YELO

Timmangken a danum, a nagbalay gapu iti nakaro a lamiis. Agpada a da Eliu ken Jehova a Dios inturongda ti atension ni Job iti nakaskasdaaw a yelo. Kinuna ti Dios a Mannakabalin-amin: “Makintian ti pudno a pagtaudan ti yelo . . . ? Ti met laeng dandanum agtalinaedda a silelemmeng a kas babaen iti bato, ket ti rabaw ti nadanum a yuyeng tumangken a mismo.” (Job 36:1; 37:10; 38:1, 29, 30) Ti panagyelo a natukoy ditoy ket posible laeng gapu iti karkarna unay a kalidad ti danum. No lumamiis ti danum kadagiti danaw ken baybay, agbalinda a nadagdagsen. Ti nalaglag-an ken nabarbara a danum ket iduron nga ipangato ti danum a nadagdagsen, isu a tumpaw dayta. Ngem mabaliktad daytoy a proseso no ti danum ket dumanon iti agarup 4°C. (39°F.). Lumag-an ti danum no ngannganin agyelo ket agtalinaed kas maysa a palunapin iti rabaw ti nabarbara a danum nga adda iti baba. Daytoy makinngato a palunapin ket agbalinen a yelo, isu a “tumangken.” Yantangay nalaglag-an ti yelo ngem ti danum, pagtalinaedenna ti dandanum iti babana a kasla ‘nakalemmeng dagita a kas iti bato,’ iti kasta masalakniban ti biag nga adda iti danum. No saan a gapu itoy karkarna a pasamak, agbalin a solido a yelo ti kaaduan a paset ti danum kadagiti danaw ken uray pay kadagiti taaw, iti kasta awan ti agbiag iti daga.

Kinuna ti salmista nga ‘ipalladaw ni Jehova ti yelona kas kadagiti murkat.’ Nabatad a tumukoy daytoy iti uraro wenno niebe.​—Sal 147:17; kitaenyo ti URARO.

Ti Hebreo a termino maipaay iti “yelo” (qeʹrach) ket nausar met a tumukoy iti temperatura a makaketter wenno nalamlamiis pay ngem iti dayta, kasta met a tumukoy iti “nakaro a lamiis.”​—Jer 36:30.