Agtalinaedkayo a Naragsak Uray Nataengankayon

1-2. Ania ti panangmatmat ni Jehova kadagiti matalek a nataenganen? (Salmo 92:​12-14; kitaen met ti ladawan.)

ITI intero a lubong, agduduma ti reaksion dagiti tattao iti panaglakay wenno panagbaket. Para iti dadduma, maragsakanda ta adun ti naurnongda a sirib ken kapadasan. Ngem iti dadduma a lugar, aramidenda ti amin a kabaelanda tapno agtalinaed nga ubing ti langada. Kas pagarigan, no adda agtubo nga ubanda, pag-utenda a dagus dayta. Ngem uray ania ti ar-aramidenda, saanda a malapdan ti panaglakay wenno panagbaketda.

² Ngem sabali ti panangmatmat ti nailangitan nga Amatayo kadagiti nataenganen nga agserserbi kenkuana. (Prov. 16:31) Inyarigna ida kadagiti rumangrangpaya a kayo. (Basaen ti Salmo 92:​12-14.) Apay a maitutop dayta? Masansan a nagpipintas dagiti kayo nga adun a tawen ti kabayagda ta nagadu ti bulong ken sabongda. Ti maysa a pagarigan ti kasta a kayo ket ti cherry blossom ti Japan. Nasuroken a 1,000 a tawen ti dadduma a kapintasan a cherry blossom. Kasta met kapintas ti panangmatmat ni Jehova kadagiti nataenganen a matalek nga agserserbi kenkuana. Saan a ti ubanda ti kitkitaenna, no di ket dagiti nasayaat a kualidadda, kas iti panagibturda ken ti panagbalinda a napudno, agraman ti adun a tawen a matalek a panagserbida kenkuana.

3. Mangted iti pagarigan no kasano nga inusar ni Jehova dagiti nataenganen nga agserserbi kenkuana a mangitungpal iti panggepna.

³ Para ken Jehova, saan a bumaba ti pateg ti maysa a tao gapu ta baket wenno lakayen.a Kinapudnona, masansan a nangusar ni Jehova kadagiti nataenganen a mangitungpal iti panggepna. Kas pagarigan, baketen ni Sara idi impakaammo ni Jehova nga isu ti agbalin nga ina ti dakkel a nasion ken agbalin a kapuonan ti Mesias. (Gen. 17:​15-19) Lakayen ni Moises idi imbaon ni Jehova a mangwayawaya kadagiti Israelita manipud iti Egipto. (Ex. 7:​6, 7) Lakay met unay idin ni apostol Juan idi impaisurat kenkuana ni Jehova ti lima a libro ti Biblia.

4. Sigun iti Proverbio 15:​15, ania ti makatulong kadagiti nataenganen tapno maibturanda dagiti pakarigatanda? (Kitaen met ti ladawan.)

⁴ Adu a rigat ti mapaspasaran dagiti tumataenganen. Inlawlawag ti maysa a sister: “Masapul a napigsa ti pakinakemmo no bumakbaketka ta saan a kaskarina dayta.” Ngem iti tulong ni Jehova, mataginayonmo latta ti rag-ob tapno makayam dagiti problema a kakuykuyog ti panaglakay wenno panagbaket. (Basaen ti Proverbio 15:15.) Iti daytoy nga artikulo, pagsasaritaantayo dagiti mabalin nga aramiden dagiti nataenganen tapno agtalinaedda a naragsak. Ammuentayo met no ania dagiti aramiden dagiti kakongregasionda tapno matulonganda ida. Ngem pagsasaritaantayo nga umuna no apay a narigat ti agtalinaed a naragsak bayat a lumaklakay wenno bumakbaket ti maysa.

NO APAY A NARIGAT TI AGTALINAED A NARAGSAK NO TUMATAENGAN TI MAYSA

5. Apay a maupay no dadduma dagiti nataenganen?

⁵ Apay a mabalin a maupaykayo no lumaklakay wenno bumakbaketkayon? Baka ngamin saanyon a maaramid dagiti kayayo idi nga aramiden. Baka kailiwyon ti biagyo idi ub-ubing wenno nasalsalun-atkayo pay. (Ecl. 7:10) Kas pagarigan, imbaga ti sister a ni Ruby: “Nagadun ti marikriknak nga ut-ot ken marigatanak nga aggunay. Isu nga uray panangisuot laeng iti badok wenno mediasko, marigatanakon. Diak met unay maikutin dagiti ramayko gapu iti arthritis ken saankon a maaramid uray dagiti simple laeng a banag.” Imbaga ni Harold a dati nga agserserbi iti Bethel: “Masuronak iti bagik ta saankon a maaramid dagiti dati a maar-aramidak. Naglaingak idi iti isports. Paboritok ti baseball. Ibagbaga pay ketdi idi ti dadduma, ‘Ipasayo ken Harold ti bola tapno sigurado a mangabaktayo.’ Ngem ita, diak man la maibato ti bola.”

6. (a) Ania ti dadduma pay a rason a maup-upay ti dadduma a tumataenganen? (b) Ania ti makatulong kadagiti nataenganen tapno makapagdesisionda no masapul nga isardengdan ti agmaneho? (Iti daytoy a ruar, kitaen ti artikulo a “Masapul Kadin nga Isardengko ti Agmaneho?”)

⁶ Baka maup-upaykayo gapu ta saanyon a maaramid dagiti dati a kayayo nga aramiden. Baka kasapulanen nga adda tumulong kadakayo wenno masapul nga umakarkayon iti balay ti maysa kadagiti annakyo tapno maaywanandakayo. Wenno baka madismayakayo ta kumapkapuyen ti salun-atyo, wenno kumudkudrepen ti panagkitayo, ken saankayon a makapan kadagiti dati a pappapananyo a bukbukodyo, wenno saanyon a kaya ti agmaneho. Talaga la ketdi a makapaupay dayta! Mabalin a saanyon a maaramid dagiti dati a kayayo nga aramiden. Ngem laglagipenyo a nakapatpategkayo ken Jehova ken iti sabsabali. Masiguradotayo a maawatan ni Jehova dagiti marikriknatayo. Ammona ti kasta unay a panagayattayo kenkuana ken kadagiti kakabsat. Ket dayta ti kapatgan kenkuana.—1 Sam. 16:7.

7. Ania ti makatulong kadagidiay malidayan gapu ta posible a saanda a makita ti Armagedon?

⁷ Baka malidayankayo ta posible a mataykayo sakbay nga umay ti Armagedon. No kasta ti marikriknayo, ania ti makatulong? Laglagipenyo a siaanus nga agur-uray ni Jehova sakbay a pagpatinggaenna daytoy dakes a lubong. (Isa. 30:18) Ngem adda panggep ti panaganusna. Gapu iti dayta, minilion a tattao ti maaddaan iti tiempo ken gundaway a mangam-ammo ken agserbi kenkuana. (2 Ped. 3:9) Isu a no maup-upaykayo, panunotenyo no kasano kaadu a tattao ti magunggonaan iti panaganus ni Jehova sakbay a dumteng ti panungpalan. Diyo ammo, baka dadduma kadakuada ket dagiti mismo a kapamiliayo!

8. Ania ti mabalin nga epekto kadagiti nataengan no agsakitda wenno makariknada iti ut-ot?

⁸ No madi ti rikriknatayo, aniaman ti edadtayo, dakdakkel ti posibilidadna a makaisao wenno makaaramidtayo iti pagbabbabawyantayto met laeng. (Ecl. 7:7; Sant. 3:2) Kas pagarigan, idi agsagsagaba ti matalek a ni Job, ‘ti la adda a naibagbagana.’ (Job 6:​1-3) Kasta met, baka makaisao wenno makaaramid dagiti nataengan iti saan a gagangay nga ibagbagada wenno ar-aramidenda. Apay? Mabalin ngamin a gapu iti sakitda wenno iti agas a tomtomarenda. Siempre, saantayo a pagpambar ti edadtayo wenno ti salun-attayo tapno agbalintayo a nauyong wenno tapno mapaturay ti kayattayo. Ket no naamiristayo nga adda naibagatayo a makapasakit, masapul a dagus nga agpadispensartayo.—Mat. 5:​23, 24.

NO KASANO TI AGTALINAED A NARAGSAK

9. Apay a masapul nga awatenyo ti tulong ti dadduma? (Kitaen met dagiti ladawan.)

⁹ Awatenyo ti tulong ti dadduma. (Gal. 6:2) Iti damo, baka marigatankayo. Imbaga ti sister a ni Gretl: “No dadduma, marigatanak a mangawat iti tulong. Ngamin, panagriknak ket agbalinakto laeng a padagsen. Ngem in-inut a binalbaliwak ti panagpampanunotko ket sipapakumbaba nga inaminko a kasapulakon ti agpatulong.” No awatenyo ti tulong ti dadduma, ik-ikkanyo ida iti gundaway nga agbalin a naragsak. (Ara. 20:35) Ket sigurado a maragsakankayto a makakita nga adda dagiti mangay-ayat ken maseknan kadakayo.

10. Apay a masapul a kanayon nga ipakitayo ti panagyaman? (Kitaen met ti ladawan.)

¹⁰ Ipakitayo a managyamankayo. (Col. 3:15; 1 Tes. 5:18) No adda mangaramid iti naimbag kadatayo, agyamantayo la ketdi. Isuna laeng ta baka malipatantayo nga ipakita dayta. Ngem no umisemtayo ken agyamantayo, ipakpakitatayo kadagiti gagayyemtayo nga ipatpateg ken ap-apresiarentayo ida. Imbaga ni Leah a mangay-aywan kadagiti nataenganen iti Bethel: “Kanayon nga agyamyaman kaniak ti maysa kadagiti sister nga ay-aywanak. Isursuratna dagita kadagiti babassit a papel. Ababa laeng dagita a panagyamanna, ngem makaay-ayo a basaen. Magusgustuak a basaen dagiti isursuratna kaniak. Maragragsakanak ta agyamyaman isuna kadagiti ar-aramidek para kenkuana.”

11. Kasanoyo a matulongan ti dadduma? (Kitaen met ti ladawan.)

¹¹ Ikagumaanyo ti tumulong. No kanayon nga usarenyo ti oras ken pigsayo a tumulong, saanyonto unayen a sangkapanunot dagiti problemayo. Adda pagsasao dagiti Africano a dagiti nataengan kano ket kas iti libraria a napno iti libro. Nagadu la ketdi ti masursuro kadagita a libro. Ngem no saan a mabasa dagita dagiti tattao, saanda a makasursuro kadagita. Saan met a makasursuro kadakayo dagiti agtutubo no saanyo nga iranud kadakuada dagiti ammoyo ken kapadasanyo. Am-ammuen ken saludsodanyo ngarud ida ken dumngegkayo kadagiti iyestoriada kadakayo. Isuroyo no apay a kanayon a pagsayaatanda ken mangparagsak kadakuada no surotenda dagiti estandarte ni Jehova. Sigurado a naragsakkayto no liwliwaen ken pabilgenyo dagiti gagayyemyo nga ub-ubing kadakayo.—Sal. 71:18.

12. Sigun iti Isaias 46:​4, ania ti ikarkari ni Jehova kadagiti nataenganen? (Kitaen met ti ladawan.)

¹² Ikararagyo ken Jehova a papigsaennakayo. No dadduma, mabalin a mariknayo a kumapuy ti pakinakemyo ken mabannogkayo. Ngem laglagipenyo a mannakabalin-amin ni Jehova. “Saan a mabannog wenno kumapuy.” (Isa. 40:28) Pangus-usaran ni Jehova iti awan patinggana a bilegna? Ti maysa ket ti panangpabilegna kadagiti matalek a lallakay ken babbaket. (Isa. 40:​29-31) Kinapudnona, ikarkarina a tulonganna ida. (Basaen ti Isaias 46:4.) Ket no adda ikari ni Jehova, kanayon a tungpalenna dayta. (Jos. 23:14; Isa. 55:​10, 11) No agkararagkayo ken Jehova, sigurado a tulongannakayo. Iti kasta, mariknayonto nga ay-ayatennakayo la unay ket daytanto ti mangparagsak unay kadakayo.

13. Sigun iti 2 Corinto 4:​16-18, ania ti masapul a tantandaanantayo? (Kitaen met ti ladawan.)

¹³ Tantandaananyo koma a temporario laeng ti kasasaadyo. No panunotentayo a temporario laeng ti narigat a kasasaadtayo, mas makapagibturtayo. Ipaspasigurado ti Biblia a temporario laeng ti panaglakay, panagbaket, ken panagsakit. (Job 33:25; Isa. 33:24) Isu nga imbes a malidayankayo iti agdama a kasasaadyo, panunotenyo ketdi nga adda agur-uray kadakayo a nakaragragsak a masakbayan. Saankayton nga agsakit ken lumakay wenno bumaket. Naguapguapo ken napimpintaskayton! (Basaen ti 2 Corinto 4:​16-18.) Ngem kasano a makatulong ti dadduma?

NO KASANO A MAKATULONG TI DADDUMA

14. Apay a nagpateg a bisitaen ken tawagantayo dagiti nataengan?

¹⁴ Kanayon a bisitaem ken tawagam dagiti nataengan. (Heb. 13:16) Posible a maladingitan no dadduma dagiti nataenganen gapu ta masansan nga agmaymaysada. Kastoy ti imbaga ti lakayen a brother a saan a makaruar iti balayna: “Agmalmalem nga addaak laeng iti balaymi isu a madukotan ken masuronak iti situasionko. Panagriknak ngamin ket kaslaak laeng animal a nakapupok.” No bisitaentayo dagiti nataengan, maipasiguradotayo nga ipatpateg ken ay-ayatentayo ida. Adda kadi malagipmo a tiempo a kayatmo koma a tawagan wenno bisitaen ti maysa a nataengan a kakongregasionmo ngem saanmo a naaramid? Normal laeng dayta ta busy-tayo amin. Ngem ania ti makatulong ‘tapno masiguradotayo ti napatpateg a bambanag,’ agraman ti panangbisita kadagiti nataenganen? (Fil. 1:10) Baka makatulong no mangaramidka iti reminder iti calendar-mo tapno mateksam wenno matawagam dagiti nataenganen a kakongregasionmo. Mabalinmo met nga iyeskediul ti aldaw a panangbisitam kadakuada tapno saanmo a malipatan.

15. No agkadua dagiti agtutubo ken nataengan, ania dagiti mabalinda nga aramiden?

¹⁵ No maysaka nga agtutubo, baka pampanunotem no ania ti ibagam wenno aramidem no kaduam ti maysa a nataengan. Ngem saanka koma unay a madanagan. Ti laeng aramidem? Agbalinka a nasayaat a gayyem. (Prov. 17:17) Padasem ti makiinnestoria kadakuada sakbay wenno kalpasan ti gimong. Mabalinmo met a damagen kadakuada ti paboritoda a teksto wenno ipayestoriam dagiti nakakatkatawa a kapadasanda idi ubbingda pay. Mabalinmo met nga awisen ida nga agbuya iti JW Broadcasting^®. Mabalinmo met ida a tulongan. Kas pagarigan, mabalinmo nga i-update ti gadyetda wenno i-download ti kabaruan a publikasion. Imbaga ti maysa a sister a ni Carol: “Awisem dagiti nataengan a kaduaendaka a mangaramid kadagiti magusgustuam nga aramiden. Kas koma kaniak. Baketakon, ngem kayatko latta a naragsak ti biagko. Isu a kaykayatko ti ag-shopping, mangan iti ruar, ken agpasiar kadagiti lugar a makitak dagiti parsua ni Jehova.” Imbaga met ti sister a ni Maira: “Adda gayyemko a 90 ti tawennan, 57 a tawen ti baetmi. Ngem masansan a malipatak dayta lalo no nakaragragsakkami ken no agbuybuyakami a dua. No met adda problemami, agpinpinnaregtakami.”

16. Apay a makatulong kadagiti nataengan no kaduaentayo ida nga agpa-checkup?

¹⁶ Kaduaem ida nga agpa-checkup. Malaksid iti panangitulodmo kadakuada no mapanda agpa-checkup, mabalinmo met ida a kaduaen a makisarita iti doktor. Makatulong dayta tapno masiguradom a nasayaat ti pannakatratoda ken maipaay ti tulong a kasapulanda. (Isa. 1:17) Mabalinmo met nga isurat dagiti ibagbaga ti doktor. Imbaga ti maysa a baketen a sister a ni Ruth: “No maymaysak laeng a mapan agpa-checkup, masansan a saan a patpatien dagiti doktor ti ibagbagak. No dadduma pay ngarud ket ibagbagada: ‘Awan met sakitmo. Adda laeng iti panunotmo dayta.’ Ngem no adda kaduak, sumayaat ti panangtratoda kaniak. Isu nga imbag laengen ta adda dagiti kakabsat a mangkadkadua kaniak no mapanak agpa-checkup.”

17. Kadagiti ania a pamay-an a makaduam dagiti nataengan iti ministerio?

¹⁷ Kaduaem ida iti ministerio. Baka saanen a kaya ti dadduma a nataengan ti mangasaba iti binalaybalay. Ania dagiti mabalinmo nga aramiden para kadakuada? Baka mabalinmo nga awisen ti baketen a sister a kaduaennaka nga ag-cart witnessing. Baka mabalinmo pay ketdi ti mangitugot iti pagtugawanna iti abay ti cart. Wenno mabalinmo met nga awisen ti maysa a lakayen a brother a kaduaennaka a mangyadal iti Biblia. Baka mayat pay ketdi nga idiay balayna a mismo ti pagadalanyo. Mabalin met nga iyurnos dagiti panglakayen nga angayen dagiti taripnong sakbay ti panangasaba iti balay dagiti nataenganen. Sigurado a maparagsaktayo ni Jehova no mangpanunottayo kadagiti pamay-an tapno maipakitatayo nga ay-ayaten ken raraementayo dagiti nataengan.—Prov. 3:27; Roma 12:10.

18. Ania ti pagsasaritaantayo iti sumaruno nga artikulo?

¹⁸ Iti daytoy nga artikulo, napalagipantayo nga ay-ayaten ken ipatpateg ni Jehova dagiti nataenganen. Kasta met ti marikriknatayo amin iti kongregasion para kadakuada. Ipatpategmi a nataengan, narigat ti bumaket wenno lumakay. Ngem tulongannakayo ni Apo Jehova tapno agtalinaedkayo latta a naragsak. (Sal. 37:25) Makaliwliwa a maammuan nga adda agur-uray kadakayo a nakaragragsak a masakbayan! Ngem komusta ngay met no adda ay-aywanam a nataenganen a kapamiliam, wenno agsakit nga anak wenno gayyemmo? Kasanoka nga agtalinaed latta a naragsak? Pagsasaritaantayo ti sungbat iti dayta a saludsod iti sumaruno nga artikulo.