Masaker iti Eskuelaan​—Liwliwa a Naipaay

NANGISIT ti intero a parupa ti pagiwarnak, a nasuratan iti maysa a sao: “Apay?” Naulit-ulit a naisaludsod dayta kalpasan ti panagmasaker ti maysa a 17 anyos a lalaki idiay Winnenden, makin-abagatan nga Alemania, a nakatayan ti 15 katao. Idi agangay, natay met ti agtutubo kalpasan a pinaltoganna ti bagina. Naibaba iti kagudua ti kangato dagiti bandera iti intero nga Alemania, ket nagdinamag iti sangalubongan dayta a nakaam-ames a pasamak.

Ti Winnenden ket maysa a narang-ay ken napintas nga ili, a nataraigidan kadagiti kaubasan ken agbunga a kaykayo. Nangrugi ti aldaw ti Marso 11, 2009 iti gagangay nga agsapa iti Albertville Secondary School. Iti 9:30 ti agsapa, kellaat a napagteng ti kinaranggas ken riribuk.

Maysa nga agtutubo a lalaki ti nagpaltopaltog iti dati nga eskuelaanna babaen ti armas nga innalana iti siled dagiti nagannakna. Iti apagbiit, napapatayna ti siam nga estudiante ken tallo a mannursuro iti tallo a siled ti eskuelaan ken iti pasilio, ken nasugatan met ti dadduma. Iti uneg ti sumagmamano laeng a minuto, dimteng dagiti polis. Nagtaray ti agtutubo iti paraangan ti klinika dagiti sikiatrista, ket sadiay a pinapatayna ti maysa nga agmanmantener. Kalpasanna, simrek iti maysa a lugan ket tinutokanna ti drayber. Idi makaadayoda iti 40 a kilometro, naipamuspusan ti drayber ti aglibas. Iti maysa a paglakuan iti lugan, pinapatay ti agtutubo ti maysa a negosiante ken ti maysa a kliente ken nakaro a nasugatan ti dua a polis a mangtiliw koma kenkuana. Idi matiliw koman ti nangmasaker, pinaltoganna ti ulona.

Sigun kadagiti makaam-ammo, ti nangmasaker ket maysa nga ordinario a tin-edyer nga agtarigagay a maaddaan iti gagayyem. Apay a nagbalin a naranggas? Mabalin nga agsagsagaba iti depresion, ket nagay-ayam iti air gun ken iti dadduma a popular a naranggas nga ay-ayam iti kompiuter. Ngem kasta met laeng ti ay-ayam ti rinibribu nga agtutubo, kuna ti dadduma. Ken siasino dagiti biktima? Pinilina kadi wenno komporme dagiti pinaltoganna? Adda dagiti espekulasion no apay a walo a babbai ken maysa laeng a lalaki ti pinaltoganna. Awan ti nakapaneknek iti talaga a makagapu.

Dagus a Reaksion

“Idi immawag ti anakko ket impakaammona ti maipapan iti panagpaltog idiay eskuelaan, diak namati,” kinuna ni Heike. “Ngem idi umadu nga umadu ti mangngegko nga agap-apura a lugan dagiti polis ken ambulansia, naglagawak.” Awan duadua a ti dagus a panagarayat dagiti polis ti nanglapped iti pannakapapatay ti ad-adu pay a tattao iti eskuelaan. Kalpasan a napapanaw dagiti tattao iti eskuelaan, simrek iti eksena dagiti paramediko, mammagbaga, ken klero ket urayda la a napaksuyan a nangaywan kadagiti estudiante.

Dagus a nagaaripuno dagiti reporter iti eskuelaan, nga ikagkagumaanda a kauman dagiti estudiante, nga adu kadakuada idi ti nakamuttaleng pay laeng. Sigun iti maysa nga estudiante, 28 a lugan a kukua ti 26 nga estasion ti telebision ti nabilangna a nakaparada iti sanguanan ti eskuelaan. Nakaro ti panagiinnuna dagiti kameng ti media, a nagresulta iti panangireportda kadagiti di napatalgedan a detalye. Maysa a reporter ti nagtelepono iti pamilia ti maysa kadagiti napapatay a balasitang iti mismo nga aldaw ti masaker tapno agkiddaw kadagiti ladawan, ken dadduma ti nagbayad tapno maretratoda dagiti estudiante. Gapu iti panagiinnunada nga agkalap iti detalye ti damag, dadduma a reporter ti saan payen a nakaipakita iti konsiderasion ken panagraem kadagiti biktima.

Kas gagangay kadagita a kasasaad, sapulen dagiti tattao ti panangliwliwa ken panangilawlawag dagiti relihion. Iti aldaw ti masaker, naangay ti maysa a narelihiosuan a seremonia para iti isuamin a nagduduma ti relihionda. Adu ti nagyaman iti suporta. Ngem naladingitan dagidiay agsapsapul iti liwliwa manipud iti Sao ti Dios wenno kadagiti sungbat dagiti saludsod a mangburburibor kadakuada. Maysa a pamilia ti napan iti pumpon ti kaklase ti anakda. Kinuna ti ina: “Insalaysay ti obispo maipapan iti panagsagaba ni Job. Inur-urayko nga ilawlawagna ti leksion wenno mangipaay iti liwliwa​—ngem awan. Awan ti naibagana a makagapu wenno no addanto met laeng nasayaat a kasasaad kalpasanna.”

Maysa a lalaki ti kasta unay ti pannakaupayna gapu kadagiti sasao a nangngegna nga awan man la ti kababagasna. Dayta a lalaki ket nakipagadal idi iti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova agarup 30 a tawenen ti napalabasen ngem simmardeng. Ita, makigimgimong manen kadagiti Saksi.

Ti agtawen iti 14 a ni Valisa, a regular a makipagad-adal iti Biblia kadagiti Saksi, ket adda idi iti siled nga asideg iti nakapasamakan ti masaker. Idi nangngegna ti kanalbuong, rinugianna ti nagkararag ken Jehova. Kalpasanna, idi adda nangkomusta kenkuana, kinuna ni Valisa a ti napasamak pinatalgedanna ti naadalna iti Biblia maipapan kadagiti napeggad a maudi nga aldaw. (2 Timoteo 3:1-5) Dua a Saksi ti okupado a mangiranranud iti makaliwliwa a mensahe kadagiti kaarrubada. Maysa a baket ti immasideg ket kinunana, “Ad-adu pay koma ti mangaramid iti ar-aramidenyo.” Gapu iti naladingit ken makapakigtot a napasamak, natignay ti dadduma nga agimdeng iti mensahe maipapan iti namnama ken liwliwa iti Sao ti Dios.

Pagteng a Narigat nga Iliwliwag

Siempre, uray kasano ti kapasnek ti panangliwliwa, saanna a maikkat ti buteng ken ladingit a narikna dagidiay naapektaran. Awan ti sasao a naan-anay a mangep-ep iti saem a marikrikna ti natayan iti anak wenno ti nakaro a liday ti maysa a polis a nagap-apura a napan iti eskuelaan ket naammuanna a maysa ni baketna kadagiti napapatay.

Nagduduma ti pannakaapektar dagiti estudiante a nakalasat iti masaker, agraman dagiti pamiliada. Limmagto ni Vassilios manipud iti pang-emerhensia a pagruaran apaman a nangngegna ti kanalbuong. Kinunana: “Idi limmagtoak manipud iti tawa, nagkararagak ken Jehova. Impagarupko no kanibusanakon. Kunak no daydin ti maudi a panagkararagko.” Kadagiti simmaganad a lawas, pasaray mabatibat ni Vassilios, ken saanna a kayat ti makisao iti siasinoman. Marurod la unay iti kaawan ti pannakaseknan dagiti kameng ti media a nagiinnuna a mangipadamag iti masaker. Idi agangay, naawatna met laeng ti kasasaad.

Adda ni Jonas iti isu met laeng a siled nga ayan ni Vassilios ket nasaksianna ti pannakapapatay ti lima kadagiti kaklasena. Kinunana: “Kalpasan la unay ti masaker, maibagak no ania ti napasamak; kaslaak la nagbuya iti nakabutbuteng a pelikula. Ngem ita, marigatanak pay la a mangyestoria iti kasasaadko. Agbaliwbaliw ti riknak. Adda dagiti gundaway a diak kayat a pagsaritaan ti maipapan iti masaker; no dadduma, nagadu ti maibagak maipapan iti dayta.” Nakapasar met ni Jonas iti pannakabatibat ken di pannakaturturog.

Kalpasan ti sumagmamano nga aldaw, naisubli kadagiti estudiante dagiti gargaretda manipud kadagiti siled ti eskuelaan. Imballaag dagiti traumatologist a dagita a gargaret ti mabalin a mangipalagip iti trahedia. Idi damo, saan a kayat ni Jonas a sagiden ti jacketna, pageskuelana a bag, ken helmet ti motorsiklona. Mabuteng met no adda makitana a kalanglanga ti nangmasaker wenno nakaawit iti kaday a kapadpada ti kaday ti nangmasaker. Idi nagbuya dagiti nagannakna iti pelikula ket adda kanalbuong, kasta unay ti nerbiosna. Inkagumaan dagiti therapist a tulongan dagiti biktima tapno malipatanda ti nakaal-alingget a pasamak.

Agtartrabaho idi ni Jürgen, nga ama ni Jonas iti klinika a nakapapatayan ti maysa kadagiti trabahador. Dinakamatna nga adu a nagannak ken katrabahuanna ti maburburiboran kadagiti saludsod nga apay? ken kasano ngatan no . . . ? Kas pagarigan, maysa nga empleado iti klinika ti adda idi iti beranda idi nakitana a lumabas ti nangmasaker. Mabutbuteng no mapanunotna a mabalin a nairaman met kadagiti napaltogan, ket uray la a nagpaagas iti sikiatrista.

No Kasano a Natulongan ti Dadduma

Ania ti nakatulong iti dadduma tapno mailiwliwagda ti kasta a nakaal-alingget a kapadasan? Kuna ni Jürgen: “Nupay narigat no dadduma, makapalag-an iti rikna ti pannakikadua iti sabsabali. Makatulong no ammom nga adda dagiti maseknan, ket saanka nga agmaymaysa.”

Apresiaren met ni Jonas ti pannakaseknan ti sabsabali: “Adu ti nangipatulod iti kard ken mensahe. Adda dagiti nangdakamat kadagiti teksto ti Biblia, ket binasbasak dagita. Apresiarek dayta.” Ania pay ti nakatulong kenkuana? “No diak makaturog iti rabii ken diakon madaeran, agkararagak. No dadduma, agimdengak iti musika wenno kadagiti nairekord nga artikulo ti Agriingkayo!”a Kinunana pay nga ibaga kadatayo ti Biblia no apay a mapaspasamak amin dagitoy: Ni Satanas ti mangiturturay iti lubong, ket agbibiagtayon iti tiempo ti panungpalan. Imbaga ni tatangna a ti kasta a pannakaawat ti nakatulong kadakuada a mangdaer iti napasamak.

Asidegen nga Agpatingga ti Panagsagaba

Iti uneg ti sumagmamano nga aldaw, naikabil dagiti kandela, sabsabong, ken sursurat iti sanguanan ti eskuelaan. Napaliiw ni Kerstin dagiti ababa a sursurat ti nagduduma a tattao a mangisalsaludsod no apay a napasamak ti masaker ken no apay nga impalubos ti Dios. Gapu ta agkasapulan iti sungbat dagita a napateg a saludsod, nangisurat ni Kerstin ken ti dua pay a Saksi kadagiti sungbat ket inkabilda dayta iti abay dagiti nakitada a surat.

Iti opisial nga okasion a pananglaglagip, maysa nga estasion ti telebision ti nangipabuya iti surat ni Kerstin ket inadawda ti umuna a sasao nga inlanadna: “Apay? Kadagiti naglabas nga aldaw, immadu dagiti nangisaludsod iti dayta, nangruna dagiti saludsod nga: Ayan idi ti Dios? Apay nga impalubosna a mapasamak dayta?” Makapaladingit ta saanda nga inadaw ti amin a naisurat.

Apay a makapaladingit? Gapu ta nailawlawag iti surat ti nangrugian ti amin a panagsagaba ken naibaga a “siguraduen ti Dios a maikkat ti amin a pannakadangran a gapuanan ti tao.” Sa innayonna: “Iti maudi a libro ti Biblia, kuna ti Dios a punasennanto ti amin a lua kadagiti mata dagiti tattao, ket awanton ni patay, awanto metten ti panagleddaang wenno panagsangit wenno ut-ot. Ti immuna a bambanag naglabasdan.” Ni Jehova a Dios pagungarenna pay dagiti natay. Iti sidong ti Pagarianna, nga asidegen nga umay, awanton ti trahedia, masaker, wenno panagsagaba. Inkari ti Dios: “Adtoy! Pagbalinek a baro ti amin a bambanag.”​—Apocalipsis 21:4, 5.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 12]

Nakaawat ni Jonas iti kard nga agkunkuna, “Sipapanunotkami kenka”

[Picture Credit Line iti panid 9]

Focus Agency/WPN

[Picture Credit Line iti panid 9]

© imagebroker/Alamy

[Picture Credit Line iti panid 10]

Foto: picture alliance

[Picture Credit Line iti panid 11]

Foto: picture alliance