Dagiti Anghel​—No Kasano nga Im-impluensiaanda ti Sangatauan

“Kalpasan dagitoy a banag nakitak ti sabali pay nga anghel a bumabbaba manipud langit, nga addaan dakkel nga autoridad . . . Ket nagpukkaw a buyogen ti napigsa a timek, a kunkunana: ‘Narban! Ti Babilonia a Dakkel narban!’”​—APOCALIPSIS 18:1, 2.

1, 2. Ania ti mangipakita nga us-usaren ni Jehova dagiti anghel a mangitungpal iti pagayatanna?

BAYAT a naidestiero iti isla ti Patmos ti lakay idin a ni apostol Juan, adda dagiti naimpadtuan a sirmata a naimatanganna. “Babaen iti paltiing,” nadanonna ti “aldaw ti Apo” ket nasirmatana dagiti makaklaat a pasamak. Nangrugi dayta nga aldaw idi naitrono ni Jesu-Kristo idi 1914 agingga nga agngudo ti Sangaribu a Tawen a Panagturayna.​—Apocalipsis 1:10.

² Ni Jehova a Dios saanna a direkta nga inted dayta a palgaak ken Juan. Nangusar iti maysa a kalasugan. Kuna ti Apocalipsis 1:1: “Ti palgaak ni Jesu-Kristo, nga inted kenkuana ti Dios, tapno ipakitana kadagiti adipenna ti bambanag a masapul a maaramid iti mabiit. Ket imbaonna ti anghelna ket baeten kenkuana imparangna dayta babaen kadagiti pagilasinan iti adipenna a ni Juan.” Babaen ken Jesus, nangusar ni Jehova iti maysa nga anghel a mangipakaammo ken Juan kadagiti nagsayaat a banag maipapan iti “aldaw ti Apo.” Adda idi tiempo a ‘nakita met ni Juan ti sabali pay nga anghel a bumabbaba manipud langit, nga addaan dakkel nga autoridad.’ Ania ti annongen daytoy nga anghel? “Nagpukkaw a buyogen ti napigsa a timek, a kunkunana: ‘Narban! Ti Babilonia a Dakkel narban!’” (Apocalipsis 18:1, 2) Daytoy mannakabalin nga anghel ket naikkan iti pribilehio a mangipakaammo iti pannakarba ti Babilonia a Dakkel, ti sangalubongan nga imperio ti palso a relihion. No kasta, nalawag a ni Jehova us-usarenna dagiti anghel iti nagpateg a pamay-an iti pannakaibanag ti pagayatanna. Sakbay a detalyado nga ammuentayo ti akem dagiti anghel maitunos iti panggep ti Dios ken no kasano nga im-impluensiaandatayo, usigentayo ti itataud dagitoy nga espiritu a parsua.

Kasano a Timmaud Dagiti Anghel?

3. Ania ti di umiso a kapanunotan ti adu a tattao maipapan kadagiti anghel?

³ Minilion a tattao ita ti mamati nga adda dagiti anghel. Ngem di umiso ti kapanunotan ti adu maipapan kadagiti anghel ken iti nangrugianda. Kas pagarigan, pagarupen ti dadduma a relihioso a tattao a no matay ti maysa nga ay-ayatenda, isu ket mapan idiay langit tapno makikadua iti Dios ken agbalin a maysa nga anghel. Dayta kadi ti isursuro ti Sao ti Dios maipapan iti pannakaparsua, itataud, ken nakairantaan dagiti anghel?

4. Ania ti ibagbaga kadatayo dagiti Kasuratan maipapan iti no kasano a timmaud dagiti anghel?

⁴ Ti anghel nga addaan iti kabilgan a pannakabalin ken autoridad​—ti panguluen nga anghel​—ket napanaganan iti Miguel nga arkanghel. (Judas 9) Isu ket awan sabali no di ni Jesu-Kristo. (1 Tesalonica 4:16) Idi pinanggep ni Jehova ti agbalin a Namarsua naunday a tiempo ti napalabasen, daytoy nga anghel nga Anakna ti kaunaan kadagiti pinarsuana. (Apocalipsis 3:14) Idi agangay, babaen iti inauna nga Anakna, pinarsua ni Jehova ti dadduma pay nga espiritu a parsua. (Colosas 1:15-17) Iti panangtukoyna kadagitoy nga anghel a parsua kas annakna, kastoy ti insaludsod ni Jehova iti patriarka a ni Job: “Sadino ti ayanmo idi imbangonko ti daga? Ibagam kaniak, no ammom ti pannakaawat. . . . Siasino ti nangisaad iti batona a pasuli, idi a dagiti bituen ti agsapa sirarag-o a nagikkisda a sangsangkamaysa, ken ti amin nga annak ti Dios nangrugida a nagdir-i buyogen ti panangpadayaw?” (Job 38:4, 6, 7) Nalawag a dagiti anghel ket pinarsua ti Dios, ken nabayagen nga addada sakbay pay a naparsua dagiti tattao.

5. Kasano a naorganisar dagiti anghel?

⁵ “Ti Dios ket Dios, saan a ti riribuk, no di ket ti talna,” kuna ti 1 Corinto 14:33. Maitunos iti dayta, inorganisar ni Jehova dagiti espiritu nga annakna iti tallo a kangrunaan a kategoria: (1) dagiti serafin, nga agserserbi iti trono ti Dios, mangiwarwaragawag iti kinasantona, ken mangtagtaginayon iti naespirituan a kinadalus ti ilina; (2) dagiti kerubin, a mangitantandudo iti kinasoberano ni Jehova; ken ti (3) dadduma pay nga anghel a mangitungtungpal iti pagayatanna. (Salmo 103:20; Isaias 6:1-3; Ezequiel 10:3-5; Daniel 7:10) Ania ti dadduma a wagas a dagitoy nga espiritu a parsua im-impluensiaanda dagiti tattao?​—Apocalipsis 5:11.

Ania ti Akem Dagiti Anghel?

6. Kasano nga inusar ni Jehova dagiti kerubin mainaig iti minuyongan ti Eden?

⁶ Ti immuna a direkta a pannakadakamat dagiti espiritu a parsua ket iti Genesis 3:24, a pakabasaantayo iti kastoy: “[Ni Jehova] pinagtalawna ti tao ket insaadna iti daya ti minuyongan ti Eden dagiti kerubin ken ti dumardarang a tadem ti maysa a kampilan nga agtultuloy nga agpuspusipos tapno bantayanda ti dalan nga agturong iti kayo ti biag.” Gapu kadagitoy a kerubin, saanen a nakastrek da Adan ken Eva iti minuyongan a nagtaenganda idi damo. Dayta ket idi rugrugi ti pakasaritaan ti tao. Sipud idi, ania ti nagbalin nga akem dagiti anghel?

7. Ania ti maysa kadagiti akem dagiti anghel, sigun iti anag ti sasao kadagiti orihinal a lenguahe para iti “anghel”?

⁷ Iti Biblia, dandani 400 a daras a nadakamat dagiti anghel. Agpadpada a ti Hebreo ken Griego a sasao para iti “anghel” ket mabalin nga ipatarus kas “mensahero.” Nagserbi ngarud dagiti anghel kas instrumento iti komunikasion ti Dios ken sangatauan. Kas nadakamat iti immuna a dua a parapo iti daytoy nga artikulo, inusar ni Jehova ti maysa nga anghel tapno ipakaammona ti mensahena ken apostol Juan.

8, 9. (a) Ania ti epekto dagiti isasarungkar ti maysa nga anghel kada Manoa ken ni baketna? (b) Ania ti masursuro dagiti nagannak iti isasarungkar ti maysa nga anghel ti Dios ken ni Manoa?

⁸ Maus-usar met dagiti anghel a tumulong ken mangparegta kadagiti adipen ti Dios ditoy daga. Idi panawen dagiti Ukom idiay Israel, kas pagarigan, sipapasnek a tinartarigagayan ni Manoa ken ti lupes a baketna ti maaddaan iti anak. Imbaon ni Jehova ti anghelna tapno ipakaammona iti asawa ni Manoa nga isu ket agpasngayto iti anak a lalaki. Kastoy ti kuna kadatayo ti salaysay: “Adtoy! agsikogkanto, ket sigurado a mangipasngaykanto iti anak a lalaki, ket rebbeng nga awan ti labaha nga umay iti rabaw ti ulona, agsipud ta maysa a Nazareo ti Dios ti pagbalinanto ti ubing iti ipapanawna iti tian; ket isunto ti mangidaulo ti panangisalakan iti Israel manipud ima dagiti Filisteo.”​—Uk-ukom 13:1-5.

⁹ Idi agangay, ti asawa ni Manoa ket nagpasngay iti anak a lalaki a ni Samson, a limmatak iti historia ti Biblia. (Uk-ukom 13:24) Sakbay a naipasngay ti anakda, kiniddaw ni Manoa iti anghel nga agsubli tapno isurona kadakuada ti rumbeng a panangpadakkelda iti dayta nga ubing a lalaki. Inyimtuod ni Manoa: “Anianto ti agbalin a kabibiag ti ubing ken ti trabahona?” Inulit ti anghel ni Jehova dagiti pammilin nga impakaammonan iti asawa ni Manoa. (Uk-ukom 13:6-14) Naparegta la ketdi ni Manoa iti kasta unay! Ti kasta nga isasarungkar kadagiti indibidual ket saan itan nga ar-aramiden dagiti anghel, ngem kas ken ni Manoa, mabalin nga ammuen dagiti nagannak ti pannursuro ni Jehova no sansanayenda dagiti annakda.​—Efeso 6:4.

10, 11. (a) Ania ti epektona kada Eliseo ken iti katulonganna ti iraraut dagiti buyot ti Siria? (b) Kasanotay a magunggonaan iti panangusigtayo iti dayta a pasamak?

¹⁰ Idi kaaldawan ni propeta Eliseo, adda naisangsangayan a pagarigan a mangipakita no kasano a tumultulong dagiti anghel. Agnanaed idi ni Eliseo idiay Dotan, a maysa a siudad iti Israel. Maysa nga aldaw, idi nasapa a bimmangon ti katulongan ni Eliseo ken timman-aw, nakitana a ti siudad ket nalikmut kadagiti kabalio ken karuahe a pakigubat. Nangibaon ti ari ti Siria iti nabileg a puersa militar tapno tiliwenda ni Eliseo. Ania ti reaksion ti katulongan ni Eliseo? Gapu ta napabutngan, ken nalabit nataranta, inyikkisna: “Ay, apok! Ania ti aramidentayo?” Para kenkuana, kasla awanen ti pangnamnamaanda. Ngem simmungbat ni Eliseo: “Dika agbuteng, ta ad-adu ti kakaduatayo ngem dagidiay kakaduada.” Ania ti kayatna a sawen?​—2 Ar-ari 6:11-16.

¹¹ Ammo ni Eliseo a nagadu dagiti anghel a tumulong kenkuana. Nupay kasta, saan a makita dayta ti adipenna. Isu a “ni Eliseo nangrugi nga agkararag ken agkuna: ‘O Jehova, luktam dagiti matana, pangngaasim, tapno makitana.’ Dagus a linuktan ni Jehova dagiti mata ti katulongan, iti kasta nakitana; ket, adtoy! ti nakabambantay a rehion napno iti kabkabalio ken pakigubat a karkaruahe nga apuy iti intero nga aglikmut ni Eliseo.” (2 Ar-ari 6:17) Ti katulonganna nakitana met laengen ti nagadu nga anghel. Babaen ti nauneg a pannakaawattayo kadagiti naespirituan a banag, masinunuotayo met a dagiti anghel, nga aminda ket tartarawidwidan ni Jehova ken ni Kristo, ti tumultulong ken mangsalsalaknib iti ili ni Jehova.

Ti Panangtulong Dagiti Anghel Idi Kaaldawan ni Kristo

12. Ania a tulong ti naawat ni Maria manipud ken anghel Gabriel?

¹² Usigenyo ti tulong a nagun-od ti Judio a birhen a ni Maria idi nangngegna daytoy a damag: “Iyinawmonto iti aanakam ken ipasngaymonto ti maysa nga anak a lalaki, ket panaganamto iti Jesus.” Sakbay unay nga impakaammona daytoy makaklaat a mensahe, ni anghel Gabriel, nga imbaon ti Dios, kinunana kenkuana: “Dika agbuteng, Maria, ta nakasarakka ti pabor iti Dios.” (Lucas 1:26, 27, 30, 31) Sigurado a naparegta ken napabileg unay ni Maria kadagitoy a sasao a nangipanamnama kenkuana nga isu ket pinaraburan ti Dios!

13. Kasano a ni Jesus ket tinulongan dagiti anghel?

¹³ Ti sabali pay a pagarigan a tumultulong dagiti anghel ket napasamak kalpasan a nagkedkedan ni Jesus ti namitlo a panangsulisog kenkuana ni Satanas idiay let-ang. Sigun iti salaysay, maammuantayo a kalpasan dagidi a sulisog, “pinanawanen ti Diablo, ket, adtoy! immay dagiti anghel ket nangrugida nga agserbi kenkuana.” (Mateo 4:1-11) Adda umasping iti dayta a napasamak idi rabii sakbay ti ipapatay ni Jesus. Gapu iti ladingitna, nagparintumeng ni Jesus ken nangrugi a nagkararag a kinunana: ‘“Ama, no kayatmo, ikkatem kaniak daytoy a kopa. Nupay kasta, saan koma a ti pagayatak, no di ket ti pagayatam ti maaramid.” Idin, nagparang kenkuana ti maysa nga anghel manipud langit ket isu pinabilegna.’ (Lucas 22:42, 43) Ngem ania a kita ti tulong ti ipapaay ita dagiti anghel kadatayo?

Tumultulong Dagiti Anghel iti Kaaldawantayo

14. Ania a pannakaidadanes ti inibturan dagiti Saksi ni Jehova iti moderno a panawen, ket ania ti resultana?

¹⁴ No usigentayo ti moderno a pakasaritaan ti trabaho a panangasaba dagiti Saksi ni Jehova, ditay kadi makita ti ebidensia a tumultulong dagiti anghel? Kas pagarigan, ti ili ni Jehova nadaeranda ti kinarungsot ti Nazismo idiay Alemania ken Makindaya a Europa sakbay ken kabayatan ti Sangalubongan a Gubat II (1939-45). Iti sidong ti turay dagiti Katoliko a Facista idiay Italia, Espania, ken Portugal, napapaut pay nga inibturanda ti pannakaidadanes. Dinekdekada met nga inibturanda ti pannakaidadanesda iti dati a Soviet Union ken kadagiti agwaywayas a nasionna. Ti pannakaidadanes nga inibturan dagiti Saksi kadagiti nasion iti Africa ti sabali pay a pagarigan.a Iti nabibiit pay a tiempo, dagiti adipen ni Jehova sinagabada ti nakaro a pannakaidadanes iti pagilian ti Georgia. Impakat ni Satanas ti amin a pannakabalinna tapno agsardeng ti trabaho dagiti Saksi ni Jehova. Nupay kasta, kas maysa nga organisasion, nalasatanda ti kasta nga ibubusor isu a rimmang-ayda. Ti pannalaknib dagiti anghel ti maysa a makagapu.​—Salmo 34:7; Daniel 3:28; 6:22.

15, 16. Ania a tulong dagiti anghel ti magunggun-odan dagiti Saksi ni Jehova iti sangalubongan a ministerioda?

¹⁵ Naimpusuan nga itungtungpal dagiti Saksi ni Jehova ti rebbengenda nga ikasaba ti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios iti intero a daga ken agaramid kadagiti adalan babaen ti panangisuroda iti kinapudno iti Biblia kadagiti interesado iti sadinoman a lugar. (Mateo 28:19, 20) Nupay kasta, ammoda a dida maitungpal dayta a rebbengen no awan ti tulong dagiti anghel. Gapuna, kanayon a makaparegta kadakuada ti nailanad iti Apocalipsis 14:6, 7. Kastoy ti mabasatayo a kinuna ni apostol Juan: “Nakakitaak iti sabali pay nga anghel nga agtaytayab iti nagtangatangan, ket addaan iti agnanayon a naimbag a damag nga ideklarana kas naragsak a damag kadagidiay agnanaed iti daga, ken iti tunggal nasion ken tribu ken pagsasao ken ili, a kunkunana iti natbag a timek: ‘Agbutengkayo iti Dios ket idayawyo, agsipud ta dimtengen ti oras ti panangukomna, ket ngarud agdaydayawkayo iti Daydiay nangaramid iti langit ken iti daga ken baybay ken kadagiti ubbog ti dandanum.’”

¹⁶ Nalawag nga ipakita dagitoy a sasao a tultulongan ken iwanwanwan dagiti anghel ti naindaklan a sangalubongan a trabaho a panagebanghelio dagiti Saksi ni Jehova. Us-usaren ni Jehova dagiti anghel tapno iturongda dagiti napasnek a tattao kadagiti Saksina. Dagiti Saksi ket iwanwanwan met dagiti anghel tapno masarakanda dagiti maikari a tattao. Dayta ti mangilawlawag no apay nga iti nagadun a daras​—a saan a makuna a naiparna laeng ta masansan unay​—a ti maysa kadagiti Saksi ni Jehova maam-ammona ti maysa a tao a makapaspasar iti rigat ken agkasapulan iti naespirituan a tulong.

Ti Dakkel nga Akem Dagiti Anghel iti Asidegen a Masanguanan

17. Ania ti napasamak kadagiti Asirio babaen laeng iti maysa nga anghel?

¹⁷ Malaksid iti panagserbida kas mensahero ken makapabileg a tulong kadagiti agdaydayaw ken Jehova, adda pay sabali a panggep ti panagserbi dagiti anghel. Iti napalpalabas a tiempo, intungpalda dagiti panangukom ti Dios. Iti maikawalo a siglo K.K.P., kas pagarigan, nagpeggad ti Jerusalem gapu iti nagadu a buyot ti Asiria. Kasano nga immarayat ni Jehova? Kinunana: “Pudno unay nga ikanawakto daytoy a siudad tapno isalakanko maipagapu kaniak a mismo ken maipagapu ken David nga adipenko.” Kastoy ti napasamak a salaysayen kadatayo ti Biblia: “Naaramid iti dayta a rabii a ti anghel ni Jehova rimmuar ket nangkabil iti sangagasut walopulo ket lima a ribu iti pakarso dagiti Asirio. Idi bimmangon a nasapa dagiti umili iti bigat, ay ket, sadiay natayda a bangkay amin.” (2 Ar-ari 19:34, 35) Anian a kinaawan gaway dagiti buyot ti tao no idilig iti bileg ti maysa laeng nga anghel!

18, 19. Ania ti naisangsangayanto nga akem dagiti anghel iti asidegen a masanguanan, ken kasano nga apektaran dayta ti sangatauan?

¹⁸ Iti asidegen a masanguanan, agserbi dagiti anghel kas mammapatay a puersa ti Dios. Iti din agbayag, umayto ni Jesus “a kadua dagiti mannakabalin nga anghelna iti dumardarang nga apuy.” Panggepda nga ‘iyeg ti pammales kadagidiay saan a makaammo iti Dios ken kadagidiay saan nga agtulnog iti naimbag a damag maipapan ken Apotayo a Jesus.’ (2 Tesalonica 1:7, 8) Anian a nagdakkelto ti epekto daytoy iti sangatauan! Madadaelto dagidiay di mangipangag iti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios a maiwarwaragawag itan iti intero a daga. Dagidiay laeng mangbirbirok ken Jehova, iti kinalinteg, ken iti kinaemma ti ‘maitalimeng iti aldaw ti unget ni Jehova’ ken di maan-ano.​—Sofonias 2:3.

¹⁹ Agyamantayo ta us-usaren ni Jehova dagiti nabileg nga anghelna a tumulong ken mangpabileg kadagiti agdaydayaw kenkuana ditoy daga. Nangnangruna a makaliwliwa ti pannakaawattayo iti akem dagiti anghel maitunos iti panggep ti Dios, yantangay adda dagiti anghel a nagrebelde maibusor ken Jehova ken iturturayan idan ni Satanas. Ilawlawag ti sumaganad nga artikulo dagiti pamuspusan a mabalin nga aramiden dagiti Kristiano tapno masalaknibanda ti bagbagida manipud iti nabileg nga impluensia ni Satanas a Diablo ken dagiti demoniona.

[Footnote]

Ania ti Naadalyo?

• Kasano a timmaud dagiti anghel?

• Ania ti akem dagiti anghel idi panawen ti Biblia?

• Ania ti ipalgak ti Apocalipsis 14:6, 7 maipapan iti aktibidad dagiti anghel iti kaaldawantayo?

• Ania ti dakkel nga akem dagiti anghel iti asidegen a masanguanan?

[Ladawan iti panid 22]

Maysa nga anghel ti nangparegta kada Manoa ken ni baketna

[Ladawan iti panid 23]

“Ad-adu ti kakaduatayo ngem dagidiay kakaduada”