PEKTORAL
Ti sagrado a nabordaan a lupot a pannakabulsa nga inyaruat ti nangato a padi ti Israel iti sanguanan ti pusona no sumrek idi iti Nasantuan a disso. Ti pektoral (Heb., choʹshen) ket agpaay kas “maysa a pakalaglagipan” ken nalawag a natukoy kas “pektoral ti panangukom” agsipud ta naikabil iti dayta ti Urim ken ti Tummim a naaramat tapno maammuan dagiti pangngeddeng ni Jehova.—Ex 28:15, 29, 30.
Kas iti efod, naaramid ti pektoral kadagiti kasayaatan a material, balitok, asul a sinulid, delana a natinaan iti lumabaga a purpura, cocus nga eskarlata a material, ken napino a lienso a tinabid. (Ex 28:15) Dagitoy met laeng a material ti naaramat iti pannakaaramid ti sangapulo a lupot ti tolda a nabordaan kadagiti kerubin, ti kortina a mamaglasin iti Nasantuan ken ti Kasasantuan, ken ti tabing maipaay iti pagserkan ti tolda, a dagiti kasapulan a material ket boluntario nga inkontribusion dagiti Israelita ken mabalin a da Bezalel ken Oholiab ti nangaramid iti pinal a langa dagita wenno isuda ti nangiwanwan iti trabaho.—Ex 26:1, 31, 36; 31:2-6; 35:21-29.
Ti lupot a naaramat iti pektoral ket nabatad a maysa a kasiko ti kaatiddogna ken sangadangan ti kaakabana tapno agbalin a kuadrado no makupin, iti kasta agbalin a supot a nakaikabilan ti Urim ken ti Tummim. Ti sango ti pektoral ket naarkosan iti 12 a napapateg a batbato a naikabil kadagiti susulbongan a balitok ken nayurnos iti uppat nga intar a ti tunggal intar addaan iti tallo a bato. Iti tunggal bato, naikitikit ti nagan ti maysa kadagiti tribu ti Israel. (Ex 28:15-21, 28; 39:8-14; Le 8:8) Dagiti saniata iti tunggal intar ket mabalin a nayurnos sigun iti pannakailistada manipud kannawan nga agpakannigid (kas iti pannakabasa ti Hebreo). Saan a masigurado no ania a napateg a bato ti katupag ti tunggal tribu.—Kitaenyo ti napapateg a batbato iti sidong ti paulo ti tunggal maysa.
Ti pektoral ket naikapet a naimbag iti efod iti kastoy a pamay-an: Dua a tiniritir a kawar a puro a balitok ti naikapet iti dua a singsing a balitok iti agsumbangir a suli ti makinngato a paset ti pektoral. Kalpasanna, naikapet dagitoy a kawar iti dua a balitok a pagitampokan iti rabaw dagiti pedaso a pangabaga ti efod. Dua a sabali pay a singsing a balitok ti naikapet iti agsumbangir nga ungto ti makimbaba a suli ti pektoral. Babaen iti asul a singdan, dagitoy a singsing ket naigalut iti dua a singsing a balitok nga adda iti baba dagiti pedaso a pangabaga ti efod iti mismo a ngatuen ti barikesna.—Ex 28:22-28; 39:15-21.