Kinapanglaw—Ti Agdama a Kasasaad
MASANSAN a makita nga iguyguyod ni Vicentea ti maysa a nadagsen a kargado a kareton kadagiti kalsada ti São Paulo, Brazil. Ur-urnongenna dagiti karton, naibelleng a metal, ken plastik. No rumabiin, mangyaplag kadagiti karton iti sirok ti karetonna sa maturog. Nairuamen iti uni ti adu a lugan bayat ti pannaturogna. Addaan idi iti trabaho, pagtaengan, ken pamilia—ngem napukawna amin dagitoy. Ita, nakarigrigat ti biagna iti kalsada.
Nakalkaldaang ta kas ken ni Vicente, minilion a tattao iti intero a lubong ti agbibiag a nakakurkurapay. Kadagiti napanglaw a pagilian, adu ti napilitan nga agbiag kadagiti kalsada wenno kadagiti eskuater. Gagangay a buya dagiti agpalpalama—lugpi, bulsek, babbai nga agpaspasuso. Bayat a nakasardeng dagiti lugan kadagiti pagballasiwan, umasideg dagiti ubbing ket ikagumaanda ti aglako kadagiti kendi uray sangkabassit laeng ti maganansiada.
Nagdakkel a saludsod no apay nga adda ti kasta a kinapanglaw. Idiay Britania, kinuna ti magasin a The Economist: “Nakabakbaknang ita ti sangatauan, ken adayon ti nagtengna iti tay-ak ti medikal a pannakaammo, teknolohia ken kinasaririt a kasapulan iti panangparmek iti kinapanglaw.” Adu ti sigurado a nagunggonaan iti daytoy a panagrang-ay. Kadagiti kalsada ti dadakkel a siudad iti adu a napanglaw a pagilian, maimatangan ti nagadu a barbaro ken nakasilsileng a lugan. Napno dagiti shopping mall kadagiti kabaruanan nga alikamen, ken nagadu dagiti sumsumrek nga agtarigagay a gumatang. Dua a dadakkel a pagtagilakuan idiay Brazil ti nangipatungpal iti naisangsangayan a promosion. Nagpatpatnag a nakalukat dagitoy a pagtagilakuan idi Disiembre 23 agingga 24, 2004. Maysa kadagiti pagtagilakuan ti nangtangdan kadagiti sumasala tapno mangrayray-aw kadagiti manamnama a gumatang. Dandani 500,000 a tattao ti naguyugoy iti promosion!
Kaskasdi, nagadu a tattao ti saan a mangtagtagiragsak iti nasaliwanwan a kasasaad. Yantangay adda dagiti nakabakbaknang idinto ta adda dagiti nakapangpanglaw, napanunot ti adu a tattao a naganat unay ti panangrisut iti kinapanglaw. Kinuna ti magasin a Veja idiay Brazil: “Ita a tawen [2005], ti panangparmek iti kinapanglaw ti kangrunaan koma a pagpapatangan dagiti lider iti lubong.” Impadamag pay ti Veja ti maipapan iti singasing a baro a Marshall Plan a nairanta a tumulong kadagiti kapanglawan a pagilian, nangruna idiay Africa.b Ngem nupay dagiti kasta a singasing mangyegda iti manamnama a panagrag-ay, innayon ti nadakamat a magasin: “Adu met ti rason tapno pagduaduaan dagiti resultana. No agkedked a tumulong ti kaaduan kadagiti pagilian, dayta ket gapu ta manmano a dumanon ti pondo kadagiti nakairantaanna a tattao.” Makapaladingit, gapu iti panagkunniber ken burokrasia, dakkel a paset dagiti pondo nga impaay dagiti gobierno, internasional nga ahensia, ken indibidual ti di pulos dumanon kadagiti tattao a talaga nga agkasapulan.
Ammo ni Jesu-Kristo nga agtultuloy a parikut ti kinapanglaw. Kinunana: “Kankanayon nga adda kadakayo dagiti napanglaw.” (Mateo 26:11) Kayatna kadi a sawen a dinto pulos agpatingga ti kinapanglaw iti lubong? Awan kadin ti maaramidan tapno sumayaat ti kasasaad? Ania ti maaramidan dagiti Kristiano tapno matulonganda dagiti napanglaw?
[Footnotes]
a Nabaliwan ti nagan.
b Ti Marshall Plan ket maysa a programa nga inisponsoran ti Estados Unidos a nairanta a tumulong iti panangidur-as iti nagsuek nga ekonomia ti Europa kalpasan ti maikadua a gubat sangalubongan.