Epektibo a Panangusar Kadagiti Saludsod

YANTANGAY kasapulanda ti sungbat, dagiti saludsod​—berbal man wenno mental​—tulonganda dagiti agdengdengngeg a makiraman. Matulongannaka dagiti saludsod a mangirugi iti saritaan ken mangtagiragsak iti makagutugot a panagsisinnukat kadagiti kapanunotan. Kas pumapalawag ken mannursuro, mabalinmo nga usaren dagiti saludsod a mangtukay iti interes, tumulong iti maysa nga agrason maipapan iti maysa a banag, wenno ad-adda a mangipaganetget iti ibagbagam. No nasayaat ti panangusarmo kadagiti saludsod, maparegtam dagiti sabsabali nga agpanunot imbes a basta dumngeg laeng. Tandaanam ti panggepmo, ket agsaludsodka iti wagas a makatulong a mangibanag iti dayta.

Tapno Mairugi ti Saritaan. No mangaskasabaka, siputam dagiti gundaway a mabalinmo nga awisen dagiti tattao a mangyebkas iti kapanunotanda no la ket ta situtulokda.

Adu dagiti Saksi a mangirugi iti makapainteres a saritaan babaen laeng ti panangisaludsodda iti, “Pinampanunotyo kadin . . . ?” No mangpilida iti saludsod a talaga nga adda iti panunot ti adu a tattao, sigurado a matagiragsakda ti kaaddada iti tay-ak ti ministerio. Uray pay kabbaro ti saludsod iti panunot ti maysa a tao, mabalin a matukay ti interesna. Nadumaduma a banag ti mabalin nga iruangan babaen dagiti saludsod a kas iti “Ania ti makunam . . . ?,” “Kasano ti panagriknam . . . ?,” ken “Mamatika kadi . . . ?”

Idi inasitgan ni ebanghelisador a Felipe ti maysa nga Etiope nga opisial ti palasio nga agbasbasa a sipipigsa iti padto ni Isaias, dinamag laeng ni Felipe: “Ammom kadi nga agpayso [wenno, maawatam kadi] no ania ti basbasaem?” (Ara. 8:30) Daytoy a saludsod ti nangted ken ni Felipe iti gundaway a mangilawlawag kadagiti banag maipapan ken Jesu-Kristo. Iti panangusarda iti umarngi a saludsod, adda dagiti Saksi ita a nakasarak kadagiti tattao a sipapasnek nga agtarigagay iti nalawag a pannakaawat iti kinapudno a masarakan iti Biblia.

No maikkanda iti gundaway a mangyebkas kadagiti kapanunotanda, adu dagidiay madadaan nga umimdeng kenka. Kalpasan ti panagsaludsodmo, umimdengka a naimbag. Anusam imbes a babalawem ti sungbat ti kasarsaritam. Komendaram no la ket ta maaramidmo a sipapasnek dayta. Naminsan, kalpasan a “simmungbat a sisasaririt” ti maysa nga eskriba, kinomendaran ni Jesus, a kunkunana: “Saanka nga adayo iti pagarian ti Dios.” (Mar. 12:34) Uray no saan nga agpada ti panangmatmatyo, mabalinmo a pagyamanan ti panangyebkasna iti kapanunotanna. Nalabit a ti imbagana ti mangted kenka iti pamalatpatan iti panangmatmatna a nasken nga ikonsiderarmo no iranudmo kenkuana ti kinapudno a masarakan iti Biblia.

Tapno Mangiruangan Kadagiti Napateg a Kapanunotan. No agpalawagka iti maysa a grupo wenno kasaritam ti maysa a tao, padasem ti agusar kadagiti saludsod a mangiturong kadagiti napateg a kapanunotan. Siguraduem a dagiti saludsodmo ket maipapan kadagiti banag a talaga a paginteresan dagiti agdengdengngeg. Mabalinmo met ti agusar kadagiti mamagpanunot a saludsod agsipud ta saan a dagdagus a masungbatan dagitoy. No agsarimadengka iti apagbiit kalpasan ti panagsaludsodmo, mabalin nga umimdengda a naimbag ken seggaanda ti sumaruno nga ibagam.

Naminsan, nagusar ni propeta Mikias iti adu a saludsod. Kalpasan nga inyimtuodna no ania ti namnamaen ti Dios kadagidiay agdaydayaw kenkuana, nangidatag ti propeta iti uppat pay a saludsod, a tunggal maysa ket mabalin a sungbatan. Amin dagita a saludsod pagseggaenda dagiti agbasa a mangammo iti nabagas a sungbat nga inusarna a nangingudo iti dayta a paset ti salaysayna. (Mik. 6:6-8) Maaramidmo met kadi ti kasta no mangisursuroka? Padasem.

Tapno Makirinnason. Mausar dagiti saludsod a tumulong kadagiti sabsabali a manganag iti lohika ti argumento. Idi adda nadagsen a mensahe nga impakaammona iti Israel, kasta ti inaramid ni Jehova, kas naipakita iti Malakias 1:2-10. Imbagana nga umuna kadakuada: “Inayatkayo.” Saanda nga impateg dayta nga ayat, isu nga insaludsodna: “Saan kadi a ni Esau kabsat ni Jacob?” Kalpasanna, dinakamat ni Jehova ti langalang a kasasaad ti Edom kas pammaneknek a gapu iti kinadakesda, saan nga inayat ti Dios dayta a nasion. Pinasarunuanna daytoy kadagiti pangngarig a naballaetan kadagiti saludsod tapno ipaganetgetna ti di panangsubad ti Israel iti ayatna. Adda dagiti saludsod a kas man la dagiti di matalek a papadi ti nangyimtuod kadagita. Dagiti dadduma ket salsaludsod nga inyimtuod ni Jehova kadagiti papadi. Ti kasta a panagsasarita ket makatukay iti rikna ken tenglenna ti atensiontayo; di mabalusingsing dagiti argumento; di malipatan ti mensahe.

Adda dagiti pumapalawag nga epektibo met ti panangusarda kadagiti saludsod. Nupay saan a manamnama ti berbal a sungbat, mairaman dagiti agdengdengngeg iti mental a wagas, a kas man la makisarsaritada.

No mangyadaltayo iti Biblia, usarentayo ti wagas a mangkalikagum iti pannakipaset ti iyad-adalantayo. Siempre, ad-adda a makagunggona no sumungbat ti iyad-adalantayo iti bukodna a sasao. Buyogen ti nadayaw a timek, agusarka kadagiti kanayonan a saludsod a makirinnason kenkuana. Kadagiti kangrunaan a punto, paregtaem nga usarenna ti Biblia a kas pangibasaran iti sungbatna. Mabalinmo met nga iyimtuod: “Kasano a mainaig daytoy pagsarsaritaanta iti daydiay sabali a punto a naadaltan? Apay a nasken daytoy? Kasano nga apektaranna ti biagtayo?” Ad-adda nga epektibo ti kasta a wagas ngem ti panangibagam iti bukodmo a kombiksion wenno sika a mismo ti mangted iti atiddog a panangilawlawag. Iti kastoy a wagas, matulongam ti iyad-adalam a mangusar iti “pannakabalin[na] nga agrason” nga agdayaw iti Dios.​—Roma 12:1.

Aganuska no ti iyad-adalam dina matarusan ti maysa nga ideya. Nalabit idildiligna ti ibagbagam iti daydiay patpatienna iti adun a tawen. Mabalin a makatulong no ikonsiderarmo dayta a banag manipud iti sabali nga anggulo. Ngem no dadduma, kasapulan ti simple a pannakirinnason. Agusarka iti adu a Kasuratan. Agaramatka kadagiti ilustrasion. Malaksid kadagitoy, agusarka kadagiti simple a saludsod a mangawis kenkuana nga agrason sigun iti adda a pammaneknek.

Tapno Maipalnaad ti Rikrikna. No sungbatan dagiti tattao dagiti saludsod, saan a kanayon nga ipalnaadda ti pudno a riknada. Mabalin a mangtedda laeng iti sungbat nga ipapanda a kayatmo. Masapul ti pannakaawat. (Prov. 20:5) Kas iti inaramid ni Jesus, mabalinmo nga isaludsod: “Patiem kadi daytoy?”​—Juan 11:26.

Idi adu kadagiti adalan ni Jesus ti naitibkol iti imbagana ket pinanawanda, inawis ni Jesus dagiti apostolna a mangyebkas iti riknada. Kinunana: “Kayatyo kadi met ti mapan?” Inyebkas ni Pedro ti rikriknada, a kunkunana: “Apo, iti siasino ti papananminto? Addaanka iti sasao ti agnanayon a biag; ket namatikami ken naammuanmi a sika Daydiay Santo ti Dios.” (Juan 6:67-69) Iti sabali a gundaway, insaludsod ni Jesus kadagiti adalanna: “Siasino ti Anak ti tao sigun iti panagkuna dagiti tattao?” Pinasarunuanna daytoy iti maysa a saludsod a nangawis kadakuada a mangyebkas iti adda kadagiti pusoda. “Dakayo, nupay kasta, siasinoak iti panagkunayo?” Kas sungbat, kinuna ni Pedro: “Sika ti Kristo, ti Anak ti sibibiag a Dios.”​—Mat. 16:13-16.

No mangyadalka iti Biblia, mabalin a makagunggona no aramidem met ti kasta kadagiti dadduma nga isyu. Mabalinmo nga isaludsod: “Kasano ti panangmatmat dagiti kaeskuelaam (wenno katrabahuam) iti daytoy a banag?” Kalpasanna, mabalinmo nga iyimtuod: “Ania ti makunam maipapan iti daytoy?” No maammuam ti pudno a rikrikna ti iyad-adalam, dakkel ti maitulongmo kenkuana kas maysa a mannursuro.

Tapno Ad-adda a Maipaganetget. Mabalin met nga usaren dagiti saludsod tapno ad-adda a maipaganetget dagiti punto. Kasta ti inaramid ni apostol Pablo, kas nailanad iti Roma 8:31, 32: “No ti Dios adda kadatayo, siasinonto ti bumusor kadatayo? Daydiay saan a nangipaidam uray pay ti bukodna nga Anak no di ket inyawatna a maipaay kadatayo amin, apay a saannanto a siaasi nga ipaay met kadatayo mairaman kenkuana ti amin a dadduma a bambanag?” Imutektekam nga iti tunggal kasasaad, palawaen ti saludsod dagiti sinarunona a sasao.

Kalpasan ti panangilanadna iti panangukom ni Jehova a maibusor iti ari ti Babilonia, inyebkas ni propeta Isaias ti nabileg a kombiksion idi innayonna: “Ni met laeng Jehova ti buybuyot impatigmaanna, ket siasino ti makadadael iti dayta? Ket ti imana isu daydiay nayunnat, ket siasino ti makaibaw-ing iti dayta?” (Isa. 14:27) Babaen ti mismo a kababagasda, ipasimudaag dagiti kasta a saludsod a ti ideya a nayebkas ket nabatad. Saanen a kasapulan ti sungbat.

Tapno Ibutaktak ti Di Umiso a Panagpampanunot. Dagiti saludsod a nasayaat ti pannakautobna ket epektibo met a pamay-an a mangibutaktak iti di umiso a panagpampanunot. Sakbay a pinaimbagna ti maysa a lalaki, sinaludsod ni Jesus kadagiti Fariseo ken sumagmamano a nalaing iti Linteg: “Nainkalintegan kadi ti mangagas iti sabbath wenno saan?” Kalpasan ti panangagasna, insarunona ti sabali pay a saludsod: “Asino kadakayo, a no ti anakna wenno ti torona matnag iti bubon, saannanto nga aonen a dagus iti aldaw ti sabbath?” (Luc. 14:1-6) Awan ti sungbat a ninamnamana, ken awan met ti insungbatda. Imbutaktak dagiti saludsod ti di umiso a panagpampanunotda.

No dadduma, mabalin a di umiso ti panagpampanunot uray dagiti pudno a Kristiano. Dagiti dadduma kadagiti taga Corinto idi umuna a siglo insaklangda dagiti kakabsatda iti pangukoman tapno marisut dagiti parikut a kabaelanda koma a risuten a mismo. Kasano ti panangtaming ni apostol Pablo iti dayta a banag? Nangidatag iti agsasagadsad nga agkakadagsen a saludsod tapno mailinteg ti panagpampanunotda.​—1 Cor. 6:1-8.

No sanayem, masursurom ti epektibo a panangusar kadagiti saludsod. Nupay kasta, laglagipem ti agbalin a nadayaw, nangruna no natataengan dagiti kasarsaritam, dagiti tattao a saanmo a personal nga am-ammo, ken dagidiay addaan iti autoridad. Usarem dagiti saludsod a mangidatag iti kinapudno a masarakan iti Biblia iti makaallukoy a wagas.