 5:19, 26) No surotenyo ti Nainkasuratan a balakad dagiti managbuteng iti Dios a nagannakyo ken aprobetsarenyo ti nasayaat a panaglalangen iti kongregasion, dakayo nga agtutubo matungpalyo dagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova.
TRABAHO KEN KAKADUA
25 Sigun iti Biblia, obligasion dagiti ulo ti pamilia nga ipaay ti kasapulan ti sangakabbalayanda. (1 Tim. 5:8) Ngem kas ministro, bigbigenda a napatpateg nga iyun-unada dagiti interes ti Pagarian ngem iti trabahoda. (Mat. 6:33; Roma 11:13) No ipakitada ti nadiosan a debosion ken kontentoda nga adda pagtaraon ken pagkawesda, saanda a maringgoran ken agbalin a materialistiko.—1 Tim. 6:6-10.
26 Amin a dedikado a Kristiano nga agtrabtrabaho masapul a sipapanunotda kadagiti prinsipio iti Biblia. Agtrabahotayo tapno adda pagbiagtayo ngem liklikantayo dagiti aramid a maisalungasing iti linteg ti Dios wenno iti linteg ti pagilian. (Roma 13:1, 2; 1 Cor. 6:9, 10) Silalagiptayo a kanayon kadagiti peggad ti dakes a pannakitimpuyog. Kas soldado ni Kristo, saantayo a makiraman kadagiti negosio a maikontra kadagiti pagalagadan ti Dios, maikompromiso ti neutral a takdertayo kas Kristiano, wenno mangdadael iti espiritualidadtayo. (Isa. 2:4; 2 Tim. 2:4) Awan met ti aniaman a pakainaigantayo iti relihion a kabusor ti Dios, ti “Babilonia a Dakkel.”—Apoc. 18:2, 4; 2 Cor. 6:14-17.
27 No tungpalentayo dagiti nalinteg a pagalagadan ti Dios, ditay koma gundawayan ti pannakilangentayo kadagiti padatayo a Kristiano tapno agnegosio ken agpaay iti personal a pagimbagan. Ti kangrunaan a panggep ti pannakilangentayo kadagiti kakabsat kadagiti gimong, asamblea, ken kombension ket tapno idaydayawtayo ni Jehova. Mangmangantayo iti naespirituan a lamisaanna ken “makapagpipinnaregtatayo.” (Roma 1:11, 12; Heb. 10:24, 25) Dagita a panaglalangen ket naipamaysa koma kadagiti naespirituan a banag.
AGKAYKAYSA KAS KRISTIANO
28 Dagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova iti ilina kalikagumanna met a ‘taginayonenda ti panagkaykaysa a nagun-odanda babaen ti nasantuan nga espiritu.’ (Efe. 4:1-3) Imbes a sapulen ti bukod a pagragsakan, ikagumaan ti tunggal maysa nga aramiden ti naimbag iti sabsabali. (1 Tes. 5:15) Sigurado a kastoy a kababalin ti nakitam iti kongregasionmo. Aniaman ti puli, nasion, kasasaad iti kagimongan, panagbiag, wenno edukasion, agpapaiwanwantayo iti maymaysa a nalinteg a pagalagadan. Uray ti sabali a tattao, makitkitada daytoy a naisangsangayan a galad dagiti adipen ni Jehova.—1 Ped. 2:12.
29 Tapno ad-adda pay nga ipaganetgetna ti nakaibatayan ti panagkaykaysa, insurat ni apostol Pablo: “Adda maysa a bagi, ken maysa nga espiritu, a kas iti kaadda ti maysa a namnama a nakaayabanyo; maysa nga Apo, maysa a pammati, maysa a bautismo; maysa a Dios ken Ama ti amin, a kangatuan iti amin ken mangidaldalan babaen ti amin ken mangiwanwanwan iti amin.” (Efe. 4:4-6) Kalikaguman daytoy ti panagkaykaysa iti pannakaawat iti kangrunaan a doktrina ti Biblia ken iti naun-uneg a sursuro ti Biblia kas panangbigbig iti kinasoberano ni Jehova. Talaga nga inted ni Jehova iti ilina ti nasin-aw a lengguahe, nga isu ti kinapudno, tapno makapagserbida kenkuana iti abagan-abaga.—Sof. 3:9.
30 Ti panagkaykaysa ken talna ti kongregasion Kristiano ket makapagin-awa iti amin nga agdaydayaw ken Jehova. Mapaspasarantayo ti kaitungpalan ti kari ni Jehova: “Pagkaykaysaekto ida a kas kadagiti karnero a mayapon iti kulongan.” (Mik. 2:12) Kayattayo a taginayonen dayta a panagkaykaysa babaen ti panangsalimetmettayo kadagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova.
31 Naragsak dagiti nakastrek iti nadalus a kongregasion ni Jehova! Sulit ti amin a sakripisio nga ar-aramidentayo kas ili a maawagan iti nagan ni Jehova. Bayat a taginayonentayo ti napateg a relasiontayo ken Jehova, ikagumaantayo a salimetmetan dagiti nalinteg a pagalagadanna ken ipakaammotayo dayta iti sabsabali.—2 Cor. 3:18.