Salsaludsod Dagiti Agbasbasa
Idiay kadi Ur a nakitulag ni Jehova ken ni Abraham wenno idiay Haran?
Ti kaunaan a salaysay maipapan iti tulag ni Jehova ken Abraham ket masarakan iti Genesis 12:1-3, a kunana: “Ni Jehova kinunana ken Abram: ‘Pumanawka iti pagiliam ken kadagiti kabagiam ken iti balay ni amam nga agturong iti pagilian nga ipakitakto kenka; ket mangaramidakto iti dakkel a nasion manipud kenka . . . Ket amin a pampamilia iti daga pudno unay a bendisionandanto ti bagbagida babaen kenka.’”a Intulag la ketdi daytoy ni Jehova ken Abraham bayat nga adda idiay Ur ken pinasingkedanna daytoy idi adda idiay Haran.
Idi umuna a siglo, dinakamat ni Esteban ti bilin ni Jehova a rumbeng nga umakar ni Abraham idiay Canaan. Kinunana iti Sanhedrin: “Ti Dios ti dayag nagparang ken amatayo nga Abraham bayat nga adda idi idiay Mesopotamia, sakbay a nagtaeng idiay Haran, ket kinunana kenkuana, ‘Pumanawka iti dagam ken kadagiti kabagiam ket umayka iti daga nga ipakitakto kenka.’” (Aramid 7:2, 3) Idiay Ur ti sigud a lugar ni Abraham, ket kas impasimudaag ni Esteban, sadiay ti damo a nakangngeganna iti bilin a mapan idiay Canaan. (Genesis 15:7; Nehemias 9:7) Saan a dinakamat ni Esteban ti tulag ti Dios ken ni Abraham, ngem iti Genesis 12:1-3, nainaig dayta a tulag iti bilin a mapan idiay Canaan. Gapuna, nainkalintegan a patien a nakitulag ni Jehova ken ni Abraham idiay Ur.
Nupay kasta, ti naannad a panangbasa iti salaysay ti Genesis ipasimudaagna nga inulit ni Jehova ti tulagna ken Abraham idiay Haran, kas iti panangulit ken panangpalawana iti ramanen dayta iti adu a gundaway idiay Canaan. (Genesis 15:5; 17:1-5; 18:18; 22:16-18) Sigun iti Genesis 11:31, 32, pimmanaw ti ama ni Abraham a ni Tare manipud Ur a nagturong idiay Canaan, a kakuyogna da Abraham, Sara, ken Lot. Dimtengda idiay Haran ket nagtaengda sadiay agingga iti ipapatay ni Tare. Nabayag ni Abraham idiay Haran isut’ gapuna a nakaurnong iti adu a sanikua. (Genesis 12:5) Ket dimteng ti panawen nga immakar met sadiay ni Nacor a kabsat ni Abraham.
Kalpasan ti panangdakamatna iti ipapatay ni Tare, ipadamag ti Biblia ti pannakisao ni Jehova ken ni Abraham sana kinuna: “Iti kasta napan ni Abram kas iti sinao kenkuana ni Jehova.” (Genesis 12:4) Gapuna, nabatad nga ipasimudaag ti Genesis 11:31–12:4 nga insawang ni Jehova dagiti sasao a nairekord iti Genesis 12:1-3 kalpasan ti ipapatay ni Tare. No kasta, pimmanaw ni Abraham idiay Haran ket napan iti daga a nangibaonan ni Jehova kas panagtungpal iti kangkangngegna a bilin, kasta met iti immuna a nangngegna idiay Ur tawtawen sakbayna.
Sigun iti Genesis 12:1, imbilin ni Jehova ken ni Abraham: “Pumanawka iti pagiliam ken kadagiti kabagiam ken iti balay ni amam.” Adda tiempo idi a ti Ur ti ‘pagilian’ ni Abraham, ket sadiay ti ayan ti “balay” ni amana. Nupay kasta, inyakar ti ama ni Abraham ti sangakabbalayanna idiay Haran, ket imbilang ni Abraham dayta a lugar a dagana. Kalpasan ti adu a tawenda idiay Canaan, imbaonna ti adipenna a mapan iti ‘pagilian ken kadagiti kakabagianna’ tapno agbirok iti asawaen ni Isaac, ket ti adipenna nagturong iti “siudad ni Nacor” (idiay man Haran wenno iti asidegna). (Genesis 24:4, 10) Idi addan sadiay ti adipen, nakitana ni Rebecca kadagiti kakabagian ni Abraham, ti dakkel a pamilia ni Nacor.—Genesis 22:20-24; 24:15, 24, 29; 27:42, 43.
Iti panagpalawagna iti Sanhedrin, kinuna ni Esteban maipapan ken Abraham: “Kalpasan a natay ni amana, tinignay ti Dios [ni Abraham] nga umakar iti pagtaenganna nga agturong itoy a daga a pagnanaedanyo itatta.” (Aramid 7:4) Ipasimudaag daytoy a nakisarita ni Jehova ken ni Abraham idiay Haran. Rasonable a patien nga iti dayta a gundaway dinakamat manen ni Jehova ti tulagna ken Abraham kas nailanad iti Genesis 12:1-3, yantangay nagepekto ti tulag idi immakar ni Abraham idiay Canaan. Gapuna, no usigentayo dagiti amin a detalye, maibagatayo nga idiay Ur ti damo a nakitulagan ni Jehova ken ni Abraham ket pinatalgedanna manen dayta idiay Haran.
[Footnote]
a Binaliwan ni Jehova ti nagan ni Abram iti Abraham idiay Canaan idi agtawen iti 99.—Genesis 17:1, 5.