HOBAB

[mabalin nga, Ipatpateg].

Kayong ni Moises; anak ni Reuel (Jetro) ken maysa a Midianita, iti tribu dagiti Keneo. (Nu 10:29; Ex 3:1; Uk 1:16) Idi dimteng ti tiempo tapno umakar dagiti Israelita manipud rehion ti Bantay Sinai nga agturongda iti Naikari a Daga, kiniddaw ni Moises a kuyogen ida ni Hobab tapno agserbi kas ‘pannakamata,’ wenno kas maysa nga agsimisim, maipaay iti nasion gapu ta pagaammona unay ti lugar. Nupay nagkedked ni Hobab idi damo, nalawag a kinuyogna dagiti Israelita, ta dagiti kaputotanna, dagiti Keneo, nagnaedda iti Let-ang ti Juda agingga iti abagatan ti Arad ken nadakamatda kas agnanaed pay laeng iti dayta a lugar idi panawen da Saul ken David.​—Nu 10:29-32; Uk 1:16; 1Sm 15:6; 27:10; 30:26, 29.

Nupay kasta, iti Masoretiko a teksto ti Uk-ukom 4:11, nayam-ammo ni Hobab kas ti katugangan ni Moises. (NW, Yg, Ro, Da, JP, Mo, AT) Gapuna, daytoy maymaysa a nagan, a Hobab, mabalin a tuktukoyenna ti dua a nagduma a tao, awan sabali, ti katugangan ni Moises kasta met ti kayongna. Saan nga imposible daytoy, kas ipakita ti kinapudno a nasursurok ngem maysa a nagan ti naited iti katugangan ni Moises.​—Idiligyo ti Ex 2:16-22; 3:1.

Iti sabali a bangir, no pudno a ti Hobab ket nagan laeng ti anak ni Reuel ket iti kasta nagan laeng ti kayong ni Moises, ngarud ti pannakatukoy ni Hobab kas katugangan ni Moises kaipapananna la ketdi a naibilang ni Hobab kas pannakabagi ni amana a Reuel, nga, iti dayta a kaso, nalabit natay idin.​—Kitaenyo ti JETRO; KENEO.