FELIX
[manipud Lat., Naragsak].
Ti prokurador ti Judea a probinsia ti Roma a nangibalud pay ken Pablo iti dua a tawen kalpasan ti maudi nga isasarungkar ni Pablo idiay Jerusalem, idi agarup 56 K.P. Kunaen ni Tacitus a nagserbi ni Felix kadua ni Cumanus iti saad a prokurador iti adu a tawen ket kalpasan dayta agmaymaysan a prokurador ti Judea. (The Annals, XII, LIV) Awan ti dinakamat ni Josephus a ni Felix ket nagserbi a kagiddan ni Cumanus, ket gapu iti dayta kunaen ti kaaduan nga eskolar a nangrugi nga agserbi ni Felix kas prokurador idi 52 K.P. (Jewish Antiquities, XX, 137 [vii, 1]; The Jewish War, II, 247, 248 [xii, 8]) Nupay kasta, maibatay iti tawtawen a panagserbi ni Felix, maikuna kenkuana ni Pablo: “Ukomnaka daytoy a nasion iti adu a tawenen.”—Ara 24:10.
Kunaen dagiti sekular a historiador a ni Felix ket sigud nga adipen, a ti naganna ket Antonius, nga isu ken ti kabsatna ket winayawayaan ni Emperador Claudio, ken isu ket maysa a naulpit ken imoral nga opisial. Inladawan ni Tacitus nga isu ket “nangaramid iti tunggal kita ti kinaulpit ken kinaderrep, nga inaramatna ti pannakabalin ti maysa nga ari buyogen ti ugali ti maysa nga adipen.” (The Histories, V, IX) Naipadamag nga isu ti nangisayangkat iti pannakapapatay ti nangato a padi a ni Jonatan. Kunaen ni Suetonius a ni Felix ket nagbalin nga asawa ti tallo a reyna. (The Lives of the Caesars, ni Claudio, XXVIII) Ti kasta a panangiladawan ket mayannurot iti maammuantayo iti Biblia maipapan ken Felix.
Kalpasan ti pannakaaresto ni Pablo, gapu ta ni Claudio Lisias a Romano a komandante ti militar ket amkenna nga agpeggad ti baludna no bay-anna nga agtalinaed idiay Jerusalem, dinardarasna nga impaisalog ti apostol idiay Cesarea a guardiado, a ‘binilinna dagiti mangak-akusar nga agsaoda a maibusor kenkuana’ iti saklang ni Felix. (Ara 23:23-30) Kalpasan ti lima nga aldaw, ni Ananias a nangato a padi, ti maysa a Tertulo, ken ti dadduma pay simmalogda manipud Jerusalem nga addaanda kadagiti linuluko a pammabasol maibusor ken Pablo. Indauluan ni Felix ti pannakausig, nga intantanna ti pannakayetnag ti pangngeddeng. Imbilinna a mabantayan ni Pablo, ngem saanda nga ing-ingetan, ken awan kadagiti kailian ni Pablo ti maparitan a mangasikaso kenkuana.—Ara 24:1-23.
Idi agangay, ni Felix “pinaayabanna ni Pablo ket nagimdeng kenkuana maipapan iti panamati ken Kristo Jesus.” Iti daytoy a gundaway, mabalin a bayat nga adda idi ti asawa ni Felix a ni Drusila, ‘nagpalawag ni Pablo maipapan iti kinalinteg ken panagteppel ken iti pannakaukom nga umayto.’ Idi mangngegna dagitoy a banag “nagbuteng ni Felix” ket imbagana iti apostol: “Mapanka pay laeng ita, ngem inton maaddaanak iti nainggundawayan a tiempo paayabankanto manen.” Iti las-ud ti periodo a dua tawen, masansan a ni Felix paayabanna ni Pablo ken kasaritana, a barengbareng a nangin-inanama a mangted kenkuana ti apostol iti kuarta kas pasuksok maipaay iti pannakaluk-atna.—Ara 24:24-27.
Ti panagturay ni Felix ket karurod unay dagiti Judio. Nalabit idi 58 K.P. “ni Felix ket sinukatan ni Porcio Festo; ket agsipud ta tinarigagayan ni Felix a magun-odan ti pabor dagiti Judio, pinanawanna a sipaparaut ni Pablo.” (Ara 24:27) Nupay kasta, daytoy nga inaramid ni Felix saanna a naep-ep dagiti sugat nga impaayna kadagiti Judio; saan met a nakalapped dayta kadakuada a mangibaon iti maysa a pannakabagi a bunggoy a mapan idiay Roma tapno mangiporsegi iti kasoda maibusor kenkuana. Maigapu iti natan-ok a saad ti kabsatna a ni Pallas ken impluensiana ken Nero isu a naliklikan ni Felix ti pannusa kalpasan a napagsubli idiay Roma.