PARALISIS
Pannakadadael wenno naan-anay a pannakapukaw ti bileg dagiti piskel wenno pannakapukaw ti panagrikna ti maysa a paset ti bagi wenno ad-adu pay. Yantangay maaw-awagan dayta no dadduma iti palsy, a resulta ti dadael wenno sakit iti sistema ti nerbio wenno ti panagkebbet dagiti piskel, iti kasta mabalin a malapdan ti pannakayallatiw ti elektrikal a signal ti nerbio wenno saan a makapagtignay dagiti piskel. Nagduduma ti awag ken kita ti paralisis, a ti sumagmamano kadagita ket mabalin a makapapatay. Dagiti makagapu iti dayta ket sakit (kas iti kaso ti diphtheritic paralysis), pannakadangran ti utek, pannakadadael ti duri, wenno pannakaipit ti urat gapu iti tumor.
Dagiti paralisado a tattao ket karaman kadagiti namilagruan nga inagasan ni Jesu-Kristo. (Mt 4:24) Maysa a paralisado a lalaki ti naiyeg ken Jesus, ket inagasanna dayta kalpasan a pinakawanna ti basbasolna. Kalpasanna, gapu iti bilin ni Kristo, ti sigud a paralitiko binagkatna ti langkapina ket nagawid iti pagtaenganna. (Mt 9:2-8; Mr 2:3-12; Lu 5:18-26) Iti sabali pay a gundaway, ti adipen a lalaki ti maysa nga opisial ti buyot naidalit iti paralisis ken dandanin matay, ngem isu pinaimbag ni Jesus uray no adda iti adayo. (Mt 8:5-13; Lu 7:1-10) ‘Agtutuok unay’ idi daytoy nga adipen, wenno marigrigatan unay (Mt 8:6), a mabalin a mangipasimudaag nga isu agsagsagaba iti nakaro nga ut-ot, ngem saan a kanayon a kasta. Nupay saan a kanayon a naut-ot ti paralisis, mabalin nga adda dagiti gundaway a naut-ot dayta. Kadagiti kaso ti paralysis agitans (parkinsonism, wenno paralisis a nabuyogan iti panagkuyegyeg), adda dagiti ut-ot iti duri ken kadagiti ima ken saka a kas iti panagbetted, ken nakaro nga ut-ot met ti marikna iti paraplegia dolorosa, maysa a kita ti paralisis a nainaig iti dadduma a kaso ti kanser iti duri. Dagiti “paralitiko” ket tattao nga agsagsagaba iti paralisis.
Nangaskasaba ni ebanghelisador a Felipe ken nagaramid kadagiti pagilasinan iti siudad ti Samaria, nga inag-agasanna ti adu a paralisado a tattao. (Ara 8:5-8) Idiay Lidda, adda paralisado nga agnagan Eneas, “a nakaidda iti langkapina iti walo a tawenen,” ket imbaga kenkuana ni Pedro: “Eneas, paimbagennaka ni Jesu-Kristo. Tumakderka ket idulinmo ti pagiddaam.” Iti kasta, “timmakder a dagus.”—Ara 9:32-35.