BARAK

[Kimat].

Anak ni Abinoam ti Kedes iti teritoria ti Neftali. Bayat ti nasapa a periodo iti kaaldawan ti uk-ukom, immikay dagiti Israelita iti pudno a panagdaydayaw, isu nga iti 20 a tawen impalubos ti Dios nga irurumen ida ni Jabin, ti ari ti Canaan. Imkisda ken Jehova maipaay iti pannakaispal, ket iti daydin a nagbalin ni Barak a panguluenda a dinutokan ti Dios. (Uk 4:1-3) Armado unay dagiti Canaanita a mangirurrurumen kadagiti Israelita idinto ta “saan a makita ti maysa a kalasag, wenno uray ti maysa a gayang, iti uppat a pulo a ribu iti Israel.” (Uk 5:8) Nupay kasta, idi kaaldawan ni Barak, ni Jehova pinagballigina ti Israel maibusor kadagiti kalabanda, maysa a panagballigi a saan a nalipatan. (Sal 83:9) Ti dua a salaysay maipapan kadagitoy a pasamak iti Uk-ukom (kapitulo 4, ken iti kanta ti panagdir-i da Debora ken Barak iti kapitulo 5) an-anayenda ti maysa ken maysa ken mangipaayda iti nalawag a ladawan ti napasamak iti daydi a tiempo.

Ti mammadto a babai a ni Debora, a manguk-ukom idi iti Israel, ginutugotna ni Barak nga isu ti mangyun-una nga agtignay a mangwayawaya iti ilina. Immannugot ni Barak no la ket ta kumuyog kenkuana ni Debora. Immanamong ni Debora, nupay imbagana ken Barak nga iti ima ti maysa a babai ti pangilakuanto ni Jehova ken Sisera, ti panguluen dagiti puersa ni Jabin.​—Uk 4:4-9.

Nangawis ni Barak iti 10,000 a lallaki manipud Neftali, Zabulon, ken dadduma pay a tribu ti Israel (Uk 4:6; 5:9-18) ket simmang-at iti Bantay Tabor. Idi mangngeg daytoy ni Sisera, sinabetna dagiti Israelita iti namaga a lansad ti Kison (iti Tanap ti Jezrael) a kaduana dagiti puersana nga addaan iti 900 a karuahe a nakapetan kadagiti panabas a landok. Nupay saanda unay nga armado, situtured a simmalog manipud Bantay Tabor ti buyot dagiti Israelita nga indauluan ni Barak, a nakasaganadan a makiranget kadagiti armado unay a Canaanita. Nupay kasta, ti Kison ket nagbalin a manglapunos a napegges nga ayus, iti kasta saanen a makataray dagiti karuahe ti kabusor. Pudno unay, “manipud langit nakirupak dagiti bituen, manipud kadagiti pagrikusanda nakirupakda ken Sisera. Inyanud ida ti napegges nga ayus ti Kison.” Ginundawayan dayta ni Barak ken dagiti lallakina, ket kunaen ti salaysay: “Napasag ti intero a pakarso ni Sisera babaen ti tadem ti kampilan. Awan nabati uray maysa.”​—Uk 5:20-22; 4:10-16.

Idi a pinanawanen ni Sisera ti karuahena ken ti agkakaribuson a buyotna, nagtalaw ket nagkamang iti tolda ni Jael, ti asawa ni Heber, maysa a Keneo nga addaan pannakikappia ken Jabin. Ni Jael inasikasona ni Sisera, ngem bayat a matmaturog, isu pinapatay ni Jael babaen ti panangipalokna iti maysa a pasok ti tolda kadagiti pispisna a simmarut iti daga. Idi dimtengen ni Barak, inawis ni Jael iti uneg ti tolda, a sadiay nakitana a pimmudno ti sao ni Jehova; pudno a nailako ni Sisera iti ima ti maysa a babai. (Uk 4:17-22; 5:24-27) Kalpasan dayta, ti ima dagiti nagballigi nga Israelita “dimmagsen a dimmagsen maibusor ken Jabin nga ari ti Canaan, agingga a nagessatda ni Jabin.” Iti kasta, “awananen iti pannakasinga iti uppat a pulo a tawen” dayta a lugar iti Israel.​—Uk 4:23, 24; 5:31.

Ni Barak ket nadakamat a pagwadan ti kinamatalek kas maysa kadagidiay “a babaen iti pammati inabakda dagiti pagarian iti panaglalaban, . . . nagbalinda a maingel iti gubat, pinagtarayda ti buybuyot dagiti ganggannaet.”​—Heb 11:32-34.

Ni Barak ket mabalin nga isu ti “Bedan” iti 1 Samuel 12:11 (no ti LXX ken Sy ti masurot).​—Kitaenyo ti BEDAN Num. 1.