Mamatikay Kadi iti Reinkarnasion?
“MALAGIPMO pay kadi daydiay kaarrubatayo a balasitang a kursonadam idi addaka pay ditoy India?” insurat ni Mukundbhai iti barona, a maysa nga estudiante iti unibersidad idiay Estados Unidos. “Iti sumagmamano pay a lawas makikallaysan. Pagarupek a rumbeng a maammuam.”
Apay nga impadamag daytoy ti ama iti barona? Total, ni Mukundbhai inrantana a pinuted dayta a panaginnayan-ayat dagiti agtutubo sumagmamano a tawenen ti napalabas. Maysa pay, innem a tawenen nga adda idiay Estados ti barona nga ages-eskuela iti unibersidad. Saanen a nakikomunikar iti balasang iti las-ud dayta a panawen, ket ammo ni Mukundbhai dayta.
Ngarud, apay a maseknan? Gapu ta mamati ni Mukundbhai iti reinkarnasion, wenno pannakayanak manen.a No nairana a ti panagkinnursonada ti dua nga agtutubo ket gapu ta nagkaduada idin kadagiti immuna a panagbiag, maysa a kinaranggas a pagsinaen ida ita ta addadan iti husto nga edad nga agasawa. Kayat laeng ni Mukundbhai a maammuan ti barona ti kasasaad sakbay a makiasawa ti balasang iti sabali iti agdama a biag.
Usigenyo ti maysa pay a kaso. Namin-adu a nagrigrigat iti ospital idiay Mumbai, India, ti uppat ti tawenna a balasitang. Ti parikutna ket adda nagdepekto a balbula iti pusona. Di maibturan dagiti nabaknang a nagannakna a makita ti panagrigat ti balasitangda. Ngem inkalinteganda: “Kasapulan nga awatenmi dayta. Adda la ketdi banag a naaramidanna iti immuna a panagbiagna isu a sagsagabaenna daytoy.”
Nakapatpateg ti panamati iti reinkarnasion iti biag ti riniwriw iti Hinduismo, Buddhismo, Jainismo, Sikhismo, ken dadduma pay a relihion a namunganay idiay India. Dagiti kapadasan iti biag—manipud panaginnayan-ayat agingga iti nakaro a panagsagaba—ket maibilang a bunga dagiti naaramidan iti immun-una a panagbiag.
Maay-ayo met iti doktrina ti reinkarnasion ti adu kadagiti adda iti pagilian a Lumaud. Kuna ti Americana nga artista a ni Shirley MacLaine a mamati iti daytoy. Kuna met ti mannurat a ni Laurel Phelan iti Vancouver, British Columbia, Canada, nga addaan kadagiti lagip iti 50 nga immuna a panagbiag. Iti maysa a surbey ti Gallup idi 1994 a naaramid para iti CNN/USA Today, nasurok a 270 iti 1,016 nga adulto ti nagkuna a mamatida iti reinkarnasion. Ti panamati iti reinkarnasion paset met ti movimiento ti Baro a Panawen. Ngem ania ti ebidensia a mangsuporta iti daytoy a pammati?
“Dagiti lagip iti immuna a panagbiag!” kuna dagiti manamati iti reinkarnasion. Gapu iti daytoy, idi a ti tallo ti tawenna a ni Ratana idiay Bangkok nangrugi a maaddaan “kadagiti lagip iti napalabas a panagbiagna kas relihiosa a natay idi nga agedad iti nasurok nga 60,” inawat ti adu a managpaliiw ti kasona kas nabileg a pammaneknek iti reinkarnasion.
Ngem, nasaknap ti panagduadua. Ken posible ti dadduma pay a panangilawlawag maipapan kadagiti lagip a naikuna a paset dagiti immuna a panagbiag.b Iti librona a Hinduism: Its Meaning for the Liberation of the Spirit, kuna ti pilosopo a Hindu a ni Nikhilananda a ‘dagiti kapadasan kalpasan ti ipapatay saan a mapaneknekan babaen iti kapanunotan.’ Kaskasdi ipapilitna a “ti doktrina iti pannakayanak manen ad-adda a posible ngem iti imposible.”
Ngem suportaran kadi ti Biblia daytoy a sursuro? Ken ania a namnama agpaay kadagiti natay ti idatag ti naipaltiing a Sao ti Dios?
[Dagiti Footnote]
a Ti “reinkarnasion,” kuna ti The New Encyclopædia Britannica, kaipapananna ti “pannakayanak manen ti kararua iti maysa wenno ad-adu pay nga agsasaruno a kaadda, a mabalin a kas tao, animal, wenno, iti dadduma a kaso, nateng.” Ti termino a “pannakayanak manen” maar-aramat met a mangiladawan iti daytoy a datdatlag, ngem ti sao a “reinkarnasion” ti kadawyan a maaw-awat. Dagitoy a sasao ket pareho nga us-usaren ti sumagmamano a diksionario kadagiti pagsasao nga Indian.
[Dagiti Ladawan iti panid 4]
Madusdusa kadi gapu kadagiti basol nga inaramidna iti immuna a panagbiag?