“Dikay Agbuteng Wenno Agkullayaw”

“Dikay agbuteng wenno agkullayaw. . . . Addanto kadakayo ni Jehova.”​—2 CRONICAS 20:17.

1. Ania ti epekto ti terorismo kadagiti tattao, ken apay a matarusantayo dayta a panagamak?

TERORISMO! Makapasidduker uray ti pannakangngeg laeng iti dayta a sao, a mangiparikna iti kinaawan talged ken namnama. Riingenna ti nadumaduma a pannakarikna iti buteng, leddaang, ken pungtot. Maysa pay, dayta a sao ti mangdeskribir iti pagamkan ti adu a tattao a mangparigat iti sangatauan kadagiti sumaruno a tawtawen. Adda pakaibatayan dayta a panagamak yantangay iti adu a pagilian dinekdekadan a nakidangadangda iti adu a kita ti terorismo ngem limitado laeng ti balligida.

2. Ania ti reaksion dagiti Saksi ni Jehova iti parikut a terorismo, a mangpataud kadagiti ania a saludsod?

² Kaskasdi, adda pudno a pangnamnamaan. Kasta unay ti kinapositibo dagiti Saksi ni Jehova, nga aktibo a mangaskasaba iti 234 a pagilian ken teritoria ditoy daga. Imbes a maamakda di la ket ta dinto pulos agpatingga ti terorismo, agtalekda nga agpatingganto dayta​—ken asidegen. Realistiko kadi a tuladen ti kasta a kinapositiboda? Siasino koma ti makabael a mangikkat daytoy a saplit ditoy lubong, ken kasano a maibanag dayta? Yantangay dandani amintayo ket apektado iti kinaranggas, maiparbeng laeng a sukimatentayo ti pakaibatayan ti kasta a kinapositibo.

3. Apay nga adda panagbuteng, ken ania ti naipakpakauna maipapan iti panawentayo?

³ Ita, mabuteng ken agkullayaw dagiti tattao maigapu iti nadumaduma a rason. Panunotenyo ti nakaad-adu a tattao a di makabael a mangaywan iti bagida gapu iti kinalakay wenno kinabaket, dagiti indibidual a kimmapuy gapu kadagiti di maagasan a sakit, ken dagiti pamilia a mangikarkarigatan a manggun-od iti pagbiagda. Kinapudnona, panunotenyo ti kinaawan talged ti mismo a biag! Kasla kanayon nga agur-uray ti di mapakpakadaan nga ipapatay gapu iti aksidente wenno didigra, nga insigida a mamagpatingga iti amin a banag a napateg kadatayo. Gapu iti kasta a buteng ken panagdanag, agraman dagiti nagadu a personal a rinnisiris ken pakaupayan, maitutop ti panawentayo iti inladawan ni apostol Pablo: “Ammuem daytoy, a kadagiti maudi nga aldaw dumtengto dagiti napeggad a tiempo a narigat a pakilangenan. Ta dagiti tattao managayatdanto iti bagbagida, . . . awanan nainkasigudan a panagayat, saan a sidadaan iti aniaman a tulagan, manangparpardaya, awanan panagteppel, narungsot, awanan panagayat iti kinaimbag.”​—2 Timoteo 3:1-3.

4. Ania ti makaliwliwa nga aspeto ti nalidem a kasasaad a nadakamat iti 2 Timoteo 3:1-3?

⁴ Nupay iladawan daytoy a teksto ti maysa a nalidem a kasasaad, ipatuldona met ti maysa a namnama. Imutektekanyo ta napeggad ti tiempo kabayatan ‘dagiti maudi nga aldaw’ ti agdama a dakes a sistema ti bambanag ni Satanas. Kayatna a sawen nga asidegen ti pannakabang-ar ken asidegen a masukatan ti dakes a sistema ti lubong babaen ti turay ti perpekto a Pagarian ti Dios, nga insuro ni Jesus nga ikararag dagiti pasurotna. (Mateo 6:9, 10) Dayta a Pagarian isu ti nailangitan a gobierno ti Dios, a “saanto a pulos madadael,” kuna ni propeta Daniel, no di ket “pagpatinggaenna amin dagitoy a pagarian [ti tao], ket dayta agtalinaedto agingga kadagiti tiempo a di nakedngan.”​—Daniel 2:44.

Neutral a Takder kas Kristiano Maigiddiat iti Terorismo

5. Ania ti nabiit pay a tignay dagiti nasion iti pangta ti terorismo?

⁵ Iti dinekdekada, rinibu a biag ti napapatay gapu iti terorismo. Rimmang-ay ti sangalubongan a pannakaseknan iti peggad ti terorismo kalpasan ti iyaatake idiay New York City ken Washington D.C. idi Setiembre 11, 2001. Maigapu iti kadakkel ken sangalubongan a kasaknap ti terorismo, dagus a nagkaykaysa dagiti nasion iti intero a lubong tapno parmekenda dayta. Kas pagarigan idi Disiembre 4, 2001, sigun kadagiti report ti media, “dagiti foreign minister manipud iti 55 a pagilian ti Europa, Makin-amianan nga America ken Sentral Asia sangsangkamaysa a nangisayangkatda iti plano” a nairanta a mamagkaykaysa kadagiti panagreggetda. Pinadayawan dayta ti maysa a nangato nga opisial ti Estados Unidos kas gubuayan ti “baro a nabileg a puersa” a mangsaranay kadagiti panagregget maibusor iti terorismo. Pagammuan, ginasut a milion a tattao ti nakiraman iti inawagan ti The New York Times Magazine kas “ti rugi ti maysa a naisangsangayan a dangadang.” Ditay ammo no kasano kaballigi dagita a panagregget. Ngem ti kasta a pannakigubat riniingna kadagiti adu a tattao ti panagbuteng ken panagdanag, nupay saan a kasta kadagidiay agtalek ken ni Jehova.

6. (a) Apay a mabalin a narigat nga awaten ti dadduma ti neutral a takder dagiti Saksi ni Jehova kas Kristiano? (b) Ania nga ulidan mainaig iti napolitikaan nga aktibidad ti impasdek ni Jesus kadagiti pasurotna?

⁶ Agdindinamag ti neutral a takder dagiti Saksi ni Jehova no iti politika. Nupay adu a tattao ti mabalin a sidadaan a mangala iti kasta a takder kabayatan dagiti natalna a panawen, agbaliwda no tumaud dagiti naiduma a kasasaad. Masansan a ti buteng ken kinaawan talged gapu iti gubat riingenna ti nabara a pannakarikna iti nasionalismo. Daytoy ti mabalin a rason a narigat a maawatan ti dadduma no apay nga adda dagidiay agkedked a mangsuporta kadagiti nasaknap a kampania ti pagilian. Nupay kasta, ammo dagiti pudno a Kristiano a masapul nga agtulnogda iti bilin ni Jesus nga agbalinda a “saan a paset ti lubong.” (Juan 15:19; 17:14-16; 18:36; Santiago 4:4) Kalikaguman daytoy ti panangsalimetmetda iti neutral a takder mainaig kadagiti bambanag ti politika wenno kagimongan. Impasdek ni Jesus ti umiso nga ulidan. Perpekto ti siribna ken naisangsangayan dagiti galadna, isu a mabalinna koma a pasayaaten ti kasasaad ti kagimongan idi kaaldawanna. Ngem nagkedked a makinamin iti politika. Idi rugrugi ti ministeriona, sititibker a pinagkedkedanna ti intukon ni Satanas a panagturay iti amin a pagarian ti lubong. Idi agangay, determinado a liniklikanna ti kiddaw a panagtugawna iti napolitikaan a saad.​—Mateo 4:8-10; Juan 6:14, 15.

7, 8. (a) Ania ti saan a kaipapanan ti panagbalin dagiti Saksi ni Jehova a neutral iti politika, ken apay? (b) Kasano a ti Roma 13:1, 2 ibilinna ti saan a pannakiraman kadagiti naranggas nga aramid maibusor iti gobierno?

⁷ Nupay neutral ti takder dagiti Saksi ni Jehova, dina kaipapanan dayta a suportaran wenno panuynoyanda dagiti naranggas nga aramid. No kasta ngamin ti aramidenda, ulbod ti ibagbagada nga adipen ida “ti Dios ti ayat ken ti talna.” (2 Corinto 13:11) Naadalda no ania ti panangmatmat ni Jehova iti kinaranggas. Insurat ti salmista: “Ni met laeng Jehova sukimatenna daydiay nalinteg kasta met daydiay nadangkes, ket ti asinoman a mangay-ayat iti kinaranggas pudno unay a guraen ti kararuana.” (Salmo 11:5) Ammoda met ti kinuna ni Jesus ken ni apostol Pedro: “Ipulangmo ta kampilanmo iti lugarna, ta amin dagidiay mangaramat iti kampilan mataydanto iti kampilan.”​—Mateo 26:52.

⁸ Nupay nalawag nga ipakita ti historia a masansan a nagpannuray “iti kampilan” dagiti ulbod a Kristiano, saan a kasta dagiti Saksi ni Jehova. Saanda a makiraman kadagiti aniaman a kasta nga aramid. Simamatalek a tinungpal dagiti Saksi ti bilin ti Roma 13:1, 2: “Tunggal kararua paiturayan koma kadagiti nangatngato nga autoridad [agtuturay iti gobierno], ta awan ti autoridad no saan a babaen iti Dios; dagiti adda nga autoridad impasdek ti Dios kadagiti relatibo a saadda. Gapuna ti bumusor iti autoridad innalana ti takder a maibusor iti urnos ti Dios; dagidiay nangala iti takder maibusor iti dayta awatendanto ti pannakaukom iti bagbagida.”

9. Iti ania a dua a wagas a pinarmek dagiti Saksi ni Jehova ti terorismo?

⁹ Ngem gapu ta nakaro ti kinadakes ti terorismo, adda kadi maaramidan dagiti Saksi ni Jehova a mangparmek iti dayta? Adda, ken ar-aramidendan. Umuna iti amin, saanda a makiraman kadagiti kasta nga aramid. Maikadua, isuroda kadagiti tattao dagiti Nakristianuan a prinsipio a mangikkat iti amin a kita ti kinaranggas no la ket ta mayaplikar.a Idi napan a tawen, binusbos dagiti Saksi ti 1,202,381,302 nga oras a timmulong kadagiti tattao a mangadal iti Nakristianuan a panagbiag. Saan a sayang dagitoy nga oras, gapu ta kas resulta daytoy a trabaho, adda 265,469 a nabautisaran kas Saksi ni Jehova, a mangipakita iti publiko ti naan-anay a panagkedkedda iti kinaranggas.

10. Ania ti adda a namnama maipapan iti pannakaikkat ti kinaranggas ditoy lubong ita?

¹⁰ Maysa pay, bigbigen dagiti Saksi ni Jehova nga uray isuda a mismo, dida kabaelan nga ikkaten ti kinadakes ditoy lubong. Dayta ti makagapu no apay a naan-anay nga agtalekda iti daydiay makabael​—ni Jehova a Dios. (Salmo 83:18) Iti laksid dagiti napasnek a panagregget, saan a kabaelan dagiti tattao a pagpatinggaen ti kinaranggas. Ti napaltiingan a mannurat iti Biblia pakdaarannatayo maipapan iti panawentayo, ‘dagiti maudi nga aldaw,’ idi kunana: “Dagiti nadangkes a tattao ken dagiti agpampammarang rumang-aydanto manipud dakes nga agturong iti dakdakes pay, a mangyaw-awan ken mayaw-awanda.” (2 Timoteo 3:1, 13) No kitaentayo manipud iti daytoy a panangmatmat, saan a manamnama ti tao a maparmekna ti kinadakes. Iti sabali a bangir, makapagtalektayo ken ni Jehova a naan-anay ken permanente nga ikkatenna ti kinaranggas.​—Salmo 37:1, 2, 9-11; Proverbio 24:19, 20; Isaias 60:18.

Natured iti Laksid ti Di Malapdan nga Iraraut

11. Aniada nga addang ti inaramiden ni Jehova a mangikkat iti kinaranggas?

¹¹ Gapu ta ti Dios ti talna kagurana ti kinaranggas, matarusantayo no apay a nangaramid kadagiti addang a mangparut iti ramut ti kinaranggas, ni Satanas a Diablo. Kinapudnona, impalak-amnan ken ni Satanas ti nakababain a pannakaabak babaen ti arkanghel a ni Miguel​—ti insaad ti Dios a baro nga Ari, ni Kristo Jesus. Kastoy ti panangiladawan ti Biblia: “Bimtak ti gubat sadi langit: Ni Miguel ken dagiti anghelna nakibakalda iti dragon, ket nakibakal ti dragon ken dagiti anghelna ngem saan a nangabak, awan met ti nasarakanen a lugar maipaay kadakuada idiay langit. Gapuna naitapuak ti dakkel a dragon, ti kadaanan a serpiente, daydiay naawagan iti Diablo ken Satanas, a mangyaw-awan iti intero a mapagnaedan a daga; isu naitapuak iti daga, ket dagiti anghelna naitapuakda a naikanunong kenkuana.”​—Apocalipsis 12:7-9.

12, 13. (a) Ania ti napateg a pasamak iti tawen 1914? (b) Ania ti impakpakauna ti padto ni Ezequiel maipapan kadagidiay mangsupsuporta iti Pagarian ti Dios?

¹² Ti kronolohia ti Biblia ken dagiti pasamak ditoy lubong agpada nga ipatuldoda ti 1914 kas ti tiempo a napasamak ti gubat idiay langit. Sipud idin, nagtultuloy a dimmakes ti kasasaad ditoy lubong. Ilawlawag ti Apocalipsis 12:12 no apay, a kunkunana: “Gapu itoy agragsakkayo, dakayo a langlangit ken dakayo nga agnaed kadakuada! Asi pay ti daga ken ti baybay, agsipud ta ti Diablo immulog kadakayo, nga addaan iti dakkel nga unget, yantangay ammona nga ababan ti periodo ti tiempona.”

¹³ Matarusantayo no apay a nangnangruna a naiturong ti pungtot ti Diablo kadagiti napulotan nga agdaydayaw iti Dios ken kadagiti kakaduada a “sabsabali a karnero.” (Juan 10:16; Apocalipsis 12:17) Madanonto ti kangitingitan daytoy nga ibubusor inton iyussuat ti Diablo ti nakaro a panangraut kadagiti amin a mangsupsuporta iti naipasdek a Pagarian ti Dios ken kadagidiay agtalek iti dayta. Daytoy a mamimpinsan a panangraut ket natukoy iti Ezequiel kapitulo 38 kas ti panangraut ni “Gog [manipud] iti daga ti Magog.”

14. Aniada a mangsalaknib a panagregget ti tinagiragsak dagiti Saksi ni Jehova iti naglabas, ken kanayonto kadi a kasta?

¹⁴ Sipud pannakaitapuak ni Satanas manipud langit, addada gundaway a nasalakniban ti dadduma kadagiti adipen ti Dios manipud iti panangraut ni Satanas babaen ti panagregget ti sumagmamano a napolitikaan nga elemento, kas simboliko a nailadawan iti Apocalipsis 12:15, 16. Ngem maisupadi iti dayta, ipamatmat ti Biblia a kabayatan ti maudi a panangraut ni Satanas, awan ti ahensia ti tao a mangidepensa kadagidiay agtalek ken ni Jehova. Rumbeng kadi nga agbuteng wenno agkullayaw dagiti Kristiano gapu iti daytoy? Saan a pulos!

15, 16. (a) Dagiti makaliwliwa a sasao ni Jehova iti ilina idi kaaldawan ni Jehosafat mangyegda iti ania a positibo a namnama kadagiti Kristiano ita? (b) Ania a pagwadan ti impasdek ni Jehosafat ken ti ili para kadagiti adipen ti Dios ita?

¹⁵ Sigurado a saranayen ti Dios ti ilina no kasano a sinuportaranna ti nasionna idi kaaldawan ni Ari Jehosafat. Kastoy ti mabasatayo: “Mangipangagkayo, isuamin a Juda ken dakayo nga agnanaed iti Jerusalem ken sika Ari Jehosafat! Kastoy ti kinuna kadakayo ni Jehova, ‘Dikay agbuteng wenno agkullayaw gapu iti daytoy dakkel a bunggoy; ta ti bakal saanyo a kukua, no di ket kukua ti Dios. . . . Saanyonto a kasapulan ti makirupak iti daytoy a kasasaad. Agsaadkayo, agtakderkayo a siiintek ket kitaenyo ti panangisalakan ni Jehova maigapu kadakayo. O Juda ken Jerusalem, dikay agbuteng wenno agkullayaw. Inton bigat rummuarkayo a bumusor kadakuada, ket addanto kadakayo ni Jehova.’”​—2 Cronicas 20:15-17.

¹⁶ Naipatalged iti ili ti Juda a dida kasapulan ti makirupak. Umasping iti dayta, inton ti ili ti Dios ket rauten ni Gog iti Magog, didanto mangaramat kadagiti igam a pangdepensa. Imbes ketdi, ‘agtakderda a siiintek ket kitaenda ti panangisalakan ni Jehova’ kadakuada. Siempre, ti panagtalinaed a nakatakder dina ipamatmat nga awan a pulos ti aramidenda, no kasano nga adda inaramid ti ili ti Dios idi kaaldawan ni Jehosafat. Mabasatayo: “Dagus a nagrukob ni Jehosafat a ti rupana dumanon iti daga, ket ti isuamin a Juda ken dagiti met laeng agnanaed iti Jerusalem nagpaklebda iti sanguanan ni Jehova tapno agruknoyda ken Jehova. . . . Kanayonanna, nakinumo [ni Jehosafat] kadagiti umili ket nangisaad kadagiti kumakanta maipaay ken Jehova ken kadagidiay agidatdaton iti panagdayaw buyogen ti nasantuan nga arkos bayat a mapmapanda idi nga umun-una kadagiti armado a lallaki, ket kunkunana: ‘Ipaayyo ti daydayaw ken Jehova, ta ti naayat a kinamanangngaasina ket agingga iti tiempo a di nakedngan.’” (2 Cronicas 20:18-21) Wen, uray iti laksid ti iraraut ti kabusor, nagtultuloy ti narayray a panangidaydayaw dagiti tattao ken ni Jehova. Dayta ti pagwadan a tuladen dagiti Saksi ni Jehova inton rauten ida ni Gog.

17, 18. (a) Ania a positibo a kababalin ti adda ita kadagiti Saksi ni Jehova maipapan iti panangraut ni Gog? (b) Ania ti nabiit pay a pammalagip a naipaay kadagiti agtutubo a Kristiano?

¹⁷ Sakbay dayta​—ken uray nangrugin ti iraraut ni Gog​—agtultuloy dagiti Saksi ni Jehova a mangsuporta iti Pagarian ti Dios. Agtultuloy a mapabileg ken masalaknibanda babaen ti pannakitimpuyogda iti nasurok a 94,600 a kongregasion iti intero a lubong. (Isaias 26:20) Anian a nagsayaat a gundaway nga idaydayaw ni Jehova buyogen ti kinatured! Ammoda nga asidegen ti panangraut ni Gog, ngem sigurado a saanda nga agsanud gapu iti buteng. Imbes ketdi, dayta ti mangtignay kadakuada a mangparayray iti sakripisio ti panagdayawda agingga iti kabaelanda.​—Salmo 146:2.

¹⁸ Kasta a positibo a kababalin ti imparangarang dagiti rinibu nga agtutubo iti intero a lubong a simrek iti amin-tiempo a ministerio. Tapno maitampok ti kinangayed ti panangpili iti kasta a kurso ti panagbiag, nairuar idi 2002 a kombension distrito ti tract nga Agtutubo​—Kasanoyo nga Usaren ti Biagyo? Agyamyaman dagiti Kristiano, ubbing man wenno nataengan, kadagiti kasta a pammalagip.​—Salmo 119:14, 24, 99, 119, 129, 146.

19, 20. (a) Apay a saan a rumbeng nga agbuteng wenno agkullayaw dagiti Kristiano? (b) Ania ti usigen ti sumaganad nga artikulo?

¹⁹ Iti laksid dagiti kasasaad ditoy lubong, saan a rumbeng nga agbuteng wenno agkullayaw dagiti Kristiano. Ammoda nga asidegen ti mamimpinsan a panangpunas ti Pagarian ni Jehova kadagiti amin a kita ti kinaranggas. Makaliwliwa met kadakuada ti pannakaammo a mapagungarto ti adu a natay gapu iti kinaranggas. Daytoy ti manglukat iti gundaway tapno maadal ti dadduma ti maipapan ken ni Jehova, ken mangyeg met iti gundaway kadagiti dadduma tapno maitultuloyda ti dedikado a panagserbida iti Dios.​—Aramid 24:15.

²⁰ Kas pudno a Kristiano, bigbigen ken determinadotayo a mangsalimetmet iti neutral a takdertayo kas Kristiano. Kayattayo a petpetan ti nagsayaat a gundawaytayo a ‘makapagtakder a siiintek ken kitaen ti panangisalakan ni Jehova.’ Ti sumaganad nga artikulo pabilgenna ti pammatitayo babaen ti panangipabigbigna kadatayo kadagiti agdama a pasamak nga ad-adda a manglawlawag kadagiti pannakatungpal dagiti padto ti Biblia.

[Footnote]

Mailawlawagyo Kadi?

• Apay a maaw-awanan iti namnama ti adu a tattao ita?

• Apay a positibo dagiti Saksi ni Jehova maipapan iti masanguanan?

• Ania ti inaramiden ni Jehova maipapan iti ramut ti amin a kinaranggas?

• Apay a ditay rumbeng a pagbutngan ti panangraut ni Gog?

[Ladawan iti panid 13]

Impasdek ni Jesus ti umiso nga ulidan ti panagbalin a neutral kas Kristiano

[Dagiti Ladawan iti panid 16]

Rinibu nga agtutubo a Saksi ti siraragsak a simrek iti amin-tiempo a ministerio

[Picture Credit Line iti panid 12]

UN PHOTO 186226/M. Grafman