Ti “Nasion” a Mangtaraon kadagiti Minilmilion a Mabisbisinan
1, 2. (a) Ania ti napudpudno a pakasapulan ti rebbeng a marikna ti populasion ti daga? (b) Iti ania nga ili ti mabalin a taliawantayo gapu iti daytoy?
DAGITI binilbilion iti populasion ti daga ti rebbeng nga agbisbisinda koma a maipaay iti “taraon” a mangpapigsa kadakuada a maipaay iti biag nga awan inggana ditoy daga, inton ti daga ket mapagbalinton a sangalubongan a paraiso. Ngem iti siasino wenno sadino ti taliawanda? Ti Republika ti Israel ket saanna a pulos a padpadasen a tungpalen ti padto ti Biblia idiay Isaias 27:6 maipapan iti panangpunno iti daga iti “bungbunga” a maipaay iti napaut a pakagunggonaan ti sangatauan.
2 Ti nasion ti Israel idi umuna a siglo ti Kadawyan a Panawentayo napukawna ti saadna a pakagunggonaan ti intero a sangatauan. Gapuna ti laeng maysa a bassit a natda iti Judio iti lasag ti nangiturongan ti Mesias kadagiti sasaona: “Isuamin a pannakabalin naited kaniak idiay langit ken ditoy rabaw ti daga. Inkayo ngarud ket pagbalinenyo nga ad-adalan dagiti amin a nasion, a bautisaranyo ida iti nagan ti ama ken ti anak ken ti nasantuan nga espiritu . . . Ket adtoy! addaak kadakayo nga agnanayon agingga iti panungpalan ti sistema dagiti bambanag.” (Mateo 28:18-20) Ngem ti ngay sangapulo ket siam a siglo iti kamaudiananna? Asino iti panawentayo ti mangpampanunot iti kaitungpalan ti Isaias 27:6? Ken kasano a nairamantayo ken dagiti inay-ayattayo?
3. Asino iti daytoy a siglotayo ti naglak-am ti “pungtot” ti Dios a nadakamat idiay Isaias 27:4?
3 Numan pay naiyadayotayon kadagiti espisipiko a paspasamak iti pinulpullon a tawtawen, nasayaat no sukimatentayo iti apagbiit dagiti paspasamak bayat dagiti tawtawen ti Gubat Sangalubongan I. Iti dayta a tiempo adda nainkalintegan a rason ni Jehova a Dios a makarikna iti “pungtot” a maibusor kadagiti nasnasion ti Kakristianuan gapu iti pannakiramanda iti dayta a panangibuyat ti dara a panagsususik. (Idiligyo iti Isaias 27:4.) Inaramidda dayta imbes nga itulokda dagiti nasional a kinasoberanoda iti Kangatuan a Dios idi a naipasdeken ti Pagarianna kadagiti langlangit idi 1914 iti im-ima ti naipadayag nga Anakna, ni Jesu-Kristo. Rinubrubanda ti pungtotna babaen ti panangidadanesda iti natda ti naespirituan nga Israel, nga inggagarada a linappedan dagitoy debosionado a Kristiano nga Estudiante ti Biblia manipud panangiwaragawag a siwayawaya iti naipasdeken a Pagarianna. Ngem adu iti natda iti naespirituan nga Israel, iti kinapudnona, ti timmulok kadagiti nailubongan a panangpilpilit, gapuna nagkurangda iti responsabilidadda kas napili nga ili a naala manipud iti daytoy nailubongan a sistema dagiti bambanag. Saanda a nakita ti isyu iti naan-anay a neutralidad kadagiti supsuppiat daytoy a lubong, gapuna immayda iti sidong ti panagbasol a maibusor iti dara, ket iti apagbiit naikarida met iti maysa a rukod iti “pungtot” ti Dios.
4. Kasano a ti “pungtot” ti Dios inapektaranna dagiti Kristiano nga ad-adipenna, ket ania a leksion ti mabalin a maadaltayo iti daytoy?
4 No nagbibiagkayo koma idin, kasano koma ti panagriknayo kadagidiay a panangpilpilit idi panawen ti gubat? Rebbengna nga usigenyo ti kakasta a bambanag, ta babaen iti panangaramid iti kasta mabalin a patibkerenyo ti pangngeddengyo no ania ti aramidenyo no maipasango kadagiti aniaman a masanguanantayo a panangpilit. Nalabit nga idi ket kasla maysa a panawen a panangisardengen iti panangiwaragawag iti Pagarian ken ti panagulimek wenno panaglemmengen. Adu ti nagannayas iti dayta a direksion, a pagarupenda a basta urayenda laengen ti nasapa a pannakaipadayagda a kadua ti naitronon a Jesu-Kristo. (Lucas 22:28-30) Nupay kasta, ti panangawat iti bassit a “pungtot” ni Jehova ket maysa a kapadasan a pannakadisiplina a saan pay a napukaw kadagiti pudno a Kristiano iti dayta a panawen, gapuna daytat’ saan nga awan mamaayna. Daytat’ nangpabileg kadakuada iti mapasungad a trabaho a panangiwaragawag iti aldaw ti ibabales ti Diostayo a maibusor iti daydiay inawagan ni mammadto nga Isaias a “Leviathan” idiay Isaias 27:1, a sadiay mabasa:
5. Kadagiti moderno a panawen, kasano nga inturong ni Jehova ti atensionna iti “Leviathan” a nadakamat idiay Isaias 27:1?
5 “Iti dayta nga aldaw ni Jehova, babaen ti natangken ken dakkel ken napigsa a kampilan, dusaennanto ti Leviathan, a nasiglat nga uleg, ken ti Leviathan a kalawikiw nga uleg, ken papatayennanto ti olimaw nga adda iti baybay.”
Idi un-unana, inturong ni Jehova ti atensionna kadagiti nangkayaw iti ilina. Kas naikunatayon iti napalabas, inraman dayta ti imperio ti Babilonia, agraman ti Egipto ken Asiria. (Isaias 27:12, 13) Makitkitayo aya ti moderno nga aplikasion dagiti simboliko a sasao idiay Isaias 27:1? Idi panawen ti agarup Gubat Sangalubongan I, ti ili ti Dios ket saanda a nakayawan iti aniaman a maysa a nasion wenno imperio. Ngem kasapulan nga itden ni Jehova ti atensionna iti maysa a simboliko a Leviathan, awan sabali, ni Satanas a Diablo. Isut’ aguy-uyas iti maysa a nasikap a pamay-an a lumasat iti baybay ti sangatauan ket agus-usar kadagiti bambanag ditoy daga a mamagpeggad wenno manglapped kadagiti ad-adipen ti Dios.—Idiligyo iti Apocalipsis 17:15.
6, 7. (a) Kadagiti moderno a tiempotayo ania dagiti naiyarig kas “kasumba ken kalunay”? (b) Aniat’ namnamaentayo maipapan kadakuada iti masanguanan?
6 Idi iti tawen 1919 ti natda iti naespirituan nga Israel ket siraragsak nga inrugida manen ti panangikaskasabada ti Pagarian, dayta panawenen iti panagkuna ni Jehova:
“Ti pungtot awan kaniak. Asino ti mangited kaniak kadagiti kasumba ken kalunay a bumusor koma kaniak iti gubat? Magnaak koma iti rabawda. Puorak koma ida nga agtitipon.”—Isaias 27:4.
7 Kalpasan ti panagpatingga ti Gubat Sangalubongan I, naibangon ti Liga de Naciones kas panangilaksid iti Pagarian ti Dios baeten ken Kristo. Maiyarig daytoy kadagiti “kasumba ken kalunay” a naikabil iti pagnaan ni Jehova a Dios, kas maysa a panangserra wenno pananglapped. Itan ti organisasion ti Naciones Unidas ti nangsukaten iti dayta a Liga. Babaen iti Naciones Unidas dagiti nagduduma a miembro a nasnasion imparangarangda ti determinasionda a mangsalimetmet ti kinaturayda a maibusor iti naiwaragawagen a Pagarian ni Kristo ken ti panggepda a mangsalimetmet kadagiti mismo a sangalubongan a kinasoberanoda. Inton “gubat ti dakkel nga aldaw ti Dios a Mannakabalin-amin” inton Har–Magedon, isu ti piguratibo a mangibaddekto kadagiti amin a “kasumba ken kalunay,” a riidennanto ida ken iti kamaudiananna puorannanto ida, ti kayariganna, tapno mapagbalindanto a dapdapo. Iti kasta maidemonstrananto no asino ti Sapasap a Soberano. Ngarud, makitayo, nga uray pay no saankayo a sibibiag a kadua dagiti napulotan a Kristiano idi agangay Gubat Sangalubongan I, mabalin nga apektadokayo—nga agpaay iti pagimbagan wenno maipaay iti pagdaksan—kadagiti maudi a resulta dagiti paspasamak a katupag ti Isaias 27:1.—Apocalipsis 16:14-16; 17:1–18:4.
‘Ikakapet iti Pigsa ni Jehova’
8. Iti ania ti pagpannurayan dagiti adu a nasnasion itatta?
8 Dagiti kamkameng ti Naciones Unidas agtaltalekda iti kabukbukodanda a pigsa ken iti aramid-tao a pigsada wenno sarikedkedda. Kaskasdi, ti panagtalekda iti dayta ti di met umdas ti kapigsana a manglapped kadakuada manipud panagimbento kadagiti makapapatay unay nga ig-igam, ti kapipigsaan kadagiti igam ti gubat, ti nuklear a bomba. Awan duadua, ti panagbuteng iti ibabales babaen ti panangusar iti bomba nuklear ti manglaplapped kadakuada, saan nga iti Naciones Unidas.
9, 10. Apay a nainsiriban para kadatayo ti agpannuray iti sabali a “pigsa” wenno sarikedked?
9 Nupay kasta, kas naikunatayon, ti talaga a mamagpeggad iti agtultuloy a kaadda dagiti nasnasion isu “ti gubat ti dakkel nga aldaw ti Dios a Mannakabalin-amin.” Ania ti namnamaen dagiti nasnasion a maaramidan a maibusor iti Dios a Mannakabalin-amin, Daydiay addaan iti mangnibinibi a pannakabalin iti uneg ti tengnga ti tunggal atomo dagiti bambanag? Mabalin a kumbinsidokayo unayen a ti Namarsua di maiyasping a napigpigsa ngem dagiti nasnasion agraman amin dagiti ig-igamda. Dagidiay mangapresiar iti daytoy a banag—ket dayta ti ipakpakita dagiti Saksi ni Jehova—addaanda laeng iti maymaysa a mabalin a maaramidan. Dayta ti naibinsabinsa kadagiti sumaganad a sasao ni Jehova:
“Wenno saan isu kumpetto koma iti pigsak, tapno makikappia koma kaniak; wen isu makikappia koma kaniak.” (Isaias 27:5)
Awan ti natauan nga ahensia nga isu ti pigsa wenno sarikedked nga isut’ pagkamangan a maipaay iti kinatalged wenno panglapped iti gubat ditoy daga, ken nalawag a saan met a sarikedked a maipaay kadagiti pampamilia iti daga a pagkamangan tapno agbalin a natalged.
10 Nalabit ammoyo dagiti adu a tattao itatta a nairamanda iti emosional kadagiti debate ken kadagiti tigtignay ti pannakaseknan maipapan iti nuklear nga ig-igam ken disarmamento. Nakalkaldaang ta, dayta ti mangiyadayo kadakuada manipud iti kinapudno a ti umadanin a gubat ti Dios a Mannakabalin-amin inton Armagedon ti mamagpegpeggad iti pannakadadael amin dagiti nasnasion. No apresiarenyo dayta a kinapudno, ngarud ti nainsiriban a kurso para kadakayo isu ti panagturongyo ken Jehova. Ti “pigsana” isu ti banag a rebbeng nga ikutan koma amin dagiti agsapsapul iti kinatalged, awan sabali, ti mismo a di maibus a panangikutna ti kinapigsa. Ti intero nga organisasion ni Satanas a Diablo saandanto a maparmek ti indibidual a Kristiano a mangpetpet iti dayta a “pigsa” wenno sarikedked.
11. Kasano a maiyaplikartayo dagiti sasao ni Jesus idiay Lucas 14:31-33 bayat a petpetpetantayo ti “pigsa” ti Dios?
11 Ni Jehova ken dagiti buybuyotna iti sidong ti Kapitan, a ni Jesu-Kristo, ti kaiyariganna, agmarmartsada itan. Bayat nga addada pay iti adayo bassit, ti kurso ti sentido komon, no di ti pudpudno a kinasirib, idiktarna iti maysa a tao ti mangibaon, iti makailadawan a panagsao, iti maysa a mision ti talna ket makikappia iti sanguanan ti aglaplapusanan unay a peggad. Ti di maabak a Kapitan ti buybuyot ni Jehova ti nangibalakad iti kasta a kurso idi adda pay ditoy daga. (Lucas 14:31-33) Ket no sukimatenyo a siinget ti kinuna ni Jesus sadiay, makitayo nga innaigna ti kababalintayo kadagiti “gamengtayo.” Agbibiagtayo man iti adelantado ken narang-ay a daga wenno agtataengtayo iti Maikatlo a Lubong a pagilian a sadiay kasapulanna ti pudpudno a pannakidangadang tapno magun-odan ti pinansial a kinatalged, masapul a sukimatentay dagiti panangmatmattayo. Saludsodantayo ti bagitayo: Pudno aya nga agtaltalekak iti kinapigsa ni Jehova kas pigsak wenno palpalubosak dagiti “gamgameng” a maaddaan iti kangrunaan a lugar? Iti daytoy a punto, pangngaasiyo ta basaenyo ti Lucas 12:15-21.
12. Ania ti adda a pammaneknek itatta nga adu dagiti mangpetpetpet ti pigsa ni Jehova?
12 Iti intero a daga, adu a ribo kadagiti Saksi ni Jehova ti nagturongen nga awan panagkedkedda ken Jehova, a birbirukenda ti talna kenkuana. Adu dagiti mangiyur-urnos ti kabibiagda tapno mangipaay iti pinulpullo nga oras kada bulan iti trabaho a panagaramid ti ad-adalan. Tunggal maysa a pudpudno a mangigaed ti bagina iti panagserbi ken ni Jehova ket adda iti posision a manglak-am iti naikari a “talna ti Dios” a daeganna amin a pannakaawat ken pampanunot. (Filipos 4:7) Bayat nga adda pay tiempo, itultuloyda a tultulongan dagiti dadduma a sumrek iti daytoy makikappia nga urnos ken Jehova dagiti buybuyot. Ania ti lugar ti kasta a makaispal-biag a trabaho iti biagyo?
Panangpunno “ti Rabaw ti Nadam-eg a Daga” kadagiti “Bungbunga”
13. Ania ti ipamatmat ti Isaias 27:6 a manamnama iti panawentayo?
13 Ania koma ti akem ti naespirituan nga Israel iti lubong kalpasan ti pannakaisublina iti nadiosan a parabur kalpasan ti Gubat Sangalubongan I? Naipamatmat daytoy para kadatayo kadagitoy makaparagsak a sasao ti Isaias 27:6:
“Kadagiti al-aldaw nga umayto ni Jacob agramutto, ti Israel agsabongto ken agbuselto; ken punnuendanto kadagiti bungbunga ti rabaw ti nadam-eg a daga.”
Sukimatenyo ti kaitungpalan dagidiay a sasao itatta. Ti panangaramid iti dayta ti mangted ti kanayonan a rason kadakayo nga agbalin a maysa a kameng ti ili ti Dios wenno, no maysakayon a paset ti ili ti Dios, ti panagbalin a natibtibker pay iti pangngeddengyo nga agbalin a paset dagiti pudno a managdaydayaw agpapan pay aniaman dagiti tumaud a susuot wenno parparikut.
14. Kasano a natungpal ti Isaias 27:6 iti ili ti Dios?
14 Ti kasasaad kas naipadto iti Isaias 27:6 ti ad-adda a masarakan kadagiti managdaydayaw ken Jehova nanipud pay idi tawen 1919, idi naangay ti umuna a pangkaaduan a kumbension dagiti Saksi ni Jehova idiay Cedar Point, Ohio. Kas pangarigan, saan a nabayag kalpasan daytoy a rinugian ti Watch Tower Society ti panagiprenta iti baro a magasin, ti The Golden Age, nga itan maawagan Agriingkayo! Kaiyariganna idi a kasla ti naespirituan a Juda ti agramramuten.
15. Ania a makaparagsak a panginanamaan ti naidatag kadagiti pudno a managdaydayaw nangrugi idi 1918?
15 Gapuna kadagiti umuna a tawtawen ti pannakawayawaya ken pannakaisubli iti parabur ni Jehova, nangrugi dagiti pudno a Kristiano nga agsabong kas “ti panagmulmula ni Jehova.” (Isaias 61:3) Idi 1918, ti maudi a tawen ti Gubat Sangalubongan I, ti nakaskasdaaw a palawag a “Minilmilion a Sibibiag Itan ti Mabalin a Didanto Matayen” ti imbitla ni J. F. Rutherford iti publiko. Babaen iti sangkabassit laeng a natda dagiti naiyanak-espiritu nga ad-adalan ti agturturayen nga Ari, ni Jesu-Kristo, a nabati ditoy daga a mangibaklay iti imbilin ti Dios a trabaho a naiyallatiw kadakuada, maysa kadi dayta nga aglablabes a panangpattapattada kadagiti bambanag?
16. (a) Kasanot’ panagtignay ti natda iti panginanamaan nga adda iti sanguananda? (b) Ania a “bungbunga” ti nagrag-oanda, ket ania dagiti resultana?
16 Kasano ti panangusar ni Jehova kadagita a Kristiano a punuendanto kadagiti “bungbunga ti rabaw ti nadam-eg a daga”? Ti naespirituan nga Israel ti nangidaulo, ngem ti ngay “bungbunga” nga isunto ti pakapunuan ti rabaw ti nadam-eg a daga? Nasarakan ti natda dagiti “bungbunga,” a ramanen dayta ti naimbag a damag ti naipasdeken a Pagarian ni Jehova kadagiti im-ima ni Kristo, a nagimas ken makapapigsa a tinarigagayanda nga iraman dayta kadagiti padada a tattao. Impadto ni Jehova a ti bassit agbalin a sangaribo ket ti bassit agbalin a maysa a napigsa a nasion, ket napaneknekan daytoy a saan nga agsobsobra a kalkulasion iti biang ti Dios. (Isaias 60:22) Di nagbayag timmipon kadagiti natda ti naespirituan nga Israel ti “maysa a dakkel a bunggoy” dagiti “sabsabali a karnero” ti Naimbag a Pastor, ni Jesu-Kristo.—Apocalipsis 7:9-17; Juan 10:16.
17, 18. Aniat’ mapaneknekan maipapan iti ‘pannakapunno kadagiti bungbunga ti rabaw ti nadam-eg a daga’?
17 Mabalin a pagaammoyo ti adda a kasasaad ti pudno a Kinakristiano ita. Ti Watch Tower Society ti addaan itan ti 94 a sangsanga iti intero a globo. Dagiti organisado nga aktibo a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova adda bilangda itan nga agangay 48,000, ket dagitoy ti masarakan iti 203 a dagdaga. Ti amin a dayaw iti daytoy mapan iti daydiay pudno a Dios, ket dagitoy nagpateg a paspasamak agtakder a pakaalangonan ti di agbiddut a Saona, ngem “ti panungpalan,” kas naipadto iti Mateo 24:14, awan pay.
18 Wen, adda ngangngani tallo a milion a Kristiano nga agtartrabaho a kadua ti Watch Tower Society iti intero a globo. Dagitoy a minilmilion kangrunaanna ti paset dagiti “sabsabali a karnero” ni Kristo, nga isuda ti mangibakbaklay ti kadakkelan a paset ti sangalubongan a trabaho a panangaskasaba, ket ‘ti rag-o ni Jehova isu ti pigsada, wenno sarikedkedda.’ (Nehemias 8:10) Gapuna, tunggal maysa kadatayo itatta ti addaan gundaway a mapunno iti naespirituan ken makiraman iti ‘panangpunno kadagiti bungbunga ti rabaw ti nadam-eg a daga.’
19. Aniat’ mabalin a tagiragsakenyo maipapan “ti rabaw ti nadam-eg a daga,” ket kasano ti panagriknayo iti dayta?
19 Makasigurotayo a nikaanoman dinto ipalubos ni Jehova ti agdama a “bungbunga” ti “nadam-eg a daga,” ti lugar a pagtigtignayan dagiti Saksina, a madadael. Ti trabaho dagiti manangaskasaba a Saksina pulos a dinto maaramid a barengbareng! Ti naespirituan a prutas, wenno “bungbunga,” a pinataud dagiti pudno a Kristiano ket agpaay a pakataraonan amin nga agtarigagay a manggun-od iti dayta. Iti agangay, ramanento daytoy, dagiti binilbilion a natay a sangatauan a mapagungarto iti sidong ti Milenial a Panagturay ni Jesu-Kristo. Panunotenyo laengen no anianto ti kaipapanan dayta kadakayo iti masanguanan! Iti agangay, adunto kadagiti Israelita iti lasag idi ugma ti mapagungarto. Dadduma kadakuada ti mabalin a makiraman iti umuna a kaitungpalan ti padto idiay Isaias kapitulo 27. Dinto aya makaparagsak met para kadakayo ti adda a sibibiagto iti dayta, a sadiay mabalinyonto met nga ilawlawag no kasano ti pannakipasetyo iti dakdakkel, agdama-aldaw a ‘panangpunno kadagiti bungbunga ti rabaw ti nadam-eg a daga’?—Idiligyo ti Apocalipsis 22:2, 3.
Ti Pamay-an ti “Leviathan” Naipatingga
20. Aniat’ adda iti masakbayan a maipaay ti “Leviathan,” ket aniat’ ibungana maipapan iti kinasoberano ti Dios?
20 Kalpasanna ti mangiladawan nga Egipto, ti agdama a dakes a sistema nga inturayan ni Satanas a Diablo kas ti diosna, mapukawton. Naiturongton ni Jehova ti atensionna iti simboliko a Leviathan, ti aguy-uyas, agkalawikiw nga uleg nga adda iti tengnga ti baybay ti sangatauan. Isu ken dagiti nasnasion, ken uray pay ti timpuyog dagiti nasnasion, mapukawdanton. Isuntot’ awanen kas maysa a siwayawaya, aktibo a manangrugit iti sangatauan nga isut’ nakatayan ni Kristo. (Isaias 27:1) Wen, maigarangugongton ni Satanas a Diablo iti intero a Sangaribo a Tawen a Panagturay ni Jesu-Kristo, ti Anak ni David ken ti nainkalintegan nga Agtawid ti Pagarian. Dagiti 144,000 a naespirituan nga Israelitas ti kaduananto a makipagtawid idiay langit, ti mangiladawan a Leon iti tribo ni Juda. (Roma 8:16, 17; Apocalipsis 5:5, 9, 10; 7:1-4) Iti daytanto ni Jehova a Dios ti Kangatuan naalangonton nga agnanayon kas ti Soberano nga Apo ti uniberso. Ti sapasap nga organisasion ni Jehova idiay langit ken ditoy daga ti siraragsakton nga aglak-am iti agnanayon a talna ken panagtutunos. Iti awan inggana, ken uray pay iti agnanayon, agrag-onto ni Jehova iti napagkaykaysa a sapasap nga organisasionna.
Malagipyo Kadi?
◻ Apay a narikna dagiti pudno a Kristiano ti “pungtot” ni Jehova idi karrugi daytoy a siglo, ket aniat’ maadaltayo manipud iti daytoy a kapadasan?
◻ Maisupadi kadagiti nasnasion, kasano ti ‘ikakapettayo ken Jehova kas pigsatayo’? (Isaias 27:5)
◻ Kasano a “ti rabaw ti nadam-eg a daga” napunno kadagiti “bungbunga” iti panawentayo? (Isaias 27:6)
◻ Ania ti masanguanan a kaitungpalan ti Isaias 27:1 a sitatalek a namnamaentayo?