Salsaludsod Dagiti Agbasbasa

Ibaga ti dadduma a narba ti barko a nagluganan ni Pablo iti sabali nga isla, saan nga iti isla ti Malta, iti abagatan ti Sicilia. Sadino ti nakarbaan ti barko a naglugananna?

Tuktukoyen daytoy a saludsod ti nabiit pay a pattapatta a narba ti barko a nagluganan ni Pablo, saan nga iti isla ti Malta, no di ket iti Cephalonia (wenno, Kefallinía) iti asideg ti Corfu iti Ionian Sea, iti laud ti Grecia. Ibaga kadatayo ti naipaltiing a rekord a naggapu ni Pablo idiay Cesarea iti panangaywan ti Romano a senturion a ni Julius, agraman ti dadduma a soldado ken kakadua ni Pablo. Kas ipakita ti mapa, naglayagda nga agturong idiay Sidon ken Mira. Immakarda iti dakkel a barko ti bukbukel manipud Alexandria, Egipto, sada nagpalaud iti Cnido. Saanda a nasurot ti ruta ti panaglayagda iti Baybay Aegeano a lumabas iti murdong ti Grecia nga agturong idiay Roma. Impalais ida ti napegges nga angin nga agpaabagatan iti Creta ket simmangladda iti aplayana. Nagsardengda sadiay iti sangladan a naawagan Nasayaat a Sasangladan. Idi ‘naglayagda manipud Creta,’ ti barko ket ‘sidadawel a riningbawan’ ti “maysa a nadawel unay nga angin a maawagan Euroaquilo.” Ti dakkel a barko ti bukbukel ket ‘nayallo-allon nga agsublisubli iti baybay’ agingga iti maika-14 a rabii. Kamaudiananna, narba ti barko a nagluganan ti 276 a katao iti isla nga inagawan ti Griego a teksto ti Nasantuan a Kasuratan kas Me·liʹte.​—Aramid 27:1–28:1.

Kadagiti naglabas a tawtawen, nadumaduma ti pattapatta no ayanna dayta nga isla ti Me·liʹte. Ipapan ti dadduma nga isu dayta ti isla a Melite Illyrica, a pagaammo ita kas Mljet, iti Baybay Adriatiko iti asideg ti kosta ti Croatia. Ngem kasla imposible nga isu dayta yantangay ti lokasion ti Mljet iti abagatan ket narigat nga itunos kadagiti simmaruno a naglayagan ni Pablo, kas iti Siracusa, Sicilia, ken iti laud a kosta ti Italia.​—Aramid 28:11-13.

Kaaduan a nagipatarus iti Biblia bigbigenda a ti Me·liʹte ket isu ti isla ti Melite Africanus, a pagaammo ita kas Malta. Ti Nasayaat a Sasangladan idiay Creta ti kaudian a simmangladan ti barko a nagluganan ni Pablo. Kalpasanna, maysa a nadawel nga angin ti nangiturong iti barko nga agpalaud iti Cauda. Naipalais ti barko iti adu nga aldaw. Ad-adda a rasonable a nagpalaud ti nayallo-allon a barko agingga a nagturong iti Malta.

No ikabilangan ti turong ti angin ken “ti direksion ken kapegges ti danum,” kinuna da Conybeare ken Howson iti libroda a The Life and Epistles of St. Paul: “Ti distansia ti Clauda [wenno, Cauda] ken Malta ket kumurang a 770 a kilometro. Naisangsangayan ti pannakaiparparnana, a kasla narigat a patien a ti daga [a simmangladan] dagiti pasahero iti maikasangapulo ket uppat a rabii ket saan a ti Malta. Makakombinsir dagiti pammaneknek.”

Nupay adda ti dadduma a pattapatta, ti pannakarba ti barko idiay Malta kas ipakita ti naipakuyog a mapa ket agparang a maitunos iti rekord ti Biblia.

[Mapa/Ladawan iti panid 31]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

Jerusalem

Cesarea

Sidon

Mira

Cnido

CRETA

CAUDA

MALTA

SICILIA

Siracusa

Roma

MLJET

GRECIA

CEPHALONIA