Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Agbasbasa
Ti kadi ‘panangmarka’ a nadakamat iti 2 Tesalonica 3:14 ket maysa a pormal a pagannurotan iti kongregasion, wenno adda iti tunggal Kristiano a mangaramid iti dayta iti panangliklik kadagiti manangriribuk?
Ipasimudaag ti insurat ni apostol Pablo kadagiti taga Tesalonica nga adda masnup nga akem dagiti panglakayen iti kongregasion iti kasta a ‘panangmarka.’ Nupay kasta, indibidual nga aramiden met dayta dagiti Kristiano buyogen ti naespirituan a panggep. Maawatantay a naimbag daytoy no usigentayo ti kasasaad idi impaay ni Pablo dayta a balakad.
Timmulong ni Pablo a nangipasdek iti kongregasion sadi Tesalonica, a tinulonganna dagiti lallaki ken babbai nga agbalin a manamati. (Aramid 17:1-4) Idi adda idiay Corinto, sinuratanna ida tapno komendaran ken paregtaenna ida. Nangipaay met ni Pablo iti balakad a kasapulanda. Indagadagna kadakuada nga ‘agbiagda a siuulimek ken asikasuenda ti bukodda nga aramid ket agtrabahoda babaen iti im-imada.’ Saan a kasta ti ar-aramiden dagiti dadduma, isut’ gapuna a kinuna pay ni Pablo: “Balakadandakayo, kakabsat, a bagbagaanyo dagiti nagulo, agsaokayo iti makaliwliwa kadagiti malmaldaangan a kararua, saranayenyo dagiti nakapuy.” Nalawag, adda idi dagiti “nagulo”a kadakuada a masapul a mabalakadan.—1 Tesalonica 1:2-10; 4:11; 5:14.
Sumagmamano a bulan kalpasanna, sinuratan manen ni Pablo dagiti taga Tesalonica, nga adda innayonna a komento maipapan iti masanguanan a kaadda ni Jesus. Nangipaay met ni Pablo iti kanayonan a pammagbaga no kasano a tamingen dagiti manangriribuk a “dida pulos agtrabaho no di ket makibibiangda iti saanda a pakaseknan.” Dagiti aramidda ket maikaniwas iti ulidan ni Pablo kas nagaget a trabahador ken iti nalawag a bilinna maipapan iti panangged a pangalaan iti pagbiag. (2 Tesalonica 3:7-12) Inwardas met ida ni Pablo maipapan kadagiti addang a nasken a maaramid. Naaramid dagitoy nga addang idi nabagbagaan wenno nabalakadanen dagiti panglakayen dagiti manangriribuk. Insurat ni Pablo:
“Ita ipaayandakayo kadagiti bilin, kakabsat, . . . nga adaywanyo ti tunggal kabsat a magmagna a di siuurnos ken saan a maitunos iti tradision nga inawatyo kadakami. Iti biangyo, kakabsat, dikay sumuko nga agaramid iti umiso. Ngem no ti asinoman saan nga agtulnog iti saomi babaen itoy a surat, pagtalinaedenyo a namarkaan daytoy a maysa, isardengyo ti makitimtimpuyog kenkuana, tapno mabainan. Ngem kaskasdi a dikay ibilbilang a kas maysa a kabusor, no di ket itultuloyyo a bagbagaan a kas maysa a kabsat.”—2 Tesalonica 3:6,13-15.
No kasta, nairaman kadagiti kanayonan nga addang ti panangliklik kadagiti manangriribuk, panangmarka kadakuada, di pannakitimpuyog kadakuada, ngem bagbagaan ida kas kakabsat. Kadagiti ania a kasasaad nga aramiden dagiti miembro ti kongregasion dagitoy nga addang? Tapno malawlawagantayo, ammuentayo ti tallo a kasasaad a saan a tuktukoyen ni Pablo ditoy.
1. Ammotayo nga imperpekto ken adda pagkurkurangan dagiti Kristiano. Kaskasdi, ayat ti pakailasinan dagiti pudno a Kristiano, ket kalikaguman daytoy ti panagbalintayo a mannakaawat ken panangpakawan kadagiti biddut dagiti sabsabali. Kas pagarigan, mabalin nga adda kanito a makapungtot ti maysa a Kristiano, kas iti napasamak iti nagbaetan da Bernabe ken Pablo. (Aramid 15:36-40) Wenno gapu ta nabannog, mabalin a makaisawang ti maysa iti nagubsang ken nasakit a sasao. Kadagita a kasasaad, babaen ti panangipakita iti ayat ken panangsurot iti balakad ti Biblia, mabalintay a palabsen ti biddut ti padatayo a Kristiano, nga itultuloytay ti makipulapol, makilangen, ken makipagtrabaho kenkuana. (Mateo 5:23-25; 6:14; 7:1-5; 1 Pedro 4:8) Nalawag, saan a dagiti kastoy a pagkurkurangan ti tuktukoyen ni Pablo iti 2 Tesalonica.
2. Saan a tuktukoyen ni Pablo ti kasasaad a ti maysa a Kristiano personal a kednganna ti pannakilangenna iti maysa a saan a nasayaat dagiti aramid wenno kababalinna—kas pagarigan, nalabes ti pannakakumikomna iti panaglinglingay wenno kadagiti material a banag. Wenno mabalin a kedngan ti maysa nga ama wenno ina ti pannakitimpuyog ti anakna kadagiti agtutubo a nasukir kadagiti dadakkelda, naranggas wenno napeggad ti panagay-ayamda, wenno laglag-anenda ti Kinakristianoda. Personal a desision laeng dagita maitunos iti mabasatayo iti Proverbio 13:20: “Makikuyogka kadagiti masirib a tattao, ket masiribkanto; ngem ti makikuyog kadagiti maag pagsikorannanto.”—Idiligyo ti 1 Corinto 15:33.
3. Iti naiduma unay ti kaseriosona a banag, sinuratan ni Pablo dagiti taga Corinto maipapan iti maysa a nakabasol iti nadagsen ngem saan a nagbabawi. Masapul a mailaksid iti kongregasion dagiti kasta a nakabasol a di agbabawi. Nasken a mayawat ken Satanas ti “nadangkes” a tao, no ar-arigen. Kalpasanna, saan a makipulapol dagiti nasungdo a Kristiano kadagita a dakes a tattao; binagbagaan ni apostol Juan dagiti Kristiano a saanda pay ketdi ida a kablaawan. (1 Corinto 5:1-13; 2 Juan 9-11) Nupay kasta, saan a daytoy ti pakayaplikaran ti balakad ti 2 Tesalonica 3:14.
Ti nakaidumaanna kadagiti nadakamat a tallo a kasasaad ket mainaig kadagiti “nagulo” a tuktukoyen ti 2 Tesalonica. Kinuna ni Pablo a maibilang pay met laeng dagitoy a kas ‘kakabsat,’ ket nasken a mabagbagaan ken matratoda a kasta. Ti parikut ngarud maipapan kadagiti “nagulo” a kakabsat ket saan a basta personal a banag iti nagbabaetan dagiti Kristiano wenno serioso unay ta masapul nga ilaksid dagiti panglakayen iti kongregasion dagiti kasta a tattao, kas iti inaramid ni Pablo idi adda nakaaramid iti imoralidad sadi Corinto. Saan a nagbasol iti nadagsen dagiti “nagulo,” kas iti maysa a lalaki a nailaksid sadi Corinto.
Dagiti “nagulo” sadi Tesalonica ket nabatad a di Nakristianuan ti ar-aramidenda. Saanda a kayat ti agtrabaho, gapu ta impagarupda nga asideg idin nga agsubli ni Kristo wenno nasadutda. Maysa pay, nalawag a mangrirriribukda babaen ti ‘pannakibiangda iti saanda a pakaseknan.’ Mabalin a binalbalakadan idan dagiti panglakayen iti kongregasion, maitunos iti pammagbaga ni Pablo iti umuna a suratna ken iti dadduma pay a nadiosan a pammagbaga. (Proverbio 6:6-11; 10:4, 5; 12:11, 24; 24:30-34) Ngem intultuloyda latta ti nagaramid iti pakaumsian ti kongregasion ket mabalin nga agramaram dayta kadagiti dadduma a Kristiano. Dayta ti gapuna nga inlatak ti Kristiano a panglakayen a ni Pablo ti makariribuk ken di umiso nga ar-aramidenda, ngem dina ida innaganan.
Imbagana met iti kongregasion a maitutop a ‘markaan’ dagiti indibidual a Kristiano dagiti manangriribuk. Kayat a sawen daytoy a rumbeng a siputanda dagidiay agar-aramid kadagiti banag a nakapakdaaran ti amin a miembro ti kongregasion. Imbalakad ni Pablo nga ‘adaywanda ti tunggal kabsat a magmagna a saan a siuurnos.’ Di kayat a sawen dayta a liklikanda nga interamente ti kasta a tao, ta rumbeng nga ‘itultuloyda a bagbagaan a kas maysa a kabsat.’ Kas Kristiano, agtultuloy a makalangenda ida kadagiti gimong ken nalabit iti ministerio. Mabalinda a namnamaen nga ipangag koma ti kabsatda ti pammagbaga ket iwaksina dagiti makariribuk nga aramidna.
Iti ania nga anag nga ‘adaywanda’? Nabatad nga iti sosial a kasasaad. (Idiligyo ti Galacia 2:12.) No isardengdan ti sosial a pannakilangen ken ti pannakikaduada kenkuana iti panaglinglingay, mabalin a mabigbignanto a dagiti natakneng a tattao saanda a magustuan dagiti aramidna. Uray no saan a mabainan ken agbalbaliw, uray kaskasano saan a masursuro dagiti dadduma ti ar-aramidenna ket saanda nga agbalin a kas kenkuana. Nupay kasta, dagiti makapabileg a banag ti kangrunaan a pakaseknan koma dagitoy nga indibidual a Kristiano. Binalakadan ida ni Pablo: “Iti biangyo, kakabsat, dikay sumuko nga agaramid iti umiso.”—2 Tesalonica 3:13.
Nalawag a saantay koma nga usaren ti pammagbaga ti apostol a pangibatayan tapno tagibassiten wenno ukomentayo dagiti kakabsattayo a makaaramid iti bassit a kamali wenno biddut. Imbes ketdi, ti panggep dayta a pammagbaga ket tapno tulongan ti maysa a tao a nabatad a makariribuk ken di Nakristianuan ti ar-aramidenna.
Saan a nangipasdek ni Pablo kadagiti detalyado a paglintegan a kas man la mangar-aramid iti narikut a pagannurotan. Ngem nalawag a dagiti panglakayen rumbeng a bagbagaanda nga umuna ken ikagumaanda a tulongan ti maysa a kabsat a makariribuk ti aramidna. No awan pagnaan ti balakadda ken itultuloyna ti mangriribuk ket nalabit agramaram dayta, mabalin nga ikeddengda a nasken a mapakdaaran ti kongregasion. Mabalinda nga ipalawag no apay a masapul a liklikan ti kasta a makariribuk nga aramid. Saanda a mangdakdakamat kadagiti nagan, ngem makatulong ti pammakdaar a palawagda a mangsalaknib iti kongregasion agsipud ta dagiti mangipangag iti dayta a pakdaar annadan ken limitaranda ti sosial a pannakilangenda iti asinoman a nabatad a makariribuk ti ar-aramidenna.
Inton agangay, mabalin a mabainanto gapu iti ar-aramidenna ket agbalbaliw. No makita dagiti panglakayen ken dagiti dadduma pay iti kongregasion ti panagbalbaliwna, mabalinda a personal nga ikeddeng a saandan a limitaran ti pannakilangenda kenkuana.
Kas pakagupgopanna: Dagiti panglakayen iti kongregasion ti mangidaulo a tumulong ken mangbalakad iti maysa a kabsat a makariribuk ti ar-aramidenna. No dina maamiris ti biddutna ket agtultuloy ti dakes nga impluensiana, dagiti panglakayen mabalinda a pakdaaran ti kongregasion babaen ti maysa a palawag a mangibatad iti panangmatmat ti Biblia—maipapan man iti pannaki-date kadagiti di kapammatian, wenno uray ania a di umiso nga aramid. (1 Corinto 7:39; 2 Corinto 6:14) Iti kasta, dagiti Kristiano iti kongregasion a napakdaaran mabalinda a personal nga ikeddeng a limitaranda ti sosial a pannakilangenda kadagidiay nalawag a makariribuk ti ar-aramidenda ngem maibilangda pay met laeng a kakabsat.
[Footnote]
a Maar-aramat idi ti Griego a sao mainaig kadagiti soldado a di sumursurot iti urnos wenno disiplina, ken kasta met dagiti paliwaweng nga estudiante, a manglangan kadagiti klaseda.
[Dagiti Ladawan iti panid 31]
Bagbagaan dagiti Kristiano a panglakayen dagiti manangriribuk ngem ibilangda ida a kapammatian