CADES

[Nasantuan a Disso], Cades-barnea [Nasantuan a Disso ti Barnea].

Maysa a pakarso dagiti Israelita idiay let-ang nga adda iti ungto ti teritoria dagiti Edomita iti asideg ti “dalan nga agturong iti Sur,” nalabit ti agdama a Darb el-Shur a manipud Hebron agingga iti Egipto. (Ge 16:7, 14; Nu 20:14-16 [ti Heb. nga ʽir (siudad) iti Nu 20:16 mabalin a kaipapananna laeng ti pakarso; idiligyo ti Nu 13:19.]) Agparang a ti kawatiwatna ket 11 nga aldaw a panagdaliasat manipud Horeb agingga iti Cades-barnea no dumalan iti Bantay Seir.​—De 1:2.

Maikunkuna a ti Cades ket agpadpada nga adda iti Let-ang ti Paran ken iti Let-ang ti Zin. Posible a ti Zin ken Paran ket agkaarruba a let-ang nga idiay Cades ti pagsabtanda, isu a daytoy a disso mabalin a kunaen nga adda kadagita a dua. Wenno mabalin a ti Let-ang ti Zin ket paset ti dakdakkel a Let-ang ti Paran. (Nu 13:26; 20:1) Idi panawen ni Abraham, daytoy a lugar ket pagaammo agpadpada kas En-mispat ken kas Cades. (Ge 14:7; 20:1) Nalabit daytoy a lugar ket isu met laeng ti Kedes.​—Jos 15:21, 23.

Ti ʽAin Qedeis, agarup 80 km (50 mi) iti abagatan nga abagatan-a-laud ti Beer-seba, ti naikuna a posible nga ayan ti Cades. Iti tengnga ti langalang a let-ang (idiligyo ti De 1:19), ti nadalus ken nasam-it a danum ti ubbog idiay Qedeis ti mangbibiag iti maysa a nalasbang a lugar ti ruruot, mulmula, ken kaykayo. Adda met dua a sabali pay nga ubbog sadiay, ti ʽAin el-Qudeirat ken ti ʽAin el-Qeseimeh. Iti agdama, ti kadakkelan kadagiti tallo nga ubbog isu ti ʽAin el-Qudeirat, ket daytoy ti rason no apay a paboran ti dadduma nga isu dayta ti Cades-barnea. Nupay kasta, ti ʽAin Qedeis ti ubbog a kadadayaan. Gapuna, ti panangikuna a ti ʽAin Qedeis isu ti Cades-barnea ket kasla ad-adda a maitunos iti nadeskribir a makin-abagatan a beddeng ti Canaan manipud daya nga agpalaud: Cades-barnea (ʽAin Qedeis?), Hazar-addar (ʽAin el-Qudeirat?), ken Azmon (ʽAin el-Qeseimeh?).​—Nu 34:3-5.

No pudno a nagpakarso dagiti Israelita iti daytoy a lugar, gapu iti kinaaduda awan duadua nga inusarda amin ti tallo nga ubbog. Kas pagarigan, sakbay a bimmallasiwda iti Jordan ti kalawa ti nagpakarsuanda ket “manipud Bet-jesimot agingga iti Abel-sittim.” (Nu 33:49) Ti kawatiwat dayta ket agarup 8 km (5 mi), sigun kadagiti naikuna nga ayan dagidiay a lugar. Ti distansia manipud Cades-barnea (ʽAin Qedeis) agingga iti Azmon (ʽAin el-Qeseimeh) ket agarup 14 km (8.5 mi); ket agingga iti Hazar-addar (ʽAin el-Qudeirat) agarup 9 km (5.5 mi). Gapuna, saan nga imposible nga inusarda amin ti tallo nga ubbog. Posible met a ti intero a lugar ket naawagan iti Cades-barnea, a dayta a nagan ket nataginayon iti ubbog nga adda iti abagatan a daya.​—Kitaenyo ti ADDAR Num. 2; AZMON.

Iti maikadua a tawen kalpasan ti Ipapanaw iti Egipto, pimmanaw dagiti Israelita manipud Hazerot ket nagpakarsoda iti Cades-barnea. (Idiligyo ti Nu 10:11, 12, 33, 34; 12:16; 13:26.) Kalpasanna nangibaon ni Moises iti 12 a lallaki a mangsimisim iti Naikari a Daga. Sangapulo kadagitoy a managsimisim ket dakes ti impadamagda idi nagsublida, a nagresulta iti rebelioso a panagtantanabutob dagiti Israelita. Gapuna, dinusa ni Jehova ti nasion iti panagallaalla iti let-ang. Ti simmaruno a pananggandat ti Israel a mangala iti Canaan nga awan ti anamong ken panangiwanwan ti Dios ket nagbanag iti nakababain a pannakaabak. (Nu 13:1-16, 25-29; 14:1-9, 26-34, 44, 45; 32:7-13; De 1:41-45) Kalpasan dayta nagyan dagiti Israelita idiay Cades-barnea iti sumagmamano a tiempo. (De 1:46) Ngem saan a panggep ni Jehova nga agtalinaedda sadiay. Sakbay dayta kinunana kadakuada: “Bayat a dagiti Amalekita ken dagiti Canaanita agnanaedda iti nababa a tanap, agbaw-ingkayo inton bigat [maysa a Heb. nga idiomatiko a sasao a kaipapananna ti “iti kalpasanna,” kas iti Ex 13:14] ket agluaskayo nga agmartsa nga agturong iti let-ang a dumalan iti Nalabaga a Baybay.”​—Nu 14:25.

Gapuna, pimmanaw dagiti Israelita iti Cades-barnea ket nagpagnapagnada iti let-ang iti 38 a tawen. (De 2:1, 14) Kasla kadagitoy a tawen naggigianda iti agarup 18 a nagduduma a lugar, ta daytoy ti bilang dagiti panagpakpakarsoda a nailanad kalpasan a pimmanaw dagiti Israelita iti Hazerot. (Idiligyo ti Nu 12:16–13:3, 25, 26; 33:16-36.) Nupay nagpakarso ti Israel idiay Cades kalpasan ti ipapanawda manipud Hazerot, saan a dinakamat ti Numeros 33:18 ti Cades kalpasan ti Hazerot. Mabalin a naigagara a saan a nailanad wenno nalabit, kas kinuna ti dadduma iti naglabas, ti Cades ket mabalin nga isu met laeng ti Ritma.

Kamaudiananna agparang a nakasubli dagiti Israelita idiay Cades idi umuna a bulan ti maika-40 a tawen kalpasan ti Ipapanaw. (Nu 20:1; 33:36-39) Natay sadiay ti kabsat ni Moises a ni Miriam. Idi agangay, naipukaw da Moises ken Aaron ti pribilehioda a sumrek iti Naikari a Daga gapu iti saanda a panangsantipikar ken Jehova mainaig iti danum a namilagruan ti pannakaipaayna kadagiti Israelita a nagpakarso idiay Cades. Kalpasanna, sadiay ti ayan ni Moises idi dimmawat ti pammalubos iti Edom tapno lumasatda iti teritoriana. (Nu 20:1-17) Saan a napatgan daytoy a kiddaw, ket kasla nagtalinaed pay dagiti Israelita idiay Cades iti sumagmamano a tiempo (Nu 20:18; Uk 11:16, 17) sakbay nga intultuloyda ti nagturong iti Naikari a Daga a dumalan iti Bantay Hor. (Nu 20:22; 33:37) Idi makadanonda iti Tantanap ti Moab, iti daya ti Jordan, intuding ni Jehova ti Cades-barnea nga agbalin a paset ti makin-abagatan a beddeng ti Naikari a Daga. (Nu 33:50; 34:4) Idi agangay, iti panangidaulo ni Josue pinarmek dagiti Israelita ti lugar a mangsaklaw iti Cades-barnea agingga iti Gaza (Jos 10:41), ket ti Cades-barnea nagbalin a makin-abagatan a beddeng ti Juda.​—Jos 15:1-4.

Dakamaten ti Salmo 29:8 a ti timek ni Jehova “pagtiritirenna” ti Let-ang ti Cades. Mabalin a tumukoy daytoy iti nadawel a bagyo a sumalapon manipud bambantay ti makin-amianan nga agturong iti rehion ti Cades iti abagatan ket sadiay pagalipunuenna ti kadaratan a kayariganna nga agtirtiritir ti let-ang.