PANDERETA
Maysa a kita ti pagtokar a matimpag a maar-aramaten sipud pay idi tiempo dagiti patriarka. Ti Hebreo a sao a toph naipatarus met a “timbrel (bassit a pandereta),” “tambour,” ken “tabret.” (Ge 31:27, Kx, Da, AS) Amin dagitoy a patarus kangrunaanna a deskribirenda ti isu met laeng a pagtokar—bassit a tambor a timpagen ti ima wenno ramramay, naaramid iti lalat ti animal wenno pergamino a nayunnat iti maysa wenno iti agsinnumbangir a sikigan ti kayo wenno metal a baskag, mabalbalin nga agarup 25 cm (10 pul.) ti diametrona. Gapu iti pannakaaramatna iti panagpiesta, ti sumagmamano a kita mabalin nga addaanda kadagiti pedaso ti metal, nalabit kalkalangiking, a naikapet kadagiti sikigan ken mabalin a natokar a kasla iti agdama a pandereta. Ti dadduma pay a kita nalabit ad-adda nga umaspingda iti tom-tom (atiddog nga akikid a tambor) no iti langa ken usar, a banugbogen ti dua nga ima.
Nupay saan a nadakamat ti pandereta mainaig iti panagdaydayaw idiay templo, inaramat dayta agpadpada ti lallaki ken babbai iti panangidayaw ken Jehova ken iti dadduma pay a narag-o a pasken kas kadagiti piesta ken kasar. (1Sm 10:5; 2Sm 6:5; Sal 150:4; Isa 5:12) Nangnangruna a dagiti babbai danggayanda ti bagbagida kadagiti pandereta iti panagkanta ken panagsala. (Ex 15:20; Uk 11:34; 1Sm 18:6) Ti pandereta nainaig met iti mainanama a kinaragsak ti Israel inton dumteng ti tiempo a pannakaisublina.—Jer 31:4.