HAROD
[Agpigpigerger].
Maysa a bubon (burayok wenno ubbog, ta daytoy ti masansan a kaipapanan ti Hebreo a sao, nupay no dadduma mapagsinsinnublat a maar-aramat ti Hebreo a sasao ti “bubon” ken “ubbog”; idiligyo ti Ge 16:7, 14; 24:11, 13), nga adda iti asideg ti nagpakarsuan ti buyot dagiti Israelita iti sidong ti panangidaulo ni Gideon ken sadiay a nasubok idi agangay ti 10,000 a nabati a puersa. Kalpasanna, 300 a lallaki ti napili a mangparmek kadagiti Midianita. Mabalin a ti rason no apay a kasta ti naipanagan iti dayta a bubon ket ti ipapanaw ti 22,000 nga Israelita gapu ta ‘mabutbuteng ken agpigpigergerda.’—Uk 7:1-7.
Ti bubon ti Harod ket kadawyanna a maikunkuna nga isu ti ʽAin Jalud (Mayan Harod), maysa a burayok a mangrugi iti makin-amianan a laud a dimmawadaw a turod ti Bantay Gilboa. Kastoy ti kuna ti mabigbigbig nga eskolar a ni G. A. Smith maipapan iti ʽAin Jalud: “Agpussuak dayta iti agarup sangapulo ket lima a pie [nakurang a 5 m] a kaakaba ken dua a pie [0.6 m] a kaadalem manipud iti sakaanan ti Gilboa, ken nakapigpigsa ti panagayus ti danum a kangrunaanna nga aggapgapu iti dayta ken manipud met ti dua a sabali pay nga ubbog [ʽAin el-Meiyiteh ken ʽAin Tubaʽun] ta mapatayyekna ti innem wenno pito a molino. Daytoy a waig ket maysa a nakaam-amak a kanal iti sanguanan ti Gilboa gapu ta nauneg ti lansadna ken nalukneng dagiti igidna, ken kabaelan dagiti mangdepdepensa iti dayta a pengdan ti burayok kadagiti sakaananda iti sanguanan ti kabusor nga adda iti tanap: ken nakapatpateg kadakuada ti burayok, ta iti kannigid, kannawan, wenno uray iti likudan ket awanen ti sabali pay a nabiag a danum. . . . Masapul a naannad ti panagusarda iti danum ta mabalin met nga appeden dagiti agnanaed iti turod ti bubon tapno awan ti dumanon a danum iti kabusor nga adda iti tanap; ta uminumda iti sanguanan dayta a kabusor, ket dagiti runo ken babassit a kayo nga adda iti pagayusanna agserbida a paglemmengan no sanebenda dagiti kabusor.”—The Historical Geography of the Holy Land, London, 1968, p. 258.