Kuenentayon Aya ti Gatadna?

“ANIA! Pagkedkedam ti kasta a nagsayaat a diaya?” Narigat a patien ti superbisor ti kalkalpas laeng a nangngeganna. Ti adda iti babaenna, maysa a babai a mararaem gapu iti saguday ken nasayaat a kababalinna, pinagkedkedanna ti diaya nga agadal idiay ballasiw-taaw iti dua a tawen a ti kompania ti makaammo ti gastos. Apay a pinagkedkedanna?

No awatenna ti tukon, inlawlawag ti babai, isut’ maiyadayo ken lakayna ken kadagiti dua nga annakna iti dua a tawen. Isut’ mailiwto unay kadakuada. Napatpateg pay, mabaybay-annanto dagiti inted-Dios nga annongenna kas maysa nga asawa ken ina. Saanna la ketdi a maisakripisio ti emosional ken naespirituan a paglainganna. Ngarud, kalpasan panangkuentana ti gatadna, pinagkedkedanna ti tukon.

Ania ngatat’ inaramidyo no addakayo iti kasasaadna? Nalawag, saan nga amin ket umanamong iti pangngeddeng nga inaramid daytoy a Kristiano a babai. Dadduma, kas kadagiti katrabahuanna, nalabit mariknada a sinayangna ti nagsayaat a gundaway tapno rumang-ay ti karerana. Daddumat’ nalabit nangbabalaw pay ketdi kenkuana iti di panangpanunot iti masakbayan ti pamiliana, ta, total, nabiit la nga aglabas ti dua a tawen. Kaskasdi, ti desisionna ket saan a nagarasugas wenno naibatay iti emosion. Daytat’ naibatay iti natanang a panagrason ken kadagiti adayot’ mamatmatanna a prinsipio. Ania dagitoy?

Saan Laeng a Sentido Komon

Ti kasisiriban pay laeng a tao a nagna ditoy daga, ni Jesu-Kristo, nangipaay ti panangiwanwan iti maysa kadagiti pangngarigna. “Asino kadakayo ti idinto a kayatna ti mangbangon ti maysa a torre di agpanunot nga umuna kadagiti masapul a gastuen, ta kitaenna no adda umanay a pangleppas?” insaludsod ni Jesus. “Di la ket ta inton naikabilnan ti pundasionna ket saanna a mabalin a leppasenen, amin dagiti makakita rugianda nga uy-uyungan, a kunkunada, ‘Daytoy a tao nangrugi a nangbangon ket dina nabalin a lineppas.’”​—Lucas 14:28-30.

Tunggal maysa umanamong a nainsiriban ken praktikal nga agpanunot nga umuna sakbay a mangngeddeng nga agaramid ti aniaman a napateg. Kas pangarigan, no kayat ti maysa a tao ti gumatang iti maysa a balay, sidadarasudos aya a pirmaanna ti kontrata a dina man la inammo ti gatadna ken sinigurado no adda met laeng umanay a kuarta a pagbayadna? Isut’ maibilang la ketdi a maag no kastat’ inaramidna. Wen, nainsiriban a kuentaen nga umuna ti gatadna sakbay a rugian ti maysa ti aniaman a ganuat.

Nupay kasta, ania a talaga ti punto a parparuaren ni Jesus iti dayta a pangngarig? Sakbay unay panangisalaysayna iti pangngarig, kinunana: “Siasinoman nga umay sumurot kaniak ken dina baklayen ti kayo a pagtutuokanna saan a makapagbalin nga adalak.” (Lucas 14:27) Ngarud, ipakita ti konteksto a saan laeng a mangipapaay ni Jesus iti sentido-komon a balakad para iti gagangay, inaldaw nga aramidtayo. Imbes ketdi, isut’ agsasao maipapan iti panangusig iti nairaman iti panagbalin nga adalanna.

Babaen ti pangngarigna, ingunamgunam ni Jesus a ti panagbalin nga adalanna ramanenna dagiti panagbalbaliw ken panagsakripisio. Apay? Agsipud ta ti agdama a sistema dagiti banag ket materialistiko ken tigtignayen ti panagimbubukodan. Kaaduan a tattao ti kangrunaanna a maseknan iti panangpennek kadagiti nainlasagan a tarigagayda, a bassit laeng wenno awan pay ketdit’ atension nga ipaayda kadagiti naespirituan a kasapulan wenno iti pannakirelasionda iti Dios. (2 Timoteo 3:1-4) Daytoy a kababalin, wenno espiritu, nupay kasta, ket maisupadi iti impakita ni Jesu-Kristo. “Ti Anak ti tao,” kinunana, “saan nga immay tapno pagserbian, no di ket tapno itedna ti biagna a maysa a subbot kadagiti adu.” Inkabilna ti kangatuan a pateg kadagiti naespirituan imbes a kadagiti material a bambanag idi kinunana: “Ti espiritu ti mangted iti biag; ti lasag awan ti maitedna.”​—Mateo 20:28; Juan 6:63.

Gapuna, idi binalakadan ni Jesus dagidiay agtarigagay nga agbalin nga adalanna a kuentaenda ti gatad, isut’ agsasao kangrunaanna, saan a maipapan kadagiti material nga ipatpateg, no di ket kadagiti naespirituan. Aniat’ napatpateg kadakuada, dagiti material a pagimbagan nga itukon ti lubong wenno dagiti naespirituan a gunggona nga itukon ti panagbalin nga adalan? Isut’ gapuna a kalpasan panangipaayna ti pangngarig ken ti maysa pay a mainaig, ingngudona: “Ngarud, uray siasino kadakayo a dina paglikudan dagiti isuamin a kukuana saan a makapagbalin nga adalak.” (Lucas 14:33) Ti kadi agbalinto nga adalan sitatallugod ken sidadaan a mangaramid iti kasta a panagsakripisio, wenno narigat unay dayta kenkuana?

Natimbeng a Panangmatmat

Uray no mangipaay dagiti material a bambanag kadagiti gunggona nga ad-adda a nakakadkadlaw ken insigida, dagiti gunggona manipud naespirituan a gagaw-aten ket ad-adda a manayon ken makapnek. Inrason ni Jesus iti kastoy a pamay-an: “Isardengyo ti agurnong kadagiti gupgupit nga agpaay kadakayo ditoy daga, isu a ti sanga ken ti lati dadaelenda ida, ken isu a dagiti mannanakaw kalienda ket takawenda. Ngem agurnongkayo kadagiti gupgupit sadi langit, isu a ti sanga ken ti lati dida dadaelen ken isu a dagiti mannanakaw dida kalien ken takawen.” (Mateo 6:19, 20) Iti panawentayo, ti implasion, panagsuek ti pateg dagiti tagilako, pannakalugi dagiti banko, ken dadduma pay, ti nangdadael kadagiti adu a nagtalek a namimpinsan kadagiti material a kinabaknang. Kaskasdi idagadag kadatayo ni apostol Pablo a “[ditay] kitaen dagiti bambanag a makita, no di ket dagiti saan a makita. Ta dagiti bambanag a makita saanda a mataginayon, ngem dagiti bambanag a saan a makita mataginayonda.” (2 Corinto 4:18) Kasano, nupay kasta, a mapatanortayo ti kasta a panangmatmat?

Maaramidantayo dayta babaen panangtulad iti Modelo ken Ulidantayo, ni Jesu-Kristo. Idi adda ditoy daga, isu ket saan a maysa nga ermitanio, kas paneknekan ti kinapudno a sagpaminsan isut’ dimmar-ay kadagiti paboda ken daydaya. Nupay kasta, nalawag nga impangpangrunana dagiti naespirituan a banag. Tapno matungpalna ti pagayatan ni Amana, isut’ sitatallugod a nangbaybay-an uray kadagidiay maibilang a nasken a bambanag. Naminsan kinunana: “Dagiti musang adda rukibda ken dagiti tumatayab iti tangatang adda umokda, ngem ti Anak ti tao awan pangisadaganna iti ulona.” (Lucas 9:58) Imbilangna ti panangaramid iti pagayatan ni Amana a nakapatpateg ken makaay-ayo ket naimpusuan ken buyogen kinapasnek a kinunana: “Ti taraonko isu ti panangaramidko iti pagayatan ti nangibaon kaniak ken panangturpos ti aramidna.”​—Juan 4:34.

Impakita ni Jesus dagiti kangrunaan nga ipatpategna idi inwaksina dagiti pannulisog ni Satanas. Sinugsogan ti Diablo ni Jesus nga aramatenna ti inted-Dios a pannakabalinna agpaay iti pagimbaganna, tapno penneken dagiti pisikal a kasapulanna, ken tapno maragpatna ti nailubongan a kinatan-ok ken kinalatak. Ammo unay ni Jesus a dagiti kasta a mapagduduaan a gunggona ket magun-od laeng babaen dakkel a gatad​—ti pannakapukaw ti anamong ti Dios​—maysa a gatad a dakdakkel ngem ti situtulok nga ibayadna, agsipud ta impategna ti nasayaat a pannakirelasionna iti Amana a nangnangruna ngem ti aniaman a banag. Isut’ gapuna nga inlaksidna a naan-anay dagiti tukon ni Satanas, a di nagmayeng.​—Mateo 4:1-10.

Kas pasurot ni Kristo, tarigagayantay la ketdi ti maaddaan umasping a panangmatmat iti ipatpateg a kas iti Apotayo. Iti agdama a sistema dagiti banag iti sidong ti panangtengngel ni Satanas, adu dagiti banag nga agparang a mangipanamnama kadagiti nasayaat a gunggona ngem kinapudnona makadadael iti pannakirelasiontayo iti Dios. Dagiti kasta a banag kas ti kankanayon a panangsapul kadagiti nangatngato a saad ti sekular a trabaho, pananggun-od iti nangatngato nga edukasion tapno maital-o ti saad ti maysa, panagrayo kadagiti di manamati, wenno pannakinamin kadagiti mapagduduaan a ganuat iti negosio ti silalaka a mangiturong iti pannakapukaw ti pammati ken pannakatnag manipud anamong ni Jehova iti kamaudiananna. Masapul a siaannad a kuentaentayo ti gatadna no maipasangotayo kadagita a sulisog.

Pudno a Sirib Maysa a Salaknib

Sumagmamano a tawenen ti napalabas, naaddaan ti maysa nga agtutubo a Kristiano a lalaki iti maysa a dakkel a siudad iti Adayo a Daya ti gundaway nga agadal iti sabali a pagilian. Nupay isut’ addaanen ti nasayaat a sekular nga edukasion ken dakkel a pagsuelduan, nariknana a saan nga umdas daytoy; kinayatna a pasayaaten pay ti kasasaad ti panagbiagna. Pinadas dagiti padana a Kristiano ti nakirinnason kenkuana a maitunos kadagiti Nainkasuratan a puntos a nausigtayon, ngem isut’ desidido ket intuloyna ti planona. Nupay pinadasna a salimetmetan ti pammatina idi damo, nagin-inut a napukawna ti panangapresiarna iti kinapudno ti Biblia, ket nangrugin nga agduadua. Iti laeng makatawen wenno nasursurok pay, napukawnan a naan-anay ti pammatina ket imbilangnan ti bagina a maysa nga agnostiko. Pudno, ti pananggun-od ti nangatngato nga adal babaen adelantado a sekular nga edukasion ti nangiyeg kenkuana ti maysa a rukod ti pannakapnek. Ngem maipaay iti agkupas a dayag, anian a nagdakkel a gatad ti imbayadna​—ti pannakarba ti pammatina ken ti risgo ti pannakapukaw ti biag nga agnanayon!​—1 Timoteo 1:19.

Iti sabali a bangir, dagidiay agkitakit a mangipalubos iti aniaman a mamagpeggad iti pannakirelasionda iti Dios nagapitda kadagiti naindaklan a bendision manipud ken Jehova.

Kas pangarigan, maysa nga agtutubo a lalaki ti addaan negosio nga interior design iti isu met laeng a siudad a natukoy iti ngato. Sumagmamano a bulan laeng kalpasan panagrugina a makipagadal ti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova, isut’ naipasango iti makasulisog a tukon​—mangaramid ti $30,000 a panangtarimaan a trabaho. Nupay kasta, inramanna dayta ti pananglabsing kadagiti paglintegan iti panagbangon kadagiti pasdek a pinutar ti siudad tapno mangibangon iti sumagmamano nga ilegal a pasdek. Yantangay naadalna a dagiti Kristiano masapul a managtungpal-linteg, nabigbigna a ti panangawat iti trabaho kaipapanannat’ pannakapukaw ti anamong ti Dios. (Roma 13:1, 2) Kalpasan siaannad a panangtingitingna iti dayta a banag, pinagkedkedanna ti trabaho. Ti resultana? Daytoy nga aramid ti pammati ket napateg a pagteng iti naespirituan nga irarang-ayna. Iti las-ud ti makatawen, isut’ rimmang-ay agingga a nagdedikar ken nagpabautisar. Inlakona ti negosiona ken nanggun-od iti trabaho a nangipalubos kenkuana iti ad-adu a panawen maipaay kadagiti naespirituan a gagaw-aten. Isut’ agserserbi itan ken Jehova buyogen rag-o ken kinapinget.

Dagitoy nga agtutubo a lallaki agpadpada a kuenentada ti gatad. Aniat’ namagduma iti pilida? Nadiosan a sirib! Kasano a kasta? Ti sirib isut’ abilidad a panangipakat ti pannakaammo iti wagas a masansan a mangiyeg kadagiti manayon a gunggona, ket ti nadiosan a sirib kaipapanannat’ panangusar ti pannakaammo a maitunos iti panggep ti Dios agpaay kadatayo. Nupay agpadpada nga addaan dagitoy nga agtutubo a lallaki ti pannakaammo iti Biblia, ti panangipakatda iti dayta nangiturong iti nagduma a resulta. Kunaen ti libro ti Proverbio: “Ti sirib sumrekto dita pusom ket ti pannakaammo makaay-ayonto ita kararuam, ti kinaannad salluadannakanto, ti pannakaawat igaganakanto, tapno ilisidaka iti dalan ti dakes.”​—Proverbio 2:10-12.

Ti Sao ti Dios, ti Biblia, isut’ gubuayan ti pudno a sirib a mapangnamnamaanyo a kanayon maipaay iti pannakaiwanwan no mangaramidkayo kadagiti napateg a pangngeddeng. Imbes nga agbalinkayo a masirib kadagiti matayo met laeng, ipangagyo ti balakad nga: “Agtalekka ken Jehova iti amin a pusom ket dika agtalged iti pannakaawatmo met laeng. Kadagiti amin a dalanmo isu ti bigbigem, ket isu iturongnanto dagiti desdesmo.” (Proverbio 3:5, 6) Masapul a napakumbabatayo ken sitatallugod a paisuro, a liklikan ti agimbubukod ken managwaywayas nga espiritu ti lubong nga agraraira ita.

Wen, ditay maliklikan ti panagapit iti immulatayo, ket nainkalintegan ken maiparbeng a lak-amentayo dagiti pagbanagan dagiti desision ken pili nga aramidentayo. (Galacia 6:7, 8) Gapuna a kuentaen ti gatad sakbay nga iwayat ti tunggal ganuat. Dikay ipalubos ti aniaman a kasla pagimbagan a mangrabsut ti espiritualidadyo wenno ti pannakirelasionyo ken Jehova a Dios. Agkararagkayo maipaay iti sirib ken kinatakneng iti panangaramid kadagiti pangngeddeng, ta dagiti pangngeddeng nga inkay aramiden ita nalabit biag ken patay ti kaipapananna​—iti agnanayon!​—Idiligyo ti Deuteronomio 30:19, 20.

[Dagiti ladawan iti panid 28]

Ipangpangrunana aya dagiti naespirituan nga aramid iti biagna wenno ti sekular a karera?