No Kasano ti Rebbeng a Panagrikna dagiti Kristiano Maipapan iti Pannakawayawaya
DAGITI Kristiano busorenda ti “pannakawayawaya” a mangilaksid kadagiti umiso ti pannakawatwatda nga autoridad. Apay? Gapu ta daytat’ saan a mangwayawaya—daytat’ mangadipen. Ti simple laeng a pangarigan agserbi a mangiyilustrar iti daytoy.
Maysa nga agtutubo ti masikuran iti sidong ti autoridad dagiti nagannakna, a mangipawil ti panagsigarilio ken panaginumna iti de alkohol. Gaput’ dina panangapresiar a ti autoridadda ket agpaay iti bukodna a pagimbagan, il-iliwenna ti pannakawayawaya. Idi makagteng iti umiso nga edad ken pimmanawen iti pagtaenganda, nagun-odanna met laengen ti wayawaya a nabayagen a tartarigagayanna. Ngem adun a tawtawen kamaudiananna, idi nagbalin a nakaro a mannigarilio ken ngangngani agbalinen nga alkoholiko, imbaga ti doktorna kenkuana a maipaay iti salun-atna ket isardengnan ti panagsigarilio ken panagin-inumna. Nakitana a narigat nga aramiden daytoy. Ti pannakawayawayana ti nangiturong iti pannakaadiktona, ti pannakaadipenna.
Pannakawayawaya Manipud Naan-anay a Kinaturay
Ti kinaturay ti Dios naan-anay ken naibatay dayta iti Kinanamarsuana. Daytoy ti nangted iti kalinteganna a mangikeddeng a maipaay kadagiti parsuana ti umiso a kababalin, ti moral ken ti imoral. Dagitoy a pagalagadan, a naisaad a pagimbagan ti sangatauan, nabatadda iti Biblia. “Dikay koma maallilaw,” kunana. “Uray dagiti mannakiabig, uray dagiti agrukbab kadagiti ladladawan, uray dagiti makikamkamalala, uray dagiti lallaki a maipaay iti di nakaisigudan a panggep, uray dagiti lallaki a dumenna iti lallaki, uray dagiti mannanakaw, uray dagiti naagum, uray dagiti managbarbartek, uray dagiti managtabbaaw, uray dagiti managpaanak, saandanto a tawiden ti pagarian ti Dios.”—1 Corinto 6:9, 10.
Nangruna iti daytoy masirib iti lubong, moderno a maika-20 a siglo, pinadas ti tao a wayawayaan ti bagina kadagita a moral a pagwadan. Agpapan pay kadagita a pannakawayawaya, dina mawayawayaan ti bagina kadagiti bunga iti panagaramid iti ibilbilang ti Dios a basol. Imbes nga agwayawayada, dagita a tattao nagpaadipenda iti bukodda a tarigagay, derrep, kas sibabatad nga impakita ni Jesus iti panagkunana: “Amin nga agaramid iti basol ket tagabo iti basol.”—Juan 8:34; kitaenyo met ti Roma 6:16.
Pannakawayawaya Manipud Nakedngan a Kinaturay
Dagiti opisiales ti gobierno addaanda ti kalintegan a mangwatwat ti kinaturay iti uneg ti estado, dagiti nagannak iti uneg ti pamilia, dagiti mannursuro iti uneg ti sistema dagiti eskuelaan, ken dagiti Kristiano a panglakayen iti uneg ti kongregasion. Siempre, ti autoridad ket nakedngan laeng. Kas pangarigan, ti naan-anay a kinaturay ni Jehova, a mangibilbilin kadagiti ad-adipenna a basaenda ti Saona ken makitimpuyogda kadagiti padada a Kristiano, ti umun-una ngem iti nakedngan a kinaturay ti asawa a lalaki a mabalin sapulenna a ti asawana ket saanna koma nga ar-aramiden dagitoy a bambanag.—Aramid 5:29.
Kas panangbigbigna iti nakedngan a kinaturay ti estado, nupay kasta, dagiti Kristiano ket saanda a mabalin ti di makiraman kadagiti tignay iti pannakawayawaya a mangituang iti kasta a kinaturay. Saanda a mabalin a konsentiren ti sibil a panagsukir gapu laeng ta dida maanamongan dagiti wardas ti gobierno, ket saanda met mabalin a paregtaen ti panangmedmed kadagiti buis kas maysa a pamay-an a panangprotesta a maibusor kadagita a wardas. “Ti sumukir ngarud iti turay sumukir iti linteg ti Dios,” kuna ni apostol Pablo, a nanginayon pay: “Ket dagiti sumukir awatendanto ti pannakadusa.”—Roma 13:1-4.
Ngem ania ngay no ti maysa nga opisial ti gobierno ket nakillo ket abusarenna ti kinaturay wenno autoridadna? Kasanon no idaddadumana dagiti indibidual wenno dagiti di nalatak a minoridad? Ti balakad ti Biblia ket: “No makitam ti pannakaparigat ti napanglaw ken ti maipapilit a pannakaikkat ti kinahustisia ken kinalinteg iti maysa a distrito, dika masdaaw iti maaramid, ta maysa a nangatngato ngem iti ngato ti mangikankano.” (Eclesiastes 5:8) Mabalin a posible ti agapelar iti nangatngato a kinaturay iti gobierno wenno iti pangukoman. Ngem no di magun-odan ti kinahustisia babaen iti dayta a pamay-an, makapagtalek dagiti ad-adipen ti Dios a, “dagiti mata ni Jehova, mapanda nga agsublisubli iti amin a daga tapno isu agparang a napigpigsa a bumadang kadagidiay a ti pusoda napalungdo a maiturong kenkuana.”—2 Cronicas 16:9.
Daytat’ umas-asping met iti kasasaad ti maysa a pamilia. No dagiti assawa a lallaki wenno amma ket abusarenda ti kinaturayda, makasigurotayo nga iti agangay ti Diosto ti mangpalinteg kadagita a bambanag, a dina ipalubos iti aniaman a kinaulpit a maadda iti nalinteg a baro a sistemana a dandanin umay. Kabayatanna, dagiti Kristiano a babbai ken dagiti annak itultuloyda a pagraeman ti prinsipio iti Nakristianuan a kinaulo, uray pay no dayta ti maabusar. Apresiarenda a daytat’ di nairanta a mangtagibassit no di ket nadisenio a mangipasiguro iti kinatalna ken panagkaykaysa agpadpada iti uneg ti pamilia ken iti kongregasion Kristiano.—1 Corinto 11:3.
“Pannakawayawaya” Manipud Kinaturay iti Uneg ti Kongregasion
No maipapan iti kinaulo iti kongregasion Kristiano, kuna ti Sao ti Dios: “Agtulnogkayo kadagiti mangidalan kadakayo ket paiturayankayo, ta igagada dagiti kararuayo a kasla isuda ti mangidatagto.” (Hebreo 13:17) Numan pay daytoy a kinaturay dagiti panglakayen ti relatibo, kaskasdi a dayta ti impataw ti Dios kadakuada babaen iti nasantuan nga espirituna. Gapuna daytat’ naited kadakuada iti ad-adda pay a direkta a pamay-an ngem ti relatibo a kinaturay a naipataw kadakuada, kas pangarigan, kadagiti opisiales ti gobierno.—Aramid 20:28.
Patien dagiti dadduma a dagiti paglintegan ken pannursuro nga aggapgapu iti makitkita nga organisasion ti Dios ti mananglappedda unay, a di mangipalpalubos iti nawadwadwad nga indibidual a wayawaya. Daytoy ti namagbalin a sumardeng dagiti dadduma a makitimpuyog kadagiti Saksi ni Jehova; a saandan a situtulok nga agpasakop kadagidiay mangigaggaga iti kararuada. Numan pay dagitoy a tattao ket mabalin nga ibilbilangda dagiti bagbagida a nawayawayaanen, ti “pannakawayawayada” isut’, kinapudnona, ti nangadipen manen kadakuada kadagiti ulbod a narelihiusuan a pammati ken ar-aramid.
Dagiti pudno a Kristiano pagraraemanda ti kinaturay, agpadpada iti naan-anay a kinaturay ti Dios ken iti nakedngan a kinaturay ti tao. Daytoy nga umiso a panangmatmat iti kinaturay ti manglapped iti panangabusarda iti Nakristianuan a wayawaya nga inted kadakuada iti pannakaammo iti kinapudno.
[Blurb iti panid 6]
Ti kinaturay ti Dios naan-anay ken naibatay iti panagbalinna a Namarsua
[Blurb iti panid 6]
Dagiti Kristiano saanda nga umalsa a maibusor iti estado gapu kadagiti wardas a sungsungbatanna iti Dios
[Blurb iti panid 7]
Dagiti pudno a Kristiano pagraraemanda ti kinaturay, agpadpada ti naan-anay a kinaturay ti Dios ken ti nakedngan a kinaturay dagiti tattao
[Dagiti ladawan iti panid 7]
Ti panagbayad kadagiti nailubongan a kinaturay
Panangbigbig iti nakedngan a kinaturay iti kongregasion
Ti panangapresiar iti Katan-okan a Kinaturay, ni Jehova a Dios