Ti Pannakabalin ti Dios Naiparangarang Kadagiti Bituen

“Itangadyo dagiti matayo sadi ngato ket kitaenyo. Siasino ti namarsua kadagitoy a banag? Isu Daydiay mangiruruar iti buyotda sigun a mismo iti bilang, isuda amin awaganna sigun a mismo iti nagan. Gapu iti kinaruay iti dinamiko nga enerhia, kasta met a yantangay isu nakired iti pannakabalin, awan uray maysa kadakuada ti mapukpukaw.”​—ISAIAS 40:26.

TI INITTAYO ket maysa la a bituen a kalkalainganna ti kadakkelna. Nupay kasta, 330,000 a daras a dakdakkel dayta ngem iti planeta a daga. Basbassit ngem iti init ti kaaduan a bituen nga asideg iti daga. Ngem ti dadduma pay a bituen kas iti daydiay napanaganan iti V382 Cygni ket di kumurang a 27 a daras a dakdakkel ngem iti inittayo.

Kasano kabileg ti enerhia nga ipugpug-aw ti inittayo? Iladawam iti panunotmo no kasano kapudot ti apuy nga uray no 15 a kilometro la ngaruden ti kaadayom iti dayta, kaskasdi a mariknam pay laeng ti kinabarana. Iti promedio, ti init ket agarup 150 a milion a kilometro ti kaadayona iti daga. Ngem no aldaw a naraniag ti init, mabalin a ma-sunburn ti kudilmo gapu iti barana! Nakaskasdaaw ta agarup maysa a kakabilion laeng iti enerhia ti init ti makadanon iti daga. Ngem uray no nagbassit, umdasen ti bilegna a mangsustiner kadagiti sibibiag a parsua iti planetatayo.

Kinapudnona, pinattapatta dagiti sientista a ti dagup ti enerhia nga ipugpug-aw ti init ket umdasen a mangsustiner iti 31 a trilion a planeta a kas iti daga. Kastoy ti sabali pay a pamay-an a pangrukod iti bileg ti enerhia ti init: No ti amin a bileg ti init ket maurnong iti maysa la a segundo, maipaayna iti Estados Unidos “ti umdas nga enerhia a kas iti agdama a makonkonsumo dayta a pagilian, agpaay iti sumaganad a 9,000,000 a tawen,” kinuna ti Web site ti Space Weather Prediction Center (SWPC).

Ti enerhia ti init ket aggapu iti bugasna, a maysa a nuklear a reaktor a mangpatpataud ken mangipapaay iti aglaplapusanan nga enerhia. Nakadakdakkel ti init ken nasedsed unay ti bugasna ta uray la a minilion a tawen ti kasapulan tapno tumpuar iti rabawna ti enerhia a pinataud ti bugasna. Kuna ti Web site ti SWPC: “No kas pagarigan ta sumardeng ita ti Init nga agpataud iti enerhia, 50,000,000 a tawen ti mapalabas sakbay a marikna ditoy Daga dagiti epekto dayta!”

Ita, usigem daytoy: No tumangadka iti naariwanas a rabii, makakitaka iti rinibu a bituen, a tunggal maysa ket mangipugpug-aw iti enerhia a kas iti ipugpug-aw ti init. Pinattapatta met dagiti sientista nga adda binilbilion a bituen iti uniberso!

Naggapuan ngay amin dagita a bituen? Patien ita ti kaaduan a managsirarak a gapu kadagiti rason a dida pay la maawatan agingga ita, kellaat kano a timpuar ti uniberso manipud iti bimtak a banag 14 a bilion a tawenen ti napalabas. Idinto ta kastoy laeng ti simple a kunaen ti Biblia: “Idi punganay, ti Dios pinarsuana ti langlangit ken ti daga.” (Genesis 1:1) Di pakasdaawan a nadeskribir a “nakired iti pannakabalin” Daydiay namarsua iti bambanag nga aw-awagantayo iti bitbituen, a mangpatpataud iti aglaplapusanan nga enerhia.​—Isaias 40:26.

No Kasano nga Us-usaren ti Dios ti Pannakabalinna

Us-usaren ni Jehova a Dios ti pannakabalinna tapno pabilgen dagidiay mangar-aramid iti pagayatanna. Kas pagarigan, inusar ni apostol Pablo ti bilegna tapno isurona iti sabsabali ti maipapan iti Dios. Ni Pablo ket ordinario laeng a tao, ngem iti laksid ti nakaro nga ibubusor, nagadu ti agkakaimbag a naaramidanna. Apay? Binigbigna nga isu ket impaayan ti Dios iti “pannakabalin a nalablabes ngem ti gagangay.”​—2 Corinto 4:7-9.

Inusar met ni Jehova a Dios ti pannakabalinna a mangdadael kadagidiay sipapakinakem a nangsupring kadagiti pagalagadanna iti moral. Dinakamat ni Jesu-Kristo a pagarigan ti pannakadadael ti Sodoma ken Gomorra ken ti Layus idi kaaldawan ni Noe tapno ipatuldona a mapili ti pangusaran ni Jehova iti pannakabalinna a mangdadael. Impadto ni Jesus nga asidegen nga usaren manen ni Jehova ti pannakabalinna a mangdadael kadagidiay saan a mangan-annurot kadagiti pagalagadanna.​—Mateo 24:3, 37-39; Lucas 17:26-30.

Ania ti Epektona Kenka?

Kalpasan nga inut-utobmo ti pannakabalin ti Dios a naiparangarang kadagiti bituen, mabalin a mariknam ti narikna ni Ari David a nangikuna: “No makitak ti langlangitmo, dagiti aramid ti ramramaymo, ti bulan ken dagiti bituen nga insaganam, ania ti mortal a tao tapno sipapanunotka kenkuana, ken ti anak ti naindagaan a tao tapno aywanam?”​—Salmo 8:3, 4.

Wen, agpakumbabatayo la ketdi no maamiristayo nga awan kaimudingantayo no idilig iti kinalawa ti uniberso. Ngem saantay koma a marikna nga awan gawaytayo gapu iti kinanumotayo no idilig iti pannakabalin ti Dios. Ni propeta Isaias ket pinaltiingan ni Jehova a mangisurat kadagitoy a makaliwliwa a sasao: “[Ti Dios] mangted iti bileg iti daydiay nabannog; ket iti daydiay awanan dinamiko nga enerhia paaduenna ti naan-anay a pannakabalin. Ti ubbing a lallaki agpadpada a mabannog ken mapakildanto, ket dagiti met laeng agtutubo a lallaki di bumurong a maitibkoldanto, ngem dagidiay mangin-inanama ken Jehova mapasublidanto ti bilegda. Agpangatodanto a sipapayak a kas kadagiti agila. Agtaraydanto ket saanda a mapakil; magnadanto ket saanda a mabannog.”​—Isaias 40:29-31.

No tartarigagayam nga aramiden ti pagayatan ti Dios, masiguradom nga ipaayna kenka ti nasantuan nga espirituna tapno pabilgennaka. Ngem nasken a kiddawem dayta. (Lucas 11:13) Babaen iti tulong ti Dios, maibturam ti aniaman a pakasuotan ken mapabilegka a mangaramid iti umiso.​—Filipos 4:13.

[Blurb iti panid 7]

Babaen iti tulong ti Dios, mapabilegka a mangaramid iti umiso

[Dagiti Ladawan iti panid 7]

Agpakannawan manipud iti makinngato a kannigid: galaksi a Whirlpool, ti Pleiades a rimmuok dagiti bituen, Orion Nebula, galaksi nga Andromeda

[Dagiti Ladawan iti panid 7]

Ti init ket 330,000 a daras a dakdakkel ngem iti planeta a daga

[Picture Credit Lines iti panid 7]

Pleiades: NASA, ESA and AURA/​Caltech; amin a dadduma pay iti ngato: National Optical Astronomy Observatories