Ti Biblia Balbaliwanna ti Biag
ANIA ti nangtignay iti maysa a rebelde ken mannanakaw nga agbalbaliw? Apay a ti maysa a kampeon iti martial arts binaliwanna ti kalatna iti biag? Kasano a nagunggonaan ti maysa nga ama iti panagbalbaliw ti anakna? Basaem dagiti sumaganad a salaysay tapno maammuam ti sungbat.
“Naragsakak Itan iti Laksid ti Napalabasko.”—GARRY P. AMBROCIO
EDAD: 47
NAKAYANAKANNA: PILIPINAS
PAKASARITAANNA: REBELDE
TI NAPALABASKO: Dimmakkelak iti bassit nga ili ti Vintar. Ti nalawa a kapatagan a pagnanaedanmi ket napalawlawan kadagiti berde a kabambantayan, nadalus a karayan ken presko nga angin. Nupay natalna ti aglawlaw, ti biag ket narigat. Tinakawda dagiti tarakenmi ken sinerrekda pay ti balaymi.
Idi agtutuboak pay, agbarbartekak a kadua dagiti gagayyemko, agsigarilioak, ken agtakawak tapno adda gastuek para iti bisiok. Taktakawek pay dagiti alahas ni apongko a baket. Gapu ta atapen dagiti pulis a miembroak ti rebelde a grupo a maawagan iti New People’s Army (NPA), masansan a manmansuendak. Kas resultana, inkeddengko ti makikadua kadagiti rebelde. Iti lima a tawen, nagnaedak iti bambantay a kadua dagiti soldado nga NPA. Nagrigat ti kasasaadmi. Kanayon nga itartarayanmi ti militar. Nagangayanna, nabannogakon nga aglemlemmeng iti bambantay, isu a simmukoak iti gobernador ti Ilocos Norte. Nasayaat ti panangtratona kaniak ket inikkannak pay iti desente a trabaho. Nupay kasta, naigamerak pay laeng iti dakes nga ar-aramid kas iti panagtakaw ken panangserrek kadagiti balbalay ken panangbutbuteng kadagiti tattao.
NO KASANO A BINALBALIWAN TI BIBLIA TI BIAGKO: Adda katrabahuak nga agnagan Loida a maysa a Saksi ni Jehova. Inyam-ammonak ken ni Jovencio, ket inyadalannak iti Biblia. Ngem diak latta maidisso ti dakes a kabibiagko. Agsigarilioak sakbay a makasangpet ni Jovencio a mangyadal kaniak, ket adda pay laeng ilegal a bambanag nga ar-aramidek. Idi agangay, natiliwandak dagiti pulis gapu iti panaglabsingko iti linteg, ket naibaludak iti 11 a bulan. Iti kaaddak iti pagbaludan, nagkarkararagak ken Jehova, nga impakpakaasik a tulongannak. Kiniddawko ti pammakawanna ken ti nasantuan nga espirituna a mangiwanwan ken mangpabileg kaniak.
Idi agangay, maysa a Saksi ni Jehova ti nangsarungkar kaniak idiay pagbaludan ken inikkannak iti Biblia. Binasak dayta ket naammuak a ni Jehova ket naasi ken managayat ken manangpakawan. Nabigbigko a naasi kaniak ni Jehova ta inikkannak iti gundaway a mangammo kadagiti dalanna. Kiniddawko kenkuana a pabilgennak a mangisardeng kadagiti dakes nga aramidko. Dakkel ti naitulong ti nabasak iti Proverbio 27:11. Imbilangko a siak a mismo ti kasarsarita ni Jehova iti dayta a bersikulo. Kastoy ti kunana: “Agmasiribka, anakko, ket pagrag-oem ti pusok, tapno makaipaayak iti sungbat iti daydiay mangrurrurod kaniak.”
Idi nawayawayaanak iti pagbaludan, nakipagadalak manen iti Biblia kadagiti Saksi, nakitimpuyogak kadakuada kadagiti gimong, ken inyaplikarko metten dagiti prinsipio ti Biblia iti biagko. Idi agangay, babaen ti tulong ni Jehova, naikkatko dagiti dakes nga aramidko. Kalpasanna, indedikarkon ti biagko ken Jehova a Dios.
NO KASANO A NAGUNGGONAANAK: Naragsakak itan, iti laksid ti napalabasko. Nupay naadipenak idi iti dakes nga aramid, napabaron ti kinataok. (Colosas 3:9, 10) Ita, mapadayawanak a makitimpuyog iti nadalus nga ili ni Jehova ken tumulong iti sabsabali a maaddaan iti pannakaammo maipapan iti mannakabalin-amin a Diostayo a ni Jehova.
“Kayatko Idi nga Irepresentar ti Brazil.”—JULIANA APARECIDA SANTANA ESCUDEIRO
EDAD: 31
NAKAYANAKANNA: BRAZIL
PAKASARITAANNA: NALAING ITI MARTIAL ARTS
TI NAPALABASKO: Dimmakkelak idiay Londrina. Uray no napanglaw ti kaaduan iti dayta a lugar, nadalus ken natalna ti distrito. Idi agtawenak iti 10, pinaregtanak ni manongko nga agsanay iti martial arts a maawagan iti tae kwon do, a kayatna a sawen, “ti pamay-an dagiti takiag ken saka.” Saan a kayat ni Tatang a masursurok dayta nga isport, ngem idi agangay, impalubosna met laeng.
Nagsanayak a naimbag ket namin-adu a nagkampeonak iti tae kwon do iti estado ti Parana. Idi agangay, siak ti nagkampeon iti intero a pagilian, ket idi 1993, naipakaammo a siak ti kampeon iti tae kwon do iti Brazil. Kayatko ti makiraman iti internasional a pasalip. Nupay kasta, napanglaw ti pamiliak ket awan ti pagpletek a mapan iti sabali a pagilian.
Ninamnamak a mairaman ti tae kwon do iti Olimpiada, ket kasta ti napasamak. Kayatko nga irepresentar ti Brazil iti Olimpiada, isu a nagsanayak a naimbag ket adda met nangisponsor kaniak a makisalip idiay France, Vietnam, South Korea, Japan, ken iti South American Games. Simmaganad a kalatko ti makisalip iti Pan American Games, ket nagballigiak iti dayta a pasalip ta idi 2003, naibilangak kadagiti tallo a napili a makisalip idiay Santo Domingo, Dominican Republic.
NO KASANO A BINALBALIWAN TI BIBLIA TI BIAGKO: Idi 2001, siak ken ti nobiok naam-ammomi dagiti Saksi ni Jehova, ket inyadalandakami iti Biblia. Idi damo, saanak nga interesado. Nagballigiak iti dayta. Nupay kasta, dimmanon iti pusok dagiti ad-adalek, ket nakadkadlaw dayta iti simmaganad a pannakisalipko.
Gapu ta maysaak kadagiti napili para iti Pan American Games, pinakisalipnak ti maestrok iti tae kwon do iti umuna a rikus ti salisal. Idi batangkon, basta nagtakderak laeng ken awan gaganaygayak. Kellaat a nabigbigko a ti maysa a Kristiano ket saan a rumbeng a makilaban—uray pay iti isport! Nalagipko ti bilin ti Biblia nga “ayatem ti padam a tao a kas iti bagim.” (Mateo 19:19) Basta timmalikudak lattan ket pimmanawakon. Di makappapati dagiti tattao a nangmingming kaniak.
Idi makasangpetak iti pagtaenganmi, nagtugawak ken pinanunotko no ania ti aramidek iti biagko. Pinidutko ti maysa a broshur nga impablaak dagiti Saksi a mangisalsalaysay no ania ti kalikaguman ti Dios kadatayo. Nakitak ti teksto a Salmo 11:5, nga agkuna maipapan ken Jehova: “Asinoman a mangay-ayat iti kinaranggas pudno unay a guraen ti kararuana.” Dagita a sasao ti salmista ti nangtignay iti pusok ket inkeddengko nga isardeng ti makiraman iti tae kwon do.
Saan a naragsakan dagiti maestrok iti tae kwon do. Tapno makombinsirdak a mangbaliw iti panunotko, imbagada a siak kano ti kalaingan iti pagilian ket dandaniakon makisalip iti Olimpiada. Ngem nakapagdesisionakon.
Iti daytoy a panawen nagkasarkamin iti nobiok. Mangaskasaba idin ni lakayko. Nakaragragsak no agawid ket estoriaenna ti pannakisaritana kadagiti tattao. Ammok a tapno matagiragsakko ti kasta a pribilehio, masapul a balbaliwak ti biagko. Nagikkatak iti dati a relihionko ket idi agangay kualipikadoakon nga agpabautisar kas maysa a Saksi.
NO KASANO A NAGUNGGONAANAK: Nagkaykaysa ken nakaragragsakkami ken lakayko agsipud ta ikagkagumaanmi nga iyaplikar dagiti prinsipio ti Biblia iti panagasawami. Maragsakanak a mangsuportar kenkuana bayat a tumultulong iti kongregasionmi. Mabalin a nagun-odak koma ti balitok a medalia ken nagbalinak koma a nalatak. Ngem awan ti maipaay ti lubong a kapada ti pribilehio nga agserbi ken Jehova a Dios.
“Saan a Pulos a Napukaw ti Namnama ni Tatangko nga Agbalbaliwak.”—INGO ZIMMERMANN
EDAD: 44
NAKAYANAKANNA: GERMANY
PAKASARITAANNA: GUARDIA ITI PAGDISKUAN
TI NAPALABASKO: Naipasngayak iti ili ti Gelsenkirchen nga ayan ti pagminasan iti karbon. Agduduma ti relihion dagiti kapamiliak. Maysa a Saksi ni Jehova ni tatangko. Busbusoren ni Nanang ti panangikagumaan ni Tatang a mangpadakkel kadakami nga uppat nga agkakabsat maitunos iti patpatienna. Maysa a drayber iti trak ni tatangko. Agtrabaho iti 10 nga oras wenno nasursurok pay iti inaldaw, a masansan a mangrugi iti alas dos wenno alas tres iti parbangon. Kaskasdi, kanayon nga asikasuenna ti naespirituan a pannakasanaymi. Nupay kasta, diak impateg dayta.
Idi agtawenakon iti 15, naumaakon a tumabtabuno kadagiti gimong a pangitugtugotanna kaniak, ket nagrebeldeak. Kalpasan ti makatawen, nakitimpuyogak iti grupo dagiti boksingero. Iti sumaganad a dua a tawen, nagbalinak a buong ti ulo ni tatangko. Nagtalawak idi agtawenak iti 18.
Naigamerak iti isport ket mamin-innem nga agsanayak iti kada lawas. Umuna nga agsanayak iti boksing, sa kalpasanna, agbarbelak. Kadagiti ngudo ti lawas, ayuyangko dagiti pagdiskuan a kadua dagiti gagayyemko. Naminsan, nakirangetak iti maysa a kostumer nga aglanglanga a butangero ngem linaklakak laeng a pinarukma. Nakita dayta ti makinkukua iti pagdiskuan ket intukonna nga agtrabahoak kas guardia. Dakkel ti sueldo isu nga inawatko.
Kada ngudo ti lawas, agtakderak iti pagserkan ti pagdiskuan ket ikeddengko no asino ti pastrekek. Okupadoak a kanayon ta 1,000 a tattao ti sumsumrek iti pagdiskuan. Gagangay ti panagraranget. Butbutngendak babaen kadagiti paltog ken nabuong a botelia. Dadduma a pinaruarko wenno diak pinastrek iti pagdiskuan ti aguray iti ruar tapno balsendak. Agtawenak idi iti 20 ket impagarupko a nakapigpigsaak. Ngem, kinapudnona agpegpeggadak gapu iti kinaagresibo, kinatangsit, kinapangas, ken kinasubegko.
NO KASANO A BINALBALIWAN TI BIBLIA TI BIAGKO: Saan a pulos a napukaw ti namnama ni tatangko nga agbalbaliwak. Inyurnosna a mapatulodanak kadagiti magasin a Pagwanawanan ken Agriingkayo!a Nabunton dagita iti kuartok a di man la nabasbasa. Ngem maysa nga aldaw, inkeddengko nga ukagen ti sumagmamano a kopia. Kalpasan a nabasak dagiti artikulo maipapan iti panagpatingganto dagiti sistema iti politika, ekonomia, ken relihion, natignayak nga agtelepono ken manangko. Saksi ni Jehova ni manangko ken ti bayawko. Intukonda nga iyadalandak iti Biblia, ket immannugotak.
Ti prinsipio a nailanad iti Galacia 6:7 tinignaynak a mangbalbaliw iti biagko. Ammok a makaapektar iti masanguanak ti aniaman nga aramidek, sawek, wenno ikeddengko iti agdama. Naparegtaak met iti awis ti Isaias 1:18, nga agkuna: “‘Umaykayo, ita, ket ilintegtayo koma ti bambanag iti nagbabaetantayo,’ kuna ni Jehova. ‘Uray no ti basbasolyo kasla koma eskarlata, mapapudawdanto a kasla niebe.’” Sipud nangrugiak nga agadal, dayta a teksto ti nakatulong kaniak tapno diak marikna a saanak a maikari wenno awanen ti gundawayko nga agsubli ken Jehova.
Iti unos ti innem a bulan, dakkel ti nagbalbaliwan ti biagko nupay narigatanak a nangaramid iti dayta. Masapul a rumuk-atak iti dakes nga aglawlaw ken kadagiti nadursok a kakadua. Isu nga imbagak kadagiti gagayyemko nga agad-adalak iti Biblia ken iranranudkon dagiti maad-adalko. In-inut a liniklikandak ken inawagandak pay iti apo padi. Babaen iti tulong ni manangko, naaddaanak met laeng iti maitutop a trabaho.
Nakigimongak metten idiay Kingdom Hall a pakigimgimongan ti manangko ken ti bayawko, uray no 30 a kilometro (19 mi) ti kaadayona. Adda Kingdom Hall nga as-asideg iti pagtaenganmi, ngem maamakak ta amangan no masabetko dagiti tattao a makaam-ammo kaniak sipud kinaubingko. Agtukiadak met a mangasaba iti binalaybalay iti lugar a pagnanaedak ta pampanunotek nga amangan no masabetko dagitay pinaruarko idi iti pagdiskuan, wenno dagitay linakuak iti droga. Ngem adda naadalko a leksion iti pisikal a panagsanayko—dagiti karirigatan nga ensayuen ket isu dagiti kapatgan a kita ti pannakasanay. Isu nga idi kualipikadoakon, inkagumaak ti mapan mangasaba.
Adda pay sabali a karit a masapul a pagballigiak—diak magustuan ti agbasbasa wenno agadal. Ngem ammok a no kayatko a tumibker ti pammatik, masapul a maaddaanak iti disiplina iti bagi ket sipapasnek nga adalek dagiti kinapudno a linaon ti Biblia. Naammuak a kas iti panagbarbel, masapul met ti panangikagumaan tapno tumibker ti pammatik.
NO KASANO A NAGUNGGONAANAK: Agyamyamanak ta nakapagbalbaliwak sakbay a naladaw ti amin! Nupay kasta, kanayon latta a sipsiputak ti bagik tapno saanak a tumulok manen kadagiti pagkapuyak. Iti laksid dayta, tagtagiragsakek ita ti nagsayaat a biag ti pamilia a kaduak ni baketko, nga addaan iti makaay-ayo a Nakristianuan a personalidad. Iti timpuyog dagiti Saksi ni Jehova, addaanak kadagiti pudno a gagayyem a naan-anay a mapagtalkak. Liman a tawen a natay ni tatangko, ngem sakbay dayta, siraragsak a nasaksianna ti pannakaitimpuyogko manen iti organisasion ni Jehova.
[Footnote]
a Impablaak dagiti Saksi ni Jehova.