Trabaho a Mangparagsak Kadakayo
“TALAGA a magusgustuak ti trabahok kas managimprenta,” kuna ni Antonio a taga Genoa, Italia. “Nasayaat ti sueldok, ket daytoy ti mamagtrabaho kaniak ti adu nga oras iti panag-overtime. Iti sumagmamano laeng a tawen, uray ubingak pay iti edad, siak ti nagbalin a maikaduan iti amok.” Kasla naragpaten ni Antonio dagiti kalat a mangtigtignay kadagiti adu nga agtrabaho a sigagaget: ti kinabaknang, saad, ken ti makaay-ayo a trabaho a pagragragsakanna.
‘Makitkita aya [ni Antonio] ti kinaimbag iti amin a nagbannoganna’? (Eclesiastes 3:13) Ken talaga kadi a mangparparagsak kenkuana dayta a trabaho? “Gaput’ kinairteng a patpatauden ti kasla agballa nga estilo ti panagbiagmi,” kunana nga intuloy, “nangrugikam a maaddaan kadagiti problema kas maysa a pamilia. Daytoy ti nangpaladingit kadakami.” Saan a naragsak ni Antonio wenno ni baketna agpapan pay kadagiti naballigi a trabahoda. Dakayo ngay? ‘Makakitkitakay aya ti kinaimbag iti amin a nagbambannoganyo?’ Ti kadi trabahoyo talaga a makaparagsak kadakayo?
Nainkalintegan a Motibo?
Ti kangrunaan a rason iti nagaget a panagtrabaho ket isut’ panagsapul ti pagbiag. Kadagiti dadduma a pagilian, masapul nga agtrabaho dagiti tattao ti adu nga oras tapno agbiag laeng. Dadduma agbannogda aldaw ken rabii tapno maaddaan nasaysayaat a biag dagiti annakda. Kaskasdi dadduma agtrabahoda a kasla mapilpilitan tapno agurnong ti kinabaknang.
Ni Leonida a taga Filipinas addaan dua a panggedan. Isut’ agtrabaho idiay banko iti aldaw ken mangisuro iti maysa a kolehio tallo wenno uppat nga oras iti rabii. Ti kadi kanayonan a kuarta maikari iti dayta? “Kanayon a bambantayak ti relo,” insalaysayna. “Masikoranak. Ar-aramidek dayta nga awan pannakapnekna.”
Saan, ti panagtrabaho a maipaay laeng iti kuarta ket saan a mangibunga iti pudno a pannakapnek ken kinaragsak. “Dika maringgoran a bumaknang,” imbalakad ni masirib nga Ari Salomon, “ta dagiti kinabaknang pudno nga agkayabkabda kas iti agila a tumayab nga agpalangit.” (Proverbio 23:4, 5) Dadduma nga agila ti naipadamag nga agtayab iti kapegges nga ingganat’ 130 kilometros por ora. Nagsayaat panangiyilustrar daytoy iti kinapegges a panagtayab met ti nagbambannogan a kinabaknang. Uray no makaurnong ti maysa a tao ti kinabaknang, inton matay saannanto met laeng a maitugot ti aniaman.—Eclesiastes 5:15; Lucas 12:13-21.
Ti pannakaigamer unay iti panagsapul ti pagbiag no maminsan mangted met kadagiti napalalo a kinapeggad. Mabalin a daytat’ mangiturong iti panagayat iti pirak. Idi umuna a siglo, addada grupo dagiti relihionista a maaw-awagan Fariseo nga agdindinamag iti panagayatda ti kuarta. (Lucas 16:14) Kas dati a Fariseo, pagaammo unay ni Kristiano nga apostol Pablo ti estilo ti panagbiagda. (Filipos 3:5) “Ngem dagiti agpanggep a bumaknang,” impakdaar ni Pablo, matnagda iti maysa a pannakasulisog ken ti maysa a silo ken kadagiti adu nga agum a minamaag ken makaranggas a mangipalned kadagiti tao iti pannakarba ken pannakapukaw. Ta ti ayat ti pirak isu ti maysa a ramut ti isuamin a kita ti kinadakes, isu nga idi inaguman dagiti dadduma . . . nasalputda kadagiti adu a ladladingit.” (1 Timoteo 6:9, 10) Wen, “ti ayat ti pirak,” nga ar-aramiden ti aniaman ken isuamin nga agpaay iti dayta, ti mabalin a mangdadael iti biag ti maysa. Ti kasta a kurso saan a mangibunga ti kinaragsak.
Para ti dadduma, ti motiboda isut’ panagreggetda nga umasenso ti saadda iti korporasion. Nupay kasta, iti agangay maipasangodanto iti kinapudno. “Dagiti ambisioso,” kuna ti Fortune magasin, “a nagsakripisio idi agedaddat’ 20 ken nasapa a 30 tapno makagtengda iti makintengnga a saad ti panangaywan dumtengda iti nagdakes ngem manamnama a pannakaammo nga, agpapan pay tinoltonelada a panagtrabaho, saan amin ket makagteng iti tuktok. Kimmapuy gaput’ bannogda, nasulisogda a mangisaludsod no aniat’ kaipapanan amin dayta. Apay agkarkarigatan a makidangdangadang? Asinot’ interesado?”
Ti biag ti kasta a lalaki, a ni Mizumori, naisentro iti irarang-ay iti lubong. Iti panangsursurotna ti karera iti posision kas manedyer iti maysa kadagiti kadadakkelan a banko idiay Japan, isut’ awanan tiempon nga agpaay iti pamilia. Kalpasan panagtrabahona a sipipinget iti nasurok 30 a tawen, naperdi ti salun-atna, ket isut’ saan a pudno a naragsak. “Itan ammokon,” kunana, “a ti panagriribal a maipaay kadagiti saad kadagiti tattao a padpadasenda nga agtakder a prominente ket ‘kinaubbaw ken maysa a panagagawa iti angin.’”—Eclesiastes 4:4.
Ngem kasanon dagidiay kas ken Antonio, a maragsakanda iti trabahoda? Nakayawan iti trabahona, insakripisio ni Antonio ti biag ti pamiliana idiay altar ti trabaho. Dadduma insakripisioda ti salun-atda ken uray pay dagiti biagda, kas ipamatmat ti kellaat nga ipapatay dagiti adu a prominente ken aglablabes panagtrabahoda nga ehekutibo a Hapones. Ti serbisio a panangbalakad para kadagiti ingungotenda a maladingitan ti immawat ti nakaskasdaaw a 135 nga awag iti maysa laeng nga aldaw.
Sumagmamano ti mangipaay iti biagda iti panangtulong ti sabsabali. Imparegta ni Jesus daytoy nga espiritu. (Mateo 7:12; Juan 15:13) Ti panagbalin nga ukopado iti makagunggona a trabaho a panangtultulong kadagiti dadduma talaga a mangyeg ti ragsak.—Proverbio 11:25.
Nupay kasta, dagita a natakneng a kinagaget saanda a libre kadagiti silo. Kas pangarigan, ni ari Uzzias ti Judea simrek iti nalawa a trabaho agpaay iti pagilian a panagkali kadagiti bubon idiay let-ang. Mabalin a pampanunoten ni Uzzias ti pagimbagan dagiti tattao, ta isu “agsapul ken Jehova” iti dayta a kanito ket kaawatan ipangpangagna ti nadiosan a bilin a dagiti ar-ari saanda koma a naimut. (2 Cronicas 26:5, 10; Deuteronomio 17:14-20) Daytoy ti nangparang-ay ti panagballigina iti militar, ket “ti naganna naipadamag iti adayo.” Ngem idi a pimmigsa, isu met ti timmangsit, a nagbanag iti pannakatnagna. (2 Cronicas 26:15-20; Proverbio 16:18) Ti maysa a naipamaysa iti panangtultulong kadagiti dadduma ngem matigtignay iti bukodna a pannakapnek ken kinatangsit ti mabalin nga agtungpal met iti pannakadadael. Ngarud, apay pay laeng a rebbeng a tarigagayan ti maysa ti agtrabaho a sipipinget?
Naaramid ti Tao nga Agtrabaho
Adut’ maadaltayo maipapan iti trabaho manipud maysa a tao nga ad-adu nga amang ti naaramidanna a pagimbagan ngem iti asinoman a sabali a tao a nagbiag ditoy daga. Isu ni Jesu-Kristo. (Mateo 20:28; Juan 21:25) Idi isut’ natay iti kayo a pagtutuokan, impukkawna, “Natungpalen!” (Juan 19:30) Ti biagna a 331.5,/.5,2 a tawen ket makapnek unay.
Ti biag ni Jesus makatulong a mangsungbat iti saludsod nga, “Ania a trabaho ti mangparagsak kadakayo?” Ti pannakaitungpal ti pagayatan ti nailangitan nga Amana nangyeg ti awan pakaiyaspinganna a kinaragsak kenkuana. Kasta met, ti panagaramid ti pagayatan ti Namarsuatayo mangted kadatayo ti rikna nga addaan nagapuanan ket mangparagsak kadatayo. Apay? Agsipud ta ad-adda nga ammo ti Dios ti pannakabukeltayo ken dagiti kasapulantayo ngem iti pannakaammotayo.
Idi pinarsua ti Dios ti immuna a tao, a ni Adan, ti Dios ti nangted kenkuana ti trabaho nga agpadpada a pangusaranna ti pigsana ken isipna. (Genesis 2:15, 19) ‘Iti panangiturayna’ kadagiti amin a dadduma a naindagaan a parparsua, addaan met ni Adan ti trabaho kas maysa a manedyer. (Genesis 1:28) La ketdi nga annuroten ni Adan daytoy nga urnos, ti trabahona agtalinaed a nabunga ken maikari. Tunggal bassit a maituding a trabaho kaipapananna ti sabali manen a gundaway a mangay-ayo iti Kangatuan.
Daytoy, nupay kasta, saan a nagtultuloy iti kaso ni Adan. Naikeddengna a sumina manipud urnos ti Dios. Saanen a pagragsakan ni Adan ti panangaramid iti pagayatan ti Dios no di ket kayatna nga aramiden ti pagayatanna. Isut’ nagbasol iti Namarsua. Kas resulta ti pangngeddengna, ni Adan, ti asawana, ken amin dagiti annakna ‘pinaiturayanda iti kinaubbaw.’ (Roma 5:12; 8:20) Imbes a nangyeg ragsak, ti trabaho nagbalin a babantot. Ti sentensia ti Dios ken Adan inramanna dagitoy a sasao: “Nailunod ti daga gapu kenka. Babaen ti rigat mangankanto kenkuana iti isuamin nga aldaw ti panagbiag. Sisiit ken kalkalunay pataudennanto kenka, ket mangankanto iti natnateng ti daga. Babaen ti ling-et ta rupam mangankanto ti taraon aginggat’ dika agsubli iti daga.” (Genesis 3:17-19) Ti trabaho, a nadayaw koma gapu ta addaan iti ultimo a kalat a mangparagsak iti Namarsua ti tao, itan kinaipapananna laengen ti nasaem a panagtrabaho tapno mabirukan laeng ti maysa ti taraonna.
Ania a konklusion ti maadawtayo manipud kadagitoy a kinapudno? Daytoy: Ti nagaget a panagtrabaho makaiyeg laeng ti manayon a pannakapnek ken ragsak no isentrotayo ti bibiagtayo iti panagaramid iti nadiosan a pagayatan.
‘Makakita ti Kinaimbag’ iti Panagaramid ti Pagayatan ti Dios
Ti panagaramid ti nadiosan a pagayatan arignat’ taraon ken Jesu-Kristo—banag a tagiragsaken ken mangsustento ti naespirituan a biagna. (Juan 4:34) Kasano a matagikuayo ti kasta a ragsak iti panagtrabaho?
Masapul a tarusanyo no “ania ti pagayatan ni Jehova” agpaay kadakayo. (Efeso 5:17) Ti pagayatanna ket ti sangatauan maisubli koma “iti nadayag a wayawaya dagiti annak ti Dios.” (Roma 8:21; 2 Pedro 3:9) Itan ti sangalubongan a trabaho a panangurnong a mangiringpas iti daytoy matungtungpalen. Uray dakayo mabalin a maaddaankay ti paset iti daytoy makapnek unay a trabaho. Ti kasta a trabaho sigurado a mangparagsak kadakayo.
Ni Antonio, a nadakamat iti pangrugian, nakasarak ti pannakapnek ken ragsak iti kamaudiananna. Idi isu ken ti asawana ti nangikabil iti “ubbaw” a panggedanna nga umun-una iti biagda ken naigamerda unay kadagita, nagsagaba ti naespirituan a biagda. Isu met idin a nangrugi dagiti problemada iti pagtaengan. Idi malasinda ti kasasaad, naikeddeng ni baketna ti agsardeng iti trabahona ket rinugianna nga ‘agawaan’ ti panangaskasaba maipapan iti Pagarian ti Dios iti amin a tiempo.—Lucas 13:24.
“Dagdagus,” kuna ni Antonio, “nakitami ti dakkel a panagbalbaliw. Awanen dagidiay masansan a panagap-apa. Nagsubli ti kinatalna iti pamiliami.” Nagapit ni baketna ti rag-o iti panangtultulong kadagiti dadduma a makagun-od ti pannakaammo a kaipapananna ti “biag nga agnanayon.” (Juan 17:3) Ti ragsakna ti nangtignay met ken Antonio a mangtingiting no aniat’ pudpudno a napateg. Ti tarigagayna nga agserbi iti Dios iti amin a kararuana ti nangabak. Tinungdayna ti tukon a maipangato ti saadna ket naglusulosen iti panggedanna. Nupay ti panagbalbaliw kinaipapananna ti panangalana ti nanumnumo a trabaho, agpadpada a da Antonio ken ti asawana nakaragragsakda a mangus-usar ti kaaduan a panawenda iti Nakristianuan a ministerio, nga ar-aramiden ti pagayatan ti Dios.
Siempre, saan amin ket adda iti posision a makapagaramid ti kakasta a dadakkel a panagbalbaliw. Ni Mizumori, ti Hapones nga agtartrabaho iti banko a nadakamat a nasapsapan, tagtagiragsakenna ti ministeriona kas maysa a panglakayen iti maysa a kongregasion Kristiano ken kaskasdi a masupsuportaranna ti pamiliana iti panggedanna, a sadiay salsalimetmetanna ti saadna kas manedyer. Nupay kasta, ti biagna saanen a naisentro iti panggedanna no di ket daytat’ agrikrikosen iti panagar-aramidna iti pagayatan ti Dios. Ti panggedanna isut’ pamay-an a mangsussustento kenkuana ken mangtultulong kenkuana a mangaramid iti dayta a kalat. Itan ti panggedanna ket ad-adda a makapnek.
No sukayenyo daytoy a panangmatmat maipapan iti panggedanyo, awan duadua nga agawaanyo met “saan la nga iti imatangda a kas kadagiti agayat a mangay-ayo kadagiti tattao, no di ket buyogen ti kinadalus ti puso, a kabutengyo ni Jehova.” (Colosas 3:22) Ti kasta a kinapasnek kasla di makaadayo iti daytoy a mannakikompitensia a kagimongan, ngem, kas admitiren ni Mizumori, babaen ti panangiyaplikar kadagita a prinsipio, agbalinkayto a mapagtalkan ken maidayaw. Nupay sinardengannan a pagregreggetan ti pannakaipangatona, immay met la dayta kenkuana.—Proverbio 22:29.
Wen, ti panangisentro ti biagyo iti panagaramid iti pagayatan ti Dios ket isut’ tulbek iti pannakasarak ti ragsak iti nagaget a panagtrabaho. Isut’ gapuna a kinuna ni Ari Salomon iti patinggana: “Ammok nga awan ti aniaman a naim-imbag a maipaay kadakuada, ngem ti panagrag-o ken iti panagaramidda ti naimbag iti bayat ti panagbiagda; ket kasta met a tunggal tao mangan koma ken uminum ken agrag-o iti kinaimbag iti amin a pagbannoganna. Isu ti sagut ti Dios.”—Eclesiastes 3:12, 13.
[Ladawan iti panid 7]
Ti panangisentro ti biag ti pamiliayo iti panagadal ti Biblia ken ti panagaramid ti pagayatan ti Dios isut’ tulbek ti panangtagiragsak ti bungbunga ti nagbannoganyo