KALAMON

[Heb., tin·sheʹmeth].

Dakkel, nalanay a tumatayab iti danum nga addaan iti atiddog, narapis a nagbakkuko a tengnged. Ti sumagmamano a kalamon mabalin nga agdagsen agingga iti 18 kg (40 lb) ken mabalin a ti pakaukradan ti payakda agarup 2.5 m (8 pie).

Ti Hebreo a nagan (tin·sheʹmeth), nga agparang iti listaan dagiti narugit nga agtaytayab a parsua (Le 11:13, 18; De 14:12, 16), nagtaud iti sao a kaipapananna ti “aganangsab.” (Isa 42:14) Mabalin nga iladawanna ti kalamon buyogen ti napigsa a sumanengseng nga unina, a maparnuay no maragsakan wenno makaunget ti tumatayab, ket kasta ti pannakaipatarusna iti adu a patarus (KJ, Da, Le, NW, Ro, Yg). Naaramaten daytoy a pakabigbigan uray pay iti Latin a Vulgate, nga iti dayta impatarus ni Jerome ti Hebreo a tin·sheʹmeth (iti Le 11:18) iti Latin a sao a cycnus (kalamon). Iti nasapsapa a Griego a Septuagint mabasa ditoy ti “purple coot” (Gr., por·phy·riʹon), nabatad a ti purple gallinule (Porphyrio porphyrio). Nupay kasta, agpada a dagitoy kadaanan a bersion ipatarusda ti tin·sheʹmeth kas “ibis” iti Deuteronomio 14:16, ngarud mangipakita a saan a sigurado dagitoy.

Ti kalamon, nupay masarakan idiay Palestina, ket saan a gagangay sadiay kadagitoy agdama a tiempo. Gapu itoy, ken gapu met ta ti kalamon kangrunaanna a managkaan iti mulmula, adu nga agdama a managipatarus kaykayatda nga inaig ti tin·sheʹmeth iti “upa iti danum” (RS, Mo), “agila a kullaaw” (AT), “ibis” (JB), wenno dadduma pay a tumatayab a pagaammo a mannangan iti karne wenno agkaan kadagiti basura. Ngem nupay manmano nga agparang dagiti kalamon idiay Palestina iti agdama, saanna a kayat a sawen a saanda a naruay sadiay kadagidi nagkauna a tiempo. Kasta met, masapul a bigbigen a ti panangmatmat a ti pannakaibilang ti sumagmamano nga agtaytayab kas narugit nagpannuray iti kinamanagsippayot wenno kinamanagkaanda iti basura ket maysa laeng a panangipapan ken saan a nadakamat a mismo iti Biblia.

Mainayon iti gagangay a panagtaraonna iti bukbukel, ramramut dagiti mula iti danum, ken ig-igges, ti kalamon pagaammo nga agtaraon kadagiti kappo.