Agannadkayo iti Panangallilaw
“Agaluadkayo: amangan no adda asinoman a mangkayawto kadakayo kas naanupanna babaen iti . . . ubbaw a panangallilaw.”—COLOSAS 2:8.
1-3. (a) Aniada a pagarigan ti mangipakita nga adda panangallilaw iti dandani amin nga aspeto ti inaldaw a panagbiag? (b) Apay a ditay pagsiddaawan ti panangallilaw iti lubong?
“SIASINO kadakayo ti di pulos inulbodan ti maysa a kliente?” Kasta ti saludsod ti maysa a propesor iti abogasia a nagsurbey sumagmamano a tawen ti napalabas. Ti sungbat? Inlawlawagna: “Kadagiti rinibu nga abogado, maysa laeng ti saan pay a nagulbodan ti kliente.” Ti rason? “Karugrugi dayta nga abogado nga agtrabaho iti dakkel a kompania ket awan pay nakasaritana uray maysa a kliente.” Dayta a kapadasan ipakitana ti maysa a makapaladingit a kinapudno—kadawyan laengen iti agdama a lubong ti panagulbod ken panangallilaw.
2 Adu a kita ti panangallilaw, ken masarakan dayta iti dandani amin nga aspeto ti moderno-aldaw a panagbiag. Aglaplapusanan dayta kadagiti report ti media—kas pagarigan, dagiti politiko a mangilibak kadagiti aramidda, dagiti accountant ken abogado a mangballikug kadagiti kadakkel ti ganansia dagiti korporasion, dagiti manangipablaak a mangal-allilaw kadagiti parokiano, dagiti mangidarum a siuulbod kadagiti kompania ti insurance. Malaksid pay iti panangallilaw ti relihion. Dagiti klero iyaw-awanda dagiti kaaduan a tattao babaen ti panangisuroda kadagiti ulbod a doktrina, kas iti imortal a kararua, umap-apuy nga impierno, ken Trinidad.—2 Timoteo 4:3, 4.
3 Pagsiddaawantayo kadi dagitoy a panangallilaw? Saan. No maipapan “kadagiti maudi nga aldaw,” impakdaar ti Biblia: “Dagiti nadangkes a tattao ken dagiti agpampammarang rumang-aydanto manipud dakes nga agturong iti dakdakes pay, a mangyaw-awan ken mayaw-awanda.” (2 Timoteo 3:1, 13) Kas Kristiano, nasken a nasiputtayo kadagiti mangyaw-awan a kapanunotan a mangyadayo kadatayo iti kinapudno. Natural laeng a tumaud ti dua a saludsod: Apay nga agraira ita ti panangallilaw, ken ania ti aramidentayo tapno ditay maallilaw?
Apay a Nasaknap ti Panangallilaw Ita?
4. Ania ti kuna ti Biblia no apay a nasaknap ti panangallilaw iti lubong?
4 Nalawag ti kuna ti Biblia no apay a nasaknap ti panangallilaw ditoy lubong. Insurat ni apostol Juan a “ti intero a lubong adda iti pannakabalin daydiay nadangkes.” (1 Juan 5:19) Ni Satanas a Diablo “daydiay nadangkes.” No maipapan kenkuana, kinuna ni Jesus: “Saan a nagtakder a di maisin iti kinapudno, agsipud ta awan kenkuana ti kinapudno. No sawenna ti ulbod, agsao a maitunos iti bukodna a pagannayasan, agsipud ta isu maysa a managulbod ken ti ama ti kinaulbod.” Pakasdaawantayo ngarud aya nga iyanninaw daytoy a lubong ti espiritu, prinsipio, ken makaallilaw a kababalin daydiay agturturay iti dayta?—Juan 8:44; 14:30; Efeso 2:1-3.
5. Kasano a pinakaro ni Satanas ti panagreggetna a mangallilaw bayat daytoy tiempo ti panungpalan, ken siasino dagiti kangrunaan a puntiriana?
5 Iti daytoy tiempo ti panungpalan, nakarkaro pay ti panagregget ni Satanas. Naitapuak ditoy daga. Ammona nga ababan ti tiempona, ket ‘dakkel ti ungetna.’ Gapu ta determinado a mangparukma iti ad-adu a tattao no mabalbalin, ‘iyaw-awanna ti intero a mapagnaedan a daga.’ (Apocalipsis 12:9, 12) Saan nga agpampamayan ni Satanas a mangallilaw. Imbes ketdi, awan sarday ti panagporsegina a mangyaw-awan iti sangatauan.a Usarenna ti amin a makaallilaw a taktikana—agraman ti panangsikap ken pananggulib—tapno bulsekenna ti mata dagiti saan a manamati ken iyadayona ida iti Dios. (2 Corinto 4:4) Daytoy a nasigo a manangallilaw ti determinado a mangalun-on kadagidiay agdaydayaw iti Dios “buyogen ti espiritu ken kinapudno.” (Juan 4:24; 1 Pedro 5:8) Diyo pulos liplipatan ti kuna ni Satanas, a no an-anagen: ‘Mapagtallikudko ti asinoman manipud iti Dios.’ (Job 1:9-12) Usigentayo ti sumagmamano ‘kadagiti makaallilaw a pamuspusan’ ni Satanas ken no kasanotayo nga agannad a maibusor kadagita.—Efeso 6:11.
Agannad Maibusor iti Panangallilaw Dagiti Apostata
6, 7. (a) Ania ti mabalin nga ibaga dagiti apostata? (b) Kasano a silalawag nga ipakita ti Kasuratan no ania ti panggep dagiti apostata?
6 Nabayagen nga us-usaren ni Satanas dagiti apostata a mangallukoy kadagiti adipen ti Dios. (Mateo 13:36-39) Mabalin nga ibaga dagiti apostata nga agdaydayawda ken ni Jehova ken patienda ti Biblia, ngem libakenda ti makitkita nga organisasionna. Nagsubli pay ketdi ti dadduma kadakuada kadagiti mangibabain iti Dios a doktrina ti “Babilonia a Dakkel,” ti sangalubongan nga imperio ti palso a relihion. (Apocalipsis 17:5; 2 Pedro 2:19-22) Iti sidong ti panangipaltiing ti Dios, dagiti mannurat iti Biblia nagusarda kadagiti napuersa a sasao a mangibutaktak kadagiti motibo ken taktika dagiti apostata.
7 Ania ti panggep dagiti apostata? Kaaduan kadakuada ti saan a mapnek a basta tumallikud iti pammati a nalabit minatmatanda idi a kas pudno. Masansan a kayatda nga adda sabali pay a mapagtallikudda. Imbes a mangallukoyda kadagiti bukodda nga adalan, adu nga apostata ti ‘mangyadayo kadagiti adalan [ni Kristo] tapno sumurot kadakuada.’ (Aramid 20:29, 30) No maipapan kadagiti ulbod a mannursuro, sigaganat nga impakdaar ni apostol Pablo: “Agaluadkayo: amangan no adda asinoman a mangkayawto kadakayo kas naanupanna.” (Colosas 2:8) Saan kadi a kasta ti kayat nga aramiden ti adu nga apostata? Kas iti maysa a kidnaper a mangyadayo iti inosente a biktimana manipud iti pamiliana, dagiti apostata kayatda a siluan dagiti nalaka nga agtalek a kameng ti kongregasion, nga ikagumaanda nga iyadayo dagitoy manipud iti arban.
8. Aniada a taktika ti us-usaren dagiti apostata a mangibanag iti panggepda?
8 Aniada a taktika ti us-usaren dagiti apostata tapno maibanagda ti panggepda? Masansan nga usarenda ti panangballikug, saan a naan-anay a kinapudno, ken agdadata a kinaulbod. Ammo ni Jesus a dagiti pasurotna agbalinda a biktima kadagidiay ‘siuulbod nga agsao iti tunggal kita ti nadangkes a banag a maibusor’ kadakuada. (Mateo 5:11) Agulbod dagiti kasta a managilem a bumusbusor tapno allilawenda ti dadduma. Namakdaar ni apostol Pedro maipapan kadagiti apostata a mangusar iti “parparbo a sasao,” a mangisaknap iti “makaallilaw a sursuroda,” ken ‘tiritirenda ti Kasuratan’ tapno maibanagda ti panggepda. (2 Pedro 2:3, 13; 3:16) Nakalkaldaang ta nagballigi dagiti apostata a ‘nangiluod iti pammati ti sumagmamano.’—2 Timoteo 2:18.
9, 10. (a) Kasano a maliklikantayo ti maallilaw kadagiti apostata? (b) Apay a ditay pakaburiboran no adda panagbalbaliw iti pannakaawattayo maipapan iti panggep ti Dios?
9 Kasanotayo a maliklikan dagiti pangallilaw dagiti apostata? Babaen ti panangipangag iti balakad ti Sao ti Dios, nga agkuna: “Siputanyo dagidiay mangparnuay kadagiti pannakabingbingay ken kasasaad a makaitibkol maikaniwas iti sursuro a naadalyo, ket liklikanyo ida.” (Roma 16:17) ‘Maliklikantay ida’ no laksidentayo dagiti panagrasrasonda—iti man pannakipatang kadakuada, iti nayimprenta a publikasionda, wenno iti Internet. Apay a kasta ti aramidentayo? Umuna, gapu ta dayta ti bilin ti Sao ti Dios, ken agtalektayo a kanayon a ti pagimbagantayo ti pampanunoten ni Jehova.—Isaias 48:17, 18.
10 Maikadua, ay-ayatentayo ti organisasion a nangisuro kadatayo kadagiti agkakapateg a kinapudno a naan-anay a nakaidumaantayo iti Babilonia a Dakkel. Maigiddato iti dayta, bigbigentayo a saan a naan-anay ti pannakaammotayo iti panggep ti Dios; adda panagbalbaliw iti pannakaawattayo bayat ti panaglabas ti panawen. Dagiti nasungdo a Kristiano mapnekda nga aguray ken ni Jehova agpaay kadagiti amin a kanayonan a pannakalawlawag. (Proverbio 4:18) Kabayatanna, ditay kayat nga ilaksid ti organisasion a kaay-ayo ti Dios nga usaren gapu ta makitkitatayo ti nalawag a pammaneknek a bembendisionanna dayta.—Aramid 6:7; 1 Corinto 3:6.
Agannad Maibusor iti Panangallilaw iti Bagi
11. Apay a dagiti imperpekto a tattao agannayasda a mangallilaw iti bagida?
11 Adda pagannayasan dagiti imperpekto a tattao nga insigida a gundawayan ni Satanas—ti panangallilaw iti bagi. “Ti puso nagulgulib ngem iti aniaman a banag ket desperado,” kuna ti Jeremias 17:9. Ken insurat ni Santiago: “Tunggal maysa masuot babaen ti pananggargari ken panangsulbog ti bukodna a derrep.” (Santiago 1:14) No magargari ti pusotayo, arigna a paypayapayannatayo ti basol, nga agparang a kasla makaay-ayo ken awan peggadna. Makaallilaw ti kasta a panangmatmat yantangay agturongto iti pannakadadael daydiay tumulok iti basol.—Roma 8:6.
12. Kadagiti ania a wagas a maallilawtayo ti bagitayo?
12 Nalakatay la a maallilaw ti bagitayo. Mabalin a ti nagulib a puso ilibakna ti maysa a serioso a pagkapuyan wenno ikalinteganna ti maysa a nadagsen a basol. (1 Samuel 15:13-15, 20, 21) Ti desperado a pusotayo mabalin a mangbirok pay kadagiti wagas a maikalinteganna ti maysa a kuestionable a kababalin. Alaentayo a pagarigan ti paglinglingayan. Dadduma a paglinglingayan ket makagunggona ken makaay-ayo. Ngem naalas ken imoral ti kaaduan a paglinglingayan iti daytoy a lubong—kadagiti pelikula ken programa iti telebision ken iti Internet. Nalakatay la nga ibaga iti bagitayo a mabalintay a buyaen dagiti kuestionable a bubuyaen nga awan aniaman a peggad. Irason pay ti dadduma, “Saan a maburibor ti konsiensiak, isu nga ania ti pagdanagak?” Ngem dagiti kasta nga indibidual ‘al-allilawenda ti bagbagida iti ulbod a panagrasrason.’—Santiago 1:22.
13, 14. (a) Ania a Nainkasuratan a pagarigan ti mangipakita a saan a kanayon a mapagpannurayan ti konsiensiatayo? (b) Kasanotayo a maliklikan nga allilawen ti bagitayo?
13 Kasanotayo a maliklikan nga allilawen ti bagitayo? Umuna, masapul a laglagipentayo a saan a kanayon a mapagpannurayan ti konsiensiatayo. Usigenyo ti kasasaad ni apostol Pablo. Sakbay a nagbalin a Kristiano, indadanesna dagiti pasurot ni Kristo. (Aramid 9:1, 2) Mabalin a saan a makonsiensia idi. Ngem nalawag a saan nga umiso ti pannakaiwanwan ti konsiensiana idi. “Ignoranteak idi ken nagtignayak a buyogen ti kaawan ti pammati,” kinuna ni Pablo. (1 Timoteo 1:13) No kasta, saan a garantia a husto ti sumagmamano a paglinglingayantayo gapu laeng ta saantayo a makonsiensia iti dayta. Ti laeng konsiensia a sinanay a naimbag ti Sao ti Dios ti natalged a mapagpannurayan.
14 Tapno ditay maallilaw ti bagitayo, adda sumagmamano a makatulong a singasing a nasken a laglagipentayo. Sikakararag a sukimatem ti bagim. (Salmo 26:2; 2 Corinto 13:5) Ti napudno a panangsukimat iti bagi mabalin nga ipalgakna nga adda kapanunotam wenno ugalim a nasken a balbaliwam. Dumngegka kadagiti dadduma. (Santiago 1:19) Yantangay adda tendensia a saan a balanse ti panangsukimattayo iti bagitayo, nainsiriban nga ipangag dagiti natimbeng a balakad dagiti nataengan a kapammatian. No makitam nga adda dagiti desision wenno tigtignaymo a kuestionable iti panangmatmat dagiti natimbeng, aduan kapadasan a kapammatian, mabalin nga iyimtuodmo iti bagim, ‘Maigapu ngata dayta iti saan nga umiso a pannakasanay ti konsiensiak wenno gapu ta al-allilawennak ti pusok?’ Regular nga adalem ti Biblia ken dagiti naibatay iti Biblia a publikasion. (Salmo 1:2) No aramidem dayta, mapagtalinaedmo ti isip, kababalin, ken riknam a maitunos kadagiti nadiosan a prinsipio.
Agannad Kadagiti Kinaulbod ni Satanas
15, 16. (a) Gapu ta kayatnatayo nga allilawen, aniada a kinaulbod ti us-usaren ni Satanas? (b) Kasanotayo a maliklikan a maallilaw kadagiti kasta a kinaulbod?
15 Nadumaduma a kinaulbod ti us-usaren ni Satanas tapno maallilawnatayo. Padasennatayo a kombinsiren a mangyeg iti kinaragsak ken pannakapnek dagiti material a sanikua, idinto ta masansan a napaneknekan a saan a pudno dayta. (Eclesiastes 5:10-12) Kayatna a patientayo a saan nga agpatingga daytoy dakes a lubong, nupay nalawag ti pammaneknek nga agbibiagtayon “kadagiti maudi nga aldaw.” (2 Timoteo 3:1-5) Imula ni Satanas ti kapanunotan nga awan dakesna ti imoral a panagbiag, nupay masansan a dagiti managayat iti ragragsak apitenda dagiti napait a bungana. (Galacia 6:7) Kasanotayo a maliklikan ti maallilaw kadagiti kasta a kinaulbod?
16 Makasursuro manipud kadagiti pagarigan ti Biblia. Naglaon ti Biblia kadagiti kapadasan a pakaballaagan maipapan kadagiti indibidual a naallilaw kadagiti kinaulbod ni Satanas. Impategda dagiti material a banag, nalipatanda ti tiempo a pagbibiaganda, wenno natnagda iti imoralidad—a nangyeg kadagiti dakes a resulta. (Mateo 19:16-22; 24:36-42; Lucas 16:14; 1 Corinto 10:8-11) Makasursuro manipud kadagiti moderno-aldaw a pagarigan. Nakalkaldaang ta adda dagiti Kristiano a nakalipat iti kinaganat ti panawen ket rinugianda a patien nga adda naimbag a banag a pakaikapkapisanda gapu iti panagserbida iti Dios. Nalabit a panawanda ti kinapudno tapno padasenda ti biag a napno iti ragragsak. Ngem dagiti kasta nga indibidual addada “iti nagalis a pagsaadan,” yantangay iti di agbayag wenno inton agangay, apitenda dagiti bunga ti dakes nga aramidda. (Salmo 73:18, 19) Masiribtayo no makasursurotayo manipud kadagiti biddut ti dadduma.—Proverbio 22:3.
17. Apay nga imula ni Satanas ti kinaulbod a dinatay ay-ayaten wenno ipatpateg ni Jehova?
17 Adda sabali pay a kinaulbod nga epektibo nga us-usaren ni Satanas—ti kinaulbod a dinatay ay-ayaten wenno ipatpateg ni Jehova. Rinibu a tawen a palpaliiwen ni Satanas dagiti imperpekto a tattao. Ammona a kumapuytayo no naupaytayo. (Proverbio 24:10) Gapuna, imulana ti kinaulbod nga awan pategtayo iti imatang ti Dios. No ‘matuang’ ken panunotentayo a dinatay ipatpateg ni Jehova, mabalin a nalakatayo a sumuko. (2 Corinto 4:9) Dayta ti kayat a mapasamak ti kadaksan a Manangallilaw! Kasanotayo ngarud a maliklikan ti maallilaw iti daytoy a sataniko a kinaulbod?
18. Kasano a ti Biblia ipasiguradona kadatayo ti panagayat ni Jehova?
18 Personal nga ipapuso ti kuna ti Biblia maipapan iti panagayat kadatayo ti Dios. Ti Sao ti Dios usarenna ti sumagmamano a makaabbukay nga ilustrasion a mangpatalged nga ammo ken ay-ayatennatayo ni Jehova kas indibidual. Ikabilna dagiti luam iti ‘lalat a boteliana,’ a mangipamatmat nga ammona ken laglagipenna dagiti nagarubos a luam gapu iti panangikagumaam nga agtalinaed a matalek. (Salmo 56:8) Ammona no ‘nadunor ti pusom’ ket saranayennaka kadagita a panawen. (Salmo 34:18) Ammona ti tunggal detalye ti bagim, agraman ti bilang ‘dagiti mismo a buok ti ulom.’ (Mateo 10:29-31) Kangrunaan iti amin, ti Dios “intedna ti bugbugtong nga Anakna” maipaay kenka. (Juan 3:16; Galacia 2:20) No dadduma, mabalin a narigatmo a patien nga agaplikar kenka dagita a teksto. Ngem nasken nga agtalektayo kadagiti sasao ni Jehova. Kayatna a patientayo nga ay-ayatennatayo saan laeng a kas maysa a grupo no di ket kas indibidual.
19, 20. (a) Apay a napateg a bigbigen ken iwaksi ti sataniko a kinaulbod a dinaka ay-ayaten ni Jehova? (b) Kasano a ti maysa nga agdaldaliasat a manangaywan natulonganna dagiti masmasnaayan?
19 Ilasin ken ilaksid ti kinaulbod. No ammom nga agul-ulbod ti maysa a tao, maliklikam ti panangallilawna. Gapuna, dakkel a tulong ti pannakaammom a kayat ni Satanas a patiem a dinaka ay-ayaten ni Jehova. Iti komentona iti maysa nga artikulo ti Pagwanawanan a nangpakdaar maibusor kadagiti taktika ni Satanas, kinuna ti maysa a Kristiano: “Diak pulos napanunot idi nga us-usaren ni Satanas ti mismo a riknak tapno upayennak. Ita ta ammokon, ikagkagumaak a parmeken daytoy a rikna.”
20 Usigenyo ti kapadasan ti maysa nga agdaldaliasat a manangaywan iti pagilian ti Makin-abagatan nga America. No agsarungkar kadagiti kapammatian a masmasnaayan, masansan nga imtuodenna kadakuada, ‘Mamatika kadi iti Trinidad?’ Masansan a sumungbat ti naupay, ‘Siempre saan,’ gapu ta ammona a maysa daytoy a kinaulbod ni Satanas. Iyimtuod manen ti agdaldaliasat a panglakayen, ‘Mamatika kadi iti umap-apuy nga impierno?’ Ti sungbat manen ket, ‘Siempre saan!’ Kalpasanna, ibaga ti agdaldaliasat a panglakayen nga adda sabali pay a sataniko a kinaulbod a masansan a di madmadlaw. Iturongna ti atensionda iti panid 249, parapo 21, iti libro nga Umadanika ken Jehova,b a nangibutaktak iti kinaulbod a dinatay ay-ayaten ni Jehova kas indibidual. Ti agdaldaliasat a manangaywan impadamagna dagiti positibo a resulta ti kasta a panangtulong kadagiti naupay a mangbigbig ken mangiwaksi iti dayta a sataniko a kinaulbod.
Agannadkayo Maibusor iti Panangallilaw
21, 22. Apay a saantayo nga ignorante kadagiti makaallilaw a taktika ni Satanas, ken ania koma ti determinasiontayo?
21 Iti arinunos ti maudi nga al-aldaw, manamnama nga agtultuloy ni Satanas a mangisaknap iti nagadu a kinaulbod ken panangallilaw. Agyamantayo ta dinatay binaybay-an ni Jehova nga agbalin nga ignorante kadagiti makaallilaw a taktika ni Satanas. Ti Biblia ken dagiti naibatay-Biblia a publikasion nga ipapaay “ti matalek ken masirib nga adipen” nalawag nga ibutaktakda dagiti dakes a gakat ti Diablo. (Mateo 24:45) Gapu ta napakdaarantayo, ammotayo ngarud ti agannad.—2 Corinto 2:11.
22 Itultuloytayo ngarud nga agannad kadagiti panagrasrason dagiti apostata. Sapay koma ta determinadotayo a mangliklik kadagiti nasikap a silo ti panangallilaw iti bagi. Kasta met, bigbigen ken laksidentayo ti amin a kinaulbod ni Satanas. No aramidentayo dagita, masaluadantayo ti relasiontayo iti “Dios ti kinapudno,” a karimonna ti panangallilaw.—Salmo 31:5; Proverbio 3:32.
[Footnotes]
a Sigun iti maysa a reperensia, ti sao a naipatarus kas “mangyaw-awan” iti Apocalipsis 12:9 “ipasimudaagna ti agtultuloy a tignay a nagbalin nga ugali.”
b Impablaak dagiti Saksi ni Jehova.
Malagipyo Pay?
• Apay a nasaknap ti panangallilaw iti lubong ita?
• Kasano a maliklikantayo ti maallilaw kadagiti apostata?
• Kasano a maliklikantayo ti aniaman a tendensia nga allilawen ti bagitayo?
• Kasano a maliklikantayo ti maallilaw kadagiti sataniko a kinaulbod?
[Ladawan iti panid 17]
Diyo allilawen ti bagiyo no maipapan iti panaglinglingay
[Dagiti Ladawan iti panid 18]
Tapno dimo maallilaw ti bagim, sikakararag a sukimatem ti bagim, dumngegka kadagiti dadduma, ken regular nga agadal iti Sao ti Dios